ระเบิดพลาสติก

ระเบิดพลาสติก (อังกฤษ: Plastic explosive หรือ plastique) คือวัตถุระเบิดชนิดพิเศษอย่างหนึ่ง ที่อ่อนนุ่ม ใช้มือกดดัดให้เปลี่ยนรูปได้ ทั้งยังเก็บไว้ในช่วงอุณหภูมิสูงที่กว้างกว่าระเบิดชนิดบริสุทธิ์

ระเบิดพลาสติกนั้นเหมาะเป็นพิเศษกับการระเบิดทำลาย เพราะสามารถขึ้นรูปได้ง่าย สำหรับการตัดโครงสร้างที่แข็งแรง และมีความเร็วสูงพอสำหรับการชุดชนวนและมีความรุนแรงสำหรับการตัดโลหะ แต่จะไม่นิยมใช้ระเบิดพลาสติกสำหรับการทำลายทั่วไป เพราะระเบิดพลาสติกมีราคาแพงกว่าวัตถุระเบิดชนิดอื่นๆ ซึ่งทำงานได้ดีในขอบข่ายงานดังกล่าว นอกจากนี้เมื่อห่อระเบิดไว้ในพลาสติก อานุภาพมักจะต่ำกว่าเมื่อไม่ห่อหุ้ม

ระเบิดพลาสติกที่เก่าแก่ที่สุด คือ โนเบล 808 (Nobel 808) ที่พัฒนาขึ้นมาด้วยดีก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 และใช้อย่างแพร่หลายโดยหน่วยปฏิบัติการพิเศษของอังกฤษ ในช่วงสงครามดังกล่าว นอกจากนี้ยังมีใช้โดยบรรจุในระเบิดทำลายรถถังแบบ HESH ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่สองและหลังจากนั้น มีการพัฒนาระเบิดแบบใหม่ขึ้นมาจำนวนหนึ่ง โดยมีส่วนประกอบเป็น RDX ได้แก่ Composition C, C2 และสุดท้ายก็เป็น C3 การใช้ระเบิดที่มี RDX เป็นส่วนประกอบ สามารถผลิตพลาสติกได้หลากหลาย เพื่อลดความไวในการระเบิด และผลิตพลาสติกเป็นส่วนประกอบ

ระเบิดซีทรี (C3) มีประสิทธิภาพสูงก็จริง แต่มีจุดอ่อนเมื่ออยู่ในสภาพอากาศหนาวเย็น จะทำให้เกิดการร่วนแตกง่าย เมื่อถึง จึงมีการพัฒนาระเบิดซีโฟร์ (C-4) ขึ้นมา เพื่อใช้แทนระเบิดพลาสติก ซึ่งมีส่วนผสมของอาร์ดีเอกซ์เช่นเดียวกัน แต่ใช้ร่วมกับโพลีไอโซบิวทีลีน (polyisobutylene) และได (2-เอทิลเฮกซีล) ซีเบเคต (di (2-ethylhexyl) sebacate)

นอกจากนี้ ในช่วงเวลายังมีการพัฒนา Semtex ขึ้น โดยสตานิสลาฟ เบรเบรา จากการผสมสาร RDX กับ PETN และจากนั้นก็เพิ่มเครื่องห่อหุ้มและอุปกรณ์เพิ่มเสถียรภาพ

ระเบิดพลาสติกที่มีใช้ในปัจจุบันด้วยกันหลายแบบ ได้แก่ ซีโฟร์ (C-4) , PENO, พรีมาชีต (Primasheet) และ Semtex.

ระเบิดพลาสติกนั้นมักจะใช้กันในหมู่วิศวกรและวิศวกรโจมตี การใช้งานระเบิดพลาสติกในเชิงพาณิชย์ที่พบได้มากที่สุด ก็คือ เพื่อเสริมความแข็งของโลหะที่มีส่วนผสมของแมงกานีสสูง วัสดุนี้มักจะใช้เป็นส่วนประกอบของรางรถไฟ และอุปกรณ์ขุดดิน แต่ผู้ก่อการร้ายบางกลุ่มก็ใช้ระเบิดพลาสติกด้วย โดยเฉพาะระเบิดพลาสติก Semtex

กำเนิดของคำว่า "plastique" ที่ใช้ในกองทัพสหรัฐนั้น มีผลสืบเนื่องจากระเบิดพลาสติกที่กองทัพสหรัฐรับมาจากอังกฤษ เมื่อ ค.ศ. 1940 ตัวอย่างของระเบิดที่หน่วย Tizard นำไปยังสหรัฐนั้น ถูกหน่วยปฏิบัติการพิเศษหีบห่อไว้เป็นอย่างดี สำหรับส่งไปยังขบวนการต่อต้านฝรั่งเศส และติดป้ายเป็นภาษาฝรั่งเศส ว่า "Explosif Plastique"

รายชื่อระเบิดพลาสติกชนิดต่างๆ

• ออสเตรเลีย: KAUERIT
• สาธารณรัฐเช็ก:
• ฟินแลนด์: PENO
• ฝรั่งเศส: PE4, PLASTRITE (FORMEX P 1)
• เยอรมนี: , (, formbar)
• กรีซ: C3, C4
• อิตาลี: Plastico
• นอร์เวย์: NM91(), C4
• โปแลนด์: PWM, NITROLIT
• รัสเซีย: PVV-5A Plastic Explosive
• สโลวัก: CHEMEX (C4), TVAREX 4A,
• สวีเดน: Sprängdeg m/46
• สวิตเซอร์แลนด์: PLASTITE produced by SSE 2009-01-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• สหรัฐ: (Composition C-4)
• สหราชอาณาจักร: PE4,
• ยูโกสลาเวีย/เซอร์เบีย: PP–01 (C4)