อำเภอชนแดน

ชนแดน เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดเพชรบูรณ์ เดิมเป็นพื้นที่ของอำเภอภูมิ (อำเภอบางมูลนาก) จังหวัดพิจิตร ทั้งหมด และย้ายมาขึ้นการปกครองกับจังหวัดเพชรบูรณ์ในปี พ.ศ. 2460

อำเภอชนแดน
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Chon Daen
คำขวัญ:  หลวงพ่อทบลือก้อง ประกายทองมะขามหวาน งามตระการถ้ำผาทอง น้ำใสชวนมองคลองบุษบง
แผนที่จังหวัดเพชรบูรณ์ เน้นอำเภอชนแดน
พิกัด: 16°11′21″N 100°51′35″E / 16.18917°N 100.85972°E / 16.18917; 100.85972
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	เพชรบูรณ์
พื้นที่
• ทั้งหมด	1,137.0 ตร.กม. (439.0 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	76,484 คน
• ความหนาแน่น	67.27 คน/ตร.กม. (174.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	67150
รหัสภูมิศาสตร์	6702
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอชนแดน ถนนชมฐีระเวช ตำบลชนแดน อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์ 67150
ส่วนหนึ่งของ

ภูเขาหินปะการัง

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอชนแดนมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอวังโป่ง มีคลองลำไม้ลายเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองเพชรบูรณ์และอำเภอหนองไผ่
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอหนองไผ่ อำเภอบึงสามพัน (จังหวัดเพชรบูรณ์) อำเภอหนองบัว (จังหวัดนครสวรรค์) และอำเภอดงเจริญ (จังหวัดพิจิตร)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอดงเจริญและอำเภอทับคล้อ (จังหวัดพิจิตร)

ประวัติ

อำเภอชนแดน เดิมเป็นท้องที่ส่วนหนึ่งของอำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร เมื่อมีราษฎรอพยพมาตั้งบ้านเรือนในระหว่างเขตแดนมากขึ้นจึงเรียกว่าหมู่บ้านชนแดน

ต่อมาทางราชการได้พิจารณาจัดตั้งเป็นตำบลในเขตปกครองของอำเภอเมืองเพชรบูรณ์ เนื่องจากท้องที่ตำบลชนแดนอยู่ห่างไกลจากตัวอำเภอมาก ยากแก่การดูแลทุกข์สุขของราษฎร กระทรวงมหาดไทยจึงยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอเมื่อ พ.ศ. 2460 ประกอบด้วยตำบลชนแดน ตำบลท่าข้าม และตำบลดงขุย รวมถึงได้โอนท้องที่ตำบลวังโป่ง อำเภอนครป่าหมาก (อำเภอบางกระทุ่ม) จังหวัดพิษณุโลก มารวมขึ้นกับกิ่งอำเภอชนแดน รวม 4 ตำบล เมื่อมีราษฎรหนาแน่นมากขึ้นทางราชการจึงได้ยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอชนแดน ตามพระราชกฤษฎีกา ลงวันที่ 5 มิถุนายน 2499 โดยเป็นอำเภอหนึ่งขึ้นอยู่กับจังหวัดเพชรบูรณ์

• วันที่ 5 มิถุนายน 2499 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอชนแดน อำเภอเมืองเพชรบูรณ์ เป็น อำเภอชนแดน
• วันที่ 20 กันยายน 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลชนแดน ในท้องที่บางส่วนของตำบลชนแดน
• วันที่ 7 กรกฎาคม 2507 จัดตั้งสุขาภิบาลดงขุย ในท้องที่บางส่วนของตำบลดงขุย
• วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2511 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดพิจิตร และจังหวัดเพชรบูรณ์ โดยโอนพื้นที่ตำบลท้ายดง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร มาขึ้นกับอำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
• วันที่ 20 พฤศจิกายน 2516 จัดตั้งสุขาภิบาลท่าข้าม ในท้องที่บางส่วนของหมู่ที่ 1 ตำบลท่าข้าม
• วันที่ 21 เมษายน 2524 ตั้งตำบลพุทธบาท แยกออกจากตำบลชนแดน
• วันที่ 30 มีนาคม 2525 ตั้งตำบลบ้านกล้วย แยกออกจากตำบลดงขุย
• วันที่ 5 ตุลาคม 2525 โอนพื้นที่หมู่ 1 บ้านชนแดน (ในขณะนั้น) ของตำบลพุทธบาท ไปตั้งเป็นหมู่ 4 บ้านชนแดน ของตำบลชนแดน ดังเดิม
• วันที่ 5 กรกฎาคม 2526 ตั้งตำบลซับเปิบ แยกออกจากตำบลวังโป่ง
• วันที่ 15 พฤศจิกายน 2526 แยกพื้นที่ตำบลวังโป่ง ตำบลท้ายดง และตำบลซับเปิบ อำเภอชนแดน มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอวังโป่ง ขึ้นกับอำเภอชนแดน
• วันที่ 5 พฤศจิกายน 2528 ตั้งตำบลวังหิน แยกออกจากตำบลท้ายดง
• วันที่ 8 มีนาคม 2531 จัดตั้งสุขาภิบาลวังโป่ง ในท้องที่บางส่วนของตำบลวังโป่ง
• วันที่ 21 พฤษภาคม 2533 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอวังโป่ง อำเภอชนแดน เป็น อำเภอวังโป่ง
• วันที่ 17 สิงหาคม 2533 ตั้งตำบลวังศาล แยกออกจากตำบลท้ายดงและตำบลวังโป่ง รวมทั้งโอนพื้นที่ให้ขึ้นกับการปกครองของอำเภอวังโป่ง
• วันที่ 1 กรกฎาคม 2534 ตั้งตำบลซับพุทรา แยกออกจากตำบลชนแดน
• วันที่ 9 ตุลาคม 2535 ตั้งตำบลตะกุดไร แยกออกจากตำบลดงขุย
• วันที่ 26 มกราคม 2536 ตั้งตำบลศาลาลาย แยกออกจากตำบลท่าข้าม
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลชนแดน สุขาภิบาลดงขุย และสุขาภิบาลท่าข้าม เป็นเทศบาลตำบลชนแดน เทศบาลตำบลดงขุย และเทศบาลตำบลท่าข้าม ตามลำดับ

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอชนแดนแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 9 ตำบล 125 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

ชนแดน

(Chon Daen)

14 หมู่บ้าน

6.

บ้านกล้วย

(Ban Kluai)

17 หมู่บ้าน

2.

ดงขุย

(Dong Khui)

17 หมู่บ้าน

7.

ซับพุทรา

(Sap Phutsa)

9 หมู่บ้าน

3.

ท่าข้าม

(Tha Kham)

11 หมู่บ้าน

8.

ตะกุดไร

(Takut Rai)

11 หมู่บ้าน

4.

พุทธบาท

(Phutthabat)

28 หมู่บ้าน

9.

ศาลาลาย

(Sala Lai)

10 หมู่บ้าน

5.

ลาดแค

(Lat Khae)

22 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอชนแดนประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 12 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลชนแดน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลชนแดน
• เทศบาลตำบลดงขุย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลดงขุยและตำบลตะกุดไร
• เทศบาลตำบลท่าข้าม ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลท่าข้าม
• เทศบาลตำบลศาลาลาย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศาลาลายทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลชนแดน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชนแดน (นอกเขตเทศบาลตำบลชนแดน)
• องค์การบริหารส่วนตำบลดงขุย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดงขุย (นอกเขตเทศบาลตำบลดงขุย)
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าข้าม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าข้าม (นอกเขตเทศบาลตำบลท่าข้าม)
• องค์การบริหารส่วนตำบลพุทธบาท ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพุทธบาททั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลลาดแค ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลาดแคทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านกล้วย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านกล้วยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลซับพุทรา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลซับพุทราทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลตะกุดไร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตะกุดไร (นอกเขตเทศบาลตำบลดงขุย)

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย ประกาศลดอัตราเงินค่าราชการและยกเว้นไม่เก็บเงินค่าที่อนุญาตจับสัตว์น้ำและอากรสมพักศร ในตำบลชนแดน วังยาง ท่าข้าม ดงขุย ท้องที่อำเภอภูมิ แขวงเมืองพิจิตร ตั้งแต่ ศก ๑๒๘ เป็นต้นไป" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 26 (0 ง): 821–822. วันที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2452
2. [1] 2019-09-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนประวัติความเป็นมาของอำเภอชนแดน
3. [2] 2019-09-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนประวัติความเป็นมาของอำเภอชนแดน
4. [3] 2011-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอนาทวี อำเภอสะบ้าย้อย อำเภอคำชะอี อำเภอย่านตาขาว อำเภอวัดโบสถ์ อำเภอหนองบัว อำเภอวัฒนานคร อำเภอแสวงหา อำเภอท่าชนะ อำเภอพระพุทธบาท อำเภอโนนสัง อำเภอบำเหน็จณรงค์ อำเภอคอนสวรรค์ อำเภอบ้านโฮ่ง อำเภอคีรีมาศ อำเภอชนแดน อำเภอแม่แจ่ม อำเภอไทรน้อย และอำเภอบ้านแพง พ.ศ. ๒๔๙๙
5. [4]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลชนแดน อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
6. [5]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลดงขุย อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
7. [6]พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดพิจิตรและจังหวัดเพชรบูรณ์ พ.ศ. ๒๕๑๑
8. [7]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลท่าข้าม อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
9. [8]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
10. [9]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
11. [10]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
12. [11]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
13. [12] 2012-02-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์ ตั้งเป็นกิ่งอำเภอวังโป่ง
14. [13]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอวังโป่ง อำเภอชนแดน อำเภอวิเชียรบุรี กิ่งอำเภอเขาค้อ อำเภอหล่มสัก และอำเภอหนองไผ่ จังหวัดเพชรบูรณ์
15. [14]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลวังโป่ง กิ่งอำเภอวังโป่ง อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
16. [15] 2011-07-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนพระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอห้วยผึ้ง อำเภอวังวิเศษ อำเภอคลองหาด อำเภอป่าบอน อำเภอหนองหญ้าปล้อง อำเภอวังโป่ง อำเภอควนเนียง อำเภอหนองหญ้าไซ อำเภอหนองนาเดิม อำเภอทุ่งฝน อำเภอสร้างคอม และอำเภอทองแสนขัน พ.ศ. ๒๕๓๓
17. [16]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอน้ำหนาว และกิ่งอำเภอวังโป่ง อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
18. [17]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
19. [18]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์
20. [19]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอชนแดน จังหวัดเพชรบูรณ์