เจอรอนโทพลาสต์

เจอรอนโทพลาสต์ (อังกฤษ: gerontoplast; กรีกโบราณ: γέρων - ชายชรา, πλαστός - ถูกขึ้นรูป) เป็นพลาสติดที่พัฒนามาจากคลอโรพลาสต์ในใบแก่ ทำหน้าที่ควบคุมการแยกสลายองค์ประกอบที่ใช้ในการสังเคราะห์ด้วยแสงระหว่างการเสื่อมสภาพตามอายุ (senescence) ให้ดำเนินไปได้ เพื่อนำผลิตภัณฑ์จากการแยกสลายไปใช้ประโยชน์ในส่วนที่พืชต้องการ โดยทั่วไปการพัฒนาของเจอรอนโทพลาสต์เป็นกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการกระจายตัวของตั้งกรานา การสูญเสียเยื่อหุ้มและการสะสมตัวของพลาสโทโกลบูล (plastoglobule) ในปริมาณสูง คำว่า Gerontoplast มีการนำมาใช้ครั้งแรกในปี ค.ศ. 1977 เพื่อนำมาอธิบายกระบวนการชราภาพของใบไม้

ใบแปะก๊วยในฤดูใบไม้ร่วง

ใบแปะก๊วยในสภาพปกติ

การกลายสภาพคลอโรพลาสต์เป็นเจอรอนโทพลาสต์

กระบวนการชราภาพของใบนำมาซึ่งการแยกชิ้นส่วนของออร์แกเนลล์ที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์ด้วยแสงโดยยังคงอยู่ภายใต้การควบคุมของเซลล์ คลอโรพลาสต์ที่รับผิดชอบในการแลกเปลี่ยนแก๊สที่ปากใบเป็นออร์แกเนลล์สุดท้ายที่จะถูกย่อยสลายระหว่างการชราภาพและทำให้พืชยังคงมีสีเขียว การก่อตัวของเจอรอนโทพลาสต์จากคลอโรพลาสต์ในระหว่างการชราภาพเกี่ยวข้องกับการปรับเปลี่ยนโครงสร้างอย่างใหญ่หลวงของไทลาคอยด์เมมเบรนด้วยการก่อตัวร่วมกันของพลาสโตโกลบูลินกับสารที่เป็นไลโพฟิลิก (lipophilic) อย่างไรก็ตามเยื่อหุ้มของคลอโรพลาสต์ยังคงสภาพสมบูรณ์ตลอดกระบวนการดังกล่าว

อ้างอิง

1. CTD, Gerontoplast
2. Wise, Robert (13 September 2007). The Structure and Function of Plastids. Springer Science & Business Media. p. 11–12. ISBN .
3. Biswal, Udaya; Mukesh, Raval (2003). Transformation of Chloroplast to Gerontoplast. Chloroplast Biogenesis. pp. 155–242. doi:10.1007/978-94-017-0247-8_4. ISBN .