เจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว

เจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว (ไทยถิ่นเหนือ: ) เป็นเจ้าผู้ครองนครลำปางพระองค์ที่ 2 ทรงครองนครลำปางในปี พ.ศ. 2306 - 2317 มีพระราชโอรส 7 พระองค์ พระองค์ใหญ่สุดคือพระเจ้ากาวิละ ผู้มีบทบาทสำคัญในการกอบกู้ราชอาณาจักรล้านนาจากพม่า และต่อมาเจ้านายบุตรหลานได้ปกครองหัวเมืองฝ่ายเหนือ จึงเป็นที่มาของราชสมัญญาว่า "เจ้าเจ็ดตน" หรือ "เจ้าเจ็ดองค์"

เจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว
เจ้าผู้ครองนครลำปาง
ครองราชย์	พ.ศ. 2301 - 2317
รัชสมัย	17 ปี
ก่อนหน้า	พระยาไชยสงคราม
ถัดไป	พระยากาวิละ
กษัตริย์	พระเจ้าอลองพญา พระเจ้ามังลอก พระเจ้ามังระ
ประสูติ	พ.ศ. 2255
พิราลัย	หลัง พ.ศ. 2331
ราชเทวี	นางจันทา
พระบุตร	พระเจ้ากาวิละ พระยาคำโสม พระยาธรรมลังกา พระเจ้าดวงทิพย์ เจ้าศรีอโนชา เจ้าสรีวัณณา พระยาอุปราชหมูล่า พระยาคำฟั่น เจ้าสรีบุญทัน พระเจ้าลำพูนไชย
ราชวงศ์	ทิพย์จักร
พระบิดา	พระยาไชยสงคราม (ทิพย์ช้าง)
พระมารดา	แม่เจ้าปิมปา
ศาสนา	เถรวาท

พระประวัติ

เจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้วมีพระนามเดิมว่านายชายแก้ว เป็นพระโอรสในพระยาไชยสงคราม (ทิพย์ช้าง) กับแม่เจ้าปิมปา เป็นราชบุตรองค์ที่ 2 จากจำนวนราชโอรสธิดา 6 พระองค์ เมื่อพระบิดาถึงแก่พิราลัยแล้ว ได้ขึ้นครองราชย์เป็นเจ้านครลำปางในปี พ.ศ. 2303 ต่อมาราชสำนักพม่าได้เฉลิมพระนามพระองค์เป็นเจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว

ราชโอรส-ธิดา

เจ้าฟ้าชายแก้วเษกสมรสกับนางจันทาราชเทวี มีพระราชโอรสธิดารวม 10 องค์ เป็นเจ้าชาย 7 องค์ เจ้าหญิง 3 องค์ ได้แก่

1. พระเจ้ากาวิละ พระเจ้านครเชียงใหม่ พระองค์ที่ 1 (นับเป็น "เจ้าผู้ครองนครลำปาง องค์ที่ 3" ในราชวงศ์ทิพย์จักร)
2. พระยาคำโสม พระยานครลำปาง องค์ที่ 4
3. พระยาธรรมลังกา เจ้านครเชียงใหม่ องค์ที่ 2
4. พระเจ้าดวงทิพย์ พระเจ้านครลำปาง องค์ที่ 5
5. เจ้าศรีอโนชา พระอัครชายาในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท
6. เจ้าหญิงสรีวัณณา (ถึงแก่พิราลัยแต่เยาว์)
7. พระยาอุปราชหมูล่า พระราชมหาอุปราชานราธิบดีศรีสุวรรณฝ่ายหน้าหอคำนครลำปาง
8. พระยาคำฟั่น พระยานครเชียงใหม่ พระองค์ที่ 3 และพระยานครลำพูน องค์ที่ 1
9. เจ้าสรีบุญทัน (ถึงแก่กรรมตั้งแต่เยาว์) มีโอรสคือ
   1. เจ้าน้อยมหายศ เป็นที่เจ้าราชวงศ์นครลำพูน
10. พระเจ้าบุญมา พระเจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ 2

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. Minister, Office of the Prime, English: Fundamental History of the City of Chiang Mai (PDF), p. 102, สืบค้นเมื่อ 2024-04-11
2. วรเทวี (ณ ลำพูน) ชลวณิช. เจ้าหลวงลำพูน กรุงเทพฯ : อัมรันทร์พริ้นติ้ง. 2552
3. ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับเชียงใหม่ 700 ปี, หน้า 110
4. ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่, หน้า 149
5. ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่, หน้า 150

บรรณานุกรม

• ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับเชียงใหม่ 700 ปี. เชียงใหม่ : ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ สถาบันราชภัฏเชียงใหม่, 2538. 320 หน้า. ISBN 
• ประชากิจกรจักร, พระยา. พงศาวดารโยนก. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2557. 496 หน้า. ISBN 
• . พงศาวดารเมืองนครเชียงใหม่ เมืองนครลำปาง เมืองลำพูนไชย. พระนคร : โรงพิมพ์พระจันทร์, 2505. 35 หน้า. [พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ พระพิจิตรโอสถ (รอด สุตันตานนท์)]
• อรุณรัตน์ วิเชียรเขียว และเดวิด เค วัยอาจ (ปริวรรต). ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่. กรุงเทพฯ : ตรัสวิน, 2543. 220 หน้า. ISBN 

ก่อนหน้า		เจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว		ถัดไป
พระยาไชยสงคราม (ทิพย์ช้าง)		เจ้าผู้ครองนครลำปาง (พ.ศ. 2306 — พ.ศ. 2317)		พระเจ้ากาวิละ