หนอนกำมะหย ช วงเวลาท ม ช ว ตอย ย คแคมเบร ยน 530 0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg Nการจำแนกช นทางว ทยาศาสตร อาณาจ กร Animali

หนอนกำมะหยี่ ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ยุคแคมเบรียน 530–0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N

การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัมใหญ่:
ไฟลัม:	Onychophora , 1853
อันดับและวงศ์
อันดับ วงศ์ วงศ์ อันดับ † วงศ์ † วงศ์ †

แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ (วงศ์ Peripatidae ในสีเขียว, วงศ์ Peripatopsidae สีแดง)

หนอนกำมะหยี่ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Onychophora) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังจำพวกหนึ่งในไฟลัม Onychophora (หรือ Protracheata)

หนอนกำมะหยี่เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีรูปร่างคล้ายหนอนหรือหนอนผีเสื้อ แต่มิใช่แมลงเช่นหนอนทั่วไป หากแต่เป็นสิ่งมีชีวิตที่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างจากยุคดึกดำบรรพ์เพียงไม่มาก โดยกำเนิดมาในยุคแคมเบรียน ในช่วงยุคแรกของยุคพาลีโซอิก เมื่อกว่า 530 ล้านปีที่แล้ว จึงจัดเป็นซากดึกดำบรรพ์มีชีวิตจำพวกหนึ่ง

มีความยาวประมาณ 1.4-15 เซนติเมตร ลำตัวปกคลุมด้วยคิวติเคิลที่อ่อนนุ่ม มีขาประมาณ 14-43 คู่ ส่วนปลายจะเป็นแผ่นและมีกรงเล็บ 2 อัน ส่วนหัวเป็นที่ตั้งของหนวด 1 คู่ มีตาอยู่ที่ด้านฐาน มีระบบท่อลมคล้ายกับที่พบในแมลงช่วยในการหายใจเชื่อมต่อกับรูเปิดทั่วร่างกาย มีระบบหมุนเวียนโลหิตแบบเปิด หัวใจเป็นท่อ สมองมีขนาดใหญ่ มีการแบ่งเพศชัดเจน บางชนิดพบว่ามีรกเป็นทางเชื่อมระหว่างแม่และลูก บางชนิดตัวอ่อนเจริญอยู่ในเปลือกหุ้ม

หนอนกำมะหยี่ อาศัยอยู่ในพื้นดินที่มืดและชื้นแฉะ เช่น ในป่าฝนเมืองร้อนของอเมริกากลางจนถึงอเมริกาใต้ เป็นต้น ปัจจุบันพบแล้วประมาณ 180 ชนิด

หนอนกำมะหยี่ โดยปกติจะเป็นอาหารของสัตว์ใหญ่กว่าชนิดต่าง ๆ เช่น ตะขาบ, นก หรือสัตว์ฟันแทะ

อ้างอิง

Jr, P.; George, (2000). "Fossil onychophorans from Dominican and Baltic amber: Tertiapatus dominicanus n.g., n.sp. (Tertiapatidae n.fam.) and Succinipatopsis balticus n.g., n.sp. (Succinipatopsidae n.fam.) with a proposed classification of the subphylum Onychophora". Invertebrate Biology 119: 104. doi:10.1111/j.1744-7410.2000.tb00178.x
Prothero, D. R.; Buell (llustrator), C. D. (2007). Evolution: What the Fossils Say and Why It Matters. New York: Columbia University Press. p. 193. .
Holm, E.; Dippenaar-Schoeman, A. (2010). The Arthropods of Southern Africa. .

แหล่งข้อมูลอื่น

[1] Jr, P.; George, (2000). "Fossil onychophorans from Dominican and Baltic amber: Tertiapatus dominicanus n.g., n.sp. (Tertiapatidae n.fam.) and Succinipatopsis balticus n.g., n.sp. (Succinipatopsidae n.fam.) with a proposed classification of the subphylum Onychophora". Invertebrate Biology 119: 104. doi:10.1111/j.1744-7410.2000.tb00178.x

[2] Prothero, D. R.; Buell (llustrator), C. D. (2007). Evolution: What the Fossils Say and Why It Matters. New York: Columbia University Press. p. 193. .

[3] Holm, E.; Dippenaar-Schoeman, A. (2010). The Arthropods of Southern Africa. .