Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
พระไชยเชษฐาที่ 3 (เขมร: ព្រះឆាយាចិត្រា ៣) นามเดิม นักองค์สูร เป็นพระมหากษัตริย์กัมพูชาหลายช่วงรัชสมัย ตั้งแต่ พ.ศ. 2219-2252
| พระไชยเชษฐาที่ 3 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| พระมหากษัตริย์กัมพูชา รัชสมัยที่ 1 | |||||||||
| ราชาภิเษก | พ.ศ. 2219-2238 | ||||||||
| ก่อนหน้า | พระแก้วฟ้าที่ 2 | ||||||||
| ถัดไป | |||||||||
| พระมหากษัตริย์กัมพูชา รัชสมัยที่ 2 | |||||||||
| ครองราชย์ | พ.ศ. 2239-2243 | ||||||||
| ก่อนหน้า | |||||||||
| ถัดไป | |||||||||
| พระมหากษัตริย์กัมพูชา รัชสมัยที่ 3 | |||||||||
| ครองราชย์ | พ.ศ. 2244-2245 | ||||||||
| ก่อนหน้า | |||||||||
| ถัดไป | |||||||||
| พระมหากษัตริย์กัมพูชา รัชสมัยที่ 4 | |||||||||
| ครองราชย์ | พ.ศ. 2247-2252 | ||||||||
| ก่อนหน้า | |||||||||
| ถัดไป | |||||||||
| ประสูติ | พ.ศ. 2203 | ||||||||
| สวรรคต | พ.ศ. 2265 | ||||||||
| พระมเหสี | สมเด็จพระภัควดีศรีจักรพรรดิราช | ||||||||
| พระราชบุตร | นักองค์ตน พระมหากษัตรีย์ | ||||||||
| |||||||||
| ราชวงศ์ | วรมัน | ||||||||
| ราชสกุล | ตระซ็อกประแอม | ||||||||
| พระราชบิดา | พระบรมราชาที่ 8 | ||||||||
| พระราชมารดา | สมเด็จพระวรราชินี (นักนางไทย) | ||||||||
พระราชประวัติ
นักองค์สูรหรือเจ้าพระยาโสร์ แรกประสูติทรงพระนามว่าพระไชยเชษฐา ทรงครองราชย์เมื่อ พ.ศ. 2219 เป็นพระอนุชาได้ขึ้นครองเมืองปรำตำลึง สนองพระแก้วฟ้าที่ 2 (นักองค์ชี) และทรงมีพระนามว่า พระไชยเชษฐารามาอิศวร สถิตย์ ณ เมืองปรำตำลึง ส่วนที่อุดงมีชัยนักองค์นนท์ขึ้นครอง สนองสมเด็จพระรามาธิบดีอุปโยราช
พ.ศ. 2222 พระไชยเชษฐาได้เสด็จออกจากเมืองปรำตำลึงไปยังเมืองอุดงมีชัย ซึ่งมีนักองค์นนท์ครองอยู่ ขณะพระชันษาได้ 25 พรรษา ได้เสด็จหลบหนีไปเมืองญวน พระไชยเชษฐาก็เสด็จขึ้นครองราชย์ ณ เมืองอุดงมีชัย
พ.ศ. 2225 นักองค์นนท์ ได้ไปเกลี้ยกล่อมชาวจีนยกกองทัพมารบกับพระไชยเชษฐา ซึ่งตีล่วงเข้ามาถึงกรุงพนมเปญและอุดงมีชัย พระไชษเชษฐาจึงเสด็จออกจากเมืองอุดงมีชัย ไปประทับที่เมืองตระนุมจรึง (ขอนค้างคาว) พระองค์ได้ทรงเกณฑ์ทัพไปกับพวกจีน ซึ่งเป็นพรรคพวกของนักองค์นนท์ ได้ล่นถอยหนีไปตั้งค่ายที่เกาะแตง พระไชยเชษฐาจึงเสด็จกลับคืนมาประทับที่เมืองอุดงมีชัยต่อ
พ.ศ. 2230 พระไชยเชษฐา ขณะพระชันษาได้ 27 พรรษา พระองค์ประชวรด้วยโรคไข้ทรพิษ จึงมอบราชสมบัติถวายให้พระราชมารดาว่าราชการแผ่นดินแทนพระองค์ชั่วคราว
พ.ศ. 2231 เจ้าพระยานูร์คิดเป็นกบฏ หลบหนีไปเป็นพรรคพวกกับนักองค์นนท์ แล้วคิดจะรบกับพระไชยเชษฐา ขณะนั้นพระองค์ได้รับราชสมบัติคืนจากพระราชมารดา และทรงว่าราชการแผ่นดินเอง
พ.ศ. 2232 นักองค์นนท์ได้ไปขอกองทัพจากญวน มารบกับพระไชยเชษฐา แต่พระองค์ทรงมีชัยเหนือกว่ากองทัพญวน จนหนีพ่ายกลับคืนเมืองญวน
พ.ศ. 2233 พระองค์ได้จัดการราชาภิเษก และทรงมีพระนามว่าสมเด็จพระราชโองการ พระไชยเชษฐา ทรงสถาปนานักองค์อีเป็นพระอรรคมเหษี พระนามว่า สมเด็จพระภัควดีศรีจักรพรรดิ มีพระราชโอรสหนึ่งพระองค์ประสูติเมื่อ พ.ศ. 2233 นี้ ส่วนนักองค์นนท์ซึ่งเป็นกบฏนั้นได้สิ้นพระชนม์ลง ขณะพระชันษา 37 ปี
พ.ศ. 2235 พระไชษเชษฐา ทรงมีพระราชโอรสอีกหนึ่งพระองค์ ทรงพระนามว่า นักองค์ตน
พ.ศ. 2238 ขณะพระชันษา 35 ปี พระองค์มอบราชสมบัติถวายแก่สมเด็จพระอุไทยซึ่งเป็นพระภาดา ประทับที่เมืองอุดงมีชัย ขณะพระชันษา 21 ปี ขึ้นครองราชสมบัติเป็น สมเด็จพระราชโองการ พระรามาธิบดี ส่วนพระไชยเชษฐาทรงออกผนวชได้ 5 วัน แล้วลาสิกขา (แต่ยังไม่รับราชสมบัติคืน) พระรามาธิบดีครองราชย์จนถึง พ.ศ. 2239 จึงเสด็จสวรรคต แล้วพระไชยเชษฐาทรงได้ครองราชสมบัติต่อ
พ.ศ. 2240 พระไชยเชษฐา เสด็จไปรับนักองค์อิ่ม (ซึ่งเป็นโอรสในนักองค์นนท์ และเป็นพระภาติยะ) มาจากเมืองญวน และทรงสถาปนาเป็นพระแก้วฟ้า ยกพระธิดาซึ่งทรงพระนามว่า พระมหากษัตรี ให้เป็นพระชายา มีโอรสหนึ่งพระองค์ประสูติขณะชันษา 23 ปี มีโอรสอีกหนึ่งพระองค์พระนามว่านักองค์ชี ถวายพระนามเป็น พระสัตถา
พ.ศ. 2243 พระองค์ได้มอบราชสมบัติให้แก่ ขึ้นครองราชสมบัติ ขณะที่พระองค์พระชันษา 40 พรรษา
พ.ศ. 2244 พระองค์เสด็จออกผนวช สถิตย์อยู่วัดโพธิ์มีบุญ ได้ 3 วัน ได้ทรงลาสิกขาบท และพระแก้วฟ้าได้ถวายราชสมบัติคืนแก่พระองค์
พ.ศ. 2245 พระองค์ได้มอบราชสมบัติให้แก่ พระโอรสขึ้นครองราชย์
พ.ศ. 2247 พระศรีธรรมราชาที่ 3 พระโอรสได้ถวายราชสมบัติคืนพระไชยเชษฐา
พ.ศ. 2248 พระองค์ ขณะพระชันษา 46 พรรษา ได้เสด็จออกผนวชอีก 3 วัน แล้วทรงลาผนวช ในครั้งนั้นมีเชื้อพระวงศ์ล้านช้างได้นำไพร่พลมาเข้าสวามิภักดิ์ต่อพระองค์เป็นอันมาก
พ.ศ. 2252 ขณะพระชันษา 50 พรรษา ได้ทรงมอบราชย์สมบัติให้แก่ พระราชโอรสขึ้นครองราชสมบัติ และถวายพระนามเป็น สมเด็จพระราชโองการ พระศรีธรรมราชา สถิตย์ณอุดงฤๅไชย และสถาปนาพระอรรคเมษี เป็น สมเด็จพระภัควดีศรีชาติสัตรี
พ.ศ. 2265 พระองค์เสด็จสวรรคต ขณะพระชันษา 62 พรรษา ขณะดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระอัยกาอุปโยราช พระราชโองการ พระไชยเชษฐา
อ้างอิง
- ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา แปลโดย พันตรีหลวงเรืองเดชอนันต์ (ทองดี ธนรัชต์). นนทบุรี. สำนักพิมพ์ศรีปัญญา. 2550
- ศานติ ภักดีคำ. เขมรสมัยหลังพระนคร. กทม. มติชน. 2556.
- "The Legend of Ông Dóng from the Text to the Field", Essays into Vietnamese Pasts, Cornell University Press, pp. 13–41, 2018-12-31, สืบค้นเมื่อ 2023-02-06
- Đỗ, Đức Minh; Lương Thị, Bằng (2018-12-24). "CƠ CHẾ QUẢN TRỊ ĐẠI HỌC TỰ CHỦ VÀ YÊU CẤU HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT TỰ CHỦ ĐẠI HỌC Ở VIỆT NAM". VNU Journal of Science: Legal Studies. 34 (4). doi:10.25073/2588-1167/vnuls.4183. ISSN 2588-1167.
- Bowie, Katherine A. (2011-05-12). "Cambodia. Lost goddesses: The denial of female power in Cambodian history. By Trudy Jacobsen. Copenhagen: NIAS (Nordic Institute of Asian Studies) Press, 2008. Pp. xxix, 327. Maps, Illustrations, Notes, Bibliography, Index". Journal of Southeast Asian Studies. 42 (2): 354–355. doi:10.1017/s0022463411000154. ISSN 0022-4634.
- Thị Thu, Cao; Nguyễn Ngọc, Trần (2022-12-28). "ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG RỐI LOẠN TRẦM CẢM Ở NGƯỜI BỆNH PHÌ ĐẠI LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT". Tạp chí Y học Việt Nam. 520 (1A). doi:10.51298/vmj.v520i1.3738. ISSN 1859-1868.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phraichyechsthathi 3 ekhmr ព រ ឆ យ ច ត រ ៣ namedim nkxngkhsur epnphramhakstriykmphuchahlaychwngrchsmy tngaet ph s 2219 2252phraichyechsthathi 3phramhakstriykmphucha rchsmythi 1rachaphieskph s 2219 2238kxnhnaphraaekwfathi 2thdipphramhakstriykmphucha rchsmythi 2khrxngrachyph s 2239 2243kxnhnathdipphramhakstriykmphucha rchsmythi 3khrxngrachyph s 2244 2245kxnhnathdipphramhakstriykmphucha rchsmythi 4khrxngrachyph s 2247 2252kxnhnathdipprasutiph s 2203swrrkhtph s 2265phramehsismedcphraphkhwdisrickrphrrdirachphrarachbutrnkxngkhtn phramhakstriyphranametmsmedcphrarachoxngkar phraichyechsthaphranamedimecaphrayaosr nkxngkhsur rachwngswrmnrachskultrasxkpraaexmphrarachbidaphrabrmrachathi 8phrarachmardasmedcphrawrrachini nknangithy phrarachprawtinkxngkhsurhruxecaphrayaosr aerkprasutithrngphranamwaphraichyechstha thrngkhrxngrachyemux ph s 2219 epnphraxnuchaidkhunkhrxngemuxngpratalung snxngphraaekwfathi 2 nkxngkhchi aelathrngmiphranamwa phraichyechstharamaxiswr sthity n emuxngpratalung swnthixudngmichynkxngkhnnthkhunkhrxng snxngsmedcphraramathibdixupoyrach ph s 2222 phraichyechsthaidesdcxxkcakemuxngpratalungipyngemuxngxudngmichy sungminkxngkhnnthkhrxngxyu khnaphrachnsaid 25 phrrsa idesdchlbhniipemuxngywn phraichyechsthakesdckhunkhrxngrachy n emuxngxudngmichy ph s 2225 nkxngkhnnth idipekliyklxmchawcinykkxngthphmarbkbphraichyechstha sungtilwngekhamathungkrungphnmepyaelaxudngmichy phraichsechsthacungesdcxxkcakemuxngxudngmichy ipprathbthiemuxngtranumcrung khxnkhangkhaw phraxngkhidthrngeknththphipkbphwkcin sungepnphrrkhphwkkhxngnkxngkhnnth idlnthxyhniiptngkhaythiekaaaetng phraichyechsthacungesdcklbkhunmaprathbthiemuxngxudngmichytx ph s 2230 phraichyechstha khnaphrachnsaid 27 phrrsa phraxngkhprachwrdwyorkhikhthrphis cungmxbrachsmbtithwayihphrarachmardawarachkaraephndinaethnphraxngkhchwkhraw ph s 2231 ecaphrayanurkhidepnkbt hlbhniipepnphrrkhphwkkbnkxngkhnnth aelwkhidcarbkbphraichyechstha khnannphraxngkhidrbrachsmbtikhuncakphrarachmarda aelathrngwarachkaraephndinexng ph s 2232 nkxngkhnnthidipkhxkxngthphcakywn marbkbphraichyechstha aetphraxngkhthrngmichyehnuxkwakxngthphywn cnhniphayklbkhunemuxngywn ph s 2233 phraxngkhidcdkarrachaphiesk aelathrngmiphranamwasmedcphrarachoxngkar phraichyechstha thrngsthapnankxngkhxiepnphraxrrkhmehsi phranamwa smedcphraphkhwdisrickrphrrdi miphrarachoxrshnungphraxngkhprasutiemux ph s 2233 ni swnnkxngkhnnthsungepnkbtnnidsinphrachnmlng khnaphrachnsa 37 pi ph s 2235 phraichsechstha thrngmiphrarachoxrsxikhnungphraxngkh thrngphranamwa nkxngkhtn ph s 2238 khnaphrachnsa 35 pi phraxngkhmxbrachsmbtithwayaeksmedcphraxuithysungepnphraphada prathbthiemuxngxudngmichy khnaphrachnsa 21 pi khunkhrxngrachsmbtiepn smedcphrarachoxngkar phraramathibdi swnphraichyechsthathrngxxkphnwchid 5 wn aelwlasikkha aetyngimrbrachsmbtikhun phraramathibdikhrxngrachycnthung ph s 2239 cungesdcswrrkht aelwphraichyechsthathrngidkhrxngrachsmbtitx ph s 2240 phraichyechstha esdciprbnkxngkhxim sungepnoxrsinnkxngkhnnth aelaepnphraphatiya macakemuxngywn aelathrngsthapnaepnphraaekwfa ykphrathidasungthrngphranamwa phramhakstri ihepnphrachaya mioxrshnungphraxngkhprasutikhnachnsa 23 pi mioxrsxikhnungphraxngkhphranamwankxngkhchi thwayphranamepn phrasttha ph s 2243 phraxngkhidmxbrachsmbtiihaek khunkhrxngrachsmbti khnathiphraxngkhphrachnsa 40 phrrsa ph s 2244 phraxngkhesdcxxkphnwch sthityxyuwdophthimibuy id 3 wn idthrnglasikkhabth aelaphraaekwfaidthwayrachsmbtikhunaekphraxngkh ph s 2245 phraxngkhidmxbrachsmbtiihaek phraoxrskhunkhrxngrachy ph s 2247 phrasrithrrmrachathi 3 phraoxrsidthwayrachsmbtikhunphraichyechstha ph s 2248 phraxngkh khnaphrachnsa 46 phrrsa idesdcxxkphnwchxik 3 wn aelwthrnglaphnwch inkhrngnnmiechuxphrawngslanchangidnaiphrphlmaekhaswamiphkditxphraxngkhepnxnmak ph s 2252 khnaphrachnsa 50 phrrsa idthrngmxbrachysmbtiihaek phrarachoxrskhunkhrxngrachsmbti aelathwayphranamepn smedcphrarachoxngkar phrasrithrrmracha sthitynxudngviichy aelasthapnaphraxrrkhemsi epn smedcphraphkhwdisrichatistri ph s 2265 phraxngkhesdcswrrkht khnaphrachnsa 62 phrrsa khnadarngphraxisriyysepnsmedcphraxykaxupoyrach phrarachoxngkar phraichyechsthaxangxingrachphngsawdarkrungkmphucha aeplody phntrihlwngeruxngedchxnnt thxngdi thnrcht nnthburi sankphimphsripyya 2550 santi phkdikha ekhmrsmyhlngphrankhr kthm mtichn 2556 The Legend of Ong Dong from the Text to the Field Essays into Vietnamese Pasts Cornell University Press pp 13 41 2018 12 31 subkhnemux 2023 02 06 Đỗ Đức Minh Lương Thị Bằng 2018 12 24 CƠ CHẾ QUẢN TRỊ ĐẠI HỌC TỰ CHỦ VA YEU CẤU HOAN THIỆN PHAP LUẬT TỰ CHỦ ĐẠI HỌC Ở VIỆT NAM VNU Journal of Science Legal Studies 34 4 doi 10 25073 2588 1167 vnuls 4183 ISSN 2588 1167 Bowie Katherine A 2011 05 12 Cambodia Lost goddesses The denial of female power in Cambodian history By Trudy Jacobsen Copenhagen NIAS Nordic Institute of Asian Studies Press 2008 Pp xxix 327 Maps Illustrations Notes Bibliography Index Journal of Southeast Asian Studies 42 2 354 355 doi 10 1017 s0022463411000154 ISSN 0022 4634 Thị Thu Cao Nguyễn Ngọc Trần 2022 12 28 ĐẶC ĐIỂM LAM SANG RỐI LOẠN TRẦM CẢM Ở NGƯỜI BỆNH PHI ĐẠI LANH TINH TUYẾN TIỀN LIỆT Tạp chi Y học Việt Nam 520 1A doi 10 51298 vmj v520i1 3738 ISSN 1859 1868