มนัส โอภากุล

นายมนัส โอภากุล (4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2457 – 4 มกราคม พ.ศ. 2554) หรือชื่อที่ชาวจังหวัดสุพรรณบุรี เรียกติดปากว่า "อาจารย์มนัส" เป็นนักประวัติศาสตร์ท้องถิ่นของจังหวัดสุพรรณบุรี และเป็นบิดาของ ยืนยง โอภากุล หรือ แอ๊ด คาราบาว ศิลปินแห่งชาติ และนักร้องเพลงเพื่อชีวิตชื่อดัง

ประวัติ

นายมนัสเป็นบุตรชายของ นายติ๊มเข่ง แซ่โอ (แซ่หู 胡) ชาวจีนแต้จิ๋วอพยพ จบการศึกษาจากโรงเรียนเผยอิง และโรงเรียนสิ่นหมิน ถนนทรงวาด ในย่านเยาวราช และจบจากโรงเรียนกรรณสูตศึกษาลัย เมื่อปี พ.ศ. 2469 เริ่มเข้ารับราชการครูที่ ระหว่างปี พ.ศ. 2478–83 ต่อมาได้เป็นเสมียนและผู้ช่วยผู้จัดการบริษัทสุพรรณบุรีจังหวัดพาณิชย์ จำกัด ระหว่างปี พ.ศ. 2484–87 ภายหลังเปิดร้านค้าเป็นของตนเอง ชื่อ "ร้านมนัสพาณิชย์" ตั้งอยู่ที่เลขที่ 770 ตลาดทรัพย์สินซอย 4 ตำบลท่าพี่เลี้ยง อำเภอเมืองสุพรรณบุรี จังหวัดสุพรรณบุรี ขายเครื่องดนตรีและเครื่องกีฬา

นายมนัส โอภากุล มีความสนใจและรักในการศึกษาค้นคว้าทางด้านโบราณคดีโดยเฉพาะประวัติศาสตร์ของจังหวัดสุพรรณบุรี จนมีความรู้อย่างละเอียดและแตกฉาน ได้รวบรวมหลักฐานต่าง ๆ ทางโบราณคดีและประวัติศาสตร์ของจังหวัดสุพรรณบุรี พร้อมทั้งนำไปเผยแพร่ให้ประชาชนทั่วไปได้ศึกษา จนเป็นที่ยอมรับไปทั่ว และได้รับเชิญเป็นวิทยากรบรรยายเรื่องราวต่าง ๆ เกี่ยวกับประวัติศาสตร์และวัตถุโบราณในจังหวัดสุพรรณบุรี นับตั้งแต่ พ.ศ. 2493 เป็นต้นมา โดยเฉพาะความรู้ความสามารถทางด้านพระพุทธรูปและพระเครื่องชนิดต่าง ๆ เช่น เป็นต้น นอกจากนี้แล้วยังเป็นนักสื่อสารมวลชนท้องถิ่นที่ก่อตั้งหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นฉบับแรกของสุพรรณบุรี คือ หนังสือพิมพ์คนสุพรรณ

นอกจากนี้แล้ว ยังเคยเป็นผู้จัดการวงดนตรีลูกทุ่ง และเป็นผู้ก่อตั้งวงดนตรีสากลวงแรกของจังหวัดสุพรรณบุรี โดยในปี พ.ศ. 2480 ได้ตั้งวงดนตรีขึ้นในนามของ วงดนตรีโรงเรียนเทศบาลวัดปราสาททอง แล้วเปลี่ยนเป็นชื่อวง มนัสและสหาย

ต่อมาในปี พ.ศ. 2503 วงมนัสและสหายได้เข้าสังกัดสมาคมชาวสุพรรณ จึงได้ชื่อวง ช.พ.ส. หนึ่งในสมาชิกของวงคือ อาจารย์สุเทพ โชคสกุล เจ้าของบทเพลงที่โด่งดังและเป็นอมตะจนถึงปัจจุบันเช่น "แม่พิมพ์ของชาติ" "มนต์การเมือง" "พระคุณที่สาม" เป็นต้น และเพลงที่ใช้ในวงการลูกเสือ เช่น "ความเกรงใจ" "ความซื่อสัตย์" "ตรงต่อเวลา" รวมทั้งเพลงที่ใช้ประกอบภาพยนตร์เรื่อง "ครูบ้านนอก" อีกหลายเพลง นับได้ว่าท่านได้สร้างแรงบันดาลใจและสร้างโอกาสแก่สมาชิกในวงดนตรีของท่าน จนมีโอกาสได้สร้างประโยชน์ให้กับสังคมและประเทศชาติ และได้รับเกียรติอันยิ่งใหญ่ให้แสดงหน้าพระที่นั่งในคราวที่ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรเสด็จมาจังหวัดสุพรรณบุรี สมาชิกของวงทุกท่านได้รับพระราชทานถุงทองบรรจุเหรียญ 1 ตำลึง ซึ่งเป็นเกียรติแก่วงศ์ตระกูลอย่างหาที่สุดมิได้

ส่วนสมาชิกวงดนตรี ช.ส.พ.หรือ วงดนตรีชาวสุพรรณ ได้แก่ นายมนัส โอภากุล เล่นไวโอลิน, นายสุเทพ โชคสกุล เล่นทรัมเปต, นายสถาน แสงจิตพันธ์ , นายประยูร ปริยัติฆระพันธ์ เล่นดับเบิลเบส, และ นายสนิท บัวทอง เล่น แซกโซโฟน ซึ่งปัจจุบันทั้งหมดได้เสียชีวิตแล้ว

ชีวิตส่วนตัว

ชีวิตส่วนตัว นายมนัส โอภากุล สมรสกับ นางจงจิน มีบุตรด้วยกัน 6 คน คือ ยรรยง โอภากุล, สุนีย์ สีตลกาญจน์, สุนันท์ บุญชื่น, วนิดา โอภากุล กมลฉ่ำ, ยิ่งยง โอภากุล และ ยืนยง โอภากุล

เสียชีวิต

นายมนัส โอภากุล ถึงแก่กรรม ที่โรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช เมื่อช่วงเช้าวันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2554 สิริอายุได้ 97 ปี มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2554 ณ วัดพระรูป ตำบลท่าพี่เลี้ยง อำเภอเมืองสุพรรณบุรี จังหวัดสุพรรณบุรี

อ้างอิง

1. "พระผงสุพรรณ" ของ มนัส โอภากุล
2. สนทนาภาษา'บาว สังคมคาราบาวออนไลน์^[]
3. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-09-09. สืบค้นเมื่อ 2014-03-03.