ภาพยนตร์เกินวิสัย

ภาพยนตร์เกินวิสัย (อังกฤษ: cult film) เป็นภาพยนตร์ที่มีผู้ดูอยู่ในกลุ่มผู้ชื่นชอบกลุ่มเล็ก ๆ ส่วนมากหนังจะไม่เป็นที่รู้จักในวงกว้าง อย่างไรก็ตาม ยังมีหนังที่โด่งดังจนติดระดับกระแสนิยมได้ เช่น Easy Rider (1969), 2001: A Space Odyssey (1968), A Clockwork Orange (1971), The Rocky Horror Picture Show (1975), Taxi Driver (1976), The Warriors (1979), Blade Runner (1982), Blue Velvet (1986), Pulp Fiction (1994)

คำจำกัดความของภาพยนตร์เกินวิสัยนั้นค่อนข้างกว้าง คือ สามารถเป็นหนังประเภทไหนก็ได้ ดีหรือเลวก็ได้ สัญชาติใดก็ได้ หรือทุนต่ำทุนสูงก็ได้ เพียงแต่มีผู้ที่ชื่นชอบคลั่งไคล้อยู่ แต่โดยมากภาพยนตร์ประเภทนี้จะมีภาพในลักษณะสยองขวัญ ทุนต่ำ และคุณภาพโดยรวมต้องจัดอยู่ในขั้นเลว มีหลายเรื่องมีองค์ประกอบดิบเถื่อนและความรุนแรง ทำให้มักจะกีดกันผู้ดูผู้หญิงออก ตัวละครในภาพยนตร์เกินวิสัย ภาพยนตร์สยองขวัญอิตาลีหลายเรื่อง ตอบสนองความปรารถนาทางเพศของผู้ชาย ส่วนภาพยนตร์เกินวิสัยของฝ่ายหญิงจะมีตัวละครชายที่มักไม่มีอยู่จริงในโลก

ภาพยนตร์เกินวิสัยมักมีลักษณะบางอย่างซึ่งแปลกประหลาด หลุดโลก การเล่าเรื่องหรือเทคนิคภาพยนตร์ มีลักษณะไม่ธรรมดาที่คนส่วนใหญ่คุ้นเคย เช่น อาจจะมีตัวละครที่หวือหวาโฉ่งฉ่างอย่างกับการ์ตูน เนื้อเรื่องที่ไม่สนใจความจริง บ่อยครั้งจะได้รับสร้างเสียงวิพากษ์วิจารณ์จนกลายเป็นประเด็นถกเถียง

สำหรับหนังไทย หนังเรื่องที่พอจะจัดให้อยู่ในประเภทภาพยนตร์เกินวิสัยได้ ได้แก่ กิ้งก่ากายสิทธิ์ (1985), บ้านผีปอบ (1989-2011) และ ดึกดำดึ๋ย (2003)

อ้างอิง

1. Cult Films at Film Site; accessed 2007
2. ธีปนันท์ เพ็ชร์ศรี, SOCKET : ไฟ (ฟ้า) สวาท/ธีปนันท์ 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ผู้จัดการออนไลน์
3. ธิดา ผลิตผลการพิมพ์, CULT MOVIES! 2007-12-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน bioscopemagazine.com