ภววิทยา (อังกฤษ: ontology information science) ในทางวิทยาการคอมพิวเตอร์และวิทยาการสารสนเทศ หมายถึง วิธีการบรรยายขอบเขตแนวคิดที่สนใจ หรือข้อกำหนดที่เกี่ยวกับแนวคิด โดยภววิทยาเป็นการสร้างโครงสร้างฐานความรู้หรือขอบเขตใดขอบเขตหนึ่งซึ่งมีแนวคิดและความเข้าใจตรงกันและใช้ในการนิยามตัวแบบ (model) ภายในขอบเขตขององค์ความรู้เพื่ออธิบายสิ่งที่เราสนใจ (domain) ให้ได้ใจความและถูกต้อง
ความหมาย
ภววิทยาโดยทั่วไปแล้วจะหมายถึงคำอธิบายที่ชัดเจน ของหลักการในการอธิบายถึงขอบเขต คุณสมบัติของแต่ละสิ่งก็จะอธิบายถึงคุณลักษณะของสิ่งนั้นๆ คือภาษาที่ใช้เป็นตัวอธิบายข้อมูลเชิงสัมพันธ์ หรือเรียกง่ายๆ ว่า “ข้อมูลที่ใช้อธิบายความหมายของข้อมูล”
ความสามารถของออนโทโลจี
ภววิทยาถูกสร้างขึ้นมาเพื่อจำกัดองค์ความรู้ (Knowledge) ของขอบเขตข้อมูลนั้น ๆ โดยมีความสามารถในการใช้ข้อมูลร่วมกัน สามารถนำข้อมูลกลับมาใช้ได้ และมีความสามารถในการถ่ายทอดคุณสมบัติ การนำออนโทโลยีมาใช้งานจึงเป็นทางเลือกหนึ่งในการแชร์ข้อมูล และแยกองค์ความรู้ออกจากฐานข้อมูล
ลักษณะ
ภววิทยาจะเน้นไปที่คลาส ซึ่งอธิบายถึงสิ่งนั้นในขอบเขตที่มันควรจะเป็น คือต้องใช้เทคโนโลยีออนโทโลยี จำแนกความรู้ออกมาแล้วจัดแยกหมวดหมู่ให้เป็นกลุ่ม ๆ แล้วแตกเป็นโครงสร้างข้อมูลแบบลำดับชั้น หมวดหมู่ เพื่อให้ผู้ใช้ หรือเครื่องคอมพิวเตอร์ประมวลผล อ่านและทำการวิเคราะห์ข้อมูลได้ง่ายขึ้น ช่วยให้กระบวนการต่างๆดำเนินไปได้เร็วขึ้น เพื่ออธิบายสิ่งเหล่านี้ให้มนุษย์และคอมพิวเตอร์ความเข้าใจได้ตรงกัน ในปัจจุบันได้กำหนดภาษามาตรฐานที่ใช้จำลองและออกแบบโครงสร้างของเอกสารเอกซ์เอ็มแอล โดยใช้นิยามแนวคิดให้อยู่ในรูปของกฎ คลาส ความสัมพันธ์ระหว่างคลาส และสมบัติของคลาส
ภววิทยาช่วยในการจำแนก
- สิ่งเดียวกันแต่มีหลายชื่อ
- ชื่อเดียวกันแต่อาจหมายถึงได้หลายสิ่ง
- สิ่งเดียวที่มีโครงสร้างต่าง ๆ กัน
- ความรู้ที่ยังไม่ได้รับการระบุให้ชัดเจน
ภววิทยามักจะอธิบายถึง
- มีการจัดระดับชั้นของวัตถุ (object) อย่างไร เช่น คน, สัตว์, สิ่งของ
- มีการจัดกลุ่มวัตถุ (class) อย่างไร เช่น คนหมายถึงคนทั้งหมด, ผู้บริหาร หมายถึงบางส่วนของคน
- สมบัติของวัตถุ (attribute) เช่น คนมี 2 ขา
- ความสัมพันธ์ระหว่างวัตถุ (relation) เช่น คนหายใจได้ คุยกันได้
- สิ่งที่ทำให้คุณสมบัติหรือความสัมพันธ์ของเปลี่ยนไป (event)
ตัวอย่าง web ontology language
<owl11xml:SubClassOf> <owl11xml:OWLClass owl11xml:URI="#bicycle"/> <owl11xml:OWLClass owl11xml:URI="#vehicle"/> </owl11xml:SubClassOf> <owl11xml:EquivalentClasses> <owl11xml:OWLClass owl11xml:URI="#bus_driver"/> <owl11xml:ObjectIntersectionOf> <owl11xml:OWLClass owl11xml:URI="#person"/> <owl11xml:ObjectSomeValuesFrom> <owl11xml:ObjectProperty owl11xml:URI="#drives"/> <owl11xml:OWLClass owl11xml:URI="#bus"/> </owl11xml:ObjectSomeValuesFrom> </owl11xml:ObjectIntersectionOf> </owl11xml:EquivalentClasses> <owl11xml:SubClassOf> <owl11xml:OWLClass owl11xml:URI="#white_van_man"/> <owl11xml:ObjectAllValuesFrom> <owl11xml:ObjectProperty owl11xml:URI="#reads"/> <owl11xml:OWLClass owl11xml:URI="#tabloid"/> </owl11xml:ObjectAllValuesFrom> </owl11xml:SubClassOf>
อ้างอิง
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phwwithya xngkvs ontology information science inthangwithyakarkhxmphiwetxraelawithyakarsarsneths hmaythung withikarbrryaykhxbekhtaenwkhidthisnic hruxkhxkahndthiekiywkbaenwkhid odyphwwithyaepnkarsrangokhrngsrangthankhwamruhruxkhxbekhtidkhxbekhthnungsungmiaenwkhidaelakhwamekhaictrngknaelaichinkarniyamtwaebb model phayinkhxbekhtkhxngxngkhkhwamruephuxxthibaysingthierasnic domain ihidickhwamaelathuktxngkhwamhmayphwwithyaodythwipaelwcahmaythungkhaxthibaythichdecn khxnghlkkarinkarxthibaythungkhxbekht khunsmbtikhxngaetlasingkcaxthibaythungkhunlksnakhxngsingnn khuxphasathiichepntwxthibaykhxmulechingsmphnth hruxeriykngay wa khxmulthiichxthibaykhwamhmaykhxngkhxmul khwamsamarthkhxngxxnotholciphwwithyathuksrangkhunmaephuxcakdxngkhkhwamru Knowledge khxngkhxbekhtkhxmulnn odymikhwamsamarthinkarichkhxmulrwmkn samarthnakhxmulklbmaichid aelamikhwamsamarthinkarthaythxdkhunsmbti karnaxxnotholyimaichngancungepnthangeluxkhnunginkaraechrkhxmul aelaaeykxngkhkhwamruxxkcakthankhxmullksnaphwwithyacaennipthikhlas sungxthibaythungsingnninkhxbekhtthimnkhwrcaepn khuxtxngichethkhonolyixxnotholyi caaenkkhwamruxxkmaaelwcdaeykhmwdhmuihepnklum aelwaetkepnokhrngsrangkhxmulaebbladbchn hmwdhmu ephuxihphuich hruxekhruxngkhxmphiwetxrpramwlphl xanaelathakarwiekhraahkhxmulidngaykhun chwyihkrabwnkartangdaeninipiderwkhun ephuxxthibaysingehlaniihmnusyaelakhxmphiwetxrkhwamekhaicidtrngkn inpccubnidkahndphasamatrthanthiichcalxngaelaxxkaebbokhrngsrangkhxngexksarexksexmaexl odyichniyamaenwkhidihxyuinrupkhxngkd khlas khwamsmphnthrahwangkhlas aelasmbtikhxngkhlas phwwithyachwyinkarcaaenk singediywknaetmihlaychux chuxediywknaetxachmaythungidhlaysing singediywthimiokhrngsrangtang kn khwamruthiyngimidrbkarrabuihchdecn phwwithyamkcaxthibaythung mikarcdradbchnkhxngwtthu object xyangir echn khn stw singkhxng mikarcdklumwtthu class xyangir echn khnhmaythungkhnthnghmd phubrihar hmaythungbangswnkhxngkhn smbtikhxngwtthu attribute echn khnmi 2 kha khwamsmphnthrahwangwtthu relation echn khnhayicid khuyknid singthithaihkhunsmbtihruxkhwamsmphnthkhxngepliynip event twxyang web ontology language lt owl11xml SubClassOf gt lt owl11xml OWLClass owl11xml URI bicycle gt lt owl11xml OWLClass owl11xml URI vehicle gt lt owl11xml SubClassOf gt lt owl11xml EquivalentClasses gt lt owl11xml OWLClass owl11xml URI bus driver gt lt owl11xml ObjectIntersectionOf gt lt owl11xml OWLClass owl11xml URI person gt lt owl11xml ObjectSomeValuesFrom gt lt owl11xml ObjectProperty owl11xml URI drives gt lt owl11xml OWLClass owl11xml URI bus gt lt owl11xml ObjectSomeValuesFrom gt lt owl11xml ObjectIntersectionOf gt lt owl11xml EquivalentClasses gt lt owl11xml SubClassOf gt lt owl11xml OWLClass owl11xml URI white van man gt lt owl11xml ObjectAllValuesFrom gt lt owl11xml ObjectProperty owl11xml URI reads gt lt owl11xml OWLClass owl11xml URI tabloid gt lt owl11xml ObjectAllValuesFrom gt lt owl11xml SubClassOf gt xangxinghttp tewwss multiply com journal item 1 1 2010 03 03 thi ewyaebkaemchchin http www w3 org Submission owl11 xml syntax http darawan awardspace info powerpoint ontology pdf