พระบรมวงศานุวงศ์ในพระเจ้าการ์โลสที่ 4 (สเปน: La familia de Carlos IV) เป็นจิตรกรรมสีน้ำมันบนผ้าใบโดยฟรันซิสโก โกยา จิตรกรชาวสเปน เขาเริ่มวาดภาพนี้ใน ค.ศ. 1800 ไม่นานหลังจากที่เขาได้เป็นจิตรกรหลวงห้องต้นของพระราชวงศ์ และวาดเสร็จในฤดูร้อน ค.ศ. 1801
พระบรมวงศานุวงศ์ในพระเจ้าการ์โลสที่ 4 | |
---|---|
ศิลปิน | ฟรันซิสโก โกยา |
ปี | ค.ศ. 1800–1801 |
สื่อ | ภาพวาดสีน้ำมัน |
มิติ | 280 cm × 336 cm (110 นิ้ว × 132 นิ้ว) |
สถานที่ | พิพิธภัณฑ์ปราโด, มาดริด |
ภาพวาดบุคคลนี้แสดงภาพพระเจ้าการ์โลสที่ 4 แห่งสเปนกับพระบรมวงศานุวงศ์ขนาดเท่าจริง ทรงฉลองพระองค์และเครื่องประดับอย่างโอ่อ่า บุคคลหลักในภาพวาดคือพระเจ้าการ์โลสที่ 4 และมาเรีย ลุยซาแห่งปาร์มา สมเด็จพระราชินีพระมเหสีของพระองค์ แวดล้อมไปด้วยพระราชโอรสและพระราชธิดา รวมถึงพระญาติวงศ์ พระราชวงศ์ทรงฉลองพระองค์ด้วยเครื่องแต่งกายร่วมสมัย พร้อมด้วยเครื่องประดับหรูหราและสายสะพาย
ภาพวาดนี้จำลองมาจากภาพ ของ ใน ค.ศ. 1743 และภาพ ของดิเอโก เบลัซเกซ โดยจัดวางเหล่าข้าราชบริพารในสภาพแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติคล้าย ๆ กัน ในขณะที่ทุกพระองค์แสดงท่าทางให้จิตรกร มองเห็นได้จากขาตั้งภาพวาดตรงมุมด้านซ้ายของผ้าใบ
คำอธิบายงานจิตรกรรม
ภาพวาดหมู่เสร็จสิ้นหลังจากโกยาได้เป็นจิตรกรหลวงห้องต้นเป็นเวลาหนึ่งปี ตำแหน่งนี้เป็นตำแหน่งสูงสุดสำหรับจิตรกรชาวสเปนและครั้งหนึ่งเคยเป็นของดิเอโก เบลัซเกซ
โกยาไม่ได้บอกว่าเหตุใดเขาจึงเลือกสร้างแบบจำลองผลงานตามอาจารย์ในอดีต แม้ว่าในเวลานั้นยังไม่มีแนวคิดเกี่ยวกับประเพณีการวาดภาพแบบสเปนก็ตาม บางทีโกยาอาจได้รับแรงบันดาลใจจากช่วงเวลาที่ยากลำบาก หลังจากสิบเอ็ดปีผ่านไปสเปนยังคงต้องรับมือกับผลที่ตามมาของการปฏิวัติฝรั่งเศสซึ่งท้ายที่สุดนำมาซึ่งการรุกรานสเปนของจักรพรรดินโปเลียน และพระองค์ได้สถาปนาโฌแซ็ฟ โบนาปาร์ต พระเชษฐาขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์สเปนใน ค.ศ. 1808
เห็นได้ชัดว่าพระราชวงศ์ได้เข้ามาเยี่ยมชมสถานที่ทำงานของจิตรกร โดยสามารถเห็นโกยาทางด้านซ้ายโดยมองออกไปสู่ผู้ชม ดูเหมือนว่าโกยาจะมุ่งความสนใจไปที่บุคคลทั้งสาม ได้แก่ เจ้าชายแห่งอัสตูเรียสหรือพระเจ้าเฟร์นันโดที่ 7 แห่งสเปนในอนาคตซึ่งทรงฉลองพระองค์สีฟ้า พระราชชนนีของพระองค์คือสมเด็จพระราชินีมาเรีย ลุยซา ประทับยืนตรงกลาง และพระเจ้าการ์โลสที่ 4 แม้ว่าภาพนี้จะเป็นภาพที่เป็นทางการ แต่ก็สามารถบ่งบอกถึงความใกล้ชิดระหว่างสมาชิกในพระราชวงศ์ สมเด็จพระราชินีมาเรีย ลุยซาทรงกุมพระหัตถ์พระราชโอรสพระองค์เล็ก แตกต่างจากภาพ ของดิเอโก เบลัซเกซ โดยภาพวาดนี้ไม่ได้แสดงภาพคนรับใช้หรือข้าราชบริพาร ที่สำคัญกว่านั้น โกยาละเว้นโครงสร้างการเล่าเรื่อง เป็นเพียงภาพวาดที่ผู้คนแสดงท่าทางเพื่อให้วาดภาพเท่านั้น
เช่นเดียวกับในภาพ นางสนองพระโอษฐ์ จิตรกรจะแสดงตัวบนผืนผ้าใบซึ่งมองเห็นได้เฉพาะด้านหลังเท่านั้น อย่างไรก็ตามมุมมองบรรยากาศและความอบอุ่นภายในพระราชวังในผลงานของเบลัซเกซกลับถูกแทนที่ด้วยความรู้สึกที่กาซีเยอธิบายว่า "จวนจะอึดอัดหายใจไม่ออก" ในขณะที่ภาพของราชวงศ์ถูกนำเสนอบน "เวทีที่หันหน้าเข้าหาสาธารณชน ในขณะที่จิตรกรซึ่งอยู่ในเงามืดยิ้มอย่างขรึม ๆ แล้วพูดว่า 'ดูพวกพระองค์เหล่านี้ แล้วคุณตัดสินเองแล้วกัน!'"
องค์ประกอบบุคคล
คนที่มองแทบจะไม่เห็นอยู่ในเงามืดเบื้องซ้ายคือตัวโกยาเอง (2) ส่วนคนอื่น ๆ จากซ้ายไปขวาได้แก่
- (1) (ค.ศ. 1788–1855) — พระราชโอรสองค์ที่สองในกษัตริย์
- (3) พระเจ้าเฟร์นันโดที่ 7 แห่งสเปน ในอนาคต (ค.ศ. 1784–1833) — พระราชโอรสองค์ใหญ่ในกษัตริย์
- (4) (ค.ศ. 1744–1801) — พระเชษฐภคินีในกษัตริย์
- (5) เจ้าหญิงมารีอา อันโตนีอาแห่งเนเปิลส์และซิซิลี — ในช่วงที่วาดภาพ พระนางยังไม่ได้เสกสมรสกับเจ้าชายแห่งอัสตูเรียส (แต่คาดว่าจะได้เสกสมรสในอนาคตอันใกล้ดังนั้นจึงสามารถอธิบายได้ว่ามีความพยายามจงใจปิดพระพักตร์ของพระนาง)
- (6) (ค.ศ. 1789–1848) — พระราชธิดาในกษัตริย์
- (7) มาเรีย ลุยซาแห่งปาร์มา สมเด็จพระราชินีแห่งสเปน (ค.ศ. 1751–1819) — พระมเหสีในกษัตริย์
- (8) (ค.ศ. 1794–1865) — พระราชโอรสองค์เล็กในกษัตริย์
- (9) พระเจ้าการ์โลสที่ 4 แห่งสเปน (ค.ศ. 1748–1819)
- (10) (ค.ศ. 1755–1817) — พระอนุชาในกษัตริย์
- (11) อินฟันตาการ์โลตา โฆอากินา (ค.ศ. 1775–1830 เห็นเพียงพระเศียร) — พระราชธิดาองค์ใหญ่ในกษัตริย์
- (12) (ค.ศ. 1773–1803) — พระชามาดาของกษัตริย์
- (13) พระโอรสของลูโดวีโกและอินฟันตามาริอา ลุยซา คือ (ค.ศ. 1799–1883) — ดยุคแห่งปาร์มาในอนาคต
- (14) (ค.ศ. 1782–1824) — พระราชธิดาในกษัตริย์และเป็นมเหสีในลูโดวีโกแห่งปาร์มา ทรงอุ้มพระโอรส (หมายเลข 13)
การตีความ
นักเขียนชาวฝรั่งเศส เรียกภาพวาดนี้ว่า "ภาพของพ่อค้าร้านขายของชำที่เพิ่งถูกรางวัลลอตเตอรี่" และบางครั้งมีคนอธิบายว่าโกยาพยายามเสียดสีบุคคลในภาพของเขาในทางใดทางหนึ่ง นักวิจารณ์ศิลปะ ปฏิเสธแนวคิดนี้ว่า "เป็นเรื่องไร้สาระ เพราะถ้าคุณล้อเลียนคนที่คุณวาดภาพ คุณก็ไม่สามารถรักษางานและตำแหน่งในราชสำนักได้ ไม่ นี่ไม่ใช่การเสียดสี แต่เป็นการกระทำที่เยินยอ ตัวอย่างเช่นทางด้านซ้าย บุคคลในชุดสีฟ้า คือหนึ่งในคางคกตัวน้อยที่น่ารังเกียจที่สุดในประวัติศาสตร์การเมืองของสเปน ซึ่งก็คือ พระเจ้าเฟร์นันโดที่ 7 ในอนาคต ซึ่งโกยาสามารถสร้างความสง่างามได้อย่างแท้จริง พระเจ้าทรงรู้ว่าเขาสามารถทำได้ นี่เป็นการแสดงความเคารพอย่างมาก จนเกือบจะเป็นการเยินยอ"
สิ่งที่โดดเด่นในภาพเหมือนของโกยา คือความใกล้ชิดในพระบรมวงศานุวงศ์และบทบาทสำคัญของสมเด็จพระราชินีในฐานะผู้ปกครองหญิง พระนางได้แสดงออกถึงความมีลูกดกและทรงถูกขนาบข้างด้วยครอบครัวของพระนาง เมื่อมองไกลจากการเสียดสีที่โหดร้าย จะเห็นได้ว่าการแสดงภาพราชวงศ์ของโกยา เป็นภาพในอุดมคติและไม่คำนึงว่าพระราชินีมาเรีย ลุยซา พระชนมพรรษาสี่สิบแปดพรรษาทรงมีหน้าตาเป็นอย่างไร ทูตรัสเซียบรรยายถึงพระนางเมื่อสิบเอ็ดปีก่อนภาพวาดนี้ว่า "การที่มีประสูติกาลซ้ำ ๆ อาการประชวร และอาจมาจากการเจ็บป่วยทางพันธุกรรมได้ส่งผลเสียต่อพระนางด้วย ผิวพรรณเหลืองซีดและการสูญเสียพระทนต์ซึ่งเป็นความงามชิ้นสุดท้ายของพระนาง" จริงอยู่ที่รอยยิ้มอันว่างเปล่าของพระราชินี (เกิดจากพระทนต์ปลอมหยาบ ๆ) ผิวที่หย่อนคล้อยและซีดจางตัดกับชุดและอัญมณีอันหรูหรา และรูปลักษณ์โดยรวมของพระนางที่ชราภาพจนโทรม ทำให้เกิดการเสียดสี แต่การประเมินเชิงอัตวิสัยนี้ไม่เพียงขัดต่อการนำเสนอทักษะในฐานะจิตรกรของโกยาต่อหน้าสาธารณะ แต่ยังรวมถึงการประมาณค่าที่ชัดเจนของจิตรกรเช่นเขาที่ได้รับการอุปถัมภ์จากราชวงศ์สเปน
จอห์น เจ. ซิโอฟาโล เขียนว่า "ในขณะที่เบลัซเกซพยายามเชื่อมช่องว่างระหว่างศิลปะกับความเป็นจริงของโลกธรรมชาติ แต่โกยาก็พยายามที่จะเชื่อมช่องว่างระหว่างศิลปะกับความเป็นจริงของจิตใจของเขาเอง" ซึ่งเป็นผลพวงมาจากยุคจินตนิยม ครั้งหนึ่งเราต้องดูภาพ แล้วต้องระบุว่าเป็นของจริงเท่านั้น ส่วนภาพ พระบรมวงศานุวงศ์ในพระเจ้าการ์โลสที่ 4 ของโกยา ไม่เคยถูกระบุว่าเป็นจริง ใคร ๆ ก็สันนิษฐานได้ว่าสิ่งเหล่านี้เป็นผลจากความคิดและจินตนาการของโกยา
เชิงอรรถ
- "The Family of Carlos IV". Museo del Prado. Retrieved 23 July 2018
- Gassier (1995), 69–73
- Tomlinson, p. 150
- Gassier (1989), 66
- De la Croix, Horst; Tansey, Richard G.; Kirkpatrick, Diane (1991). Gardner's Art Through the Ages (9th ed.). Thomson/Wadsworth. p. 887. ISBN .
- Edward J. Olszewski – Exorcising Goya's "The Family of Charles IV" 2012-12-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Goya, Crazy like a Genius, An Oxford Film and Television Production for BBC and RM associates
- Ciofalo, John J. (2001). The Self-Portraits of Francisco Goya. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 48–50. ISBN . OCLC 43561897.
- Ciofalo, John J. (2001). The Self-Portraits of Francisco Goya. Cambridge: Cambridge University Press. p. 50. ISBN . OCLC 43561897.
- Ciofalo, John J. (2001). The Self-Portraits of Francisco Goya. Cambridge: Cambridge University Press. p. 53. ISBN . OCLC 43561897.
อ้างอิง
- Buchholz, Elke Linda. Francisco de Goya. Cologne: Könemann, 1999. ISBN
- Davies, Denny, Hofrichter, Jacobs, Roberts, Simon. Janson's History of Art. Prentice Hall, London, 2011. 824–825. ISBN
- Gassier, Pierre. Goya. Rizzoli International Publications, 1989. ISBN
- Gassier, Pierre. Goya: Biographical and Critical Study. New York: Skira, 1995. 69–73
- Tomlinson, Janis. From El Greco to Goya: Painting in Spain from 1561-1828. Laurence King, 2012. ISBN
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ La familia de Carlos IV
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phrabrmwngsanuwngsinphraecakarolsthi 4 sepn La familia de Carlos IV epncitrkrrmsinamnbnphaibodyfrnsisok okya citrkrchawsepn ekhaerimwadphaphniin kh s 1800 imnanhlngcakthiekhaidepncitrkrhlwnghxngtnkhxngphrarachwngs aelawadesrcinvdurxn kh s 1801phrabrmwngsanuwngsinphraecakarolsthi 4silpinfrnsisok okyapikh s 1800 1801suxphaphwadsinamnmiti280 cm 336 cm 110 niw 132 niw sthanthiphiphithphnthpraod madrid phaphwadbukhkhlniaesdngphaphphraecakarolsthi 4 aehngsepnkbphrabrmwngsanuwngskhnadethacring thrngchlxngphraxngkhaelaekhruxngpradbxyangoxxa bukhkhlhlkinphaphwadkhuxphraecakarolsthi 4 aelamaeriy luysaaehngparma smedcphrarachiniphramehsikhxngphraxngkh aewdlxmipdwyphrarachoxrsaelaphrarachthida rwmthungphrayatiwngs phrarachwngsthrngchlxngphraxngkhdwyekhruxngaetngkayrwmsmy phrxmdwyekhruxngpradbhruhraaelasaysaphay phaphwadnicalxngmacakphaph khxng in kh s 1743 aelaphaph khxngdiexok eblseks odycdwangehlakharachbripharinsphaphaewdlxmthiepnthrrmchatikhlay kn inkhnathithukphraxngkhaesdngthathangihcitrkr mxngehnidcakkhatngphaphwadtrngmumdansaykhxngphaibkhaxthibayngancitrkrrmphaph khxngdiexok eblseks kh s 1656 phaphwadhmuesrcsinhlngcakokyaidepncitrkrhlwnghxngtnepnewlahnungpi taaehnngniepntaaehnngsungsudsahrbcitrkrchawsepnaelakhrnghnungekhyepnkhxngdiexok eblseks okyaimidbxkwaehtuidekhacungeluxksrangaebbcalxngphlngantamxacaryinxdit aemwainewlannyngimmiaenwkhidekiywkbpraephnikarwadphaphaebbsepnktam bangthiokyaxacidrbaerngbndaliccakchwngewlathiyaklabak hlngcaksibexdpiphanipsepnyngkhngtxngrbmuxkbphlthitammakhxngkarptiwtifrngesssungthaythisudnamasungkarrukransepnkhxngckrphrrdinopeliyn aelaphraxngkhidsthapnaochaesf obnapart phraechsthakhunepnphramhakstriysepnin kh s 1808 ehnidchdwaphrarachwngsidekhamaeyiymchmsthanthithangankhxngcitrkr odysamarthehnokyathangdansayodymxngxxkipsuphuchm duehmuxnwaokyacamungkhwamsnicipthibukhkhlthngsam idaek ecachayaehngxstueriyshruxphraecaefrnnodthi 7 aehngsepninxnakhtsungthrngchlxngphraxngkhsifa phrarachchnnikhxngphraxngkhkhuxsmedcphrarachinimaeriy luysa prathbyuntrngklang aelaphraecakarolsthi 4 aemwaphaphnicaepnphaphthiepnthangkar aetksamarthbngbxkthungkhwamiklchidrahwangsmachikinphrarachwngs smedcphrarachinimaeriy luysathrngkumphrahtthphrarachoxrsphraxngkhelk aetktangcakphaph khxngdiexok eblseks odyphaphwadniimidaesdngphaphkhnrbichhruxkharachbriphar thisakhykwann okyalaewnokhrngsrangkarelaeruxng epnephiyngphaphwadthiphukhnaesdngthathangephuxihwadphaphethann echnediywkbinphaph nangsnxngphraoxsth citrkrcaaesdngtwbnphunphaibsungmxngehnidechphaadanhlngethann xyangirktammummxngbrryakasaelakhwamxbxunphayinphrarachwnginphlngankhxngeblseksklbthukaethnthidwykhwamrusukthikasieyxthibaywa cwncaxudxdhayicimxxk inkhnathiphaphkhxngrachwngsthuknaesnxbn ewthithihnhnaekhahasatharnchn inkhnathicitrkrsungxyuinengamudyimxyangkhrum aelwphudwa duphwkphraxngkhehlani aelwkhuntdsinexngaelwkn xngkhprakxbbukhkhlphrabrmwngsanuwngsinphraecakarolsthi 4 phrxmhmayelkh khnthimxngaethbcaimehnxyuinengamudebuxngsaykhuxtwokyaexng 2 swnkhnxun caksayipkhwaidaek 1 kh s 1788 1855 phrarachoxrsxngkhthisxnginkstriy 3 phraecaefrnnodthi 7 aehngsepn inxnakht kh s 1784 1833 phrarachoxrsxngkhihyinkstriy 4 kh s 1744 1801 phraechsthphkhiniinkstriy 5 ecahyingmarixa xnotnixaaehngenepilsaelasisili inchwngthiwadphaph phranangyngimidesksmrskbecachayaehngxstueriys aetkhadwacaidesksmrsinxnakhtxnikldngnncungsamarthxthibayidwamikhwamphyayamcngicpidphraphktrkhxngphranang 6 kh s 1789 1848 phrarachthidainkstriy 7 maeriy luysaaehngparma smedcphrarachiniaehngsepn kh s 1751 1819 phramehsiinkstriy 8 kh s 1794 1865 phrarachoxrsxngkhelkinkstriy 9 phraecakarolsthi 4 aehngsepn kh s 1748 1819 10 kh s 1755 1817 phraxnuchainkstriy 11 xinfntakarolta okhxakina kh s 1775 1830 ehnephiyngphraesiyr phrarachthidaxngkhihyinkstriy 12 kh s 1773 1803 phrachamadakhxngkstriy 13 phraoxrskhxngluodwiokaelaxinfntamarixa luysa khux kh s 1799 1883 dyukhaehngparmainxnakht 14 kh s 1782 1824 phrarachthidainkstriyaelaepnmehsiinluodwiokaehngparma thrngxumphraoxrs hmayelkh 13 kartikhwamnkekhiynchawfrngess eriykphaphwadniwa phaphkhxngphxkharankhaykhxngchathiephingthukrangwllxtetxri aelabangkhrngmikhnxthibaywaokyaphyayamesiydsibukhkhlinphaphkhxngekhainthangidthanghnung nkwicarnsilpa ptiesthaenwkhidniwa epneruxngirsara ephraathakhunlxeliynkhnthikhunwadphaph khunkimsamarthrksanganaelataaehnnginrachsankid im niimichkaresiydsi aetepnkarkrathathieyinyx twxyangechnthangdansay bukhkhlinchudsifa khuxhnunginkhangkhktwnxythinarngekiycthisudinprawtisastrkaremuxngkhxngsepn sungkkhux phraecaefrnnodthi 7 inxnakht sungokyasamarthsrangkhwamsngangamidxyangaethcring phraecathrngruwaekhasamarththaid niepnkaraesdngkhwamekharphxyangmak cnekuxbcaepnkareyinyx singthioddedninphaphehmuxnkhxngokya khuxkhwamiklchidinphrabrmwngsanuwngsaelabthbathsakhykhxngsmedcphrarachiniinthanaphupkkhrxnghying phranangidaesdngxxkthungkhwammilukdkaelathrngthukkhnabkhangdwykhrxbkhrwkhxngphranang emuxmxngiklcakkaresiydsithiohdray caehnidwakaraesdngphaphrachwngskhxngokya epnphaphinxudmkhtiaelaimkhanungwaphrarachinimaeriy luysa phrachnmphrrsasisibaepdphrrsathrngmihnataepnxyangir thutrsesiybrryaythungphranangemuxsibexdpikxnphaphwadniwa karthimiprasutikalsa xakarprachwr aelaxacmacakkarecbpwythangphnthukrrmidsngphlesiytxphranangdwy phiwphrrnehluxngsidaelakarsuyesiyphrathntsungepnkhwamngamchinsudthaykhxngphranang cringxyuthirxyyimxnwangeplakhxngphrarachini ekidcakphrathntplxmhyab phiwthihyxnkhlxyaelasidcangtdkbchudaelaxymnixnhruhra aelaruplksnodyrwmkhxngphranangthichraphaphcnothrm thaihekidkaresiydsi aetkarpraeminechingxtwisyniimephiyngkhdtxkarnaesnxthksainthanacitrkrkhxngokyatxhnasatharna aetyngrwmthungkarpramankhathichdecnkhxngcitrkrechnekhathiidrbkarxupthmphcakrachwngssepn cxhn ec sioxfaol ekhiynwa inkhnathieblseksphyayamechuxmchxngwangrahwangsilpakbkhwamepncringkhxngolkthrrmchati aetokyakphyayamthicaechuxmchxngwangrahwangsilpakbkhwamepncringkhxngcitickhxngekhaexng sungepnphlphwngmacakyukhcintniym khrnghnungeratxngduphaph aelwtxngrabuwaepnkhxngcringethann swnphaph phrabrmwngsanuwngsinphraecakarolsthi 4 khxngokya imekhythukrabuwaepncring ikhr ksnnisthanidwasingehlaniepnphlcakkhwamkhidaelacintnakarkhxngokyaechingxrrth The Family of Carlos IV Museo del Prado Retrieved 23 July 2018 Gassier 1995 69 73 Tomlinson p 150 Gassier 1989 66 De la Croix Horst Tansey Richard G Kirkpatrick Diane 1991 Gardner s Art Through the Ages 9th ed Thomson Wadsworth p 887 ISBN 0 15 503769 2 Edward J Olszewski Exorcising Goya s The Family of Charles IV 2012 12 24 thi ewyaebkaemchchin Goya Crazy like a Genius An Oxford Film and Television Production for BBC and RM associates Ciofalo John J 2001 The Self Portraits of Francisco Goya Cambridge Cambridge University Press pp 48 50 ISBN 0 521 77136 6 OCLC 43561897 Ciofalo John J 2001 The Self Portraits of Francisco Goya Cambridge Cambridge University Press p 50 ISBN 0 521 77136 6 OCLC 43561897 Ciofalo John J 2001 The Self Portraits of Francisco Goya Cambridge Cambridge University Press p 53 ISBN 0 521 77136 6 OCLC 43561897 xangxingBuchholz Elke Linda Francisco de Goya Cologne Konemann 1999 ISBN 3 8290 2930 6 Davies Denny Hofrichter Jacobs Roberts Simon Janson s History of Art Prentice Hall London 2011 824 825 ISBN 0 205 68517 X Gassier Pierre Goya Rizzoli International Publications 1989 ISBN 0 8478 1108 5 Gassier Pierre Goya Biographical and Critical Study New York Skira 1995 69 73 Tomlinson Janis From El Greco to Goya Painting in Spain from 1561 1828 Laurence King 2012 ISBN 978 1 7806 7028 7 wikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb La familia de Carlos IV