ไคโยตี (สำเนียงอเมริกัน: /kaɪˈoʊt̬i/, kaɪˈoʊt) หรือ โคโยตี (สำเนียงบริเตน: /kɔɪˈəʊti/) จัดอยู่ในไฟลัมสัตว์มีแกนสันหลัง ชั้นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เป็นหมาป่าชนิดหนึ่ง ในตระกูลหมาใกล้เคียงกับหมาบ้าน หมาป่าไคโยตีมักออกล่าเหยื่อเดี่ยว และในบางครั้งอาจพบเจออยู่เป็นกลุ่มเล็ก ๆ ช่วงชีวิตของหมาป่าไคโยตีประมาณ 6 ปี อยู่อาศัยบริเวณทุ่งราบ และพบได้ในทวีปอเมริกาเหนือ หมาป่าไคโยตีถูกพบเจอครั้งแรกบริเวณตะวันตกเฉียงใต้ของสหรัฐอเมริกา และแถบคอสตาริกา ซึ่งภายหลังหมาป่าไคโยตีได้ขยายดินแดนขึ้นมาทางอเมริกาเหนือ
ไคโยตี ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: – ปัจจุบัน (0.74–0.85 ) | |
---|---|
ไคโยตีภูเขา (C. l. lestes) | |
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | สัตว์ |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
ชั้น: | สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม |
อันดับ: | อันดับสัตว์กินเนื้อ |
วงศ์: | |
สกุล: | , 1823 |
สปีชีส์: | Canis latrans |
ชื่อทวินาม | |
Canis latrans , 1823 | |
Modern range of Canis latrans | |
ชื่อพ้อง | |
รายการ
|
ประวัติ
ไคโยตีได้รับการอธิบายทางวิทยาศาสตร์เป็นครั้งแรกโดย นักธรรมชาติวิทยา (Thomas Say) ในเดือนกันยายน ค.ศ. 1819 ที่บริเวณของลูอิสและคลาร์กในเมืองเคาน์ซิลบลัฟส์ ทวนน้ำขึ้นไป 15 ไมล์ (24 กม.) จากบริเวณแม่น้ำมิสซูรีบรรจบปากแม่น้ำเพรตต์ ระหว่าง กับพันตรี ขณะนั้นเขามีวารสาร ลูวิสและคลาร์ก (Lewis and Clark) ฉบับพิมพ์ครั้งแรกอยู่ในมือ ซึ่งมีข้อสังเกตของลูวิส ฉบับแก้ไขโดยบิดเดิล (Biddle) ลงวันที่ 5 พฤษภาคม ค.ศ. 1805 รายงานของเขาได้รับการตีพิมพ์ในปี ค.ศ. 1823 เขาเป็นบุคคลแรกที่จัดทำเอกสารแสดงความแตกต่างระหว่าง "Prairie wolf" (ไคโยตี) และหมาป่า (Great Plains wolf) ซึ่งเขาได้ตั้งชื่อว่า Canis nubilus ในหน้าถัดไปของบันทึกประจำวัน
ชื่อ
ชื่อ "ไคโยตี" เป็นภาษาสเปนคำว่า โคโยเต coyote ที่มาจากประเทศเม็กซิโก ที่ยืมต่อมาจาก ภาษานาวัตล์ ของชาวแอซเทค คำว่า "coyōtl, [ˈkojoːtɬ] ()" ที่หมายถึง สุนัขร้องเพลง
รูปร่างลักษณะ
ขนของหมาป่าไคโยตีมีอยู่หลายสี ข้างบนมีตั้งแต่สีน้ำตาลอมเทาจนถึงสีเทาอมเหลือง ส่วนตรงลำคอและท้องมักมีน้ำตาลเหลือง หรือ สีขาว ขาหน้า ข้างหัว ปาก และ เท้า มักมีสีน้ำตาลอมแดง ขนสั้นตรงหลังมักมีสีเหลืองเข้ม ปลายสีดำ ซึ่งทำให้มีลายสีดำกลางหลัง ไหล่มักมีสีเข้มเป็นเส้นขวาง อยู่ตรงปลายหางมักเป็นสีดำ หมาป่าไคโยตีสลัดขนปีละครั้ง โดยเริ่มจากเดือนพฤษภาคม ซึ่งเป็นช่วงที่สลัดขนบาง จนกระทั่งถึงเดือนกรกฎาคม ซึ่งเป็นช่วงที่สลัดขนมากกว่า หมาป่าไคโยตีมีหูขนาดใหญ่เมื่อเปรียบเทียบกับขนาดของหัว ส่วนเท้ามีขนาดเล็กเมื่อเปรียบเทียบกับขนาดของลำตัวนักวิชาการหลายคนสังเกตว่ากระดูกหุ้มสมองของหมาป่าไคโยตีมีขนาดที่ใกล้เคียงกระดูกหุ้มสมองของหมาบ้านมากกว่ากระดูกหุ้มสมองของหมาป่า หมาป่าไคโยตีที่อาศัยอยู่ตามภูเขามักมีขนที่สีเข้มว่าหมาป่าไคโยตีที่อาศัยอยู่ตามทะเลทราย
หมาป่าไคโยตีมีลำตัวยาวประมาณ 76–86 เซนติเมตร โดยไม่รวมหางซึ่งยาวประมาณ 30–41 เซนติเมตร ยืนสูงประมาณ 58–66 เซนติเมตร โดยวัดจากเท้าถึงไหล่ มีน้ำหนักประมาณ 6.8–20.9 กิโลกรัม หมาป่าไคโยตีพันธุ์ภาคเหนือมักตัวใหญ่กว่าหมาป่าไคโยตีพันธุ์ภาคใต้ โดยมีน้ำหนักหนักสุดคือ 33.91 กิโลกรัม ความยาวทั้งสิ้น 1.75 เมตร
พฤติกรรม
ส่วนมากฝูงหนึ่งมักมีหมาป่าไคโยตีที่อายุใกล้กันไม่ว่าจะโตเต็มตัวหรือกำลังเติบโตประมาณ 6 ตัว ฝูงหมาป่าไคโยตีส่วนใหญ่มักมีจำนวนน้อยกว่าฝูงหมาป่า และความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกมักไม่มั่นคงเท่าความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกของฝูงหมาป่า ซึ่งทำให้พฤติกรรมทางสังคมของหมาป่าไคโยตีใกล้เคียงกับหมาป่าดิงโกมากกว่า
การสื่อสาร
เสียงร้องของหมาป่าไคโยตีเป็นเสียงที่สูง ไม่ว่าจะเป็นเสียงหรือหอน เสียงดั่งกล่าวอาจเป็นเสียงยาวจากต่ำไปสูงหรือจากสูงไปต่ำ (เวลาหอน) มักใช้เสียงนี้ยามกลางคืนหรือหัวค่ำ แต่บางครั้งก็อาจหอนยามกลางวัน มักใช้เสียงเหล่านี้ในยามฤดูใบไม้ผลิซึ่งเป็นฤดูผสมพันธุ์ และในยามฤดูใบไม้ร่วงซึ่งเป็นยามที่ลูกหมาป่าไคโยตีต้องจากลาจากครอบครัวเพื่อไปตั้งรากฐานใหม่เป็นของตัวเอง หมาป่าไคโยตีมักร้องเป็นเสียงสูงเมื่อเรียกฝูงตนมารวมตัว ฝูงหมาป่าไคโยตีจะหอนเสียงสูงขึ้นสูงขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อมารวมตัวกันเป็นฝูงใหญ่
ในสื่ออื่น
ในการ์ตูนเรื่องไวลี อี. ไคโยตี และโรด รันเนอร์ ไวลี อี. ไคโยตี เป็นหมาป่าไคโยตีที่ต้องวิ่งไล่จับแต่ไม่เคยสำเร็จ
ในภาพยนตร์เรื่อง (Coyote Ugly) ลิล (เจ้าของบาร์) ได้ตั้งชื่อร้านตามคำสแลง ในภาษาอังกฤษจากคำว่า "coyote ugly" หมายถึง คนที่น่าเกลียดมาก ใช้กับเหตุการณ์ที่ผู้ชายหรือผู้หญิงตื่นขึ้นมาจากการร่วมหลับนอนกับคนที่เพิ่งพบกัน และสังเกตเห็นว่าคู่นอนหน้าตาน่าเกลียดมาก ไม่เหมือนกับตอนก่อนหลับนอนกัน และพยายามที่จะหนีแม้ว่าจะต้องตัดแขนตัวเองให้ขาด เปรียบเทียบกับ หมาป่าไคโยตีเมื่อเวลาติดจะพยายามดึงขาตัวเองให้หลุดออกจากกับดัก แม้ว่าขาจะขาดก็ตาม
ศัตรูของหมาป่าไคโยตี
อ้างอิง
- Tedford, Wang & Taylor 2009, p. 131.
- Sillero-Zubiri; Hoffmann (2008). "Canis latrans". IUCN Red List of Threatened Species. 2008: e.T3745A163508579. สืบค้นเมื่อ May 5, 2008.
- James, Edwin; Long, Stephen H.; Say, Thomas; Adams, John (1823). Account of an expedition from Pittsburgh to the Rocky Mountains, performed in the years 1819 and '20. Vol. 1. London: Longman, Hurst, Pees, Orre, & Brown. pp. 168–174.
- . Fossilworks.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-08. สืบค้นเมื่อ 5 September 2016.
- Mussulman, Joseph (November 2004). . Discovering Lewis & Clark. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 21, 2013. สืบค้นเมื่อ 15 January 2013.
- "Canis latrans". Animal Diversity Web. สืบค้นเมื่อ August 15, 2007.
- "Coyote". Lioncrusher's Domain. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-05-03. สืบค้นเมื่อ August 15, 2007.
- "Canis latrans". Animal Diversity Web. สืบค้นเมื่อ August 15, 2007.
- . University of Washington, Olympic Natural Resources Center
- . Replay.web.archive.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-04-18. สืบค้นเมื่อ 2013-09-14.
{{}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown () - Boitani, Luigi, Simon & Schuster's Guide to Mammals. Simon & Schuster/Touchstone Books (1984), ISBN .
- Macdonald, David (1984). The Encyclopedia of Mammals: 1. London: Allen & Unwin. p. 446. ISBN .
- Domestication: the decline of environmental appreciation by Helmut Hemmer, translated by Neil Beckhaus, Edition: 2, illustrated. Published by Cambridge University Press, 1990. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
- . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 7 (11 ed.). 1911.
- "Canis latrans". . สืบค้นเมื่อ March 23, 2006.
- Arizona Game & Fish Department, "Living with Coyotes" 2018-08-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Western coyote 2017-09-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Wolf and Coyote DNA Bank @ Trent University
- ภาพการปรากฏของ Canis latrans ใน the
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ikhoyti saeniyngxemrikn kaɪˈoʊt i kaɪˈoʊt hrux okhoyti saeniyngbrietn kɔɪˈeʊti cdxyuiniflmstwmiaeknsnhlng chnstweliynglukdwynm epnhmapachnidhnung intrakulhmaiklekhiyngkbhmaban hmapaikhoytimkxxklaehyuxediyw aelainbangkhrngxacphbecxxyuepnklumelk chwngchiwitkhxnghmapaikhoytipraman 6 pi xyuxasybriewnthungrab aelaphbidinthwipxemrikaehnux hmapaikhoytithukphbecxkhrngaerkbriewntawntkechiyngitkhxngshrthxemrika aelaaethbkhxstarika sungphayhlnghmapaikhoytiidkhyaydinaednkhunmathangxemrikaehnuxikhoyti chwngewlathimichiwitxyu pccubn 0 74 0 85 ikhoytiphuekha C l lestes sthanakarxnurkskhwamesiyngta IUCN 3 1 karcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr stwiflm stwmiaeknsnhlngchn stweliynglukdwynmxndb xndbstwkinenuxwngs skul 1823spichis Canis latranschuxthwinamCanis latrans 1823Modern range of Canis latranschuxphxngraykar Canis andersoni 1910 Canis caneloensis Skinner 1942 Canis clepticus Eliot 1903 Canis estor 1897 Canis frustror 1851 Canis goldmani 1904 Canis hondurensis 1936 Canis impavidus 1903 Canis irvingtonensis Savage 1951 Canis jamesi Townsend 1912 Canis lestes 1897 Canis mearnsi 1897 Canis microdon 1897 Canis nebrascensis 1898 Canis ochropus 1829 Canis orcutti 1910 Canis pallidus 1897 Canis peninsulae 1897 Canis riviveronis 1917 Canis vigilis 1897 Lyciscus cagottis Hamilton Smith 1839prawtiikhoytiidrbkarxthibaythangwithyasastrepnkhrngaerkody nkthrrmchatiwithya Thomas Say ineduxnknyayn kh s 1819 thibriewnkhxngluxisaelakhlarkinemuxngekhansilblfs thwnnakhunip 15 iml 24 km cakbriewnaemnamissuribrrcbpakaemnaephrtt rahwang kbphntri khnannekhamiwarsar luwisaelakhlark Lewis and Clark chbbphimphkhrngaerkxyuinmux sungmikhxsngektkhxngluwis chbbaekikhodybidedil Biddle lngwnthi 5 phvsphakhm kh s 1805 rayngankhxngekhaidrbkartiphimphinpi kh s 1823 ekhaepnbukhkhlaerkthicdthaexksaraesdngkhwamaetktangrahwang Prairie wolf ikhoyti aelahmapa Great Plains wolf sungekhaidtngchuxwa Canis nubilus inhnathdipkhxngbnthukpracawnchuxchux ikhoyti epnphasasepnkhawa okhoyet coyote thimacakpraethsemksiok thiyumtxmacak phasanawtl khxngchawaexsethkh khawa coyōtl ˈkojoːtɬ thihmaythung sunkhrxngephlngrupranglksnaokhrngkradukkhxngiphlsotsin ikhoyti Pleistocene coyote C l orcutti hmapaikhoytihndankhangkaohlk khnkhxnghmapaikhoytimixyuhlaysi khangbnmitngaetsinatalxmethacnthungsiethaxmehluxng swntrnglakhxaelathxngmkminatalehluxng hrux sikhaw khahna khanghw pak aela etha mkmisinatalxmaedng khnsntrnghlngmkmisiehluxngekhm playsida sungthaihmilaysidaklanghlng ihlmkmisiekhmepnesnkhwang xyutrngplayhangmkepnsida hmapaikhoytisldkhnpilakhrng odyerimcakeduxnphvsphakhm sungepnchwngthisldkhnbang cnkrathngthungeduxnkrkdakhm sungepnchwngthisldkhnmakkwa hmapaikhoytimihukhnadihyemuxepriybethiybkbkhnadkhxnghw swnethamikhnadelkemuxepriybethiybkbkhnadkhxnglatwnkwichakarhlaykhnsngektwakradukhumsmxngkhxnghmapaikhoytimikhnadthiiklekhiyngkradukhumsmxngkhxnghmabanmakkwakradukhumsmxngkhxnghmapa hmapaikhoytithixasyxyutamphuekhamkmikhnthisiekhmwahmapaikhoytithixasyxyutamthaelthray hmapaikhoytimilatwyawpraman 76 86 esntiemtr odyimrwmhangsungyawpraman 30 41 esntiemtr yunsungpraman 58 66 esntiemtr odywdcakethathungihl minahnkpraman 6 8 20 9 kiolkrm hmapaikhoytiphnthuphakhehnuxmktwihykwahmapaikhoytiphnthuphakhit odyminahnkhnksudkhux 33 91 kiolkrm khwamyawthngsin 1 75 emtrphvtikrrmswnmakfunghnungmkmihmapaikhoytithixayuiklknimwacaotetmtwhruxkalngetibotpraman 6 tw funghmapaikhoytiswnihymkmicanwnnxykwafunghmapa aelakhwamsmphnthrahwangsmachikmkimmnkhngethakhwamsmphnthrahwangsmachikkhxngfunghmapa sungthaihphvtikrrmthangsngkhmkhxnghmapaikhoytiiklekhiyngkbhmapadingokmakkwa karsuxsar esiyngrxngkhxnghmapaikhoytiepnesiyngthisung imwacaepnesiynghruxhxn esiyngdngklawxacepnesiyngyawcaktaipsunghruxcaksungipta ewlahxn mkichesiyngniyamklangkhunhruxhwkha aetbangkhrngkxachxnyamklangwn mkichesiyngehlaniinyamvduibimphlisungepnvduphsmphnthu aelainyamvduibimrwngsungepnyamthilukhmapaikhoytitxngcaklacakkhrxbkhrwephuxiptngrakthanihmepnkhxngtwexng hmapaikhoytimkrxngepnesiyngsungemuxeriykfungtnmarwmtw funghmapaikhoyticahxnesiyngsungkhunsungkhuneruxy emuxmarwmtwknepnfungihyinsuxxuninkartuneruxngiwli xi ikhoyti aelaord rnenxr iwli xi ikhoyti epnhmapaikhoytithitxngwingilcbaetimekhysaerc inphaphyntreruxng Coyote Ugly lil ecakhxngbar idtngchuxrantamkhasaelng inphasaxngkvscakkhawa coyote ugly hmaythung khnthinaekliydmak ichkbehtukarnthiphuchayhruxphuhyingtunkhunmacakkarrwmhlbnxnkbkhnthiephingphbkn aelasngektehnwakhunxnhnatanaekliydmak imehmuxnkbtxnkxnhlbnxnkn aelaphyayamthicahniaemwacatxngtdaekhntwexngihkhad epriybethiybkb hmapaikhoytiemuxewlatidcaphyayamdungkhatwexngihhludxxkcakkbdk aemwakhacakhadktamstrukhxnghmapaikhoytisunkhcingcxk nguobxa mnusy kwang aephrridxk nkxinthri nkehyiyw ephiyngphxnxangxingTedford Wang amp Taylor 2009 p 131 sfn error no target CITEREFTedfordWangTaylor2009 Sillero Zubiri Hoffmann 2008 Canis latrans IUCN Red List of Threatened Species 2008 e T3745A163508579 subkhnemux May 5 2008 James Edwin Long Stephen H Say Thomas Adams John 1823 Account of an expedition from Pittsburgh to the Rocky Mountains performed in the years 1819 and 20 Vol 1 London Longman Hurst Pees Orre amp Brown pp 168 174 Fossilworks org khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2016 03 08 subkhnemux 5 September 2016 Mussulman Joseph November 2004 Discovering Lewis amp Clark khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux July 21 2013 subkhnemux 15 January 2013 Canis latrans Animal Diversity Web subkhnemux August 15 2007 Coyote Lioncrusher s Domain cakaehlngedimemux 2008 05 03 subkhnemux August 15 2007 Canis latrans Animal Diversity Web subkhnemux August 15 2007 University of Washington Olympic Natural Resources Center Replay web archive org khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 04 18 subkhnemux 2013 09 14 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web title aemaebb Cite web cite web a CS1 maint bot original URL status unknown lingk Boitani Luigi Simon amp Schuster s Guide to Mammals Simon amp Schuster Touchstone Books 1984 ISBN 978 0 671 42805 1 Macdonald David 1984 The Encyclopedia of Mammals 1 London Allen amp Unwin p 446 ISBN 0 04 500028 X Domestication the decline of environmental appreciation by Helmut Hemmer translated by Neil Beckhaus Edition 2 illustrated Published by Cambridge University Press 1990 ISBN 0 521 34178 7 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb hmapaikhoyti wikispichismikhxmulphasaxngkvsekiywkb Canis latrans Wikiquote wikikhakhmphasaxngkvs mikhakhmthiklawody hruxekiywkb Coyote wikiphcnanukrm mikhwamhmaykhxngkhawa coyote Coyote saranukrmbritanika kh s 1911 Vol 7 11 ed 1911 Canis latrans subkhnemux March 23 2006 Arizona Game amp Fish Department Living with Coyotes 2018 08 02 thi ewyaebkaemchchin Western coyote 2017 09 22 thi ewyaebkaemchchin Wolf and Coyote DNA Bank Trent University phaphkarpraktkhxng Canis latrans in the bthkhwamstwniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk