รายชื่อเพลงหน้าพาทย์

ดูบทความหลักที่เพลงหน้าพาทย์

เพลงหน้าพาทย์สามารถแบ่งเป็นหมวดๆได้ดังนี้

เพลงหน้าพาทย์สำหรับแสดงโขน,ละคร

เพลงที่เกี่ยวกับการแสดงอิทธิฤทธิ์

• ตระนิมิตร - ใช้สำหรับแปลงกาย
• รัว - ใช้สำหรับการแสดงอิทธิฤทธิ์หรือแปลงกายในเวลาสั้นๆ
• รัวมอญ - ใช้เหมือนรัวแต่ใช้กับตัวละครที่เป็นมอญ
• รัวพม่า - ใช้เหมือนรัวแต่ใช้กับตัวละครที่เป็นพม่า

เพลงที่เกี่ยวกับการแผลงฤทธิ์เดช

• คุกพาทย์ - ใช้สำหรับตัวแสดงสำคัญ และการเชิญพระพิฆเนศ
• รัวสามลา - ใช้สำหรับตัวละครทั่วไปในการแผลงฤทธิ์เดชที่สำคัญ

เพลงที่เกี่ยวกับการจัดทัพและยกทัพ

• ปฐม (ใช้ในการรำตรวจพลเดี่ยวของแม่ทัพ ตัวละครที่รำเพลงนี้มีสุครีพและมโหทร)
• กราวนอก (ใช้บรรเลงประกอบการตรวจพลของฝ่ายลิงและฝ่ายมนุษย์)
• กราวใน (ใช้บรรเลงประกอบการตรวจพลและยกทัพของฝ่ายยักษ์ หรือการเดินทางเดี่ยวๆของยักษ์สำคัญๆ)
• กราวกลาง (ใช้บรรเลงประกอบการตรวจพลของฝ่ายมนุษย์ ส่วนมากใช้ในการใส่เนื้อร้อง)
• เพลงเหาะ (เป็นเพลงหน้าพาทย์ใช้บรรเลงขณะ ตัวละครกำลังทำกิริยาเกี่ยวกับการเหาะ ส่วนมากใช้ในละครใน)

เพลงเสมอ

ใช้ในการเดินทางใกล้ๆ เพลงเสมอมีดังนี้

• เสมอธรรมดา (ใช้กับตัวละครทั่วไป)
• เสมอเถร (ใช้กับฤๅษี นักพรต)
• เสมอมาร (ใช้กับยักษ์)
• เสมอเข้าที่ (ใช้กับครูบาอาจารย์)
• บาทสกุณี ( หรือ เสมอตีนนก ) (ใช้กับตัวละครฝ่ายพระ นาง ที่สำคัญ เช่นพระราม พระลักษมณ์ )
• เสมอมอญ (ใช้กับตัวละครที่เป็นมอญ)
• เสมอลาว (ใช้กับตัวละครที่เป็นลาว)
• เสมอพม่า (ใช้กับตัวละครที่เป็นพม่า)
• เพลงเข้าม่าน (ใช้ประกอบการเดินเข้าที่พำนัก หรือเข้าห้องต่างๆ )

เพลงเชิด

ใช้ในการเดินทางไกล การไล่ล่า การรบ แบ่งเป็น

• เชิดธรรมดา (ใช้กับมนุษย์ทั่วไป)
• เชิดนอก (ใช้กับการไล่ล่า จับตัวของอมนุษย์กับอมนุษย์ ส่วนมากในการเดี่ยวระนาดเอกหรือปี่ใน ประกอบแสดงจับนาง)
• เชิดฉาน (ใช้กับการไล่ล่า จับตัวของมนุษย์กับสัตว์ เช่น พระรามตามกวาง )
• เชิดฉิ่ง (ใช้ประกอบการแสดงถึงที่ลึกลับ หรือการเหาะของตัวละคร หรือใช้ประกอบการรำก่อนที่จะใช้อาวุธสำคัญหรือก่อนกระทำกิจสำคัญ

)

• เชิดกลอง (สำหรับการต่อสู้ การรุกไล่ฆ่าฟันกันโดยทั่วไปใช้บรรเลงต่อจากเชิดฉิ่ง)

เพลงอื่นๆ

• กลม (ใช้กับเทพเจ้าระดับสูง)
• โคมเวียน (ใช้กับเทวดาระดับทั่วไป)
• พญาเดิน (ใช้กับพระมหากษัตริย์จนพญาต่างๆ เช่น พญาวานร พญายักษ์)
• กลองโยน (ใช้ในกระบวนพยุหยาตรา)
• เพลงฉิ่ง (ใช้ในการชมสวน ดอกไม้)
• เพลงโล้ (ใช้ในการเดินทาง ทางน้ำ)
• เพลงแผละ (ใช้กับการบินของสัตว์ที่มีปีกเช่น พญาครุฑ นกสดายุ หรือยุงในตอน หนุมานหักด่านเมืองบาดาล)
• เพลงชุบ (ใช้ประกอบการเดินของนางกำนัล)

เพลงหน้าพาทย์เบ็ดเตล็ด

• ตระนอน (ใช้ในการนอน)
• ตระบรรทมไพร (ใช้ในการนอนในป่าของพระราม)
• ลงสรง (ใช้ในการอาบน้ำของตัวละครเอก และยังใช้ในการสรงน้ำเทวรูปต่างๆ)
• ลงสรงโทน (ใช้ในการแต่งตัว)
• นั่งกิน (สำหรับอัญเชิญครูบาอาจารย์ เพื่อถวายกระยาหารสังเวย)
• เซ่นเหล้า (ใช้ตอนดื่มสุรา หรือใช้ตอนภูต ผี ปีศาจออกแสดง)

เพลงที่เกี่ยวกับแสดงความภาคภูมิใจ

• ฉุยฉาย
• แม่ศรี

เพลงที่เกี่ยวกับการอัญเชิญเทพยดาและสิ่งศักดิ์สิทธิ์

• สาธุการ (ใช้เชิญสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหมดให้มาชุมนุมในพิธี ถือว่าเป็นเพลงศักดิ์สิทธิ์ และใช้เป็นเพลงบูชาพระรัตนตรัย หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ)
• ตระเชิญ (ใช้เชิญเทวดาผู้ใหญ่)

เพลงประกอบการแสดงอารมณ์ทั่วไป

• เพลงโลม (ใช้เกี้ยวพาราสีของตัวละครเอก มักจะใช้คู่กับเพลงตระนอน)
• เพลงกล่อม (สำหรับการขับกล่อมเพื่อการนอนหลับ
• ทยอย (ใช้ในตอนเดินเศร้าโศกเสียใจร้องไห้)
• โอดสองชั้น (ใช้ในการเศร้าโศกเสียใจของตัวละครที่มีศักดิ์สูง)
• โอดชั้นเดียว (ใช้ในการเศร้าโศกเสียใจตัวละครทั่วไป และใช้ในการตายของตัวละครต่างๆ)
• โอดมอญ (ใช้ในการเศร้าโศกเสียใจของตัวละครที่เป็นมอญ)
• โอดลาว (ในการเศร้าโศกเสียใจของตัวละครที่เป็นลาว)
• ทยอยเขมร (ประกอบกิริยาครุ่น­คิดหรือความโศกเศร้าเสียใจ)

เพลงสำหรับกิริยาเยาะเย้ย

• กราวรำ

เพลงสำหรับแสดงความรื่นเริง

• สีนวล
• เพลงช้า
• เพลงเร็ว

เพลงหน้าพาทย์สำหรับพิธีไหว้ครู

การประกอบพิธีไหว้ครูโดยส่วนใหญ่จะเรียกเพลงคล้ายๆกัน จะแตกต่างที่ลำดับการเรียก

เพลงที่จะเรียก คือ

1.สาธุการ - ใช้ในการจุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัยและสิ่งศักดิ์สิทธิ์

2.สาธุการกลอง - ใช้ในการบูชาครูและเทพเทวดา

3.ตระสันนิบาต - ใช้ในการเชิญสิ่งศักดิ์สิทธิ์มาประชุมพร้อมกัน ณ ปะรำพิธี

4.ตระเชิญ - ใช้ในการเชิญเทพยดาต่างๆ

5.โหมโรง - ใช้ในการเชิญเทพยดา ความหมายเทียบเท่าโหมโรงเย็น

6.พราหม์เข้า,ดำเนินพราหมณ์ - ใช้ในการเชิญพระภรตมุณี(พ่อแก่) และ ฤๅษีต่างๆ

7.เสมอเถร - ใช้ในการรำของผู้ประกอบพิธีที่จะสมมุติเป็นพระภรตมุณี(พ่อแก่)

8.ตระนารายณ์บรรทมสินธุ์ - ใช้ในการเชิญพระนารายณ์

9.ตระพระพิฆเนศ - ใช้ในการเชิญพระพิฆเนศ เทพแห่งความสำเร็จ

10.ตระพระปรโคนธรรพ - ใช้ในการเชิญพระปรโคนธรรพ เทพแห่งดนตรีปี่พาทย์

11.บาทสกุนี(เสมอตีนนก) - ใช้ในการเชิญพระวิศนุกรรม เทพแห่งการช่าง

12.องค์พระพิราพเต็มองค์ - ใช้ในการเชิญพระพิราพ เทพแห่งการรำ ถือเป็นเพลงหน้าพาทย์สูงสุดของวงการนาฏดุริยางคศิลป์ การที่จะต่อเพลงนี้ได้นั้นมีกฎเกณท์อยู่หลายประการ

13.รำดาบเฉือนหมู - ใช้ในการตัดแบ่งเครื่องสังเวยต่างๆไปให้แก่สัมภเวสีที่ไม่สามารถเข้ามาในปะรำพิธีได้

14.นั่งกิน,เซ่นเหล้า - จะเรียกเพลงคู่กัน ใช้ในการถวายเครื่องสังเวยแก่ครูบาอาจารย์ ตลอดจนเทพยดาทั้งหลาย เปรียบเสมือนการรับประทานอาหารและการดื่มสุรา

15.มหาชัย - ใช้ในตอนที่ทำพิธีครอบ ถือเป็นการประสิทธิ์ประสาทวิชาให้แก่ลูกศิษย์

16.โปรยข้าวตอก - ใช้ในการโปรยข้าวตอกดอกไม้

17.พราหมณ์ออก,เสมอเข้าที่ - ใช้ในการเชิญพระภรตมุณีกลับ

18.เชิด,กราวรำ - ใช้ในการบรรเลงเพื่อเป็นการส่งครูและเทพยดากลับ

นอกจากนี้ ยังมีเพลงหน้าพาทย์เฉพาะของแต่ละสำนักบ้านดนตรีอื่น เช่น

- ตระกริ่ง

- ตระพระวิศณุกรรม

- ตระพระปัญจสีขร

- ตระพระสุรัสวดี

- ตระพระอิศวร

- ตระศิวะนาฏราช หรือ ตระนาฏราช

- ตระนาง

- ตระพระเจ้าเปิดโลก

- ตระพระฤๅษีกไลยโกฏ

- ตระเชิญเหนือเชิญใต้