สม ดตราไปรษณ ยากรเล มเล ก อ งกฤษ stamp booklet ประกอบข นจาก แสตมป แผงเล ก ๆ ปกต ม แสตมป อย ระหว าง 10 ถ ง 20 ดวง พ บและต

สมุดตราไปรษณียากรเล่มเล็ก (อังกฤษ: stamp booklet) ประกอบขึ้นจาก แสตมป์แผงเล็ก ๆ ปกติมีแสตมป์อยู่ระหว่าง 10 ถึง 20 ดวง พับและติดอยู่บนกระดาษ ผู้ซื้อสามารถฉีกแสตมป์ออกมาใช้เป็นค่าไปรษณีย์ได้ ส่วน สมุดตราไปรษณียากร เป็นคำที่มีความหมายกว้างกว่า ครอบคลุมทั้งสมุดตราไปรษณียากรเล่มเล็ก หรือเล่มที่รวบรวมแสตมป์ชุดต่าง ๆ จำหน่ายโดยไปรษณีย์ (เช่น สมุดตราไปรษณียากรประจำปี ซึ่งรวบรวมแสตมป์ทุกชุดที่ออกในปีหนึ่ง ๆ) ไปจนถึง อัลบั้มแสตมป์

สมุดตราไปรษณียากรเล่มเล็ก ของสหรัฐอเมริกา

สมุดตราไปรษณียากรเล่มเล็กเป็นรูปแบบการจำหน่ายแสตมป์ที่นิยมมากแบบหนึ่ง โดยเฉพาะการจำหน่ายจาก และตามร้านสะดวกซื้อ แผงแสตมป์ที่ติดอยู่ในสมุดตราไปรษณียากรเล่มเล็กอาจจะฉีกออกจากแผ่นใหญ่ (sheet หรือ pane) หรือ พิมพ์เป็นพิเศษสำหรับงานนี้โดยเฉพาะ ในกรณีหลัง แสตมป์อาจไม่มีการปรุรูครบทั้งสี่ด้านของแสตมป์

ในประเทศไทย

สำหรับประเทศไทย เริ่มมีการจำหน่ายสมุดตราไปรษณียากรเล่มเล็กเป็นครั้งแรกเมื่อ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2474 ในสมัยรัชกาลที่ 7 ภายในมีแสตมป์ราคา 2, 3, 5 และ 10 สตางค์ อย่างละ 6 ดวง แต่ไม่ได้รับความนิยมและหยุดไปจนกระทั่ง 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2522 จึงมีการจำหน่ายใหม่ (มีแสตมป์ราคา 75 สตางค์ 10 ดวง)

ในช่วงนี้ มีการจัดทำสมุดตราไปรษณียากรเล่มเล็กสำหรับการสะสมด้วย โดยการนำแสตมป์ที่ระลึกเฉพาะราคาค่าส่งจดหมายมาใส่ (ถ้าเป็นราคา 1 และ 2 บาทจะมีจำนวน 5 ดวง ส่วนชุดเก่า ๆ เมื่ออัตราค่าส่ง 1.25 บาท จะมี 4 ดวงในเล่ม) และออกพร้อมกับแสตมป์ที่ระลึกอย่างสม่ำเสมอ หลายชุดมีการประทับตราวันแรกจำหน่ายที่ด้านปกด้วย ปัจจุบันได้ยกเลิกไปแล้วเนื่องจากไม่ได้รับความนิยม โดยชุดสุดท้ายคือ ชุดสัปดาห์สากลแห่งการเขียนจดหมาย พ.ศ. 2544 เมื่อปรับอัตราค่าส่งจดหมายในประเทศจาก 2 บาท เป็น 3 บาท

ปัจจุบันคงเหลือแต่แบบที่ใช้สำหรับใช้งานเท่านั้น ซึ่งหาซื้อได้ตามร้านสะดวกซื้อเซเว่น อีเลฟเว่น มีทั้งราคา 30 บาท (แสตมป์ 3 บาท 10 ดวง) และ 150 บาท (แสตมป์ 15 บาท 10 ดวง สำหรับติดโปสการ์ดไปต่างประเทศ)

อ้างอิง

Bennett, Russell and Watson, James; Philatelic Terms Illustrated, Stanley Gibbons Publications, London (1978).
นายแพทย์ภิเษก ยิ้มแย้ม, แสตมป์พระรูปในสมุดแสตมป์เล่มเล็กของไทย, วารสารตราไปรษณียากร, กรกฎาคม พ.ศ. 2550

แหล่งข้อมูลอื่น

Links to articles on British and Australian booklets
Luxembourg stamp booklets (note that the 1906 date is likely wrong)
The £sd Postage Stamp Booklets of Great Britain

[Bennett-1] Bennett, Russell and Watson, James; Philatelic Terms Illustrated, Stanley Gibbons Publications, London (1978).

[2] นายแพทย์ภิเษก ยิ้มแย้ม, แสตมป์พระรูปในสมุดแสตมป์เล่มเล็กของไทย, วารสารตราไปรษณียากร, กรกฎาคม พ.ศ. 2550