พระยาศรีสิทธิสงคราม (10 พฤษภาคม พ.ศ. 2434 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2476) นามเดิม ดิ่น ท่าราบ เป็นนายทหารบกชาวไทย มีบทบาทสำคัญในฐานะแม่ทัพภาคที่ 1 ในเหตุการณ์กบฎบวรเดช
พระยาศรีสิทธิสงคราม (ดิ่น ท่าราบ) | |
---|---|
รัฐมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง 18 มิถุนายน พ.ศ. 2476 – 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | |
นายกรัฐมนตรี | พระยามโนปกรณ์นิติธาดา |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2434 อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี ราชอาณาจักรสยาม |
เสียชีวิต | 23 ตุลาคม พ.ศ. 2476 (42 ปี) อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี ประเทศสยาม |
คู่สมรส | คุณหญิงตลับ ศรีสิทธิสงคราม |
บุตร | 4 คน |
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง | |
รับใช้ | สยาม ไทย |
สังกัด | |
ประจำการ | พ.ศ. 2457 – 2476 |
ยศ | พันเอก |
บังคับบัญชา | กองทัพภาคที่1 |
สงคราม/การสู้รบ | กบฎบวรเดช |
ประวัติ
ก่อนเปลี่ยนแปลงการปกครอง
พระยาศรีสิทธิสงคราม มีนามเดิมว่า ดิ่น ท่าราบ เกิดที่ตำบลท่าราบ อำเภอเมือง จังหวัดเพชรบุรี ในครอบครัวชนชั้นกลางซึ่งประกอบอาชีพเกษตรกรรม ดิ่นเป็นคนเรียนเก่ง สอบเข้านายร้อยทหารบก และจบการศึกษาได้ที่ 1 จึงได้ทุนการศึกษาไปศึกษาต่อที่จักรวรรดิเยอรมันรุ่นเดียวกับพระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) และพระยาทรงสุรเดช (เทพ พันธุมเสน) ทั้งสามคนเข้าเรียนที่โรงเรียนเตรียมนายร้อยในเมืองพ็อทซ์ดัมเป็นเวลาหนึ่งปี และเข้าเรียนที่โรงเรียนนายร้อยปรัสเซียในกรุงเบอร์ลิน ในช่วงนี้ทั้งสามคนสนิทสนมกันมากจนได้รับฉายาจากพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอดิศรอุดมศักดิ์ ว่าเป็น "สามทหารเสือ" เช่นเดียวกับสามทหารเสือในนวนิยายของอาแล็กซ็องดร์ ดูว์มา
ระหว่างที่อยู่ทวีปยุโรปนี้ ประยูร ภมรมนตรี เริ่มเป็นตัวกลางชักชวนบุคคลต่างๆให้เปลี่ยนแปลงการปกครอง ประยูรใช้เวลาตามจีบพระยาศรีสิทธิสงครามกว่าปีเศษจึงยอมร่วมมือ แต่มีเงื่อนไขว่าขอดูตัวผู้ที่จะเป็นหัวหน้าคณะก่อการเสียก่อน แต่เมื่อทราบผู้นำการก่อการคือสองเพื่อนสนิทของตน ดิ่นจึงขอถอนตัวโดยรับปากว่าจะไม่เอาความลับไปแพร่งพราย และจะติดตามดูอยู่จากวงนอกเท่านั้น
ดิ่นอยู่ที่ยุโรปประมาณสิบปีแล้วจึงเดินทางกลับสยามและได้รับยศร้อยตรีเมื่อวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2457 และมีความเจริญก้าวหน้าในหน้าที่ตามลำดับ จนได้รับยศเป็นพันเอก เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2471 ขณะอายุได้ 37 ปี แรกเป็นนายทหารประจำกรมเสนาธิการทหารบก ต่อมาได้เป็นหัวหน้าแผนกที่ 2 กรมเสนาธิการทหารบกในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2473 และดำรงตำแหน่งเสนาธิการกองทัพที่ 1 ในเดือนพฤศจิกายนปีเดียวกัน พระศรีสิทธิสงครามได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระยาเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2474 ขณะอายุได้ 40 ปี พระยาศรีสิทธิสงครามเคยออกความเห็นว่าระบอบการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์นั้นไม่เหมาะสมแก่ยุคสมัย สมควรเปลี่ยนแปลงเป็นระบอบประชาธิปไตย แต่ต้องเป็นวิธีที่ไม่ใช้ความรุนแรง
หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง
ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พระยาพหลพลพยุหเสนาชักชวนพระยาศรีสิทธิสงครามเข้าร่วมคณะราษฎร แต่พระยาศรีสิทธิฯก็ปฏิเสธไปเนื่องจากไม่ชอบวิธีการรุนแรงที่คณะราษฎรใช้เปลี่ยนแปลงการปกครอง พระยาทรงสุรเดชไม่พอใจจึงสั่งย้ายพระยาศรีสิทธิฯไปประจำกระทรวงธรรมการ นัยว่าเป็นการลงโทษ
ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2476 พระยาพหลฯกับพระยาทรงฯทะเลาะกันเรื่องงานจนวังปารุสก์แทบแตก พระยาทรงสุรเดช, พระยาฤทธิอัคเนย์ (สละ เอมะศิริ), พระประศาสน์พิทยายุทธ (วัน ชูถิ่น) ปรึกษากันแล้วเห็นว่าถ้ารับราชการแล้วต้องมาทะเลาะกันแบบนี้ก็ลาออกดีกว่า ทั้งสามพระยาจึงลาออก ส่งผลให้พระยาพหลฯต้องลาออกตามเพื่อรักษามารยาท นั่นทำให้ตำแหน่งสำคัญในรัฐบาลและกองทัพที่เคยเป็นของสี่เสือคณะราษฎรว่างลงทั้งหมด
นายกรัฐมนตรีพระยามโนปกรณ์นิติธาดาปรึกษากับพันโทหลวงพิบูลสงคราม ได้ข้อสรุปว่าจะให้พันโทประยูรไปเชิญพลตรีพระยาพิไชยสงครามมาเป็นผู้บัญชาการทหารบก, เชิญพันเอกพระยาศรีสิทธิสงครามมาเป็นเจ้ากรมยุทธการทหารบก ส่วนตัวหลวงพิบูลจะขอเป็นเพียงผู้ช่วยผู้บัญชาการทหารบก พระยาพหลฯไม่คัดค้านจึงเป็นอันตกลงกันได้ ในที่สุดก็มีพระบรมราชานุญาติให้สี่ทหารเสือลาออกในวันที่ 18 มิถุนายน และจะมีผลในวันที่ 24 มิถุนายน ระหว่างนี้ให้บุคลลที่จะได้รับแต่งตั้งรักษาราชการในตำแหน่งที่ว่างลงไปพลางก่อน
เมื่อกลับสู่กองทัพ พระยาศรีสิทธิสงครามเตรียมโยกย้ายนายทหารสายคณะราษฎรทั้งหมดออกจากตำแหน่งคุมกำลังพล การข่าวเรื่องนี้หลุดไปถึงหลวงพิบูลสงคราม ทำให้ในวันที่ 20 มิถุนายน พระยาพหลฯ หลวงพิบูลฯ และหลวงศุภชลาศัย ชิงก่อรัฐประหารล้มรัฐบาลพระยามโนปกรณนิติธาดา หลวงพิบูลบอกพันโทประยูรว่า "ประยูร จำเป็นต้องทำ ไม่มีทางเลี่ยง เพราะเจ้าคุณศรีสิทธิสงครามเล่นไม่ซื่อหักหลัง เตรียมสั่งย้ายนายทหารผู้กุมกำลังทั้งกองทัพ พวกก่อการจะถูกตัดตีนมือและถูกฆ่าตายในที่สุด" ประยูรได้เขียนบันทึกไว้ว่า "ต่อมาอีก 2-3 วัน ท่านเจ้าคุณศรีสิทธิสงครามมาหาข้าพเจ้าที่บ้านบางซื่อ หน้าเหี้ยมเกรียม ตาแดงก่ำเป็นสายเลือด นั่งกัดกรามพูดว่าหลวงพิบูลสงครามเล่นสกปรก ท่านจะต้องกำจัด จะต้องฆ่าหลวงพิบูลสงคราม แต่จะต้องดูเหตุการณ์ไปก่อน ถ้าหลวงพิบูลล่วงเกินพระเจ้าแผ่นดินเมื่อใด ท่านเป็นลงมือเด็ดขาด..." พระยาศรีสิทธิสงครามถูกโอนย้ายไปสังกัดกระทรวงธรรมการตามเดิม
กบฏบวรเดช
ในเหตุการณ์กบฏบวรเดชในเดือนตุลาคม 2476 พระยาศรีสิทธิสงครามเข้าร่วมด้วย มีฐานะเป็นแม่ทัพ รับหน้าที่เป็นกองระวังหลัง จนเมื่อทางฝ่ายกบฏเพลี่ยงพล้ำต่อรัฐบาล ในเวลาพลบค่ำของวันที่ 23 ตุลาคม ปีเดียวกัน พระยาศรีสิทธิสงครามถูกยิงเสียชีวิตใกล้กับที่สถานีรถไฟหินลับ จังหวัดสระบุรี โดยหน่วยของว่าที่ร้อยตรีตุ๊ จารุเสถียร จากนั้นร่างของพระยาศรีสิทธิสงครามได้ถูกส่งกลับกรุงเทพมหานคร โดยทำการฌาปนกิจอย่างเร่งด่วนที่วัดอภัยทายาราม หรือวัดมะกอก โดยที่ทางครอบครัวไม่ได้รับรู้มาก่อนเลย และกว่าจะได้อัฐิกลับคืนก็เป็นเวลาล่วงไป 3-4 ปีแล้ว อีกทั้งยังถูกคุกคามต่าง ๆ นานา ตลอดสมัยรัฐบาลหลวงพิบูลสงครามจนกระทั่งสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง กระทั่งวันที่ 27 มกราคม 2491 ได้โปรดเกล้าฯ พระราชทานคืนยศ บรรดาศักดิ์ และเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ย้อนหลังให้กับท่าน
ชีวิตส่วนตัว
ชีวิตครอบครัวของพระยาศรีสิทธิสงคราม สมรสกับคุณหญิงศรีสิทธิสงคราม (ตลับ ท่าราบ - นามสกุลเดิม อ่ำสำราญ) มีบุตรธิดาทั้งหมด 4 คน ได้แก่ นางอัมโภช จุลานนท์ (มารดาของพลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์), แพทย์หญิงโชติศรี ท่าราบ, นางอารีพันธ์ ประยูรโภคราช และนายชัยสิทธิ์ ท่าราบ
ในวัฒนธรรมสมัยนิยม
ในปี พ.ศ. 2567 ได้มีการสร้างแอนิเมชันเรื่อง ๒๔๗๕ รุ่งอรุณแห่งการปฏิวัติ โดยมีตัวละคร พระยาศรีสิทธิสงคราม (ดิ่น ท่าราบ) พากย์เสียงโดย วันชนะ สวัสดี
บรรดาศักดิ์และยศ
- 21 สิงหาคม 2457 – นายร้อยตรี
- 2 กันยายน 2457 – โปรดเกล้าฯ ให้กระทรวงกลาโหมส่งสัญญาบัตรยศทหารบกไปพระราชทาน
- 30 เมษายน 2458 – นายร้อยโท
- 20 เมษายน พ.ศ. 2461: หลวงศรีสิทธิสงคราม
- 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2467: พระศรีสิทธิสงคราม
- 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2474: พระยาศรีสิทธิสงคราม
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2472 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์ช้างเผือก (จ.ช.)
- พ.ศ. 2465 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์มงกุฎไทย (จ.ม.)
- พ.ศ. 2470 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))
- พ.ศ. 2472 – เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
- พ.ศ. 2466 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 4 (ว.ป.ร.4)
อ้างอิง
- ย้อนราก “3 ทหารเสือ” คณะราษฎร ผลผลิตจากโรงเรียนนายร้อยเยอรมนี ศิลปะวัฒนธรรม. 25 มีนาคม พ.ศ. 2563
- หนังสือที่ระลึกในงานพิธีพระราชทานเพลิงร้อยโทจงกล ไกรฤกษ์. หน้า 35-40
- พระราชทานยศ
- ราชกิจจานุเบกษา. เรื่องย้ายนายทหารรับราชการ
- ราชกิจจานุเบกษา. แจ้งความกระทรวงกลาโหม เรื่องเลื่อนและย้ายนายทหารรับราชการ
- พระราชทานบรรดาศักดิ์ (หน้า ๔๗๓)
- ราชกิจจานุเบกษา. ประกาศ เรื่อง ตั้งนายทหารรักษาราชการแทน เล่ม 50 หน้า 383
- ราชกิจจานุเบกษา. ประกาศ เรื่อง ตั้งนายทหารเข้าประจำการ เลื่อน ย้ายและปลดเป็นกองหนุน เล่ม 50 หน้า 925
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศบรรดาศักดิ์และเครื่องราชอิสริยาภรณ์กลับคืน
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2012-07-02.
- 90ปี "โชติศรี ท่าราบ" จาก "หมอจิ๋ว" ลูกกบฏ สู่ "หมอเพลง บรรเลงภาษา" ผู้เลอค่าในแวดวงวรรณกรรม จากมติชน[]
- พระราชทานยศนายทหารบก
- รายวันส่งสัญญาบัตรยศนายทหารบกไปพระราชทาน
- (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 35: 208. 28 เมษายน 2461. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-07-03. สืบค้นเมื่อ 18 มิถุนายน 2563.
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
((help)) - (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 41 (ง): 1244. 20 กรกฎาคม 2467. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-09-27. สืบค้นเมื่อ 21 ตุลาคม 2559.
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
((help)) - ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๔๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๕๐๖, ๕ มกราคม ๒๔๗๒
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๒๐๘, ๔ กุมภาพันธ์ ๒๔๖๕
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญ 2017-02-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๔๔ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๕๖๘, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๔๗๐
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญ, เล่ม ๔๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๖๘๙, ๑๙ มกราคม ๒๔๗๒
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญ, เล่ม ๔๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๔๓๐, ๗ มกราคม ๒๔๖๖
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phrayasrisiththisngkhram 10 phvsphakhm ph s 2434 23 tulakhm ph s 2476 namedim din tharab epnnaythharbkchawithy mibthbathsakhyinthanaaemthphphakhthi 1 inehtukarnkbdbwredchphrayasrisiththisngkhram din tharab rthmntridarngtaaehnng 18 mithunayn ph s 2476 20 mithunayn ph s 2476naykrthmntriphrayamonpkrnnitithadakhxmulswnbukhkhlekid10 phvsphakhm ph s 2434 xaephxemuxngephchrburi cnghwdephchrburi rachxanackrsyamesiychiwit23 tulakhm ph s 2476 42 pi xaephxaekngkhxy cnghwdsraburi praethssyamkhusmrskhunhyingtlb srisiththisngkhrambutr4 khnysthiidrbkaraetngtngrbichsyam ithysngkd kxngthphbkithy kxngthphithypracakarph s 2457 2476ysphnexkbngkhbbychakxngthphphakhthi1sngkhram karsurbkbdbwredchprawtikxnepliynaeplngkarpkkhrxng phrayasrisiththisngkhram minamedimwa din tharab ekidthitabltharab xaephxemuxng cnghwdephchrburi inkhrxbkhrwchnchnklangsungprakxbxachiphekstrkrrm dinepnkhneriynekng sxbekhanayrxythharbk aelacbkarsuksaidthi 1 cungidthunkarsuksaipsuksatxthickrwrrdieyxrmnrunediywkbphrayaphhlphlphyuhesna phcn phhloythin aelaphrayathrngsuredch ethph phnthumesn thngsamkhnekhaeriynthiorngeriynetriymnayrxyinemuxngphxthsdmepnewlahnungpi aelaekhaeriynthiorngeriynnayrxyprsesiyinkrungebxrlin inchwngnithngsamkhnsnithsnmknmakcnidrbchayacakphrawrwngsethx krmhmunxdisrxudmskdi waepn samthharesux echnediywkbsamthharesuxinnwniyaykhxngxaaelksxngdr duwma rahwangthixyuthwipyuorpni prayur phmrmntri erimepntwklangchkchwnbukhkhltangihepliynaeplngkarpkkhrxng prayurichewlatamcibphrayasrisiththisngkhramkwapiesscungyxmrwmmux aetmienguxnikhwakhxdutwphuthicaepnhwhnakhnakxkaresiykxn aetemuxthrabphunakarkxkarkhuxsxngephuxnsnithkhxngtn dincungkhxthxntwodyrbpakwacaimexakhwamlbipaephrngphray aelacatidtamduxyucakwngnxkethann dinxyuthiyuorppramansibpiaelwcungedinthangklbsyamaelaidrbysrxytriemuxwnthi 21 singhakhm ph s 2457 aelamikhwamecriykawhnainhnathitamladb cnidrbysepnphnexk emuxwnthi 7 phvsphakhm ph s 2471 khnaxayuid 37 pi aerkepnnaythharpracakrmesnathikarthharbk txmaidepnhwhnaaephnkthi 2 krmesnathikarthharbkineduxnsinghakhm ph s 2473 aeladarngtaaehnngesnathikarkxngthphthi 1 ineduxnphvscikaynpiediywkn phrasrisiththisngkhramideluxnbrrdaskdiepnphrayaemuxwnthi 11 phvsphakhm ph s 2474 khnaxayuid 40 pi phrayasrisiththisngkhramekhyxxkkhwamehnwarabxbkarpkkhrxngaebbsmburnayasiththirachynnimehmaasmaekyukhsmy smkhwrepliynaeplngepnrabxbprachathipity aettxngepnwithithiimichkhwamrunaerng hlngepliynaeplngkarpkkhrxng phayhlngkarepliynaeplngkarpkkhrxng phrayaphhlphlphyuhesnachkchwnphrayasrisiththisngkhramekharwmkhnarasdr aetphrayasrisiththikptiesthipenuxngcakimchxbwithikarrunaerngthikhnarasdrichepliynaeplngkarpkkhrxng phrayathrngsuredchimphxiccungsngyayphrayasrisiththiippracakrathrwngthrrmkar nywaepnkarlngoths ineduxnmithunayn ph s 2476 phrayaphhlkbphrayathrngthaelaakneruxngngancnwngparuskaethbaetk phrayathrngsuredch phrayavththixkheny sla exmasiri phraprasasnphithyayuthth wn chuthin pruksaknaelwehnwatharbrachkaraelwtxngmathaelaaknaebbniklaxxkdikwa thngsamphrayacunglaxxk sngphlihphrayaphhltxnglaxxktamephuxrksamaryath nnthaihtaaehnngsakhyinrthbalaelakxngthphthiekhyepnkhxngsiesuxkhnarasdrwanglngthnghmd naykrthmntriphrayamonpkrnnitithadapruksakbphnothhlwngphibulsngkhram idkhxsrupwacaihphnothprayuripechiyphltriphrayaphiichysngkhrammaepnphubychakarthharbk echiyphnexkphrayasrisiththisngkhrammaepnecakrmyuththkarthharbk swntwhlwngphibulcakhxepnephiyngphuchwyphubychakarthharbk phrayaphhlimkhdkhancungepnxntklngknid inthisudkmiphrabrmrachanuyatiihsithharesuxlaxxkinwnthi 18 mithunayn aelacamiphlinwnthi 24 mithunayn rahwangniihbukhllthicaidrbaetngtngrksarachkarintaaehnngthiwanglngipphlangkxn emuxklbsukxngthph phrayasrisiththisngkhrametriymoykyaynaythharsaykhnarasdrthnghmdxxkcaktaaehnngkhumkalngphl karkhaweruxngnihludipthunghlwngphibulsngkhram thaihinwnthi 20 mithunayn phrayaphhl hlwngphibul aelahlwngsuphchlasy chingkxrthpraharlmrthbalphrayamonpkrnnitithada hlwngphibulbxkphnothprayurwa prayur caepntxngtha immithangeliyng ephraaecakhunsrisiththisngkhramelnimsuxhkhlng etriymsngyaynaythharphukumkalngthngkxngthph phwkkxkarcathuktdtinmuxaelathukkhatayinthisud prayuridekhiynbnthukiwwa txmaxik 2 3 wn thanecakhunsrisiththisngkhrammahakhaphecathibanbangsux hnaehiymekriym taaedngkaepnsayeluxd nngkdkramphudwahlwngphibulsngkhramelnskprk thancatxngkacd catxngkhahlwngphibulsngkhram aetcatxngduehtukarnipkxn thahlwngphibullwngekinphraecaaephndinemuxid thanepnlngmuxeddkhad phrayasrisiththisngkhramthukoxnyayipsngkdkrathrwngthrrmkartamedim kbtbwredch inehtukarnkbtbwredchineduxntulakhm 2476 phrayasrisiththisngkhramekharwmdwy mithanaepnaemthph rbhnathiepnkxngrawnghlng cnemuxthangfaykbtephliyngphlatxrthbal inewlaphlbkhakhxngwnthi 23 tulakhm piediywkn phrayasrisiththisngkhramthukyingesiychiwitiklkbthisthanirthifhinlb cnghwdsraburi odyhnwykhxngwathirxytritu caruesthiyr caknnrangkhxngphrayasrisiththisngkhramidthuksngklbkrungethphmhankhr odythakarchapnkicxyangerngdwnthiwdxphythayaram hruxwdmakxk odythithangkhrxbkhrwimidrbrumakxnely aelakwacaidxthiklbkhunkepnewlalwngip 3 4 piaelw xikthngyngthukkhukkhamtang nana tlxdsmyrthbalhlwngphibulsngkhramcnkrathngsinsudsngkhramolkkhrngthisxng krathngwnthi 27 mkrakhm 2491 idoprdekla phrarachthankhunys brrdaskdi aelaekhruxngrachxisriyaphrn yxnhlngihkbthanchiwitswntwchiwitkhrxbkhrwkhxngphrayasrisiththisngkhram smrskbkhunhyingsrisiththisngkhram tlb tharab namskuledim xasaray mibutrthidathnghmd 4 khn idaek nangxmophch culannth mardakhxngphlexk suryuthth culannth aephthyhyingochtisri tharab nangxariphnth prayurophkhrach aelanaychysiththi tharabinwthnthrrmsmyniyminpi ph s 2567 idmikarsrangaexniemchneruxng 2475 rungxrunaehngkarptiwti odymitwlakhr phrayasrisiththisngkhram din tharab phakyesiyngody wnchna swsdibrrdaskdiaelays21 singhakhm 2457 nayrxytri 2 knyayn 2457 oprdekla ihkrathrwngklaohmsngsyyabtrysthharbkipphrarachthan 30 emsayn 2458 nayrxyoth 20 emsayn ph s 2461 hlwngsrisiththisngkhram 9 krkdakhm ph s 2467 phrasrisiththisngkhram 11 phvsphakhm ph s 2474 phrayasrisiththisngkhramekhruxngrachxisriyaphrnph s 2472 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthiechidchuyingchangephuxk chnthi 4 cturthaphrnchangephuxk c ch ph s 2465 ekhruxngrachxisriyaphrnxnmiekiyrtiysyingmngkudithy chnthi 4 cturthaphrnmngkudithy c m ph s 2470 ehriyydusdimala ekhmsilpwithya r d m s ph s 2472 ehriyyckrmala r c m ph s 2466 ehriyyrtnaphrn rchkalthi 6 chnthi 4 w p r 4 xangxingyxnrak 3 thharesux khnarasdr phlphlitcakorngeriynnayrxyeyxrmni silpawthnthrrm 25 minakhm ph s 2563 hnngsuxthiralukinnganphithiphrarachthanephlingrxyothcngkl ikrvks hna 35 40 phrarachthanys rachkiccanuebksa eruxngyaynaythharrbrachkar rachkiccanuebksa aecngkhwamkrathrwngklaohm eruxngeluxnaelayaynaythharrbrachkar phrarachthanbrrdaskdi hna 473 rachkiccanuebksa prakas eruxng tngnaythharrksarachkaraethn elm 50 hna 383 rachkiccanuebksa prakas eruxng tngnaythharekhapracakar eluxn yayaelapldepnkxnghnun elm 50 hna 925 prakassanknaykrthmntri eruxng phrarachthanysbrrdaskdiaelaekhruxngrachxisriyaphrnklbkhun PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 03 04 subkhnemux 2012 07 02 90pi ochtisri tharab cak hmxciw lukkbt su hmxephlng brrelngphasa phuelxkhainaewdwngwrrnkrrm cakmtichn lingkesiy phrarachthanysnaythharbk raywnsngsyyabtrysnaythharbkipphrarachthan PDF rachkiccanuebksa 35 208 28 emsayn 2461 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2020 07 03 subkhnemux 18 mithunayn 2563 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a trwcsxbkhawnthiin accessdate help PDF rachkiccanuebksa 41 ng 1244 20 krkdakhm 2467 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 09 27 subkhnemux 21 tulakhm 2559 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a trwcsxbkhawnthiin accessdate help rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn elm 46 txnthi 0 ng hna 3506 5 mkrakhm 2472 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn elm 39 txnthi 0 ng hna 3208 4 kumphaphnth 2465 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnaelaehriyy 2017 02 23 thi ewyaebkaemchchin elm 44 txnthi 0 ng hna 2568 20 phvscikayn 2470 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnaelaehriyy elm 46 txnthi 0 ng hna 3689 19 mkrakhm 2472 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnaelaehriyy elm 40 txnthi 0 ng hna 3430 7 mkrakhm 2466