เทน ก อ งกฤษ Teniky เป นแหล งธรณ ว ทยาและโบราณคด ต งอย ใน ซ งเป นหม เท อกเขาในภ ม ภาคอ โฮรอมเบทางตะว นตกเฉ ยงใต ของประเท

เทนิกี (อังกฤษ: Teniky) เป็นแหล่งธรณีวิทยาและโบราณคดีตั้งอยู่ใน ซึ่งเป็นหมู่เทือกเขาในภูมิภาคอิโฮรอมเบทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศมาดากัสการ์ แหล่งพื้นที่ห่างไกลและสงัดห่างจากชายฝั่งที่ใกล้ที่สุดมากกว่า 200 กิโลเมตร (120 ไมล์) แหล่งธรณีวิทยาแห่งนี้โดดเด่นด้วย (rock-cut architecture) ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ที่ไม่เหมือนกับที่พบในมาดากัสการ์และชายฝั่งแอฟริกาตะวันออกที่กว้างใหญ่ หมู่อาคารลึกลับแห่งนี้มีพื้นที่เกือบ 8 ตารางกิโลเมตร (3.1 ตารางไมล์) และประกอบด้วยผนังหินที่สลักตรงอย่างแม่นยำ เหมืองหิน ลานหิน ซอกหิน หินเซาะ และแอ่งหิน

เทนิกี
ความเป็นมา
Petite Grotte หินกัดเจาะ ผนังหินทราย มุมมองของแอ่งรูปครึ่งวงกลม
แสดงที่ตั้งภายในมาดากัสการ์
ชื่ออื่น	เทนิกา
ภูมิภาค
พิกัด	22°18′09.47″S 45°18′27.20″E / 22.3026306°S 45.3075556°E / -22.3026306; 45.3075556
ส่วนหนึ่งของ
วัสดุ	หินทราย, หินกรวดมน
สร้าง	ป. ศตวรรษที่ 10–12
วัฒนธรรม	ผู้อพยพชาวโซโรอัสเตอร์ (เสนอโดยผู้เชี่ยวชาญ), ,
หมายเหตุเกี่ยวกับสถานที่
ขุดค้น	ค.ศ. 1971, ค.ศ. 2021, ค.ศ. 2022, ค.ศ. 2024
สถาปัตยกรรม
รูปแบบสถาปัตยกรรม
ข้อมูลสถาปัตยกรรม	ช่อง, ชาน, เสา, ม้านั่ง

การหาอายุจากคาร์บอนกัมมันตรังสีจากถ่านที่ค้นพบในอาคารสร้างโดยฝีมือมนุษย์แห่งใหม่ในพื้นที่ดังกล่าวพบว่ามีอายุอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 10–12 เศษเครื่องปั้นดินเผาของจีนและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ค้นพบที่แหล่งธรณีวิทยานี้มีอายุอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 11–14 ในปี ค.ศ. 2024 การศึกษาช่องหินเจาะในแหล่งธรณีวิทยา พบว่ามีสถาปัตยกรรมคล้ายคลึงกับช่องหินโซโรอัสเตอร์ในยุคสหัสวรรษแรกในอิหร่าน โดยเฉพาะในภูมิภาคฟาร์ส ซึ่งอาจชี้ให้เห็นว่าสถานที่นี้อาจเป็นสุสานที่สร้างขึ้นโดยผู้อพยพที่มาจากโซโรอัสเตอร์

เทนิกีสามารถเข้าถึงได้โดยการเดินป่าผ่านภูมิประเทศที่ลาดชันและพื้นผิวขรุขระเท่านั้น—โดยการเดินทางในปี ค.ศ. 2024 นักสำรวจใช้เวลา 8 ชั่วโมงนับระยะจากหมู่บ้านที่ใกล้ที่สุด ตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ค่อนข้างห่างไกลและเงียบสงบ ห่างจากชายฝั่งที่ใกล้ที่สุดมากกว่า 200 กิโลเมตร (120 ไมล์)

สถานที่ตั้ง

แหล่งศึกษาที่ 1

ในแหล่งศึกษาที่ 1 ประกอบด้วยซุ้มหิน 9 ซุ้ม ซึ่งแปดซุ้มมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยม และหนึ่งซุ้มมีลักษณะเป็นรูปวงกลม แกะสลักไว้บนหน้าผาใต้เพิงหิน ซุ้มหินหลักที่ถูกเซาะมาก ซึ่งโครงสร้างทางโบราณคดีส่วนใหญ่กระจุกตัวอยู่ในเขตนี้ อย่างหินถูกแกะสลักด้วยม้านั่งและเสา เสาสามต้นในนี้มีลักษณะที่บางกว่าบริเวณล่างและขยายตัวออกข้างเพดานรูปทรงสี่เหลี่ยม ส่วนเสากลางต้นที่สาม ไม่ได้ถูกแกะสลักให้บางหรือขยายตัวออก ทำให้มีลักษณะคล้าย "ใหญ่โตและขรุขระกว่า" โครงสร้างหินสองชิ้นวางอยู่บนม้านั่ง โดยชิ้นหนึ่งเป็นแม่พิมพ์หินทรายทรงสี่เหลี่ยมยาวขนาบด้วยแม่พิมพ์หินขนาดเล็กสองชิ้นตรงกลาง และอีกชิ้นหนึ่งเป็นกองหินแบนทรงสี่เหลี่ยมอย่างใหญ่ ส่วนแม่พิมพ์ยาวจากโครงสร้างแรกน่าจะถูกนำมาจากผนังด้านหน้าของช่อง ในขณะที่ก้อนหินในกองอาจเป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างแรกก่อนที่จะถูกเคลื่อนย้าย (Optically stimulated luminescence) ไม่ประสบผลสำเร็จ แต่การหาอายุจากคาร์บอนกัมมันตรังสีของชิ้นถ่านพบว่ามีอายุช่วง 986 ± 22 ปี และ 1161 ± 22 ปี ซึ่งชี้ให้เห็นว่ามีจุดเริ่มต้นที่ได้รับการสอบเทียบแล้วตรงกัลช่วง ค.ศ. 891–1155

มีการขุดค้นซุ้มสี่เหลี่ยมอีกเจ็ดซุ้มและซุ้มวงกลมซุ้มเดียวในเพิงหินแห่งนี้ แต่ไม่พบสถาปัตยกรรมหรือวัตถุทางกายภาพแต่อย่างใด ชเรอร์สและคณะ สันนิษฐานว่าโครงสร้างของซุ้มและเสาในเพิงหินในแหล่งศึกษาที่ 1 บ่งชี้ว่ามีพัฒนาการปฏิสังขรณ์ 2 ระยะ โดยอาจมีการแกะสลักช่องสี่เหลี่ยมเพียงช่องเดียวในระยะแรกก่อนที่จะเพิ่มส่วนที่อยู่ติดกันของโครงสร้าง

ด้านหน้าของซุ้มมีแท่งหินรวมที่แกะสลักเป็นฐานและรอยโหว่ตรงกลางเรียบเนียน สันนิษฐานว่าอาจเป็นอ่างพิธีกรรมที่ใช้เติมไฟหรือน้ำ

จากการขุดค้นโบราณวัตถุแหล่งศึกษาที่ 1 พบว่ามีเศษเครื่องปั้นดินเผาที่ระบุว่ามาจากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และมีอายุอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 11-13 การตรวจสอบอายุถ่านไม้และเครื่องปั้นดินเผาระบุได้ว่าซุ้มและเพิงหินในแหล่งศึกษาที่ 1 นั้นมีอายุย้อนไปถึงช่วงปลายสหัสวรรษแรกถึงต้นสหัสวรรษที่สอง ชเรอร์สและคณะ พิจารณาว่าพื้นที่ทั้งหมดในแหล่งศึกษาที่ 1 น่าจะใช้เพื่อการประกอบพิธีกรรม และไม่น่าใช้เพื่อการตั้งครัวเรือน

แหล่งศึกษาที่ 2 และ 3

แหล่งศึกษาที่ 2 ครอบคลุมเนินเขาที่มีความยาว 1,500 เมตรและกว้าง 500 เมตร โดยทอดยาวจากเหนือจรดใต้ จุดสูงสุดของแหล่งนี้อยู่สูงจากพื้นหุบเขา 200 เมตร และมีผนังหินสี่เหลี่ยมผืนผ้าล้อมรอบแท่นยกพื้นขึ้น ชเรอร์สและคณะ มีความเห็นว่าแท่นนี้น่าจะใช้สำหรับประกอบพิธีกรรมอย่างครั้งคราว เนินเขาแห่งนี้รายล้อมไปด้วยขั้นบันได โดยบางขั้นมีกำแพงหินแห้งรายล้อม

แหล่งศึกษาที่ 3 ในหุบเขาทางตะวันออกของแม่น้ำซาฮานาโฟ มีพื้นที่ป่าไม้ถูกกั้นด้วยกำแพงหินแห้งทรงสี่เหลี่ยม ภายในกำแพงหินแห้งทรงอื่นพอเห็นบ้าง ชเรอร์สและคณะ พบว่าซากกำแพงหินแห้งที่ไม่ได้ตกแต่งมีความสูงไม่เกิน 1 เมตร กำแพงทิศเหนือด้านหนึ่งยาว 120 เมตร และอีกด้านทางทิศตะวันออกยาว 750 เมตร ทอดยาวจากเหนือไปจนถึงตะวันออกเฉียงเหนือและ/หรือใต้ไปจนถึงตะวันตกเฉียงใต้ อีกทั้งทางตอนเหนือยังพบกำแพงหินแห้งทรงกลม 2 แห่ง กำแพงแต่ละแห่งมีเส้นผ่านศูนย์กลางและความสูง 1.5 เมตร มีการค้นพบโบราณวัตถุ เป็นเศษเครื่องเคลือบเซลาดอนของจีน และเครื่องปั้นดินเผาจากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งมีอายุช่วงศตวรรษที่ 11 และ 14 ระหว่างกำแพงหินสี่เหลี่ยมและกำแพงที่มีขนาดยาว 750 เมตร

แหล่งศึกษาที่ 4 และ 5

แหล่งศึกษาที่ 4 และ 5 ทางทิศตะวันตกและตะวันออกของแม่น้ำซาโฮนาโฟตามลำดับ พบว่ามีเหมืองหินทราย ซึ่งใช้เป็นวัตถุดิบของแม่พิมพ์ที่ขุดบางส่วนได้ที่พบในเหมืองเหล่านี้คล้ายคลึงกับวัตถุดิบของแม่พิมพ์ที่ใช้สร้างกำแพงค้ำยันหินภายในแหล่งศึกษาที่ 1 และ 8 ซึ่งเหมืองหินทั้งสองแห่งอยู่ตรงกลางระหว่างกัน (ระยะห่างจากเหมืองหินไปยังกำแพงแต่ละด้านประมาณ 1–1.5 กิโลเมตร (0.62–0.93 ไมล์) ชเรอร์สและคณะ เชื่อว่าเป็นไปได้หรือไม่ที่กำแพงค้ำยันหินเหล่านี้อาจสร้างด้วยแม่พิมพ์ที่นำมาจากเหมืองหินทรายจากแหล่งศึกษาที่ 4 และ 5

แหล่งศึกษาที่ 6 และ 7

กำแพงหินแห้ง "มั่นคงและโอฬาร" เรียงตัวกันเป็นวงกลมเกือบปิดวงซึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 150 เมตร ตั้งอยู่ในแหล่งศึกษาที่ 6 กำแพงนี้สร้างจากหินทรายและหินกรวด กำแพงนี้มีลักษณะไม่ต่อเนื่องในส่วนทางเหนือ ทางะวันออก และทางใต้ ไม่พบการรื้อถอนปรากฏชัดแจ้ง ลักษณะภูมิประเทศของที่นี้ลาดเอียงไปทางเหนือ ทำให้ไม่อาจชมเส้นขอบฟ้าเมื่อหันไปทางนั้น เมื่อประกอบกับความไม่ต่อเนื่องของวงกลม ชเรอร์สและคณะ เห็นว่าไม่น่าจะเป็นไปได้ที่โครงสร้างดังกล่าวจะเป็นจุดรวมพล และเมื่อไม่พบการรื้อถอนเพื่อที่จะอธิบายช่องเปิดในขอบเขตของกำแพงหินเรียงกันเป็นวงกลม ทำให้ไม่น่าจะเป็นกรงขังสัตว์บางชนิด ชเรอร์สและคณะ คงมองว่ายังเป็นปริศนาให้ตระหนัก

ในทางกลับกัน แหล่งศึกษาที่ 7 สันนิษฐานว่าเป็นจุดสังเกตการณ์ที่น่าสนใจ เนื่องจากมีทัศนียภาพเหมาะสมจากยอดหน้าผาของแหล่งนี้ ซึ่งยังประกอบไปด้วยขั้นลดหลั่นและกำแพงหินแห้งหลายแห่งอีกด้วย

แหล่งศึกษาที่ 8

เมื่อห่างจากทางใต้ของแหล่งศึกษาที่ 7 ประมาณ 600 เมตร พบว่าเป็นแหล่งศึกษาที่ 8 รู้จักกันว่าเป็นแหล่งศึกษารูปหัวใจ แอ่งหินที่เกิดจากการกัดเซาะของแม่น้ำไหลซึ่งมีสถาปัตยกรรมตัดหิน ขั้นลดหลั่น และผนังหินทรายแกะสลัก ขั้นลดหลั่นที่มนุษย์สร้างขึ้นในแหล่งศึกษาที่ 8 ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 20 เฮกตาร์ (49 เอเคอร์) โดยขั้นลดหลั่นที่ใหญ่ที่สุดครองพื้นที่ 1,200 ตารางฟุต (13,000 ตารางฟุต) โครงสร้างทางโบราณคดีหลักของแอ่งหินนี้ประกอบด้วยซุ้มหินตัดหลายสิบช่อง กำแพงหินทราย หินแกะสลัก ช่องหินเจาะ เรียกว่า Petit Grotte [] และแหล่งพักพิงหินตัดมีกำแพงล้อม เรียกว่า Grande Grotte

หมายเหตุ

อีกนามว่า เทนิกา (Tenika)

อ้างอิง

Schreurs, Guido; Allegro, Tristan; Rouvinez, Margaux; Radimilahy, Chantal; Raharinoro, Judith; Fanny Sabe, Nelas; Rakotoarisoa, Jean-Aimé; Rakotomavo, Lahatra; Rakotondrazafy, Ny Antso; Randrianarivelo, Njara; Szidat, Sönke (2024-09-11). "Teniky: enigmatic architecture at an archaeological site in southern Madagascar". Azania: Archaeological Research in Africa (ภาษาอังกฤษ): 1–44. doi:10.1080/0067270X.2024.2380619. ISSN 0067-270X.
Metcalfe, Tom (2024-10-14). "Who built this mysterious settlement in Madagascar? Scientists have a new theory". National Geographic (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2024-10-04. สืบค้นเมื่อ 2024-10-14.
; Rakotoarisoa, Jean Aime (1971). "Releve archeologique du site de Teniky dit 'Grotte des Portugais'dans l'Isalo" (PDF). Taloha - Revue du Musée d'Art et Archéologie. 4: 47–49. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-08-04. สืบค้นเมื่อ 2024-10-17.

[2] อีกนามว่า เทนิกา (Tenika)

[:0-1] Schreurs, Guido; Allegro, Tristan; Rouvinez, Margaux; Radimilahy, Chantal; Raharinoro, Judith; Fanny Sabe, Nelas; Rakotoarisoa, Jean-Aimé; Rakotomavo, Lahatra; Rakotondrazafy, Ny Antso; Randrianarivelo, Njara; Szidat, Sönke (2024-09-11). "Teniky: enigmatic architecture at an archaeological site in southern Madagascar". Azania: Archaeological Research in Africa (ภาษาอังกฤษ): 1–44. doi:10.1080/0067270X.2024.2380619. ISSN 0067-270X.

[:2-3] Metcalfe, Tom (2024-10-14). "Who built this mysterious settlement in Madagascar? Scientists have a new theory". National Geographic (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2024-10-04. สืบค้นเมื่อ 2024-10-14.

[:3-4] ; Rakotoarisoa, Jean Aime (1971). "Releve archeologique du site de Teniky dit 'Grotte des Portugais'dans l'Isalo" (PDF). Taloha - Revue du Musée d'Art et Archéologie. 4: 47–49. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-08-04. สืบค้นเมื่อ 2024-10-17.