อาร ท โชกGlobe Artichoke buds ready for cookingการจำแนกช นทางว ทยาศาสตร อาณาจ กร Plantaeหมวด Magnoliophytaช น Magnoliops

อาร์ทิโชก

Globe Artichoke buds ready for cooking
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
หมวด:	Magnoliophyta
ชั้น:	Magnoliopsida
อันดับ:	Asterales
วงศ์:	Asteraceae
สกุล:
สปีชีส์:	C. cardunculus
ชื่อทวินาม
*Cynara cardunculus* L.
ชื่อพ้อง
Cynara scolymus L.

อาร์ทิโชก (อังกฤษ: artichoke หรือทั่วไปรู้จักในชื่อ French artichoke และ green artichoke) เป็นพืชเมืองหนาว อยู่ในวงศ์ทานตะวัน มีถิ่นกำเนิดในยุโรปเขตเมดิเตอร์เรเนียน มีสรรพคุณทางยา สามารถบริโภคสดหรือปรุงเป็นอาหาร ซึ่งเป็นเมนูสำคัญของงานเลี้ยงทางยุโรป และยังมีการนำมาสกัดสาร

ลักษณะทรงต้นและใบจะมีขนาดใหญ่โตเต็มที่จะมีขนาด 1.80 เมตร ใบหยักเป็นแฉกลึกสีเขียวอมเทาหรือขาวอมเทา ดอกประกอบไปด้วยกลุ่มของกลีบดอกจำนวนมากเรียงซ้อนกันเป็นชั้น ๆ บนก้านดอกลักษณะของดอกทรงแตกต่างกันไปตามลักษณะสายพันธุ์ ออกดอกในช่วงเดือนเมษายน-พฤษภาคม

แหล่งกำเนิดและการแพร่กระจายพันธุ์พืช

อาร์ทิโชกเป็นพืชพื้นเมืองแถบเมดิเตอร์เรเนียน ถูกชาวดัตช์นำเข้าสู่ประเทศอังกฤษในศตวรรษที่ 15 เติบโตในสวนของพระเจ้าเฮนรีที่ 8 จนถึงช่วงกลางศตวรรษที่ 17 แก่นอาร์ทิโชค (artichoke heart) กลายเป็นวัตถุดิบสำคัญสำหรับมื้ออาหารที่หรูหรา ในศตวรรษที่ 19 ถูกนำเข้าประเทศสหรัฐอเมริกาที่ Louisiana โดยชาวฝรั่งเศส และเข้าสู่ California โดยชาวสเปน

ส่วนที่ใช้และสรรพคุณ

ใช้ส่วนของฐานกลีบดอก (the base of the petals) ตรงกลางของลำต้น (the center of the stem) และ แก่น (artichoke heart) ในการประกอบอาหาร

อาร์ทิโชก มีสารสำคัญหลายกลุ่มโดยเฉพาะในกลุ่มฟีนอล ซึ่งมีสารหลัก คือ ไซนาริน (cynarine) และมีสรรพคุณที่หลากหลาย เช่น ต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ ลดคลอเลสเตอรอล ป้องกันตับ และลดไขมัน

ประวัติการใช้และการผลิตในโลก

อาร์ทิโชกเป็นพืชพื้นเมืองแถบเมดิเตอร์เรเนียน ถูกชาวดัตช์นำเข้าสู่ประเทศอังกฤษในศตวรรษที่ 15 เติบโตในสวนของพระเจ้าเฮนรีที่ 8 จนถึงช่วงกลางศตวรรษที่ 17 แก่นอาร์ทิโชค (artichoke heart) กลายเป็นวัตถุดิบสำคัญสำหรับมื้ออาหารที่หรูหรา ในปี 1699 John Evelyn เขียนวาทกรรมเกี่ยวกับ Sallads ตามด้วยคำแนะนำว่า "แบ่งหัวเป็นสี่ส่วน ขั้นแรกกินดิบ ตามด้วยน้ำมัน น้ำส้มสายชูเล็กน้อย เกลือ พริกไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งไวน์สักแก้ว" ซึ่งเป็นคำแนะนำสำหรับการรับประทานอาร์ทิโชค สำหรับการบันทึกการใช้อาร์ทิโชกเป็นอาหารและยาครั้งแรกถูกพบในสมัยกรีกโบราณ

อาร์ทิโชก สามารถผลิตจากการเพาะเมล็ด หรือ จากการเจริญเติบโตทางลำต้น ใบ และราก (vegetative growth) เช่น การแตกหน่อ การตัดราก หรือ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ (micropropagation)

แหล่งกำเนิดในปัจจุบันและการใช้ในปัจจุบัน

ในปัจจุบันประเทศที่ส่งออกอาร์ทิโชกสูงสุด 5 ประเทศ ได้แก่ 1.เนเธอร์แลนด์ 2.สหรัฐอเมริกา 3.เม็กซิโก 4.เยอรมนี 5.แอฟริกาใต้

ในปัจจุบันนิยมนำมาใช้ในการประกอบอาหารรวมถึงการแปรรูปสำหรับรับประทานเพื่อลดคลอเรสเตอรอล

การเก็บเกี่ยวและวิธีการสกัด

สามารถเก็บได้เมื่อใบประดับ (bracts) เริ่มแยกออกจากดอก และหัวยังคงนิ่มแพ็คติดกันแน่น

การสกัดนิยมสารไซนาริน (cynarine) และกรดคลอโรจีนิก (chlorogenic acid) จากใบ โดยอาจใช้วิธีการสกัดด้วยคลื่นความถี่สูง (ultrasound-assisted extraction) และการใช้เอนไซม์ช่วยสกัด (enzymatic-assisted extraction)

อ้างอิง

. www.ars-grin.gov. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-08-08. สืบค้นเมื่อ 2008-04-13.
Stradley, Linda; Brenda (2015-05-10). "Artichokes History". What's Cooking America (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
http://www.dailynews.co.th/web/html/popup_news/Default.aspx?Newsid=160762&NewsType=1&Template=1
Cooke, Vicki (2017-04-12). "Artichokes; a historical delicacy". Richard Jackson Garden (ภาษาอังกฤษแบบบริติช).
(PDF). web.archive.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-08-16. สืบค้นเมื่อ 2024-04-21.
Farms, Ocean Mist. "Anatomy of an Artichoke". Ocean Mist Farms (ภาษาอังกฤษ).
"CYNAR ARTICHOKE HERBAL TEA ไซนาร์ ชาสมุนไพร อาร์ทิโชก". punsuk.com.
Feiden, Thais; Valduga, Eunice; Zeni, Jamile; Steffens, Juliana (2023-09). "Bioactive Compounds from Artichoke and Application Potential". Food Technology and Biotechnology. 61 (3): 312–327. doi:10.17113/ftb.61.03.23.8038. ISSN 1330-9862. PMID 38022879. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))
https://www.tridge.com/intelligences/artichoke/production
"Roman Style Artichoke Hearts | Our Products". Roland Foods (ภาษาอังกฤษ).
https://th.iherb.com/pr/now-foods-artichoke-extract-450-mg-90-veg-capsules/8223?gad_source=1&gclid=Cj0KCQjw8pKxBhD_ARIsAPrG45k0YZZgyVRsAgGggv9uZnYypFfL56vFK_TASBIdgiK4IC_UGLeSh5gaAlQdEALw_wcB&gclsrc=aw.ds
https://wikifarmer.com/artichoke-farming-harvest-yield-storage-and-post-harvest-handling/
Thang, Nguyen Quoc; Hoa, Vo Thi Kim; Van Tan, Le; Tho, Nguyen Thi Mai; Hieu, Tran Quang; Phuong, Nguyen Thi Kim (2022-10). "Extraction of cynarine and chlorogenic acid from Artichoke leaves ( Cynara scolymus L.) and evaluation of antioxidant activity, antibacterial activity of extract". Vietnam Journal of Chemistry (ภาษาอังกฤษ). 60 (5): 571–577. doi:10.1002/vjch.202100117. ISSN 2572-8288. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))

บทความพีชนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[grin-1] . www.ars-grin.gov. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-08-08. สืบค้นเมื่อ 2008-04-13.

[2] Stradley, Linda; Brenda (2015-05-10). "Artichokes History". What's Cooking America (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).

[3] ttp://www.dailynews.co.th/web/html/popup_news/Default.aspx?Newsid=160762&NewsType=1&Template=1

[:0-4] Cooke, Vicki (2017-04-12). "Artichokes; a historical delicacy". Richard Jackson Garden (ภาษาอังกฤษแบบบริติช).

[5] (PDF). web.archive.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-08-16. สืบค้นเมื่อ 2024-04-21.

[6] Farms, Ocean Mist. "Anatomy of an Artichoke". Ocean Mist Farms (ภาษาอังกฤษ).

[7] "CYNAR ARTICHOKE HERBAL TEA ไซนาร์ ชาสมุนไพร อาร์ทิโชก". punsuk.com.

[8] Feiden, Thais; Valduga, Eunice; Zeni, Jamile; Steffens, Juliana (2023-09). "Bioactive Compounds from Artichoke and Application Potential". Food Technology and Biotechnology. 61 (3): 312–327. doi:10.17113/ftb.61.03.23.8038. ISSN 1330-9862. PMID 38022879. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))

[9] ttps://www.tridge.com/intelligences/artichoke/production

[10] "Roman Style Artichoke Hearts | Our Products". Roland Foods (ภาษาอังกฤษ).

[11] ttps://th.iherb.com/pr/now-foods-artichoke-extract-450-mg-90-veg-capsules/8223?gad_source=1&gclid=Cj0KCQjw8pKxBhD_ARIsAPrG45k0YZZgyVRsAgGggv9uZnYypFfL56vFK_TASBIdgiK4IC_UGLeSh5gaAlQdEALw_wcB&gclsrc=aw.ds

[12] ttps://wikifarmer.com/artichoke-farming-harvest-yield-storage-and-post-harvest-handling/

[13] Thang, Nguyen Quoc; Hoa, Vo Thi Kim; Van Tan, Le; Tho, Nguyen Thi Mai; Hieu, Tran Quang; Phuong, Nguyen Thi Kim (2022-10). "Extraction of cynarine and chlorogenic acid from Artichoke leaves ( Cynara scolymus L.) and evaluation of antioxidant activity, antibacterial activity of extract". Vietnam Journal of Chemistry (ภาษาอังกฤษ). 60 (5): 571–577. doi:10.1002/vjch.202100117. ISSN 2572-8288. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))