อำเภอโนนนารายณ์

โนนนารายณ์ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสุรินทร์

อำเภอโนนนารายณ์
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Non Narai
คำขวัญ:  ปราสาทขุมดินคู่เมือง ลือเลื่องซิ่นไหม บุญบั้งไฟประเพณี เกษตรอินทรีย์วิถีชน มิ่งมงคลเจ้าแม่โนนนารายณ์
แผนที่จังหวัดสุรินทร์ เน้นอำเภอโนนนารายณ์
พิกัด: 15°14′18″N 103°54′47″E / 15.23833°N 103.91306°E / 15.23833; 103.91306
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สุรินทร์
พื้นที่
• ทั้งหมด	161.4 ตร.กม. (62.3 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	34,665 คน
• ความหนาแน่น	214.17 คน/ตร.กม. (554.7 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	32130
รหัสภูมิศาสตร์	3217
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอโนนนารายณ์ เลขที่ 88 หมู่ที่ 6 ตำบลหนองหลวง อำเภอโนนนารายณ์ จังหวัดสุรินทร์ 32130
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอโนนนารายณ์มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอรัตนบุรี
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองจันทร์ (จังหวัดศรีสะเกษ)
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสำโรงทาบ
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอสนมและอำเภอรัตนบุรี

ประวัติ

ท้องที่อำเภอโนนนารายณ์เดิมเป็นส่วนหนึ่งของตำบลโนน และตำบลเบิด อำเภอรัตนบุรี ทางราชการได้เห็นว่าพื้นที่ทางด้านทิศใต้ของอำเภอรัตนบุรีมีพื้นที่กว้างขวาง จึงเริ่มแบ่งเขตการปกครองโดยตั้ง แยกออกจากบางส่วนของตำบลโนนและตำบลเบิด ในปี พ.ศ. 2492 และในปี พ.ศ. 2496 ได้แยกพื้นที่ 11 หมู่บ้านของตำบลโนน ตั้งเป็น ในปี พ.ศ. 2510 ได้แยกพื้นที่ 9 หมู่บ้านของตำบลเบิด ตั้งเป็น และมีการแบ่งพื้นที่หมู่ 7–12 และหมู่ 15–16 รวม 8 หมู่บ้านของตำบลหนองหลวง ตั้งเป็น ในปี พ.ศ. 2538

เมื่อปี พ.ศ. 2539 นายอำเภอรัตนบุรี ร่วมกับกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และราษฎรพื้นที่ 5 ตำบล ได้พิจารณาว่าสภาพทางภูมิศาสตร์ ลักษณะความเป็นอยู่ การประกอบอาชีพ แนวโน้มมีความเจริญในอนาคต และความเห็นชอบของคณะกรรมการหมู่บ้าน สภาตำบล หัวหน้าส่วนราชการประจำอำเภอ จังหวัด สภาจังหวัด สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร กระทรวงมหาดไทย จึงได้ประกาศเขตท้องที่อำเภอรัตนบุรีแยกพื้นที่ตำบลโนน ตำบลหนองหลวง ตำบลหนองเทพ ตำบลระเวียง และตำบลคำผง ตั้งขึ้นเป็น กิ่งอำเภอโนนนารายณ์ ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2540 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม ปีเดียวกัน ต่อมาในวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 ได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็น อำเภอโนนนารายณ์ โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพการบริหารงานของหน่วยบริหารราชการส่วนภูมิภาค ถือเป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม พ.ศ. 2550 และกลายเป็นอำเภอลำดับที่ 17 ของจังหวัดสุรินทร์

ทั้งนี้ บริเวณที่ว่าการอำเภอโนนนารายณ์ในปัจจุบันนี้ ได้รับการเล่าขานมาว่า ราวปี พ.ศ. 2310 ย่าสอน น้องสาวพระศรีนครเตาท้าวเธอ เจ้าเมืองรัตนบุรี ได้ตั้งชุมชนหมู่บ้านหนึ่งขึ้นในสถานที่ดังกล่าว ดังที่ปรากฏหลักฐานของความเชื่อเป็น “ศาลเจ้าแม่โนนนารายณ์” ซึ่งตั้งอยู่บริเวณเยื้องที่ว่าการอำเภอโนนนารายณ์

จนเวลาผ่านมาถึงราวปี พ.ศ. 2420-2430 เกิดโรคห่าหรือโรคหน้าลาย ซึ่งเรียกตามชื่อในสมัยก่อน ทำให้คนเสียชีวิตจำนวนมาก (บ้างก็ว่า มีกลุ่มอันธพาลที่เรียกกันว่า “ไทยบี” สร้างความเดือดร้อนในหมู่บ้าน) จึงมีการอพยพผู้คนออกจากบริเวณดังกล่าว ไปตั้งชุมชนหมู่บ้านอยู่ในที่ต่างๆ โดยรอบหลายแห่ง ทั้งนี้ ภูมิประเทศบริเวณนั้นมีลักษณะเป็นโนน จึงเรียกบริเวณดังกล่าวว่า โนนหน้าลาย บางส่วนเรียกออกเสียงว่า บ้านเก่านาลาย จึงอาจเป็นสาเหตุหนึ่งของการตั้งชื่ออำเภอเลียนเสียงดังกล่าว และปรับใหม่จาก “หน้าลาย” หรือ “นาลาย” เป็น “นารายณ์” ซึ่งเป็นนามที่เรียก “พระนารายณ์” เพื่อความเป็นสิริมงคล จึงได้ชื่อ “โนนนารายณ์”  เป็นนามของอำเภอจนถึงทุกวันนี้

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอโนนนารายณ์แบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 ตำบล 68 หมู่บ้าน ได้แก่

1.		หนองหลวง				(Nong Luang)				8 หมู่บ้าน
2.		คำผง				(Kham Phong)				12 หมู่บ้าน
3.		โนน				(Non)				15 หมู่บ้าน
4.		ระเวียง				(Rawiang)				13 หมู่บ้าน
5.		หนองเทพ				(Nong Thep)				20 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอโนนนารายณ์ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่

• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองหลวงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลคำผง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคำผงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโนน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลระเวียง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลระเวียงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเทพ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเทพทั้งตำบล

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอรัตนบุรี และกิ่งอำเภอชุมพลบุรี อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 66 (30 ง): 2338–2341. วันที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2492
2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอรัตนบุรี และอำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 70 (74 ง): 4926–4934. วันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2496
3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอสังขะ และอำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (31 ง): 1179–1185. วันที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2510
4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอปราสาทและอำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (90 ง): 12–20. วันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2538
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์ ตั้งเป็นกิ่งอำเภอโนนนารายณ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 114 (พิเศษ 51 ง): 20. วันที่ 25 มิถุนายน พ.ศ. 2540
6. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอฆ้องชัย...และอำเภอเหล่าเสือโก้ก พ.ศ. ๒๕๕๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 124 (46 ก): 14–21. วันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550