ว ดอภ ยค ร ว หาร ส งหล අභයග ර ව හ රය เป นว ดเถรวาท มหายาน และว ชรยาน ต งอย ท เม องอน ราธป ระ ประเทศศร ล งกา ในความอ ปถ ม

วัดอภัยคีรีวิหาร (สิงหล: අභයගිරි විහාරය) เป็นวัด เถรวาท มหายาน และวัชรยาน ตั้งอยู่ที่เมืองอนุราธปุระ ประเทศศรีลังกา ในความอุปถัมภ์ของ เป็นวัดที่มีชื่อคู่กันกับ มีอายุอยู่ในราวสมัยพุทธศตวรรษที่ 4 ซึ่งเป็นยุคสมัยแรก ๆ ที่มีการจารพุทธพจน์ลงในใบลาน วัดอภัยคีรีวิหารมีพระภิกษุจำนวนมาก มีเจดีย์ปราสาท ศาสนวัตถุ และระบบชลประทานที่ก้าวหน้าภายในสำนัก ซึ่งเหตุการณ์ตามการศึกษาประวัติศาสตร์กล่าวว่า วัดสำนักอภัยคีรีวิหารและวัดในสำนักมหาวิหาร ได้ชื่อว่าแยกออกจากกันชัดเจนยิ่งขึ้นในสมัยนี้ เพราะการจลาจลในราชสำนักและการที่คณะสงฆ์อภัยคีรีให้ความช่วยเหลือพระเจ้าวัฏฏคามิณีอภัย

สำนักอภัยคีรีวิหารเป็นแหล่งกำเนิดคัมภีร์วิมุตติมรรค อันเป็นปกรณ์หนึ่งที่มีความสำคัญของพุทธศาสนาเถรวาท คณาจารย์ที่ได้รับการยกย่องเชิดชูของสำนักอภัยคีรีวิหาร ชื่อ พระอุปติสสะเถระ ผู้รจนาคัมภีร์วิมุตติมรรคไว้เป็นแบบ และพระสังฆมิตตเถระผู้โต้วาทีมีชัยชนะเหนือคณะสงฆ์สำนักมหาวิหาร และเหตุการณ์ในสมัยนั้นยังปรากฏว่าพระจักรพรรดิจีนได้จัดราชทูตมาทูลขอภิกษุณีสงฆ์สำนักอภัยคีรีวิหารไปเพื่อประดิษฐานพระศาสนาด้วย พระเถรีผู้เป็นหัวหน้าคณะภิกษุณีในครั้งนี้คือพระเทวสาราเถรี พระภิกษุณี สงฆ์ในสายนี้มีการสืบต่อกันเรื่อยมาในชื่อว่านิกายธรรมคุปต์ และได้มีวัดภิกษุณีแห่งแรกในประเทศจีน ที่พระจักรพรรดิถวายนามว่าวัด วินฟุ (Vinfu Monastery)

อ้างอิง

King Vattagamini Abhaya
พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 17
หนังสือคู่มือนำเที่ยวประวัติศาสตร์ศรีลังกา
. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-28. สืบค้นเมื่อ 2017-02-23.

บทความศาสนาพุทธนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] King Vattagamini Abhaya

[2] พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 17

[3] หนังสือคู่มือนำเที่ยวประวัติศาสตร์ศรีลังกา

[4] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-28. สืบค้นเมื่อ 2017-02-23.