สมด ลส ขาว white balance หร อ สมด ลส color balance ค อการปร บสมด ลของอ ณหภ ม ส ในกล องด จ ท ล ทำให ตอนท ถ ายภาพว ตถ ท เป

สมดุลสีขาว (white balance) หรือ สมดุลสี (color balance) คือการปรับสมดุลของอุณหภูมิสีในกล้องดิจิทัล ทำให้ตอนที่ถ่ายภาพวัตถุที่เป็นสีขาวเช่นกระดาษหรือผนัง สีจะไม่ออกไปทางสีแดงหรือน้ำเงิน

ซ้าย: ก่อนปรับสมดุลสีขาว ขวา: หลังปรับสมดุลสีขาว

โดยหลักแล้วเป็นการแก้ไขเพื่อให้ได้โทนสีที่ต้องการภายใต้แหล่งกำเนิดแสงที่มีการไล่สีต่าง ๆ กันไป โดยมากมักจะทำโดยปรับสมดุลระหว่างสีแดงและสีฟ้าอ่อน

ภาพรวม

สำหรับกล้องถ่ายภาพที่สามารถถ่ายได้ภาพถ่ายตามสีในอุดมคติได้นั้นควรจะสามารถบันทึกภาพตามสเปกตรัมพลังงานของแสงในฉากตามที่ปรากฏจริง อย่างไรก็ตาม ในสถานการณ์ที่ต่างกันไป เช่น ภายใต้ แหล่งกำเนิดแสงสีแดง (อุณหภูมิสีต่ำ) เช่นหลอดไส้ร้อนแบบธรรมดา หรือภายใต้แหล่งกำเนิดแสงสีน้ำเงิน (อุณหภูมิสีสูง) เช่น หลอดฟลูออเรสเซนต์ ตาของมนุษย์อาจเกิดการปรับแก้ชดเชยเพื่อให้มองค่อนไปทางสีแดงหรือน้ำเงินมากขึ้น ตามแหล่งกำเนิดแสง ให้มองเห็นได้ดูเป็นธรรมชาติ

ดังนั้นแล้ว แม้ว่าจะสามารถถ่ายภาพสีในอุดมคติได้ แต่ภาพถ่ายก็จะไม่ใช่ภาพถ่ายที่เป็นธรรมชาติ เนื่องจากอิทธิพลของแหล่งกำเนิดแสง การปรับนี้คือสิ่งที่เรียกว่าการปรับสมดุลแสงขาว โดยหลักแล้วทำเพื่อปรับให้วัตถุที่ควรจะไม่มีสีเลยออกมาเป็นสีขาว–เทา–ดำ ภายใต้แสงที่ต่างกันไป อย่างไรก็ตาม ในบางกรณีเช่นการถ่ายภาพภายใต้แสงอาทิตย์ยามใกล้ตกดินนั้นอาจจะตั้งใจให้สีออกแดงโดยความตั้งใจของผู้ถ่ายเอง จึงไม่มีความหมายที่จะปรับสมดุลแสงขาวอย่างสมบูรณ์ในกรณีนี้

สำหรับในกรณีของการถ่ายภาพด้วยเกลือเงิน ฟิล์มสีธรรมดาได้รับการพัฒนาโดยมีการกำหนดมาตรฐานและปรับแต่งเพื่อให้ภาพถ่ายที่ถ่ายภายใต้แสงแดด (เวลากลางวัน) ดูเป็นธรรมชาติ หากใช้ฟิล์มนี้แล้วไปถ่ายภาพวัตถุภายใต้แสงฟลูออเรสเซนต์ สีอาจจะออกเป็นสีเขียวและดูไม่เป็นธรรมชาติได้ นอกจากนี้ หากไปถ่ายภาพวัตถุที่มีแสงจากหลอดไส้ สีก็อาจดูไม่เป็นธรรมชาติ วัสดุการถ่ายภาพที่ละเอียดอ่อน เช่น อาจถูกปรับด้วยฟิลเตอร์ในสภาพอากาศที่ครึ้มฟ้ามีเมฆมากหรือในตอนเช้าตรู่

กล้องดิจิทัลก็ไวต่อสมดุลสีขาวเช่นกัน ดังนั้น กล้องดิจิทัลทั้งหมดจึงมีฟังก์ชันการปรับสมดุลสีขาวแบบอัตโนมัติหรือแบบปรับเอง

สำหรับภาพเคลื่อนไหว เช่นในกล้องวิดีโอ เองก็เช่นเดียวกัน แต่ในกรณีของภาพเคลื่อนไหวจะต้องปรับแก้อย่างต่อเนื่อง ซึ่งเห็นได้ชัดเป็นพิเศษในการถ่ายภาพแบบเฟรมต่อเฟรม แต่เป็นการยากที่จะดูว่าค่าแสงผันแปรระหว่างฉากในระยะเวลาสั้น ๆ หรือไม่ ดังนั้นควรตั้งให้ปรับแก้แบบคงที่แทนที่จะตั้งให้ปรับอัตโนมัติ

เมื่อบันทึกหรือแพร่ภาพสดด้วยกล้องวิดีโอตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไป หากสมดุลแสงขาวระหว่างกล้องไม่เท่ากัน จะเห็นภาพที่มีอุณหภูมิสีต่างกันเมื่อสลับภาพไปมา ทำให้ได้ภาพที่ไม่น่าดู จึงควรปรับสมดุลสีขาวให้ดี นอกจากนี้ หากดูของรายการโทรทัศน์อย่างละเอียด อาจพบว่าความสมดุลเปลี่ยนไปเมื่อเข้ามาจากภายนอกสู่ภายในอาคาร หรือเมื่อแหล่งกำเนิดแสงเปลี่ยนจากหลอดไส้เป็นหลอดฟลูออเรสเซนต์