หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ

หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ อดีตเจ้าอาวาส วัดป่านิโครธาราม บ้านหนองบัวบาน ตำบลหนองบัวบาน อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี

ประวัติ

นามเดิมชื่อ อ่อน กาญวิบูลย์ บิดาชื่อ เมืองกลาง กาญวิบูลย์ มารดาชื่อ บุญมา กาญวิบูลย์ เกิดเมื่อวันอังคารที่ 3 มิถุนายน พ.ศ. 2445 ตรงกับเดือน 7 ปีขาล ที่บ้านดอนเงิน ตำบลแชแล อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี

การบรรพชาและอุปสมบท

เมื่ออายุ 16 ปี ได้บรรพชาเป็นสามเณร ที่วัดเกาะเกตุ บ้านเมืองเก่า อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี ครั้นอายุครบบวช ก็ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุฝ่ายมหานิกาย ณ วัดปะโค อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี เมื่อเดือน 7 แรม 11 ค่ำ ปีระกา ตรงกับ พ.ศ. 2464 โดยมีพระครูพิทักษ์คณานุการ (จันทา สิริจนฺโท) เจ้าคณะอำเภอ กุมภวาปี เป็นพระอุปัชฌาย์

การจาริกเพื่อศึกษาธรรมปฏิบัติ

ใน พ.ศ. 2465 ได้เดินธุดงค์ไปจนถึงอำเภอท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย และได้เข้าศึกษา ปฏิบัติกัมมัฏฐาน กับพระสุวรรณ เป็นเบื้องต้น พ.ศ. 2466 ได้ถวายตัวเป็นศิษย์พระอาจารย์เสาร์ กนฺตสีโล และพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต ที่วัดบ้านค้อ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ณ ที่นี้ ได้พบกับหลวงปู่ฝั้น อาจาโร เป็นครั้งแรก

การขอญัตติ

เมื่อวัน 25 มกราคม พ.ศ. 2467 (นับแบบปัจจุบันตรงกับปี พ.ศ. 2468) ได้ญัตติเป็นพระภิกษุธรรมยุติกนิกาย ณ วัดโพธิสมภรณ์ จังหวัดอุดรธานี โดยมีพระธรรมเจดีย์ (จูม พนฺธุโล) เมื่อครั้งยังเป็นพระครูชิโนวาทธำรง เป็นพระอุปัชฌาย์ พระครูอดิสัยคุณาธาร (คำ อรโก) อดีตเจ้าคณะจังหวัดเลย เป็นพระกรรมวาจารย์ ต่อมาจำพรรษาอยู่ที่ วัดป่านิโครธาราม บ้านหนองบัวบาน ตำบลหมากหญ้า (ในขณะนั้น) ปัจจุบันเป็นตำบลหนองบัวบาน อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี

มรณภาพ

พระอาจารย์อ่อน ญาณสิริ มรณภาพ ณ โรงพยาบาลรามาธิบดี เมื่อวันพุธที่ 27 พฤษภาคม 2524 เวลา 04.00 น.สิริอายุ 78 ปี 359 วัน พรรษา 58 มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2525 ณ วัดป่านิโครธาราม จังหวัดอุดรธานี

สานุศิษย์สำคัญ

ในบรรดาพระกรรมฐานสายหลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต นี้ หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ ถือไดว่าเป็นผู้ที่มีลูกศิษย์ลูกหามากองค์หนึ่ง และยังเป้นผู้ให้กำเนิดพระกรรมฐานจำนวนมาก เพราะสวนใหญ่พระกรรมฐานที่มีชื่อเสียงในปัจจุบัน มีภูมิลำเนาบ้านเกิดที่บ้านหนองบัวบาน คือที่ตั้งวัดป่านิโครธารามนั่นเอง ดังนั้นบุรุษลูกหลานบ้านหนองบัวบานในสมัยนั้นจึงได้เข้าอุปสมบทถือกายถวายชีวิตแก่หลวงปู่อ่อน เป็นบิดาผู้ให้ดำเนิดในทางธรรมจำนวนมาก ก่อนที่จะแยกย้ายไปสู่สำนักอื่น ๆ ตามวาสนาบารมี ดังคำที่หลวงปู่ชอบ ฐานสมโม ได้เคยกล่าวไว้ว่า "...อาจาารย์อ่อนเป็นผู้มีลูกมาก แต่ไม่เป็นไร อาจารย์อ่อนคลอดลูกมาเท่าไหร่ เราอาจารย์ชอบจะรับเลี้ยงเองทั้งหมด..." เหตุนี้จึงปรากฏว่าลูกศิษย์หลวงปู่อ่อนได้เข้าไปพึ่งร่มบารมีธรรมของหลวงปู่ชอบจำนวนมากมาย จนกลายมาเป็นครูเป็นอาจารย์คอบอบรมสั่งสอนศรัทธาญาติโยมในทุกวันนี้ หลายองค์ ซึ่งพอที่จะไล่เลียงรายนามบรรดาลูกศิษย์ในองค์หลวงปู่ใหญ่แห่งบ้านหนอบัวบาน คือ หลวงปู่อ่อน ญาณสิริได้ ดังนี้

1. พระอาจารย์ผั่น ปาเรสโก วัดป่าหนองไคร้ จังหวัดยโสธร
2. พระอาจารย์บุญจันทร์ กมโล วัดป่าสันติกาวาส จังหวัดอุดรธานี
3. พระอาจายร์มหาปราโมทย์ ปราโมชฺโช วัดป่านิโครธาราม จังหวัดอุดรธานี
4. พระอาจาย์ผ่าน ปญฺญาปทีโป วัดป่าประทีบปุญญาราม จังหวัดสกลนคร
5. พระอาจารย์บัว สิริปุญฺโณ วัดป่าหนองแซง จังหวัดอุดรธานี
6. พระอาจารย์บุญมี ปริปุณฺโณ วัดป่าศิลาพร จังหวัดยโสธร
7. พระอาจารย์ประสาร ปญฺญาพโล วัดป่าคามวาสี จังหวัดสกลนคร
8. พระอาจารย์เคน เขมาสโย วัดป่าบ้านหนองหว้า จังหวัดสกลนคร
9. พระอาจารย์สมัย ฑีฆายุโก วัดป่าโนนแสงทอง จังหวัดสกลนคร
10. พระอาจารย์เพียร วิริโย วัดป่าหนองกอง จังหวัดอุดรธานี
11. พระอาจารย์ประสาร สุมโน วัดป่าหนองไคร้ จังหวัดยโสธร
12. พระอาจารย์ลี กุสลธโร วัดป่าเกษรศีลคุณ ธรรมเจดีย์ (ภูผาแดง) จังหวัดอุดรธานี
13. พระอาจารย์คำผอง กุสลธโร วัดป่านิโครธาราม จังหวัดอุดรธานี
14. พระอาจารย์ผาง โกสโล วัดป่าภูหินแตก จังหวัดสกลนคร
15. พระอาจารย์สอ พนฺธุโล วัดป่าหนองแสง จังหวัดยโสธร
16. พระอาจารย์บุญหนา ธมฺมทินฺโน วัดป่าโสตถิผล จังหวัดสกลนคร
17. พระอาจาย์เปลี่ยน ปญฺญาปทีโป วัดอรัญวิเวก จังหวัดเชียงใหม่
18. พระอาจารย์ประสิทธิ์ ปุญญามากโร วัดป่าหมู่ใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
19. พระอาจารย์อว้าน เขมโก วัดป่านาคนิมิตร จังหวัดสกลนคร
20. พระอาจารย์จันทร์เรียน คุณวโร วัดถ้ำสหายจันทร์นิมิตร จังหวัดอุดรธานี
21. พระอาจารย์ผจญ อมโม วัดป่าสิริปุญญาราม จังหวัดเลย
22. พระอาจารย์สมศรี อตฺตสิริ วัดป่าเวฬุวนาราม จังหวัดเลย
23. พระอาจารย์ไม อินฺทสิริ วัดป่าหนองช้างคาว จังหวัดอุดรธานี
24. พระอาจารย์รื่น จิตฺตทโม วัดป่านิโครธาราม จังหวัดอุดรธานี
25. พระอาจารย์บุญรอด อธิปุญฺโญ วัดถ้ำไทรทอง จังหวัดกาฬสินธุ์

อ้างอิง

• หลวงตาพระมหาบัว ญาณสมฺปนฺโน. พระสาวก. กรุงเทพฯ : ศิลป์สยามบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์, 2555. 120 หน้า. หน้า 42. ISBN