ว ดบ านสร าง เป นว ดในพระพ ทธศาสนาเถรวาท ส งก ดคณะสงฆ มหาน กาย ต งอย ท อำเภอบางปะอ น จ งหว ดพระนครศร อย ธยา เป นว ดท ม ค

วัดบ้านสร้าง เป็นวัดในพระพุทธศาสนาเถรวาท สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ตั้งอยู่ที่ อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นวัดที่มีความเก่าแก่กว่าร้อยปีมีประวัติการสร้างตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 มีพระพุทธสำคัญที่มีประวัติเกี่ยวข้องตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลาย

วัดบ้านสร้าง


ที่ตั้ง	อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของ

วัดบ้านสร้างตั้งอยู่เลขที่ 55 หมู่ 5 ตำบลบ้านสร้าง อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 13170 สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย มีที่ดินตั้งวัดเนื้อที่ 19 ไร่ 20 ตารางวา

ประวัติ

พื้นที่ตั้งวัดเป็นพื้นที่ราบลุ่มอยู่ติดริมคลองบ้านสร้าง มีทางหลวงหมายเลข 309 (ถนนโรจนะ) เชื่อมระหว่างจังหวัดพระนครศรีอยุธยา – อำเภอวังน้อย ผ่านทางด้านทิศเหนือของวัดบ้านสร้าง

วัดบ้านสร้างเป็นวัดเก่าแก่สมัยอยุธยาตอนปลาย สร้างขึ้นราว พ.ศ. 2375 เดิมชื่อว่า “วัดบ้านขวางปากน้ำกรงเหล็ก”แล้วมากลายสภาพเป็นวัดร้าง, และต่อมามีพระภิกษุรูปหนึ่ง ชื่อหลวงตา “แย๋ว” (ไม่ปรากฏนามสกุล และภูมิลำเนาเดิม ว่ามาจากที่ใด) ท่านได้มาอยู่จำพรรษาที่วัดแห่งนี้ ท่านได้พัฒนา และบูรณปฏิสังขรณ์วัดให้ดีขึ้นเรื่อย ๆ ต่อมาได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา ราวปี พ.ศ. 2380

ด้านการการศึกษา และเผยแผ่พุทธศาสนา วัดบ้านสร้างได้เปิดสอนพระปริยัติธรรม ตั้งแต่ พ.ศ. 2471 สมัยนั้นแต่ละปี จะมีนักเรียนไม่น้อยกว่า 30 รูป หรือมากกว่านั้น และจัดให้มีการเทศน์ธรรมในทุก ๆ วันพระ (วันธรรมสวนะ) และยังปฏิบัติเช่นนี้มาจนถึงปัจจุบัน

ลำดับการปกครองของอดีตเจ้าอาวาส

เท่าที่หลักฐานปรากฏ วัดบ้านสร้างมีเจ้าอาวาสวัด รวมถึงรูปปัจจุบันด้วย มี 10 รูป

หลวงตาแย๋ว ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2444 – 2447, (ไม่ทราบภูมิลำเนา)
หลวงตามา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2447 – 2450, (ไม่ทราบภูมิลำเนา)
พระครูนิเทศธรรมกถา, (หลวงพ่อพัน ธมฺมโชติ) ภูมิลำเนาเดิมอยู่ที่บ้านคลองควาย ตำบลบ้านกรด อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา รับตำแหน่งเจ้าอาวาส ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2450 – 2486,
หลวงพ่อจวน เวโรจโน ภูมิลำเนาอยู่ที่บ้านวังคุ้งแมว ตำบลลำตาเสา อำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา (รักษาการแทนเจ้าอาวาส) ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2486 – 2504,
พระครูปิยธรรมโฆษิต ภูมิลำเนาเดิมอยู่ที่ จังหวัดนนทบุรี กรุงเทพ ฯ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2504 – 2517,
พระครูวิโรจน์ธรรมรัตน์,(หลวงพ่อจวน เวโรจโน) อดีตรักษาการแทน รูปที่ 4, รับตำแหน่งเจ้าอาวาส ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2517 – 2542,
พระสมุห์สวัสดิ์ กิตฺติสาโร ภูมิลำเนาเดิมอยู่ที่บ้านวังคุ้งแมว ตำบลลำตาเส อำเภอ วังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา (รักษาการแทนเจ้าอาวาส) ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 – 2543,
พระครูสุวรรณ จันทโรภาส, ( ประดิษฐ์ จนฺทสุวณฺโณ )ภูมิลำเนาเดิมอยู่ที่บ้านวังคุ้งแมว ตำบลลำตาเสา อำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 – 2557,
พระสมุห์สวัสดิ์ กิตฺติสาโร

ปูชนียวัตถุ

เป็นของเก่าแก่ที่มีมาแต่เดิมของวัดบ้านสร้าง เช่น พระพุทธรูปประธานในอุโบสถ 1 องค์ มีขนาดพระเพลากว้าง 2 ศอก 7 นิ้ว สร้างด้วยทองสัมฤทธิ์ โดยมี พระยาดำรงค์ราชานุภาพ อัญเชิญมาประดิษฐานไว้ในอุโบสถ ราว พ.ศ. 2466

พระปรางค์ตั้งอยู่บริเวณหน้าอุโบสถ ทั้งด้านขวา และซ้าย รวม 2 องค์ มีขนาดฐานกว้างด้านละ 5 เมตร สูง 8 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2462 มีภาพจิตรกรรม เรื่องทศชาติชาดก ซึ่งเขียนไว้ที่ผนังภายในอุโบสถ ทั้ง 4 ด้าน เขียนโดย “ครูอ่อน” (ไม่ปรากฏนามสกุล และภูมิลำเนาเดิม ว่ามาจากที่ใด)

อาคารเสนาสนะ

สิ่งปลูกสร้างที่เป็นอาคารเสนาสนะต่าง ๆ เช่น

อุโบสถกว้าง 11 เมตร ยาว 28 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2453 โครงสร้างก่ออิฐถือปูน เพดานด้านบนเป็นไม้ ศาลาจตุรทิศเป็นศาลาอยู่มุมกำแพงแก้วของอุโบสถ มีตั้งอยู่ทั้ง 4 ทิศ ซึ่งมีจำนวน 3 หลัง ศาลาการเปรียญ กว้าง 15 เมตร ยาว 46.50 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2500 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก มี 2 ชั้น หอสวดมนต์ (ศรีอนันต์) กว้าง 12.50 เมตร ยาว 20 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2512 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก โรงเรียนสอนปริยัติธรรม กว้าง 20 เมตร ยาว 20 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2511 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก มี 2 ชั้น หอระฆัง กว้าง 5 เมตร ยาว 5 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2515 เป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก เมรุ กว้าง 10 เมตร ยาว 20 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2534 เป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก ศาลาเอนกประสงค์ (เกตุอร่าม) กว้าง 15 เมตร ยาว 15 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2515 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก ศาลาบำเพ็ญกุศล 1 กว้าง 10 เมตร ยาว 24 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2519 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก ศาลาบำเพ็ญกุศล 2 กว้าง 10 เมตร ยาว 24 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2546 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก ศาลาบำเพ็ญกุศล 3 (สระบัว) กว้าง 8 เมตร ยาว 16 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2534 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก กุฎีสงฆ์ จำนวน 16 หลัง โดยแบ่งเป็น เป็นอาคารครึ่งตึกครึ่งไม้ 2 ชั้น จำนวน 5 หลัง

อ้างอิง

กรมการศาสนา.หนังสือประวัติวัดทั่วราชาอาณาจักร. (กรุงเทพ ฯ โรงพิมพ์กรมการศาสนา,2535) หน้า 108