เตียวบ้อ

เตียวบ้อ มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า จาง เม่า (จีน: 張茂; พินอิน: Zhāng Mào) ชื่อรอง เยี่ยนหลิน (จีน: 彥林; พินอิน: Yànlín) เป็นขุนนางของรัฐวุยก๊กในยุคสามก๊กของจีน

เตียวบ้อ (จาง เม่า)
張茂
ข้าราชบริพารของรัชทายาท (太子舍人 ไท่จื๋อเฉ่อเหริน)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
กษัตริย์	โจยอย
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	ไม่ทราบ นคร มณฑลอานฮุย
เสียชีวิต	ไม่ทราบ
อาชีพ	ขุนนาง
ชื่อรอง	เยี่ยนหลิน (彥林)

ประวัติ

เตียวบ้อเป็นชาวเมืองไพก๊ก (沛国 เพ่ย์กั๋ว หรือ 沛郡 เพ่ย์จฺวิ้น) ซึ่งปัจจุบันคืิอนคร มณฑลอานฮุย

ในช่วงศักราชชิงหลง (ค.ศ. 233-237) จักรพรรดิโจยอยโปรดให้ดำเนินโครงการก่อสร้างพระราชวังขนานใหญ่ เตียวบ้อผู้เป็นข้าราชบริพารของรัชทายาทจึงเขียนฎีกาทัดทานพระองค์ รวมถึงคัดค้านเรื่องที่พระองค์ให้คุมตัวเหล่าหญิงที่แต่งงานมาแต่งงานกับเหล่าทหารอีก

เตียวบ้อยังเขียนในฎีกาว่าจักรพรรดิฮั่นบู๊เต้ (漢武帝 ฮั่นอู่ตี้) ทรงนับถือเทพเจ้าและเชื่อถือหมอดู พระองค์โปรดให้ขุดดินสร้างทะเล ก่อดินสร้างภูเขา ในเวลานั้นแผ่นดินเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันและไม่มีใครกล้าแข็งข้อกับพระองค์ นับแต่ครั้งราชวงศ์ฮั่นเสื่อมถอยและวุ่นวายเป็นเวลาสี่สิบห้าสิบปี ม้าไม่เคยถอดอาน ทหารไม่เคยถอดเกราะ เตียวบ้อเขียนตักเตือนว่าจักรพรรดิโจยอยขาดความรอบคอบและมโนธรรม พร่ำท่องยกย่องความมัธยัสถ์ แต่กระทำฟุ่มเฟือยเป็นสำคัญ อวดสวนหลังอันหรูหรา และสร้างถาดรองน้ำค้าง แล้วเตียวบ้อจึงเขียนทูลขอให้จักรพรรดิโจยอยมุ่งมั่นในการปราบจ๊กก๊กและง่อก๊ก ทูลว่าตนในเวลานี้อายุ 50 ปีแล้ว กังวลว่าตนอาจตายโดยไม่อาจได้ตอบแทนคุณแผ่นดิน

จักรพรรดิโจยอยอ่านฎีกาแล้วจึงตรัสกับคนสนิทว่า "เตียวบ้อถือตนว่าเป็นคนบ้านเดียวกับเรา" แล้วจึงมีรับสั่งให้ย้ายเตียวบ้อไปอยู่หน่วยทหารม้ามหาดเล็ก (散騎 ซ่านฉี)

ในนิยายสามก๊ก

ในนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กในศตวรรษที่ 14 หลังจักรพรรดิโจยอยอ่านฎีกาทัดทานของเตียวบ้อก็ทรงกริ้ว และมีรับสั่งให้นำตัวเตียวบ้อไปประหารชีวิต

ดูเพิ่ม

• รายชื่อบุคคลในยุคสามก๊ก

อ้างอิง

1. (茂字彥林，沛人。) อรรถาธิบายจากเว่ย์เลฺว่ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 3.
2. (太子舍人張茂以吳、蜀數動，諸將出征，而帝盛興宮室，留意於玩飾，賜與無度，帑藏空竭；又錄奪士女前已嫁爲吏民妻者，還以配士，旣聽以生口自贖，又簡選其有姿首者內之掖庭，乃上書諫曰：「臣伏見詔書，諸士女嫁非士者，一切錄奪，以配戰士，斯誠權時之宜，然非大化之善者也。臣請論之。陛下，天之子也，百姓吏民，亦陛下之子也。禮，賜君子小人不同日，所以殊貴賤也。吏屬君子，士爲小人，今奪彼以與此，亦無以異於奪兄之妻妻弟也，於父母之恩偏矣。又詔書聽得以生口年紀、顏色與妻相當者自代，故富者則傾家盡產，貧者舉假貸貰，貴買生口以贖其妻；縣官以配士爲名而實內之掖庭，其醜惡者乃出與士。得婦者未必有懽心，而失妻者必有憂色，或窮或愁，皆不得志。夫君有天下而不得萬姓之懽心者，尠不危殆。且軍師在外數千萬人，一日之費非徒千金，舉天下之賦以奉此役，猶將不給，況復有宮庭非員無錄之女，椒房母后之家賞賜橫興，內外交引，其費半軍。昔漢武帝好神仙，信方士，掘地爲海，封土爲山，賴是時天下爲一，莫敢與爭者耳。自衰亂以來，四五十載，馬不捨鞍，士不釋甲，每一交戰，血流丹野，創痍號痛之聲于今未已。猶彊寇在疆，圖危魏室。陛下不兢兢業業，念崇節約，思所以安天下者，而乃奢靡是務，中尚方純作玩弄之物，炫燿後園，建承露之盤，斯誠快耳目之觀，然亦足以騁寇讎之心矣。惜乎，舍堯舜之節儉，而爲漢武之侈事，臣竊爲陛下不取也。願陛下沛然下詔，萬幾之事有無益而有損者悉除去之，以所除無益之費，厚賜將士父母妻子之飢寒者，問民所疾而除其所惡，實倉廩，繕甲兵，恪恭以臨天下。如是，吳賊面縛，蜀虜輿櫬，不待誅而自服，太平之路可計日而待也。陛下可無勞神思於海表，軍師高枕，戰士備員。今羣公皆結舌，而臣所以不敢不獻瞽言者，臣昔上要言，散騎奏臣書，以聽諫篇爲善，詔曰：『是也』，擢臣爲太子舍人；且臣作書譏爲人臣不能諫諍，今有可諫之事而臣不諫，此爲作書虛妄而不能言也。臣年五十，常恐至死無以報國，是以投軀沒身，冒昧以聞，惟陛下裁察。」) อรรถาธิบายจากเว่ย์เลฺว่ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 3.
3. (書通，上顧左右曰：「張茂恃鄉里故也。」以事付散騎而已。) อรรถาธิบายจากเว่ย์เลฺว่ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 3.
4. (時有太子舍人張茂，字彥材，亦上表切諫，叡命斬之。) สามก๊ก ตอนที่ 105.
5. ("เตียวบ้อเห็นไพร่ได้รับความลำบากนักก็ทูลห้ามพระเจ้าโจยอยว่า อย่าให้สร้างเมืองลกเอี๋ยงเลย พระเจ้าโจยอยจึงให้เอาตัวเตียวบ้อไปฆ่าเสีย") "สามก๊ก ตอนที่ ๗๙". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ December 6, 2023.

บรรณานุกรม

• ตันซิ่ว (ศตวรรษที่ 3). จดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อ).
• เผย์ ซงจือ (ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายจดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อจู้).