เครื่องอิสริยาภรณ์ทางทหาร

เครื่องอิสริยาภรณ์ทางทหาร หรือ เครื่องเสนาอิสริยาภรณ์ (อังกฤษ: Military awards and decorations) เป็นอิสริยาภรณ์ที่มอบให้เพื่อเป็นเกียรติยศสำหรับการปฏิบัติงานทางการทหาร ทั้งวีรกรรมทางการทหาร การปฏิบัติการที่สำคัญโดดเด่น และการปฏิบัติการทางทหารที่สำคัญสูงสุดต่าง ๆ มักจะประกอบไปด้วยแพรแถบและ

กำแพงแห่งเหรียญอิสริยาภรณ์ในพิพิธภัณฑ์ French Foreign Legion

ส่วนของที่มอบให้กับทหาร ไม่ถือว่าเป็นเครื่องอิสริยาภรณ์สำหรับทหาร แม้ว่าอิสริยาภรณ์อัศวินบางชิ้นจะมีการแบ่งแยกเอาไว้ระหว่างของพลเรือนและของทหารก็ตาม ในขณะที่เครื่องอิสริยาภรณ์ของตำรวจและบางครั้งอาจจะถูกหมายรวมเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องอิสริยาภรณ์สำหรับทหารด้วย เนื่องจากมีรูปแบบที่คล้ายคลึงกัน แม้จะไม่ได้มีที่มาจากปฏิบัติการทางทหารก็ตาม

ประวัติ

เครื่องอิสริยาภรณ์เดอะครอสออฟลิเบอร์ตี แมนเนอร์ไฮม์ครอส ชั้น 1 เมื่อปี พ.ศ. 2484

เครื่องอิสริยาภรณ์เป็นที่รู้จักกันมาตั้งแต่โบราณกาล โดยในราชอาณาจักรเก่าแห่งอียิปต์มีเครื่องราชอิสริยาภรณ์ปลอกคอทองคำ ในขณะที่ยุคจักรวรรดิอียิปต์มีการให้รางวัลเป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์แมลวันทองคำ ในชาวเคลต์และชาวโรมโบราณนั้นใช้การสวมทอร์ก (Torc) หรือได้รับเครื่องอิสริยาภรณ์ทางหทารอื่น ๆ เช่น หัสตาปุระ (hasta pura) ซึ่งเป็นหอกที่ไม่มีปลายแหลม ในชาวไดยักนั้นใช้การสวมและใส่รอยสัก และสัญลักษณ์อื่น ๆ ส่วนการให้สวมสร้อยคอหรือนั้นเริ่มมีการมอบและใช้งานในช่วงยุคกลาง พัฒนาขึ้นเป็นสร้อยคอที่มีการประดับอัญมณีขนาดใหญ่ โดยจะมีจี้ (ปกติจะเป็น) ประดับอยู่

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ทางหทารที่เก่าแก่ที่สุดและยังคงมีการใช้งานอยู่คือ För tapperhet i fält (แปลว่า สำหรับความกล้าหาญในสนามรบ "For Valour in the Field" ) ของสวีเดน ซึ่งมอบให้กับนายทหารของกองทัพสวีเดนที่มีชื่อปรากฏอยู่ในเหรียญอิสริยาภรณ์ที่มาจากการต่อสู้อย่างห้าวหาญในท้องทะเลหรือสนามรบช่วงสงคราม โดยเหรียญนี้จัดทำขึ้นโดยพระเจ้ากุสตาฟที่ 3 แห่งสวีเดนเมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2332 ในช่วงที่มีสงครามกับรัสเซีย ซึ่งแม้ว่าในเชิงเทคนิคเหรียญนี้ยังคงมีสถานะใช้งานอยู่ แต่ในแนวปฏิบัติจริง ๆ เหรียญนี้ไม่อยู่ในสถานะใช้งานแล้ว และไม่ได้ถูกมอบให้กับใครเลยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2458 เหรียญที่มีความเก่าแกรองลงมาคือเหรียญกล้าหาญ Tapferkeits Medaille ของออสเตรีย-ฮังการีสำหรับความกล้าหาญในช่วงปี พ.ศ. 2332 – 2335 ซึ่งเหรียญนี้สร้างขึ้นเมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2332 โดยจักรพรรดิโยเซ็ฟที่ 2

เครื่องอิสริยาภรณ์ที่เก่าแก่ที่สุดอีกชิ้นที่ยังคงมีการใช้งานอยู่ในปัจจุบันคือ เครื่องอิสริยาภรณ์แห่งสงครามเวอร์ตุติมิลิทารี (War Order of Virtuti Militari) ในภาษาลาตินแปลว่า สำหรับทหารหาญ (For Military Valour) ซึ่งมีการมอบครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2335

การปลอมแปลง

หลายคนปลอมแปลงเหรียญอิสริยาภรณ์หรือตกแต่งเหรียญเพิ่มเพื่อให้ดูเหมือนทหารที่ได้รับการยกย่องเชิดชู โดยการปลอมแปลงอาจหมายรวมไปจนถึงการเพิ่มแถบ สลักชื่อของทหารที่ได้รับเกียรติเชิดชูนั้น หรือการสร้างเหรียญอิสริยาภรณ์นั้นขึ้นมาใหม่ทั้งหมด การปลอมแปลงเหรียญอิสริยาภรณ์ในประเทศส่วนใหญ่มีความผิดตามกฎหมาย และอาจมีโทษสูงไปจนถึงการจำคุก

การใช้งานร่วมสมัย

ในปัจจุบัน เครื่องอิสริยาภรณ์สำหรับทหารประกอบไปด้วย

• เครื่องอิสริยาภรณ์กิตติคุณ (Order of merit)
• รางวัลความกล้าหาญ (Bravery Awards) ในรูปแบบของไม้กางเขน ดาว หรือเหรียญอิสริยาภรณ์บนแพรแถบ
• รางวัลการปฏิบัติงานดีเด่น (Distinguished Service Awards) ในรูปแบบของไม้กางเขน ดาว หรือเหรียญอิสริยาภรณ์บนแพรแถบ
• เหรียญการทัพ (Campaign Medals) ประดับบนแพรแถบ
• เหรียญประจำการ (Service Medals) ประดับบนแพรแถบ
• รางวัลสำหรับหน่วยทหาร ในรูปแบบของ (Battle Honours) (Campaign Streamers) (Fourragères) หรือ (Unit Citations)

กองทัพส่วนใหญ่ในเนโต จะประดับเพียงแพรแถบย่อ ในเครื่องแบบที่ใช้ในการปฏิบัติงานในชีวิตประจำวัน (ซึ่งไม่ใช่การนำเหรียญอิสริยาภรณ์จริง ๆ มาประดับ)

ดูเพิ่ม

• เครื่องอิสริยาภรณ์แบบคล้องคอ

อ้างอิง

1. DoD Manual 1348.33, 2010, Vol. 3
2. David, Rosalie (1998). The Ancient Egyptians: Beliefs and Practices. Sussex Academic Press. p. 101. ISBN .
3. t.pattranist (2020-10-07). "Law เป็นประเด็น 8 : แต่งเครื่องแบบเจ้าพนักงานเท่านั้นที่มีสิทธิ...อย่าคิดเลียนแบบ". สำนักงานกิจการยุติธรรม.