มะเค็ด | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Asterids |
อันดับ: | Gentianales |
วงศ์: | |
สกุล: | |
สปีชีส์: | G. elegans |
ชื่อทวินาม | |
Gelsemium elegans (Gardner & Chapm.) Benth. |
มะเค็ด ก๊กม่วน เพชฌฆาตสีทอง (ชื่อวิทยาศาสตร์: Gelsemium elegans) เป็นพืชสกุล Gelsemium ลักษณะเป็นไม้เถาหรือไม้รอเลื้อย ใบเดี่ยวออกตรงข้าม แผ่นใบรูปไข่แกมรูปใบหอก กว้าง 1–5 เซนติเมตร ยาว 5–6 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบสอบหรือมน ขอบใบเรียบ ดอกออกเป็นช่อกระจุกแยกแขนงตามปลายกิ่ง ยาวได้ถึง 12 เซนติเมตร โคนช่อดอกและโคนดอกมีใบประดับเล็ก ๆ ดอกสีเหลืองหรือสีเหลืองอมส้ม กลีบเลี้ยงรูปไข่ 5 กลีบ กว้าง 1–1.5 มิลลิเมตร ยาว 2–2.5 มิลลิเมตร กลีบดอกโคนติดกันเป็นหลอดยาว 7–9 มิลลิเมตร ปลายแยก 5 กลีบ กว้าง 3–5 มิลลิเมตร ยาว 4–6 มิลลิเมตร เกสรตัวผู้ 5 อัน ก้านชูอับเรณูยาว 3–14 มิลลิเมตร รังไข่อยู่เหนือชั้นกลีบดอก มี 2 ช่อง ก้านเกสรตัวเมียยาว 8–12 มิลลิเมตร ผลแบบแห้งแตก รูปรีแกมขอบขนาน กว้าง 3–4 มิลลิเมตร ยาว 4–10 มิลลิเมตร ภายในมีเมล็ดรูปรีขนาดเล็กมาก 8–10 เมล็ด
มะเค็ดกระจายพันธุ์ในเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ในประเทศไทยพบตามป่าดิบเขาและป่าดิบชื้น ความสูง 600–1500 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล น้ำยางของมะเค็ดมีสารแอลคาลอยด์พิษ เช่น และ ทำให้สมองมึนงง รู้สึกสับสน กระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง สั่นและชัก ในค.ศ. 2012 มีรายงานผู้เสียชีวิตจากภาวะหัวใจหยุดเต้นหลังได้รับพิษชนิดนี้ในประเทศจีน
อ้างอิง
- บันสิทธิ์, จารีย์ (1994). "การศึกษาลักษณะพฤกษศาสตร์ของพืชพิษบางชนิด" (PDF). วารสารกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. 36 (4): 274. สืบค้นเมื่อ July 15, 2021.[]
- "Gelsemium elegans". Useful Tropical Plants. สืบค้นเมื่อ July 15, 2021.
- "มะเค็ด (Gelsemium elegans (Gardner & Champ.) Benth.) - สารานุกรมพืช". พฤกษศาสตร์ป่าไม้ - กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. สืบค้นเมื่อ July 15, 2021.
- Jin, G. L; Su, Y. P; Liu, M; Xu, Y; Yang, J; Liao, K. J; Yu, C. X (2014). "Medicinal plants of the genus Gelsemium (Gelsemiaceae, Gentianales)—A review of their phytochemistry, pharmacology, toxicology and traditional use". Journal of Ethnopharmacology. 152 (1): 33–52. doi:10.1016/j.jep.2014.01.003. PMID 24434844.
- Rujjanawate, C; Kanjanapothi, D; Panthong, A (2003). "Pharmacological effect and toxicity of alkaloids from Gelsemium elegans Benth". Journal of Ethnopharmacology. 89 (1): 91–5. doi:10.1016/s0378-8741(03)00267-8. PMID 14522437.
- "เพชฌฆาตสีทอง - พืชมีพิษ". โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ. สืบค้นเมื่อ July 15, 2021.
- "เศรษฐีจีนดับอนาถ! ถูกวางยาในซุปเนื้อแมว ขัดแย้งธุรกิจมืด". ไทยรัฐ. January 6, 2012. สืบค้นเมื่อ July 15, 2021.
- "China tycoon 'ate poisoned cat-meat stew'". BBC. January 4, 2012. สืบค้นเมื่อ July 15, 2021.
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ มะเค็ด
- ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Gelsemium elegans ที่วิกิสปีชีส์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
maekhdkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Eudicotsimidcdladb Asteridsxndb Gentianaleswngs skul spichis G eleganschuxthwinamGelsemium elegans Gardner amp Chapm Benth maekhd kkmwn ephchchkhatsithxng chuxwithyasastr Gelsemium elegans epnphuchskul Gelsemium lksnaepnimethahruximrxeluxy ibediywxxktrngkham aephnibrupikhaekmrupibhxk kwang 1 5 esntiemtr yaw 5 6 esntiemtr playibaehlm okhnibsxbhruxmn khxbiberiyb dxkxxkepnchxkracukaeykaekhnngtamplayking yawidthung 12 esntiemtr okhnchxdxkaelaokhndxkmiibpradbelk dxksiehluxnghruxsiehluxngxmsm klibeliyngrupikh 5 klib kwang 1 1 5 milliemtr yaw 2 2 5 milliemtr klibdxkokhntidknepnhlxdyaw 7 9 milliemtr playaeyk 5 klib kwang 3 5 milliemtr yaw 4 6 milliemtr eksrtwphu 5 xn kanchuxbernuyaw 3 14 milliemtr rngikhxyuehnuxchnklibdxk mi 2 chxng kaneksrtwemiyyaw 8 12 milliemtr phlaebbaehngaetk rupriaekmkhxbkhnan kwang 3 4 milliemtr yaw 4 10 milliemtr phayinmiemldruprikhnadelkmak 8 10 emld maekhdkracayphnthuinexechiytawnxxkaelaexechiytawnxxkechiyngit inpraethsithyphbtampadibekhaaelapadibchun khwamsung 600 1500 emtrehnuxradbnathael nayangkhxngmaekhdmisaraexlkhalxydphis echn aela thaihsmxngmunngng rusuksbsn kratunrabbprasathswnklang snaelachk inkh s 2012 miraynganphuesiychiwitcakphawahwichyudetnhlngidrbphischnidniinpraethscinxangxingbnsiththi cariy 1994 karsuksalksnaphvkssastrkhxngphuchphisbangchnid PDF warsarkrmwithyasastrkaraephthy 36 4 274 subkhnemux July 15 2021 lingkesiy Gelsemium elegans Useful Tropical Plants subkhnemux July 15 2021 maekhd Gelsemium elegans Gardner amp Champ Benth saranukrmphuch phvkssastrpaim krmxuthyanaehngchati stwpa aelaphnthuphuch subkhnemux July 15 2021 Jin G L Su Y P Liu M Xu Y Yang J Liao K J Yu C X 2014 Medicinal plants of the genus Gelsemium Gelsemiaceae Gentianales A review of their phytochemistry pharmacology toxicology and traditional use Journal of Ethnopharmacology 152 1 33 52 doi 10 1016 j jep 2014 01 003 PMID 24434844 Rujjanawate C Kanjanapothi D Panthong A 2003 Pharmacological effect and toxicity of alkaloids from Gelsemium elegans Benth Journal of Ethnopharmacology 89 1 91 5 doi 10 1016 s0378 8741 03 00267 8 PMID 14522437 ephchchkhatsithxng phuchmiphis okhrngkarxnurksphnthukrrmphuchxnenuxngmacakphrarachdari subkhnemux July 15 2021 esrsthicindbxnath thukwangyainsupenuxaemw khdaeyngthurkicmud ithyrth January 6 2012 subkhnemux July 15 2021 China tycoon ate poisoned cat meat stew BBC January 4 2012 subkhnemux July 15 2021 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb maekhd khxmulthiekiywkhxngkb Gelsemium elegans thiwikispichisbthkhwamphichniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk