ลัทธิเชมันแบบเกาหลี

ลัทธิมู (เกาหลี: 무교 Mugyo "ลัทธิเชมัน") หรือ ลัทธิชิน (신교) Singyo "ลัทธิแห่งเทพเจ้า") เป็นศาสนาพื้นเมืองของชาวเกาหลี แม้ชื่อเรียกต่างกันแต่คือลัทธิเดียวกัน อี จุง-ย็อง (Jung Young Lee) ให้นิยามว่าลัทธิมูเป็นรูปแบบหนึ่งของลัทธิชิน – ซึ่งเป็นศาสนาที่มีประเพณีแบบเชมัน บ้างเรียก พุงว็อลโด (풍월도 Pungwoldo "วิสุทธิมรรค") ปัจจุบันมีศาสนิกชนราว 5-15 ล้านคน

พ่อหมอขณะประกอบพิธีกรรม

ภาษาเกาหลีในปัจจุบันจะเรียกคนทรงเพศหญิงว่า "มู" (เกาหลี: 무; ฮันจา: 巫) หรือ "มูดัง" (เกาหลี: 무당; ฮันจา: 巫堂) หากเป็นคนทรงเพศชายจะเรียกว่า "พักซู" หรือจะเรียกชื่ออื่นก็ได้ เช่น "ดันก็อล" (เกาหลี: 당골) โดยคนทรงในภาษาเกาหลีหรือเรียกว่า "มู" นั้น ตรงกับคำจีนว่า "วู" (จีน: 巫; พินอิน: wū) ใช้เรียกคนทรงได้ไม่จำแนกเพศ โดยมูดังทำหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่างวิญญาณ, เทพเจ้า และมนุษย์ ผ่านพิธีกรรมที่เรียกว่า "" (เกาหลี: 굿) เพื่อแก้ไขปัญหาหรือพัฒนาคุณภาพชีวิตของมนุษย์

หนึ่งในความเชื่อหลักคือต้องนับถือ หรือ ว่าเป็น "ผู้สร้างทุกสรรพสิ่ง" และ "ของเทพเจ้าทั้งหมดในธรรมชาติ" มีตำนานมาว่าเหล่ามูดังคือสืบสันดานลงมาจากราชาสวรรค์ พระโอรสของพระชนนี [แห่งราชาสวรรค์] การสืบทอดการเป็นคนทรงจะส่งผ่านทางสายผู้หญิง ส่วนตำนานอื่น ๆ มักเชื่อมโยงความเชื่อดั้งเดิมเข้ากับเรื่องทันกุน พระโอรสของราชาสวรรค์ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งชาติเกาหลี

ลัทธิมูของเกาหลีจะมีลักษณะใกล้เคียงกับของจีน,ลัทธิชินโตของญี่ปุ่น, ศาสนาพื้นเมืองชาวไอนุ รวมทั้งศาสนาพื้นเมืองของชาวไซบีเรียและแมนจู บางแห่งในเกาหลียังเรียกหมอผีเหล่านี้ว่า "ทันกุลทันกุล-อารี" (dangul dangul-ari) ส่วนคนทรงหรือ "มูดัง" นั้นก็ใกล้เคียงกับมิโกะของญี่ปุ่น และยุตะของรีวกีว นอกจากนี้ลัทธิมูยังส่งอิทธิพลต่อลัทธิเกิดใหม่ในเกาหลี เช่น ลัทธิช็อนโดและ (Jeung San Do) จากการศึกษาด้านสังคมวิทยาพบว่าชาวคริสต์ในหลาย ๆ คริสตจักรยังคงปฏิบัติศาสนกิจด้วยพื้นฐานอย่างลัทธิมูซึ่งฝังรากลึกมาช้านาน

อ้างอิง

1. Used in: Chang Soo-kyung, Kim Tae-gon. Korean Shamanism – Muism. Jimoondang, 1998.
2. Used in: Margaret Stutley. Shamanism: A Concise Introduction. Routledge, 2003.
3. Jung Young Lee, 1981. p. 4
4. Jung Young Lee, 1981. p. 5
5. Lee Chi-ran, p. 14^[]
6. Joon-sik Choi, 2006. p. 21
7. Jung Young Lee, 1981. p. 18
8. Jung Young Lee, 1981. pp. 5-12
9. Jung Young Lee, 1981. p. 13
10. Jung Young Lee, 1981. p. 21
11. Andrew E. Kim. Korean Religious Culture and Its Affinity to Christianity. Korea University, Sociology of Religion, 2000.

บรรณานุกรม

• Choi, Joon-sik (2006). Folk-Religion: The Customs in Korea. Ewha Womans University Press. ISBN .
• 홍태한 (Hong Tae-han) (2002). Han'guk seosa muga yeon'gu 한국 서사무가 연구 [Studies on Korean Shamanic Narratives]. Seoul: Minsogwon. ISBN . Anthology of prior papers.{{}}: CS1 maint: postscript ()
• —————————— (2016). Han'guk seosa muga-ui yuhyeong-byeol jonjae yangsang-gwa yeonhaeng wolli 한국 서사무가의 유형별 존재양상과 연행원리 [Forms per type and principles of performances in Korean shamanic narratives]. Seoul: Minsogwon. ISBN . Anthology of prior papers.{{}}: CS1 maint: postscript ()
• 현용준 (Hyun Yong-jun); 현승환 (Hyun Seung-hwan) (1996). Jeju-do muga 제주도 무가 [Shamanic hymns of Jeju Island]. Han'guk gojeon munhak jeonjip. Research Institute of Korean Studies, Korea University.
• 강소전 (Kang So-jeon) (2012). Jeju-do simbang-ui mengdu yeon'gu: Giwon, jeonseung, uirye-reul jungsim-euro 제주도 심방의 멩두 연구—기원,전승,의례를 중심으로- [Study on the mengdu of Jeju shamans: Origins, transfer, ritual] (PhD). .
• 강정식 (Kang Jeong-sik) (2015). Jeju Gut Ihae-ui Giljabi 제주굿 이해의 길잡이 [A Primer to Understanding the Jeju Gut]. Jeju-hak Chongseo. Minsogwon. ISBN . สืบค้นเมื่อ July 11, 2020.
• Kim, Hae-Kyung Serena (2005). Sciamanesimo e Chiesa in Corea: per un processo di evangelizzazione inculturata (ภาษาอิตาลี). Gregorian Biblical BookShop. ISBN .
• Kim, Tae-kon (1998). Korean Shamanism—Muism. Jimoondang Publishing Company. ISBN .
• 김태곤 (1996). 한국의 무속. Daewonsa. ISBN .
• Kendall, Laurel (2010). Shamans, Nostalgias, and the IMF: South Korean Popular Religion in Motion. University of Hawaii Press. ISBN .
• Korean Cultural Service (1998). "Korean Culture" (19). {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))
• Korean Cultural Service (1992). "Korean Culture" (12–13). {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))
• Lee, Chi-ran (2010s). (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 13 April 2014.
• Lee, Jung Young (1981). Korean Shamanistic Rituals. Mouton De Gruyter. ISBN .
• 서대석 (Seo Daeseok) (2001). Han'guk sinhwa-ui yeon'gu 한국 신화의 연구 [Studies on Korean Mythology]. Seoul: Jibmundang. ISBN . สืบค้นเมื่อ June 23, 2020. Anthology of Seo's papers from the 1980s and 1990s.{{}}: CS1 maint: postscript ()
• 서대석 (Seo Daeseok); 박경신 (Park Gyeong-sin) (1996). Seosa muga il 서사무가 1 [Narrative shaman hymns, Volume I]. Han'guk gojeon munhak jeonjip. Research Institute of Korean Studies, Korea University.
• 신연우 (Shin Yeon-woo) (2017). Jeju-do seosa muga Chogong bon-puri-ui sinhwa-seong-gwa munhak-seong 제주도 서사무가 <초공본풀이>의 신화성과 문학성 [The Mythological and Literary Nature of the Jeju Shamanic Narrative Chogong bon-puri]. Seoul: Minsogwon. ISBN .
• Sorensen, Clark W. (July 1995). The Political Message of Folklore in South Korea's Student Demonstrations of the Eighties: An Approach to the Analysis of Political Theater. Fifty Years of Korean Independence. Seoul, Korea: Korean Political Science Association.
• Yunesŭk'o Han'guk Wiwŏnhoe (1985). "Korea Journal". Korean National Commission for UNESCO. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))

อ่านเพิ่มเติม

• Keith Howard (Hrsg.): Korean Shamanism. Revival, survivals and change. The Royal Asiatic Society, Korea Branch, Seoul Press, Seoul 1998.
• Dong Kyu Kim: Looping effects between images and realities: understanding the plurality of Korean shamanism. The University of British Columbia, 2012.
• Laurel Kendall: Shamans, Nostalgias, and the IMF: South Korean Popular Religion in Motion. University of Hawaii Press, Honolulu 2010, ISBN .
• Laurel Kendall: Shamans, housewives and other restless spirits. Woman in Korean ritual life (= Studies of the East Asien Institute.). University of Hawaii Press, Honolulu 1985.
• Kwang-Ok Kim: Rituals of resistance. The manipulation of shamanism in contemporary Korea. In: Charles F. Keyes; Laurel Kendall; Helen Hardacre (Hrsg.): Asian visions of authority. Religion and the modern states of East and Southeast Asia. University of Hawaii Press, Honolulu 1994, S. 195–219.
• Hogarth, Hyun-key Kim (1998). Kut: Happyness Through Reciprocity. Bibliotheca shamanistica. Vol. 7. Budapest: Akadémiai Kiadó. ISBN . ISSN 1218-988X.
• Daniel Kister: Korean shamanist ritual. Symbols and dramas of transformation. Akadémiai Kiadó, Budapest 1997.
• Dirk Schlottmann: . Online Publication: Institut of Cyber Society. Kyung Hee Cyber University, Seoul 2014.
• Dirk Schlottmann Spirit Possession in Korean Shaman rituals of the Hwanghaedo-Tradition.In: Journal for the Study of Religious Experiences. Vol.4 No.2. The Religious Experience Research Centre (RERC) at the University of Wales Trinity Saint David, Wales 2018.
• Dirk Schlottmann Dealing with Uncertainty: “Hell Joseon” and the Korean Shaman rituals for happiness and against misfortune. In: Shaman – Journal of the International Society for Academic Research on Shamanism. Vol. 27. no 1 & 2, p. 65–95. Budapest: Molnar & Kelemen Oriental Publishers 2019.

แหล่งข้อมูลอื่น

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ลัทธิเชมันในเกาหลี
• ศาสนาพื้นเมืองเกาหลี 2014-04-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - english.visitkorea.or.kr