ตอกปีซิน (ตอกปีซิน: Tok Pisin, [ˌtok piˈsin]) เป็นภาษาครีโอลที่พูดในประเทศปาปัวนิวกินี เป็นหนึ่งในภาษาทางการของปาปัวนิวกินี และเป็นภาษาที่ใช้มากที่สุดในประเทศ มีคนพูดเป็นภาษาที่ 2 ประมาณ 2 ล้านคน ตอกปีซินเรียกเป็นชื่ออื่นว่า "ภาษาอังกฤษพิดจินเมลานีเชีย" (Melanesian Pidgin English) หรือ "ภาษานีโอ-เมลานีเชีย" (Neo-Melanesian)
ตอกปีซิน | |
---|---|
ประเทศที่มีการพูด | ประเทศปาปัวนิวกินี |
จำนวนผู้พูด | 120,000 (2004) ผู้พูดภาษาที่สอง 4 ล้านคน (2005) |
ตระกูลภาษา |
|
ระบบการเขียน | อักษรละติน (ชุดตัวอักษรตอกปีซิน) |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | ปาปัวนิวกินี |
รหัสภาษา | |
ISO 639-2 | tpi |
ISO 639-3 | tpi |
52-ABB-cc | |
มีการใช้ภาษาตอกปีซินอยู่บ้างในสื่อมวลชนและรัฐบาล อย่างไรก็ดี ภาษาอังกฤษยังคงเป็นที่ใช้มากกว่าในบริบทเหล่านี้ ในโรงเรียนบางแห่ง ภาษาตอกปีซินเป็นภาษาที่ใช้สอนใน 3 ปีแรกของการเรียนชั้นต้น
คำศัพท์ของภาษานี้ 5 ใน 6 มาจากตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน และ 1 ใน 6 มาจากตระกูลภาษาออสโตรนีเซียน และมีไวยากรณ์ที่มีพื้นฐานจากไวยากรณ์ภาษาพิดจินอย่างง่าย โดยที่มีความไม่สม่ำเสมอต่าง ๆ
ชื่อ
คำว่า tok แปลว่า "คำ" หรือ "ภาษา" มีที่มาจากคำว่า talk ในภาษาอังกฤษ ส่วนคำว่า pisin มาจากคำว่าภาษาอังกฤษว่า pidgin ซึ่งหมายถึงภาษาพิดจิน
ในขณะที่ชื่อของภาษานี้คือ Tok Pisin บางครั้งมีผู้เรียกในภาษาอังกฤษเป็น "ภาษาพิดจินนิวกินี" ชาวปาปัวนิวกินีที่พูดภาษาอังกฤษมักเรียกภาษาตอกปีซินเป็น "พิดจิน" การใช้ศัพท์ "พิดจิน" ในที่นี้มีความแตกต่างจาก "ภาษาพิดจิน" ในภาษาศาสตร์ ภาษาตอกปีซินไม่ใช่ภาษาพิดจินในความหมายหลัง เพราะภาษานี้กลายเป็นภาษาแม่ของผู้คนหลายคน ทำให้ภาษานี้อยู่ในกลุ่มภาษาครีโอลตามศัพท์ภาษาศาสตร์
ชุดตัวอักษร
ชุดตัวอักษรตอกปีซินประกอบด้วย 22 ตัวอักษร ในจำนวนนี้มี 5 ตัวที่เป็นสระ และ 4 ตัวที่เป็นทวิอักษร ตัวอักษรมีดังนี้ (สระอยู่ในอักษรหนา):
- a, b, d, e, f, g, h, i, k, l, m, n, o, p, r, s, t, u, v, w, y
ทวิอักษรสี่ตัวเป็นได้ทั้ง และอักษร:
- ⟨ai⟩, ⟨au⟩, ⟨oi⟩ และ ⟨ng⟩ (ใช้ทั้ง /ŋ/ และ /ŋɡ/)
ตัวอย่าง
ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนข้อที่ 1 ในภาษาตอกปีซิน:
- Yumi olgeta mama karim umi long stap fri na wankain long wei yumi lukim i gutpela na strepela tru. Uumi olgeta igat ting ting bilong wanem samting i rait na rong na mipela olgeta i mas mekim gutpela pasin long ol narapela long tingting bilong brata susa.
ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนข้อที่ 1 ในภาษาไทย:
- มนุษย์ทั้งหลายเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกันในเกียรติศักดิ์และสิทธิ ต่างมีเหตุผลและมโนธรรม และควรปฏิบัติต่อกันด้วยเจตนารมณ์แห่งภราดรภาพ
อ้างอิง
- ตอกปีซิน ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
- ตอกปีซิน ที่ Ethnologue (15th ed., 2005)
- Smith, Geoffrey. 2008. Tok Pisin in Papua New Guinea: Phonology. In Burridge, Kate, and Bernd Kortmann (eds.), Varieties of English, Vol.3: The Pacific and Australasia. Berlin: Walter de Gruyter. 188-210.
- E.g. Nupela Testamen bilong Bikpela Jisas Kraist, 1969.
- The published court reports of Papua New Guinea refer to Tok Pisin as "Pidgin": see for example Schubert v The State [1979] PNGLR 66.
- See the Glottolog entry for Tok Pisin (itself evidence that the linguistic community considers it a language in its own right, and prefers to name it Tok Pisin), as well as numerous references therein.
- Mundhenk, Norm (1990). "Linguistic Decisions in the Tok Pisin Bible". Melanesian Pidgin and Tok Pisin: Proceedings of the First International Conference on Pidgins and Creoles in Melanesia: 372.
- "TOKSAVE LONG OL RAITS BILONG OL MANMERI LONG OLGETA HAP BILONG DISPELA GIRAUN AS BILONG TOKTOK". ohchr.org.
- Nations, United. . United Nations. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-05-24. สืบค้นเมื่อ 2022-06-18.
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
txkpisin txkpisin Tok Pisin ˌtok piˈsin epnphasakhrioxlthiphudinpraethspapwniwkini epnhnunginphasathangkarkhxngpapwniwkini aelaepnphasathiichmakthisudinpraeths mikhnphudepnphasathi 2 praman 2 lankhn txkpisineriykepnchuxxunwa phasaxngkvsphidcinemlaniechiy Melanesian Pidgin English hrux phasaniox emlaniechiy Neo Melanesian txkpisinpraethsthimikarphudpraethspapwniwkinicanwnphuphud120 000 2004 phuphudphasathisxng 4 lankhn 2005 trakulphasaaepsifiktxkpisinrabbkarekhiynxksrlatin chudtwxksrtxkpisin sthanphaphthangkarphasathangkar papwniwkinirhsphasaISO 639 2tpiISO 639 3tpi52 ABB ccbthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd source source source source source source source source phuphudphasatxkpisin bnthukinpraethsithwn mikarichphasatxkpisinxyubanginsuxmwlchnaelarthbal xyangirkdi phasaxngkvsyngkhngepnthiichmakkwainbribthehlani inorngeriynbangaehng phasatxkpisinepnphasathiichsxnin 3 piaerkkhxngkareriynchntn khasphthkhxngphasani 5 in 6 macaktrakulphasaxinod yuorepiyn aela 1 in 6 macaktrakulphasaxxsotrniesiyn aelamiiwyakrnthimiphunthancakiwyakrnphasaphidcinxyangngay odythimikhwamimsmaesmxtang chuxhnngsuxxangxingekiywkbphasatxkpisinin kh s 1971 rabuthungphasaniepn phasaphidcinemlaniechiy payaekhwnhnapratuorngaerminpapwniwkini khawa tok aeplwa kha hrux phasa mithimacakkhawa talk inphasaxngkvs swnkhawa pisin macakkhawaphasaxngkvswa pidgin sunghmaythungphasaphidcin inkhnathichuxkhxngphasanikhux Tok Pisin bangkhrngmiphueriykinphasaxngkvsepn phasaphidcinniwkini chawpapwniwkinithiphudphasaxngkvsmkeriykphasatxkpisinepn phidcin karichsphth phidcin inthinimikhwamaetktangcak phasaphidcin inphasasastr phasatxkpisinimichphasaphidcininkhwamhmayhlng ephraaphasaniklayepnphasaaemkhxngphukhnhlaykhn thaihphasanixyuinklumphasakhrioxltamsphthphasasastrchudtwxksrchudtwxksrtxkpisinprakxbdwy 22 twxksr incanwnnimi 5 twthiepnsra aela 4 twthiepnthwixksr twxksrmidngni sraxyuinxksrhna a b d e f g h i k l m n o p r s t u v w y thwixksrsitwepnidthng aelaxksr ai au oi aela ng ichthng ŋ aela ŋɡ twxyangptiyyasaklwadwysiththimnusychnkhxthi 1 inphasatxkpisin Yumi olgeta mama karim umi long stap fri na wankain long wei yumi lukim i gutpela na strepela tru Uumi olgeta igat ting ting bilong wanem samting i rait na rong na mipela olgeta i mas mekim gutpela pasin long ol narapela long tingting bilong brata susa ptiyyasaklwadwysiththimnusychnkhxthi 1 inphasaithy mnusythnghlayekidmamixisraaelaesmxphakhkninekiyrtiskdiaelasiththi tangmiehtuphlaelamonthrrm aelakhwrptibtitxkndwyectnarmnaehngphradrphaphxangxingtxkpisin thi Ethnologue 18th ed 2015 txngsmkhrsmachik txkpisin thi Ethnologue 15th ed 2005 Smith Geoffrey 2008 Tok Pisin in Papua New Guinea Phonology In Burridge Kate and Bernd Kortmann eds Varieties of English Vol 3 The Pacific and Australasia Berlin Walter de Gruyter 188 210 E g Nupela Testamen bilong Bikpela Jisas Kraist 1969 The published court reports of Papua New Guinea refer to Tok Pisin as Pidgin see for example Schubert v The State 1979 PNGLR 66 See the Glottolog entry for Tok Pisin itself evidence that the linguistic community considers it a language in its own right and prefers to name it Tok Pisin as well as numerous references therein Mundhenk Norm 1990 Linguistic Decisions in the Tok Pisin Bible Melanesian Pidgin and Tok Pisin Proceedings of the First International Conference on Pidgins and Creoles in Melanesia 372 TOKSAVE LONG OL RAITS BILONG OL MANMERI LONG OLGETA HAP BILONG DISPELA GIRAUN AS BILONG TOKTOK ohchr org Nations United United Nations khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2022 05 24 subkhnemux 2022 06 18 aehlngkhxmulxunwikitaramikhumuxinhwkhx txkpisin wikiphiediy saranukrmesri inphasathxkphisin bthkhwamphasaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk