บทความน ไม ม การอ างอ งจากแหล งท มาใดกร ณาช วยปร บปร งบทความน โดยเพ มการอ างอ งแหล งท มาท น าเช อถ อ เน อความท ไม ม แหล

หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ (26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 - 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2546) พระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ ประสูติแต่หม่อมเร่ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา (สกุลเดิม: บุนนาค) เป็นพระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเป็นพระอนุชาร่วมพระบิดาเดียวกันกับสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว

หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์
หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์

พระอนุวงศ์ ชั้น หม่อมเจ้า
ประสูติ	26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470
สิ้นชีพิตักษัย	23 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 (75 ปี)
หม่อม	หม่อมแสงทอง สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา
พระบุตร	หม่อมราชวงศ์ประเดิมสวัสดิ์ สวัสดิวัตน์ หม่อมราชวงศ์นรรยโสภาคย์ สวัสดิวัตน์ หม่อมราชวงศ์จุฬาวิลาศ สวัสดิวัตน์
ราชวงศ์	จักรี
ราชสกุล	สวัสดิวัตน์
พระบิดา	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์
พระมารดา	หม่อมเร่ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา

พระประวัติ

หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ เป็นพระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ ประสูติเมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 แต่หม่อมเร่ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา (สกุลเดิม บุนนาค) ธิดาของขุนอนุมานพลนิกร (พลอย บุนนาค) และปนัดดาของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค)

หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ มีพระเชษฐา พระภคินี และพระขนิษฐาและพระอนุชา ร่วมพระอุทร 10 องค์

ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ มีพระเชษฐา พระภคินี ทรงได้รับการเลี้ยงดูโดย (คุณตา) และนางทรัพย์ บุนนาค(คุณยาย) รวมถึงน้องๆของหม่อมเร่ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา ณ วังปทุมวัน (ปัจจุบันคือที่ตั้งของสถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน)

เมื่อ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ สิ้นพระชนม์ใน ณ เกาะปีนัง วังปทุมวัน และวังที่ถนนพระอาทิตย์ ได้ถูกรัฐบาลยึดเป็นราชพัสดุ หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ รวมถึงพระเชษฐา และพระภคินี จึงได้รับพระราชทานพระบรมราชานิเคราะห์จากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ซึ่งในขณะนั้นประทับอยู่ที่ประเทศอังกฤษ ให้เข้าอยู่ในวังศุโขทัย โดยหม่อมเร่ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา ได้เลี้ยงดูพระโอรส พระธิดา มาด้วยดีโดยตลอด และสนับสนุนให้พระโอรส พระธิดาได้รับการศึกษาทุกองค์

เมื่อ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงสละราชสมบัติ ทำให้วังศุโขทัยก็ถูกรัฐบาลยึด หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ มีพระเชษฐา พระภคินี ที่ยังไม่ได้แต่งงาน 8 องค์ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจาก สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ให้เข้ามาอยู่ในวังสระปทุม หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ จึงได้มีโอกาสศึกษาเล่าเรียนต่อ ทรงรับการศึกษาระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา จากโรงเรียนเซ็นต์คาเบรียล และโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา หลังจากนั้นได้ทรงเข้าศึกษาระดับอุดมศึกษาในสาขาวิศวกรรมโยธา คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทรงสำเร็จการศึกษาวิศวกรรมศาสตร์บัณฑิต เมื่อ พ.ศ.2494

ต่อมา หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ได้ทรงผนวชเป็นเวลา 1 พรรษา ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม โดยมีสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (วาสน์ วาสนมหาเถร) (ซึ่งต่อมาได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้า ฯ สถาปนาเป็น สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช) เป็นพระอุปัชฌา ทำให้ทรงสนพระทัยในธรรมะเป็นอย่างยิ่ง

หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ เสกสมรสกับ (สกุลเดิม: ) ธิดา และนางประเดิมคดี (ส้วน) และได้ได้เสด็จออกจากวังสระปทุมเพื่อสร้างบ้าน สร้างครอบครัวด้วยน้ำพักน้ำแรงส่วนองค์ และได้มีโอรสธิดาคือ

สมรสกับ (สกุลเดิม: บุญศิริ) มีบุตรธิดา คือ
สมรสกับ นายนภสินธุ์ มรกต

หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ ถึงชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 พระชันษา 76 ปี

การทรงงานและกรณียกิจ

ภายหลังจากที่ทรงสำเร็จการศึกษาและยังประทับอยู่ ณ วังศุโขทัย ได้ถวายงานสนองพระเดชพระคุณพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี(พระเชษฐภคินี) ด้วยการที่ทรงออกแบบโครงสร้างพระตำหนักสวนบ้านแก้ว จังหวัดจันทบุรี และเสด็จไปควบคุมการก่อสร้างพระตำหนักและบริเวณโดยรอบจนแล้วเสร็จ

ต่อมา เมื่อหม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ ผนวชเป็นเวลา 1 พรรษา และเมื่อทรงลาสิกขา จึงได้ทรงงานที่บริษัทก่อสร้างสวัสดีประดิษฐ์ร่วมกับ พระเชษฐา ในระยะเวลาหนึ่ง ก่อนที่จะทรงสมัครเข้าทำงานกับ () โดยทรงมีหน้าที่ดูแลโครงการก่อสร้างขนาดใหญ่ และพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานเพื่อสนับสนุนปฎิบัติการทางทหารของสหรัฐอเมริกา ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ต้องทรงใช้ชีวิตการทำงานในประเทศในภูมิภาคเอเชียปแซิฟิก และภูมิภาคตะวันออกกลางในหลายประเทศ รวมถึงในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

เมื่อพระชนม์มากขึ้นก็ได้ทรงลาออกจากงานประทับอยู่บ้าน ทรงตั้งองค์อยู่ในธรรมะโดยตลอดจนเป็นที่ยอมรับว่าว่าทรงศึกษาด้านธรรมะเป็นอย่างมาก แม้ในขณะที่ปฎิบัติเลี้ยงพระสงฆ์ในพระราชพิธีต่างๆ ก็ได้ทรงสนทนาปัญหาธรรมกับพระสงฆ์อยู่เสมอ ทรงสนพระทัยการศึกษาธรรมะจากหนังสือต่างๆ มากมาย ทรงอ่านแต่ละเล่มอยู่หลายเที่ยว และทรงขีดเส้นหรือเน้นข้อความไว้ และประทานให้กับลูกๆ นำไปอ่าน พร้อมทั้งอธิบายความหมายในแต่ละบทแต่ละตอนประทานด้วย โดยในระหว่างนี้ยังทรงร่วมงานในพระบรมมหาราชวังโดยเสมอมิได้ขาด จนเป็นที่รูกจักกันดีในหมู่พระราชวงศ์

สิ้นชีพิตักษัย

หม่อมเจ้านรรยราช สวัสดิวัตน์ทรงประชวรด้วยโรคพระหทัยขาดพระโลหิต เส้นพระโลหิตไปเลี้ยงพระหทัยตีบตัน ได้ทรงเข้ารับการดูแลรักษาที่โรงพยาบาลวชิระมาตลอด พร้อมกับพระเชษฐา คือ เนื่องจากทรงพระชรามากขึ้นพระอาการประชวรจึงมากขึ้น จนกระทั่งเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ.2546 ขณะที่เสด็จไปทรงรับการตรวจเกี่ยวกับพระหทัยที่โรงพยาบาลราชวิถี ระหว่างที่กำลังประทับอยู่บนรถเข็นเพื่อไปทรงรับการตรวจ ก็ทรงเป็นลมหมดพระสติ เจ้าหน้าที่ได้นำเข้าห้องฉุกเฉินอายุรกรรม และได้ทำการช่วยเหลือทันที จนกระทั่งวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ.2546 เวลา 05.13 นาฬิกา จึงถึงชีพิตักษัย

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.)