สัมมาสมาธิ แปลว่า สมาธิชอบ คือความตั้งใจมั่นโดยถูกทาง โดยการที่มีอารมณ์เป็นอันเดียว (ความตั้งมั่นแห่งกุศลจิตในในอารมณ์อันใดอันหนึ่ง ไม่ฟุ้งซ่าน)เข้าถึง และ (จิตตั้งมั่นในฌานทั้ง 4 นี้ ส่วน)ทั้ง4ท่านจัดเข้าในจตุตถฌาน ตามอารมณ์ที่อรูปฌานมีเจตสิกที่เข้ามาประกอบในจิต คือ อุเบกขาเจตสิกและเอกัคคตาเจตสิก เช่นเดียวกับจตุตถฌาน
ความแตกต่างของสมาธิและสัมมาสมาธิ
- คำว่าสมาธิ กับคำว่า สัมมาสมาธิ มีความแตกต่างกัน สมาธิได้แก่การถือเอา อารมณ์ใดอารมณ์หนึ่ง ทำให้แน่วแน่อยู่ในอารมณ์นั้น แบบสมถะสมาธิ สัมมาสมาธินั้น เป็นสมาธิที่มีรากฐานจากการกำหนดรู้ ในทั้ง 4 คือกาย เวทนา จิต ธรรม
- อริยมรรค 8 คือหนทางแห่งการดำรงชีวิตอย่างรู้แจ้ง มีสติเป็นพี้นฐานด้วยการฝึกสติสามารถพัฒนาสมาธิจิตซึ่งจะช่วยให้บรรลุถึงปัญญา เพราะ สัมมาสมาธิจึงสามารถบรรลุถึงสัมมาทิฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ และสัมมาวายามะ ปัญญาความเข้าใจซึ่งพัฒนาขึ้นนั้นสามารถกำจัดความไม่รู้ (อวิชชา) ได้ในที่สุด
ลักษณะของสัมมาสมาธิ
- จิตสงัดแล้วจากกามทั้งหลาย สงัดแล้วจากกรรมที่เป็นอกุศลธรรมทั้งหลาย เข้าถึง ประกอบด้วยวิตกวิจาร มีปีติและสุขอันเกิดจากวิเวก
- เพราะความที่วิตกวิจารทั้งสองระงับลง เข้าถึง เป็นเครื่องผ่องใสแห่งใจในภายใน ให้สมาธิเป็นธรรมอันเอกผุดขึ้น ไม่มีวิตกวิจาร มีแต่ปีติและสุขอันเกิดจากสมาธิ
- เพราะความจางคลายไปแห่งปีติ เป็นผู้อยู่อุเบกขา มีสติและสัมปชัญญะ และเสวยสุขด้วยนามกาย มีสติ อยู่เป็นปรกติสุข เข้าถึง
- เพราะละสุขและทุกข์เสียได้ เพราะความดับไปแห่งโสมนัสและโทมนัสทั้งสอง เข้าถึง ไม่มีทุกข์ ไม่มีสุข มีแต่ความที่สติเป็นธรรมชาติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขา
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- มหาวรรค ทีฆนิกาย ไตรปิฎกเล่มที่ ๑๐/๓๔๙/๒๙๙(อริย. ๑๒๗๘)
- เว็บไซต์ธรรมะอิสระ 2007-03-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
smmasmathi aeplwa smathichxb khuxkhwamtngicmnodythukthang odykarthimixarmnepnxnediyw khwamtngmnaehngkuslcitininxarmnxnidxnhnung imfungsan ekhathung aela cittngmninchanthng 4 ni swn thng4thancdekhainctutthchan tamxarmnthixrupchanmiectsikthiekhamaprakxbincit khux xuebkkhaectsikaelaexkkhkhtaectsik echnediywkbctutthchankhwamaetktangkhxngsmathiaelasmmasmathikhawasmathi kbkhawa smmasmathi mikhwamaetktangkn smathiidaekkarthuxexa xarmnidxarmnhnung thaihaenwaenxyuinxarmnnn aebbsmthasmathi smmasmathinn epnsmathithimirakthancakkarkahndru inthng 4 khuxkay ewthna cit thrrm xriymrrkh 8 khuxhnthangaehngkardarngchiwitxyangruaecng mistiepnphinthandwykarfukstisamarthphthnasmathicitsungcachwyihbrrluthungpyya ephraa smmasmathicungsamarthbrrluthungsmmathithi smmasngkppa smmawaca smmakmmnta smmaxachiwa aelasmmawayama pyyakhwamekhaicsungphthnakhunnnsamarthkacdkhwamimru xwichcha idinthisudlksnakhxngsmmasmathicitsngdaelwcakkamthnghlay sngdaelwcakkrrmthiepnxkuslthrrmthnghlay ekhathung prakxbdwywitkwicar mipitiaelasukhxnekidcakwiewk ephraakhwamthiwitkwicarthngsxngrangblng ekhathung epnekhruxngphxngisaehngicinphayin ihsmathiepnthrrmxnexkphudkhun immiwitkwicar miaetpitiaelasukhxnekidcaksmathi ephraakhwamcangkhlayipaehngpiti epnphuxyuxuebkkha mistiaelasmpchyya aelaeswysukhdwynamkay misti xyuepnprktisukh ekhathung ephraalasukhaelathukkhesiyid ephraakhwamdbipaehngosmnsaelaothmnsthngsxng ekhathung immithukkh immisukh miaetkhwamthistiepnthrrmchatibrisuththiephraaxuebkkhaduephimmrrkhxangxingmhawrrkh thikhnikay itrpidkelmthi 10 349 299 xriy 1278 ewbistthrrmaxisra 2007 03 12 thi ewyaebkaemchchin