วิศวกรรมแมคคาทรอนิกส์

วิศวกรรมเมคคาทรอนิกส์ (อังกฤษ: mechatronics engineering) เป็นเชิงประยุกต์ ที่นำวิชาพื้นฐานหลักว่าด้วย วิศวกรรมเครื่องกล วิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์ วิศวกรรมการควบคุมอัตโนมัติ วิทยาการคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีสารสนเทศ มาบูรณาการเข้าด้วยกันเพื่อการออกแบบและสร้างผลิตชิ้นส่วนและผลิตภัณฑ์ เมื่อ เทคโนโลยี ก้าวหน้าขึ้น, สาขาย่อยของ วิศวกรรม ก็ขยายและพัฒนาขึ้น จุดประสงค์ของเมคคาทรอนิกส์จึงเป็นกระบวนการออกแบบที่รวมเป็นหนึ่งเดียวของสาขาย่อยเหล่านี้ แต่เดิม เมคคาทรอนิกส์ได้รวมแค่เมคคานิกส์และอิเล็กทรอนิกส์เท่านั้น ดังนั้นคำว่าเมคคาทรอนิกส์จึงเป็นคำผสมของ แมคคา และ ทรอนิกส์; อย่างไรก็ตาม เมื่อระบบด้านเทคนิคมีความซับซ้อนมากยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ คำ ๆ นี้จึงถูกขยายความให้รวมถึงพื้นที่ทางเทคนิคมากยิ่งขึ้น

วิศวกรรมเมคคาทรอนิกส์ เป็นอันประกอบด้วยองค์ความรู้หลากหลายสาขา

คำว่า "เมคคาทรอนิกส์" มีจุดเริ่มต้นในภาษา และถูกริเริ่มโดยนาย Tetsuro Mori, วิศวกรจากบริษัท คำนี้ถูกลงทะเบียนเป็น เครื่องหมายการค้า โดยบริษัทในญี่ปุ่นด้วยทะเบียนหมายเลข "46-32714" ในปี 1971 อย่างไรก็ตาม หลังจากนั้นบริษัทได้สละสิทธ์การใช้ในสาธารณะ คำนี้จึงขยายออกไปทั่วโลก ในปัจจุบันคำนี้ถูกแปลเป็นภาษาอื่นและได้รับการพิจารณาว่าเป็นคำสำคัญในอุตสาหกรรม

มาตรฐานของฝรั่งเศส NF E 01-010 ให้คำนิยามต่อไปนี้: “ดำเนินการในจุดประสงค์เพื่อบูรณาการอย่างเสริมประสานกันของทฤษฎีกลไก, อิเล็กทรอนิกส์, ควบคุม, และวิทยาการคอมพิวเตอร์ภายในการออกแบบและการผลิตผลิตภัณฑ์, เพื่อที่จะปรับปรุงและ/หรือให้ประโยชน์สูงสุดของหน้าที่การทำงานของมัน"

คนจำนวนมากปฏิบัติต่อ "เมคคาทรอนิกส์" เหมือนกับเป็นคำศัพท์เฉพาะที่ทันสมัยที่พ้องกับคำว่า "วิศวกรรมไฟฟ้าเครื่องกล"

หุ่นยนต์เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างของการประยุกต์ใช้เมคคาทรอนิกส์

ตัวอย่างผลงานที่สร้างจากสาขาวิชานี้ได้แก่ “ระบบอัจฉริยะ” (Intelligent Systems) ซึ่งมีกลไกที่สามารถทำงานด้วยตัวเองโดยอัตโนมัติ ตามความต้องการที่กำหนดไว้ได้อย่างรวดเร็ว ถูกต้องและแม่นยำ ตัวอย่างของระบบที่มีระบบเมคคาทรอนิกส์เป็นส่วนประกอบ เช่น หุ่นยนต์อุตสาหกรรม และอาคารอัจฉริยะ เป็นต้น

โครงสร้างหลักสูตร

นักศึกษาแมคคาทรอนิกส์จะต้องผ่านหลักสูตรในหลายสาขา เช่น

• วิศวกรรมเครื่องกล และ วัสดุศาสตร์
• วิศวกรรมไฟฟ้า
• วิศวกรรมคอมพิวเตอร์ (วิศวกรรมฮาร์ดแวร์และซอฟ์ตแวร์)
• วิทยาการคอมพิวเตอร์
• วิศวกรรมระบบและควบคุม

การประยุกต์ใช้งาน

• ระบบอัตโนมัติ and หุ่นยนต์
• ตัวรับรู้ และ ระบบควบคุม
• , อุปกรณ์ยานพาหนะในการออกแบบระบบย่อยเช่น ระบบเบรกป้องกันล้อล็อก
• การควบคุมเครื่องจักรด้วยคอมพิวเตอร์ เช่นเครื่องจักรที่ขับเคลื่อนด้วยคอมพิวเตอร์เหมือน
• ระบบชำนาญการ
• สินค้าอุตสาหกรรม
• เครื่องอุปโภคบริโภค
• ระบบแมคคาทรอนิกส์
• แมคคาทรอนิกส์ทางการแพทย์, ระบบสร้างภาพทางการแพทย์
• ระบบพลศาสตร์โครงสร้าง
• ระบบยานพาหนะและการขนส่ง
• แมคคาทรอนิกส์เป็นภาษาใหม่ของยานพาหนะ
• ระบบคอมพิวเตอร์ช่วยและการการผลิตแบบบูรณาการ
• ระบบการผลิตและวิศวกรรม
• การบรรจุหีบห่อ
• Microcontrollers/PLCs
• วิศวกรรมเครื่องกลและไฟฟ้า

หลักสูตรในประเทศไทย

สำหรับในประเทศไทย สถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน ได้เปิดสอนในหลักสูตรวิศวกรรมเมคคาทรอนิกส์ ระดับปริญญาตรีเป็นแห่งแรก^[] ส่วนมหาวิทยาลัยอื่น ๆ ก็เปิดสอนเช่นกัน เช่น มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี​, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์, สถาบันเทคโนโลยีนานาชาติสิรินธร, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์​, มหาวิทยาลัยศรีปทุม, สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์​, มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณ​ี, มหาวิทยาลัยมหาสารคารม, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก, มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธศูนย์สามพร้าว, วิทยาลัยเทคนิคสุรนารี (เปิดสอนในสาขาวิชาวิศวกรรมเมคคาทรอนิกส์ หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง ต่อเนื่อง 5 ปี ตามมาตรฐาน KOSEN)

ดูเพิ่ม

• อาซิโม
• คิวริโอ
• นาโอะ
• วิทยาการหุ่นยนต์
• หุ่นยนต์ฮิวแมนนอยด์
• กฎ 3 ข้อของหุ่นยนต์
• โรโบคัพ
• การแข่งขันออกแบบหุ่นยนต์ระหว่างประเทศ
• เอบียูโรบอตคอนเทสต์
• อาซิโม
• ทฤษฎีระบบควบคุม

อ้างอิง

1. Mechanical and Mechatronics Engineering Department. . Prospective Student Information. University of Waterloo. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-06. สืบค้นเมื่อ 30 May 2011.
2. Faculty of Mechatronics, Informatics and Interdisciplinary Studies TUL. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-08-15. สืบค้นเมื่อ 15 April 2011.
3. "Electromechanical/Mechatronics Technology" 2014-05-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. lcti.org
4. Lawrence J. Kamm (1996). Understanding Electro-Mechanical Engineering: An Introduction to Mechatronics. John Wiley & Sons. ISBN .

• เมคคาทรอนิกส์คืออะไร? สาขาวิชาวิศวกรรมเมคคาทรอนิกส์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน
• เมคคาทรอนิกส์คืออะไร? 2011-10-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน สาขาวิชาวิศวกรรมเมคคาทรอนิกส์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
• เมคคาทรอนิกส์คืออะไร? 2005-02-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน สาขาวิชาเมคคาทรอนิกส์ สถาบันเทคโนโลยีนานาชาติสิรินธร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• บล็อกเมคคาทรอนิกส์ รวบรวมเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับสาขาเมคคาทรอนิกส์