วัดสุวรรณคูหา (จังหวัดพังงา)

วัดสุวรรณคูหา เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ใน อำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา ที่ดินตั้งวัดเนื้อที่ 20 ไร่ พื้นที่ตั้งวัดเป็นบริเวณภูเขาถ้ำ

วัดสุวรรณคูหา
ชื่อสามัญ	วัดสุวรรณคูหา, วัดถ้ำ
ที่ตั้ง	อำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของ

ประวัติ

วัดสุวรรณคูหาเป็นวัดที่ไม่ปรากฏประวัติการสร้างที่แน่ชัด มีเพียงเรื่องเล่าต่อกันมาว่า มีพระธุดงค์และสามเณรได้มาจำวัดที่วัดบน (ปัจจุบันเป็นวัดร้าง) ซึ่งอยู่คนละฝั่งคลองกับเขาถ้ำและพบว่าเขาหินปูนแห่งนี้มีถ้ำอยู่ตามเชิงเขา จึงได้เข้าไปพำนักอยู่และปรับปรุงเป็นวัดขึ้นมา เรียกว่า วัดถ้ำ

จนกระทั่ง พ.ศ. 2344 ผู้สำเร็จราชการเมืองตะกั่วทุ่งกับพระเพชรคีรีศรีพิไชยสงคราม ปลัดเมือง ทั้งสองท่านเป็นบุตรสืบสกุลของ ได้คิดบูรณะปฏิสังขรณ์วัดขึ้น โดยปรากฏหลักฐานเป็นศิลาจารึกภายในถ้ำ มีใจความสรุปได้ว่าพระยาบริสุทธิ์โลหภูมินทราธิบดี (ถิ่น) ผู้ว่าราชการเมืองตะกั่วทุ่งพระเพชรคีรีศรีพิไชยสงคราม (เหม็น) ปลัดเมืองผู้น้องได้ร่วมกันบูรณะปฏิสังขรณ์วัดโดยขุดลอกตกแต่งพื้นถ้ำ และก่อสร้างปูชนียวัตถุภายในถ้ำมีพระพุทธรูปปางต่าง ๆ ทั้งเล็กและใหญ่ ก่อพระปรางค์เพื่อบรรจุอัฐิบรรพบุรุษเมื่อสำเร็จแล้ว จึงได้จัดงานฉลองในปี พ.ศ. 2401

เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จประพาสแหลมมลายู พระองค์เสด็จมาประพาสที่วัดสุวรรณคูหา เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม ร.ศ. 109 (พ.ศ. 2433) ทรงพระราชทานพระปรมาภิไธยย่อไว้บนผนังถ้ำว่า จปร. 109 (ภายหลังปรากฏจารึกพระปรมาภิไธยย่อ ในรัชกาลต่าง ๆ ทั้งพระนามพระบรมวงศานุวงศ์ เจ้านายและข้าราชการชั้นผู้ใหญ่เพิ่มขึ้นอีกเป็นจำนวนมาก) นอกจากนั้นพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อคราวเสด็จหัวเมืองปักษ์ใต้ พระองค์ได้ประทับเสวยพระกระยาหารกลางวันที่ถ้ำแจ้ง (ถ้ำในเขตวัดสุวรรณคูหา) วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2496

อาคารเสนาสนะ

พระพุทธรูปในถ้ำ

อาคารเสนาสนะที่สำคัญ ได้แก่ อุโบสถ สร้าง พ.ศ. 2496 ศาลาการเปรียญ สร้าง พ.ศ. 2516 หอฉัน กุฏิสงฆ์ สำหรับปูชนียวัตถุ มีพระประธานในอุโบสถ ปางมารวิชัย พระพุทธรูปปางต่าง ๆ จำนวน 33 องค์ พระมหากัสสป ยืน 1 องค์ พระพุทธบาทจำลอง อนุสาวรีย์ วัดมีโบราณวัตถุ เช่น ศิลาจารึกของพระยาบริสุทธิ์โลหภูมินทราธิบดี (ถิน) 1 แผ่น ปรางค์บรรจุอัฐิตระกูล ณ ตะกั่วทุ่ง เจดีย์เล็กหน้าถ้ำ ใบเสมา บานประตูถ้ำ 2 แผ่น สิงโตจีนกระเบื้อง และมีเครื่องเบญจรงค์ต่าง ๆ

ถ้ำ

บริเวณที่ตั้งวัดมีภูเขา ซึ่งมีถ้ำใหญ่น้อย ถ้ำที่สำคัญ ได้แก่ ถ้ำใหญ่ ถ้ำแจ้ง ถ้ำมืด และถ้ำแก้ว เป็นแหล่งโบราณคดีที่ใช้เป็นที่พักอาศัยชั่วคราวของกลุ่มชนก่อนประวัติศาสตร์ สมัยหินใหม่ในสังคมเกษตรกรรม พบโบราณวัตถุมากมายภายในถ้ำ มีอายุราว 3,000-4,000 ปี มาแล้ว เช่น ภาชนะดินเผาและเศษภาชนะดินเผา เนื้อหยาบเผาด้วยอุณหภูมิต่ำ มีทั้งผิวเรียบและตกแต่งผิวด้วยลายขูดขีดและลายเรขาคณิต ขวานหินขัด ชนิดมีบ่าและไม่มีบ่า ทำจากหินฟลิ้นท์แจสเปอร์ คาลซิโดนี และหินทราย กำไล ทำจากเปลือกหอย หินทุบเลือกไม้ และลูกปัดสีส้ม ทำจากหินคาร์นีเลียน เปลือกหอยชนิดต่าง ๆ ได้แก่ หอยกาบ หอยแครง หอยน้ำพริก หอยกระดุมจุด หอยหลักควายและหอยติบ

อ้างอิง

1. "ศิลาจารึกของพระยาบริสุทธิ์โลหภูมิทราธิบดี". ศูนย์ข้อมูลกลางทางวัฒนธรรม.
2. "วัดสุวรรณคูหา". ศูนย์ข้อมูลกลางทางวัฒนธรรม.
3. "ถ้ำสุวรรณคูหา". ศูนย์ข้อมูลกลางทางวัฒนธรรม.

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ วัดสุวรรณคูหา