สสารสถานะเสื่อม

สสารสถานะเสื่อม (อังกฤษ: degenerate matter) หรือ สสารสถานะซ้อน คือสสารที่มีความหนาแน่นสูงมากอย่างยวดยิ่งจนกระทั่งองค์ประกอบแรงดันส่วนใหญ่ทำให้เกิดหลักการกีดกันของเพาลี แรงดันที่รักษาเอาไว้ภายในสสารเสื่อมนี้เรียกว่า ความดันสถานะเสื่อม (degeneracy pressure) และเพิ่มขึ้นเนื่องจากหลักของเพาลีทำให้อนุภาคที่เป็นองค์ประกอบไม่สามารถดำรงเดียวกันได้ การพยายามบีบให้อนุภาคเหล่านั้นเข้าใกล้กันมาก ๆ เสียจนไม่สามารถจะแยกสถานะของตัวเองออกจากกันทำให้อนุภาคเหล่านั้นต้องอยู่ในระดับพลังงานที่ต่างกัน ดังนั้นการลดปริมาตรลงจึงจำเป็นต้องทำให้อนุภาคทั้งหลายเข้าไปสู่สถานะควอนตัมที่มีระดับพลังงานที่สูงกว่า ซึ่งต้องอาศัยแรงบีบอัดเพิ่มขึ้น ทำให้มีแรงดันต่อต้านอย่างชัดเจน

สสารสถานะเสื่อมแบบต่าง ๆ

• สสารสถานะเสื่อมอิเล็กตรอน เช่น ดาวแคระขาว
• สสารสถานะเสื่อมโปรตอน
• สสารสถานะเสื่อมนิวตรอน เช่น ดาวนิวตรอน
• สสารสถานะเสื่อมควาร์ก หรือ สสารควาร์ก เช่น ดาวควาร์ก
• สสารสถานะเสื่อมพรีออนในสมมุติฐาน

ดูเพิ่ม

• ดาวแคระขาว
• ดาวนิวตรอน
• ดาวควาร์ก — สสารควาร์ก
• — พรีออน
• หลักการกีดกันของเพาลี
• หลักความไม่แน่นอน
• ความดันสถานะเสื่อมของอิเล็กตรอน

อ้างอิง

1. An Introduction to Modern Astrophysics §16.3 "The Physics of Degenerate Matter- Carroll & Ostlie, 2007, Second edition.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Detailed mathematical explanation of degenerate gases 2021-02-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Mass-radius diagram of degenerate star types