ยูนิกซ์เชลล์

เชลล์ยูนิกซ์ (อังกฤษ: Unix shell) เป็นโปรแกรมเชลล์สำหรับรับคำสั่งคอมมานด์ไลน์บนระบบปฏิบัติการยูนิกซ์ หรือระบบปฏิบัติการอื่นที่เหมือนยูนิกซ์ เช่น ลินุกซ์ เทียบได้กับโปรแกรม หรือ cmd.exe บนไมโครซอฟท์วินโดวส์

บนยูนิกซ์ ผู้ใช้แต่ละคนสามารถเลือกเชลล์ที่ต้องการใช้ได้ ซึ่งเชลล์แต่ละตัวจะมีรูปแบบคำสั่ง และ ขีดความสามารถแตกต่างกันออกไป เชลล์จะถูกเรียกใช้ได้หลายทางด้วยกันคือ

• ล็อกอินเชลล์ (login shell) หมายถึงเป็นเชลล์ที่ทำหน้าที่รับคำสั่งหลังล็อกอินเสร็จ ซึ่งอาจล็อกอินที่หน้าเครื่อง หรือ ต่อเข้ามาทาง telnet ก็ได้ ปัจจุบันหันมาล็อกอินแบบกราฟิกมากขึ้น
• อินเทอร์แอคทิฟเชลล์ (interactive shell) หมายถึงเชลล์ที่รับคำสั่งจากผู้ใช้ แต่ไม่ได้เริ่มทำงานตั้งแต่ตอนล็อกอิน เช่น มาจากการเปิดหน้าต่าง terminal ใน กโนม หรือ KDE เป็นต้น
• เชลล์แบบนอนอินเทอร์แอคทิฟ (non-interactive shell) มักถูกเรียกขึ้นมาทำงานเพื่อรันคำสั่งในสคริป

รายชื่อเชลล์ยูนิกซ์

เชลล์ยูนิกซ์ สามารถแบ่งออกได้เป็น 4 จำพวก ได้แก่ ที่คล้ายบอร์นเชลล์, คล้าย ซีเชลล์, ไม่เหมือนดั้งเดิม และเชลล์ในอดีต

เชลล์ในกลุ่มที่คล้าย บอร์นเชลล์

บอร์นเชลล์ เป็นเชลล์ที่เขียนโดย สตีเฟน บอร์น (Stephen Bourne) ประมาณปี 1978 ซึ่งต่อมามีผู้พัฒนาเชลล์ให้มีรูปแบบคำสั่งแบบเดียวกับบอร์นเชลล์แต่เพิ่มเติมขีดความสามารถอื่น ๆ ลงไป เช่น

• อัลม์ควิสต์เชลล์ (Almquist shell, ash)
• แบช (bash) หนึ่งในโครงการกนู
• (Korn shell, ksh) เขียนโดย เดวิด คอร์น (David Korn)
• (zsh)

เชลล์ในกลุ่มที่คล้าย C เชลล์

ซีเชลล์ (csh) ดั้งเดิมเขียนโดย บิล จอย เผยแพร่ในบีเอสดี ราวปี ค.ศ. 1979 มีผู้พัฒนาต่อไปเป็น

• (tcsh)

เชลล์อื่น

ตัวอย่างของเชลล์อื่นที่ไม่อ้างอิงบอร์นเชลล์และ C เชลล์ เช่น

• rc เชลล์มาตรฐานในระบบ Plan 9 และยูนิกซ์เวอร์ชัน 10 เขียนโดย ทอม ดัฟฟ์ (Tom Duff)

เชลล์ในอดีต

เชลล์ในอดีตที่ไม่ใช้กันแล้วเช่น

• (Thompson shell, sh) เป็นเชลล์ยูนิกซ์ตัวแรก เขียนโดย เคน ทอมป์สัน (Ken Thompson) ออกเผยแพร่ในยูนิกซ์รุ่น 1 ถึง 6
• หรือ Mashey shell (sh) เป็นทอมป์สันเชลล์ที่เพิ่มเติมความสามารถโดย จอห์น แมชี (John Mashey) เผยแพร่ประมาณปี ค.ศ. 1976 พร้อมกับยูนิกซ์รุ่น Programmer's Workbench UNIX

ดูเพิ่ม

• เชลล์ (คอมพิวเตอร์)
• Shell คืออะไร- แหล่งความรู้ภาษาไทย