สามร อยยอด เป นอำเภอหน งของจ งหว ดประจวบค ร ข นธ เป นท ต งของพระท น งค หาคฤหาสน ซ งเป นตราประจำจ งหว ดประจวบค ร ข นธ พระ

สามร้อยยอด เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นที่ตั้งของพระที่นั่งคูหาคฤหาสน์ซึ่งเป็นตราประจำจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างไว้เมื่อ พ.ศ. 2433 และอีกทั้งมีพื้นที่อยู่ในอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด จัดเป็นอุทยานแห่งชาติประเภทชายฝั่งผสมผสานหมู่เกาะในทะเลแห่งแรกของไทย เป็นระบบนิเวศพื้นที่ชุ่มน้ำขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในประเทศไทย และรับการประกาศให้เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญระดับนานาชาติอนุสัญญาแรมซาร์ เมื่อวันที่ 14 ม.ค. 2551 เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำระดับประเทศอันดับที่ 11 และเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำระดับโลกหรือแรมซาร์ไซท์อันดับ ที่ 1,374

อำเภอสามร้อยยอด
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Sam Roi Yot
จากซ้ายไปขวา: พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์ อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด หาดบางปู
คำขวัญ: สักการะพ่อปู่ งามคูหาคฤหาสน์ อุทยานแห่งชาติล้ำค่า แหล่งพฤกษาชุ่มน้ำ หาด เขา ถ้ำ สวยสด สับปะรดหวานฉ่ำ ถิ่นอำไพน้ำใจ
แผนที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เน้นอำเภอสามร้อยยอด
พิกัด: 12°16′14″N 99°52′19″E / 12.27056°N 99.87194°E / 12.27056; 99.87194
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ประจวบคีรีขันธ์
พื้นที่
• ทั้งหมด	871.9 ตร.กม. (336.6 ตร.ไมล์)
ประชากร (2564)
• ทั้งหมด	48,543 คน
• ความหนาแน่น	55.68 คน/ตร.กม. (144.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	77180, 77120 (เฉพาะตำบลสามร้อยยอด)
รหัสภูมิศาสตร์	7708
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอสามร้อยยอด เลขที่ 100 ถนนเพชรเกษม ตำบลศิลาลอย อำเภอสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ 77180
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอสามร้อยยอดตั้มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอปราณบุรี
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอ่าวไทย
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอกุยบุรี และภาคตะนาวศรี (ประเทศพม่า)
ทิศตะวันตก ติดต่อกับภาคตะนาวศรี (ประเทศพม่า)

ประวัติ

ท้องที่อำเภอสามร้อยยอดเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอปราณบุรีและอำเภอกุยบุรี ทางราชการได้แบ่งพื้นที่ตำบลสามร้อยยอด ตำบลศิลาลอย และตำบลไร่เก่า จากอำเภอปราณบุรี มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอสามร้อยยอด ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยเมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2538 และมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน ปีเดียวกัน โดยชื่ออำเภอมีความเป็นมาหลายกระแสบ้างว่าเป็นเพราะมีต้นสามร้อยยอดขึ้นอยู่ หรือมียอดเขามากมายถึง 300 ยอด แต่ที่คนส่วนใหญ่กล่าวขานกันจนเป็นตำนานสืบกันมาว่า ในสมัยที่เทือกเขายังเป็นเกาะอยู่ ได้มีเรือสำเภาจีนบรรทุกผู้โดยสารผ่านมา และได้ประสบกับลมพายุอย่างรุนแรง จึงได้นำเรือเข้ามาตามร่องน้ำด้านทิศตะวันตกของเกาะเพื่อหลบพายุ แต่เนื่องจากไม่ชำนาญพื้นที่เรือได้ชนกับหินโสโครกอับปางลง ผู้คนตะเกียกตะกายหนีขึ้นฝั่งได้ 300 คน จึงได้ตั้งชื่อว่า "เกาะสามร้อยรอด" ต่อมาระดับน้ำทะเลได้ลดลง เกาะจึงกลายเป็นภูเขา ชาวบ้านจึงเรียกเพี้ยนเป็น "เขาสามร้อยยอด"

ต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกาโอนตำบลไร่ใหม่ จากอำเภอกุยบุรีมาอยู่ในเขตการปกครองของทางกิ่งอำเภอตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2539 ในที่สุดก็ได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็น อำเภอสามร้อยยอด ในวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 ซึ่งมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพการบริหารงานของหน่วยบริหารราชการส่วนภูมิภาค และถือเป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม พ.ศ. 2550 และกลายเป็นอำเภอลำดับที่ 8 ของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์

วันที่ 28 ตุลาคม 2512 จัดตั้งสุขาภิบาลไร่เก่า ในท้องที่หมู่ 4–7 และ 9 ตำบลศิลาลอย กับจัดตั้งสุขาภิบาลไร่ใหม่ ในท้องที่หมู่ 1–2, 6–8 และ 9 ตำบลสามกระทาย
วันที่ 29 เมษายน 2518 ตั้งตำบลไร่ใหม่ แยกออกจากตำบลสามกระทาย
วันที่ 16 ตุลาคม 2522 ตั้งตำบลไร่เก่า แยกออกจากตำบลศิลาลอย
วันที่ 22 มีนาคม 2538 แยกพื้นที่ตำบลสามร้อยยอด ตำบลศิลาลอย และตำบลไร่เก่า ของอำเภอปราณบุรี มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอสามร้อยยอด และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอปราณบุรี
วันที่ 14 พฤศจิกายน 2538 ตั้งตำบลศาลาลัย แยกออกจากตำบลไร่เก่า
วันที่ 31 ธันวาคม 2538 เปลี่ยนแปลงเขตอำเภอกุยบุรีกับกิ่งอำเภอสามร้อยยอด อำเภอปราณบุรี โดยโอนพื้นที่ตำบลไร่ใหม่ จากอำเภอกุยบุรี มาขึ้นกับกิ่งอำเภอสามร้อยยอด อำเภอปราณบุรี
วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลไร่เก่า และสุขาภิบาลไร่ใหม่ เป็นเทศบาลตำบลไร่เก่า และเทศบาลตำบลไร่ใหม่ ตามลำดับ ด้วยผลของกฎหมาย
วันที่ 8 กันยายน 2550 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอสามร้อยยอด อำเภอปราณบุรี เป็น อำเภอสามร้อยยอด

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอสามร้อยยอดแบ่งเขตการปกครองส่วนภูมิภาคออกเป็น 5 ตำบล 41 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)
1.	สามร้อยยอด	Sam Roi Yot	9	7,872
2.	ศิลาลอย	Sila Loi	9	11,208
3.	ไร่เก่า	Rai Kao	8	12,829
4.	ศาลาลัย	Salalai	8	7,558
5.	ไร่ใหม่	Rai Mai	7	9,023

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอสามร้อยยอดประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่

เทศบาลตำบลไร่เก่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไร่เก่า (เฉพาะหมู่ที่ 1, 5, 8 และบางส่วนของหมู่ที่ 2, 3) และตำบลศาลาลัย (เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 4–6)
เทศบาลตำบลไร่ใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไร่ใหม่ (เฉพาะหมู่ที่ 1–2, 6 และบางส่วนของหมู่ที่ 3) รวมทั้งบางส่วนของหมู่ที่ 2, 6 ของตำบลสามกระทายในเขตอำเภอกุยบุรีด้วย
องค์การบริหารส่วนตำบลสามร้อยยอด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสามร้อยยอดทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลศิลาลอย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศิลาลอยทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลไร่เก่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไร่เก่า (เฉพาะหมู่ที่ 4, 6–7 และบางส่วนของหมู่ที่ 2, 3)
องค์การบริหารส่วนตำบลศาลาลัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศาลาลัย (เฉพาะหมู่ 1–3, 7–8 และบางส่วนของหมู่ที่ 4–6)
องค์การบริหารส่วนตำบลไร่ใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไร่ใหม่ (เฉพาะหมู่ที่ 4–5, 7 และบางส่วนของหมู่ที่ 3)

สถานที่สำคัญ

อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
ถ้ำพระยานคร
หาดสามร้อยยอด

อ้างอิง

(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (พิเศษ 9 ง): 66. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-18. สืบค้นเมื่อ 2008-05-13. วันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2538
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (58 ก): 28–29. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-16. สืบค้นเมื่อ 2008-05-13. วันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2538
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 124 (46 ก): 14–21. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2008-05-13. วันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลไร่เก่า อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (93 ง): 3206–3208. วันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2512
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลไร่ใหม่ อำเภอกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (93 ง): 3209–3210. วันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2512
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (84 ง): 1099–1103. วันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2518
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอปราณบุรี อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (177 ง): 3624–3632. วันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2522
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (91 ง): 59–67. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-01-25. สืบค้นเมื่อ 2008-05-13. วันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2538
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2022-04-25 – โดยทาง ให้บรรดาสุขาภิบาลตามกฎหมายว่าด้วยสุขาภิบาลที่มีอยู่ในวันที่พระราชบัญญัตินี้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา มีฐานะเป็นเทศบาลตำบลตามกฎหมายว่าด้วยเทศบาลในพระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ. วันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542
"ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[:0-1] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (พิเศษ 9 ง): 66. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-18. สืบค้นเมื่อ 2008-05-13. วันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2538

[:1-2] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (58 ก): 28–29. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-16. สืบค้นเมื่อ 2008-05-13. วันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2538

[:2-3] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 124 (46 ก): 14–21. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2008-05-13. วันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550

[4] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลไร่เก่า อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (93 ง): 3206–3208. วันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2512

[5] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลไร่ใหม่ อำเภอกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (93 ง): 3209–3210. วันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2512

[6] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (84 ง): 1099–1103. วันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2518

[7] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอปราณบุรี อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (177 ง): 3624–3632. วันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2522

[8] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (91 ง): 59–67. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-01-25. สืบค้นเมื่อ 2008-05-13. วันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2538

[9] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2022-04-25 – โดยทาง ให้บรรดาสุขาภิบาลตามกฎหมายว่าด้วยสุขาภิบาลที่มีอยู่ในวันที่พระราชบัญญัตินี้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา มีฐานะเป็นเทศบาลตำบลตามกฎหมายว่าด้วยเทศบาลในพระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ. วันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542

[10] "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.