วัดมเหยงคณ์ (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา)

วัดมเหยงคณ์ เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ที่ตั้งอยู่ในตำบลหันตรา อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

วัดมเหยงคณ์
ที่ตั้ง	ตำบลหันตรา อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
เจ้าอาวาส	พระราชภาวนาวชิรญาณ
ส่วนหนึ่งของ

วัดมเหยงคณ์ หรือ วัดมหิยงคณ์ มีความหมายถึง ภูเขา หรือ เนินดิน คำว่า มเหยงคน์เป็นชื่อของพระธาตุที่มีความสำคัญของศรีลังกา เรียกว่า มหิยังคณ์เจดีย์ เดิมเป็นพระอารามหลวงฝ่ายวิปัสสนาธุระ

ประวัติ

ตามพงศาวดารเหนือ มเหสีของพระเจ้าธรรมราชา กษัตริย์องค์ที่ 8 ของ เมืองอโยธยา ทรงเป็นผู้สร้างวัดมเหยงคณ์ แต่กระนั้นตามพระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐ กล่าวว่า ปีศักราชที่ 800 มะเมียศก หรือ ปี พ.ศ. 1981 สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2 ทรงสร้างวัดมเหยงคณ์ วัดมีความเจริญรุ่งเรืองสืบมานานหลายร้อยปี กระทั่งมารกร้างและต้องทำการปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ ในสมัยพระเจ้าท้ายสระ และรุ่งเรืองสืบมาจนถึงวันที่ 7 เมษายน พ.ศ. 2310 ได้ถูกทำลายและทิ้งร้างอีกครั้ง จนเมื่อ พ.ศ. 2527 พระภาวนาเขมคุณ (หลวงพ่อสุรศักดิ์ เขมรังสี) เจ้าอาวาสวัดมเหยงคณ์ ได้จัดตั้งสำนักกรรมฐานขึ้นที่วัดมเหยงคณ์ เพื่ออบรมวิปัสสนาให้กับบุคคลทั่วไป ปัจจุบันกรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนวัดมเหยงคณ์เป็นโบราณสถานของชาติ ตั้งแต่วันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2484 กระทรวงศึกษาธิการประกาศตั้งเป็นวัดเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2544

เสนาสนะ

ส่วนอุโบสถที่เป็นโบราณสถาน ตั้งอยู่บนฐานสูง 2 ชั้น ความกว้าง 18 เมตร ความยาว 36 เมตร มีประตูทางเข้าด้านตะวันออก 3 ช่อง ด้านตะวันตก 2 ช่อง มีเจดีย์ฐานช้างล้อม อยู่ด้านหลังอุโบสถทางทิศตะวันตก พ้นเขตกำแพงแก้ว ลักษณะขององค์เจดีย์เป็นรูปแบบของลังกาเหนือ เหมือนเจดีย์ช้างล้อมที่สุโขทัย ภายในอุโบสถมี หลวงพ่อหินทรายศักดิ์สิทธิ พระประธานในอุโบสถ ที่ยังคงปรากฏให้เห็นคือ หักล้มลงเป็นท่อน ลานดินรูปเกือบจะสี่เหลี่ยมจัตุรัส ที่เรียกว่า โคกโพธิ์ ด้านทิศตะวันออก ของเขตพุทธาวาส กว้าง 50 เมตร ยาว 58 เมตร สันนิษฐานว่า เคยเป็นพลับพลาที่ประทับของพระเจ้าหงสาวดี พระเจ้าตะเบ็งชเวตี้

ระเบียงภาพ

• ฉนวนทางเดิน
• อุโบสถ
• ภายในอุโบสถ
• หลวงพ่อหินทรายศักดิ์สิทธิ์ พระประธานในอุโบสถ
• เจดีย์ช้างล้อม
• ใบเสมา
• ซุ้มประตูเข้าฉนวนทางเดิน

อ้างอิง

1. พงศาวดารอโยธยาศรีรามเทพนคร ฉบับ มานิต วัลลิโภดม : อโยธยา เก่าแก่กว่าสุโขทัย ต้นกำเนิดอยุธยา ต้นแบบรัตนโกสินทร์ , นิตยสาร ศิลปวัฒนธรรม เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 21 เมษายน 2566, https://www.silpa-mag.com/history/article_106970
2. "วัดมเหยงคณ์". การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.).
3. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-05-13. สืบค้นเมื่อ 2021-05-13.
4. "'วัดมเหยงคณ์'เพชรงามเมืองอโยธยา ที่กลับมามีชีวิตอีก". เดลินิวส์.