พระพนัสบดี เป็นพระพุทธรูปศิลาศิลปะสมัยทวารวดี ซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณวัตถุ โดยสันนิษฐานว่าพระพนัสบดีองค์จริงนั้น สร้างขึ้นในสมัยทวารวดี และมีการสร้างพระพนัสบดีองค์จำลอง ประดิษฐาน ณ หอพระพระพนัสบดี อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี จัดเป็นพระพุทธรูปที่มีพุทธลักษณะงดงามองค์หนึ่ง
พระพนัสบดี | |
---|---|
พระพุทธรูป | |
ศิลปะ | ปางเสด็จลงจากดาวดึงส์ ศิลปะทวารวดี หมวดพระพนัสบดี |
ความกว้าง | 24 เซนติเมตร |
ความสูง | 45 เซนติเมตร |
วัสดุ | ศิลาดินดำเนื้อละเอียด |
สถานที่ประดิษฐาน | ในครอบครองของทายาทผู้พบ และพระพนัสบดีจำลอง ประดิษฐาน ณ หอพระพนัสบดี ถนนเมืองเก่า ตำบลพนัสนิคม อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี |
ความสำคัญ | พระพุทธรูปสำคัญ ของ อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี |
ส่วนหนึ่งของ |
ประวัติ
มีการค้นพบพระพุทธรูปพระพนัสบดีเมื่อประมาณปี พ.ศ.2440 โดยผู้พบขณะพายเรือไปขายของ ได้ปักไม้พายไปถูกองค์พระใต้ผิวน้ำที่ชายฝั่งคลองแบ่ง อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี และได้เก็บรักษาบูชาไว้ที่บ้านซึ่งอยู่ตรงข้างสถานีตำรวจพนัสนิคมมาจนถึงปัจจุบัน เป็นพระพุทธรูปจำหลักจากศิลาดำเนื้อละเอียด นักโบราณคดีกำหนดว่าเป็นพระพุทธรูปสมัยทวารวดี โดยพระพุทธรูปที่มีพุทธลักษณะเช่นเดียวกันนี้ เก็บรักษาอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนครหลายองค์ พระพนัสบดี มีพุทธลักษณะงดงามแปลกกว่าพระพุทธรูปอื่น ๆ คือ เป็นฐานพระพุทธรูปปางเสด็จลงจากดาวดึงส์ ประทับยืนบนดอกบัว ยกพระหัตถ์ทั้งสองเสมอพระอุระ จีบพระองคุลีพระหัตถ์ทั้งสองเช่นพระพุทธรูปปางปฐมเทศนา บนฝ่าพระหัตถ์ทั้งสองมีลายธรรมจักร เบื้องพระปฤษฎางค์มีประภามณฑล ประทับยืนบนสัตว์พาหนะที่แปลกพิเศษ โดยเป็นสัตว์ที่เกิดจากจินตนาการ ซึ่งประติมากรผู้สร้างพระพุทธรูปนำ โค ครุฑ หงส์ มารวมเป็นสัตว์ตัวเดียวกัน สัตว์นั้นมีหน้าเป็นครุฑ เขาเป็นโค ปีกเป็นหงส์ โดย โค ครุฑ และหงส์ เป็นพาหนะของเทพเจ้าทั้งสาม คือ พระอิศวรทรงโค พระนารายณ์ทรงครุฑ พระพรหมทรงหงส์ ผู้สร้างอาจหมายถึงพระพุทธเจ้าอาศัยศาสนาพราหมณ์เป็นพาหนะในการประกาศพระศาสนา หรืออาจหมายถึงพระพุทธเจ้าทรงชัยชนะแล้วซึ่งศาสนาพราหมณ์ก็ได้ พระพนัสบดีที่ขุดพบมีความสูง 45 เซนติเมตร
พระพนัสบดีองค์จำลอง สร้างเมื่อวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2517 จำลองให้ขนาดใหญ่กว่าเดิม 3 เท่า ประดิษฐานอยู่ ณ หอพระ ซึ่งเป็นอาคารจตุรมุขกลางสระน้ำในเขต เทศบาลเมืองพนัสนิคม ส่วนองค์จริงกรมศิลปากรได้ตรวจอายัดเมื่อ พ.ศ. 2474 พระพนัสบดีเป็นพระพุทธรูปเก่าแก่มีอายุ 1,200–1,300 ปี ประทับยืนบนหลังสัตว์ประหลาดที่สร้างขึ้นจากจินตนาการ รูปร่างคล้ายนก ดวงตากลมโปนโต แก้มเป็นกระพุ้ง จะงอยปากใหญ่งุ้มแข็งแรง ปลายจะงอยปากจากบนลงล่าง มีรูทะลุคล้ายกับจะแขวนกระดิ่งได้ มีเขาทั้งคู่บิดเป็นเกลียวงอเข้าหากันคล้ายเขาโคตั้งอยู่เหนือตา ที่โคนเขามีหูสองหูอย่างหูโค มีปีสองข้างใหญ่สั้นที่กำลังกางออก ขาทั้งสองข้างพับแนบทรวงอกยกเชิดขึ้นอย่างขาของครุฑที่กำลังเหินลม
ประกาศกรมศิลปากร
กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนพระพุทธรูปศิลาสมัยทวารวดี อำเภอพนัสนิคม ตำบลพนัสนิคม เป็นโบราณวัตถุ เมื่อวันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2478
เชิงอรรถ
- พนัสบดีแปลว่า ผู้เป็นใหญ่ในป่า
อ้างอิง
- "ส่องพระเครื่อง : เหรียญพระพนัสบดี รุ่นแรก-ปี พ.ศ.2517 วัตถุมงคลพนัสนิคม". มติชนสุดสัปดาห์. 11 พฤศจิกายน 2018.
- "สถานที่ท่องเที่ยว หอพระพนัสบดี". เทศบาลเมืองพนัสนิคม.
- . จังหวัดชลบุรี. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 เมษายน 2008.
- ราชกิจจานุเบกษา. "ประกาศกรมศิลปากร กำหนดจำนวนโบราณสถานสำหรับชาติ" (PDF). เล่ม 52 หน้า 3684. 8 มีนาคม พ.ศ. 2478.
แหล่งข้อมูลอื่น
- "หอพระพนัสบดี", คลังข้อมูลชุมชน ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), 28 พฤษภาคม 2021
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phraphnsbdi epnphraphuththrupsilasilpasmythwarwdi sungidrbkarkhunthaebiynepnobranwtthu odysnnisthanwaphraphnsbdixngkhcringnn srangkhuninsmythwarwdi aelamikarsrangphraphnsbdixngkhcalxng pradisthan n hxphraphraphnsbdi xaephxphnsnikhm cnghwdchlburi cdepnphraphuththrupthimiphuththlksnangdngamxngkhhnungphraphnsbdiphraphuththrupsilpapangesdclngcakdawdungs silpathwarwdi hmwdphraphnsbdikhwamkwang24 esntiemtrkhwamsung45 esntiemtrwsdusiladindaenuxlaexiydsthanthipradisthaninkhrxbkhrxngkhxngthayathphuphb aelaphraphnsbdicalxng pradisthan n hxphraphnsbdi thnnemuxngeka tablphnsnikhm xaephxphnsnikhm cnghwdchlburikhwamsakhyphraphuththrupsakhy khxng xaephxphnsnikhm cnghwdchlburiswnhnungkhxngsaranukrmphraphuththsasnaprawtimikarkhnphbphraphuththrupphraphnsbdiemuxpramanpi ph s 2440 odyphuphbkhnaphayeruxipkhaykhxng idpkimphayipthukxngkhphraitphiwnathichayfngkhlxngaebng xaephxphnsnikhm cnghwdchlburi aelaidekbrksabuchaiwthibansungxyutrngkhangsthanitarwcphnsnikhmmacnthungpccubn epnphraphuththrupcahlkcaksiladaenuxlaexiyd nkobrankhdikahndwaepnphraphuththrupsmythwarwdi odyphraphuththrupthimiphuththlksnaechnediywknni ekbrksaxyuthiphiphithphnthsthanaehngchatiphrankhrhlayxngkh phraphnsbdi miphuththlksnangdngamaeplkkwaphraphuththrupxun khux epnthanphraphuththruppangesdclngcakdawdungs prathbyunbndxkbw ykphrahtththngsxngesmxphraxura cibphraxngkhuliphrahtththngsxngechnphraphuththruppangpthmethsna bnfaphrahtththngsxngmilaythrrmckr ebuxngphrapvsdangkhmipraphamnthl prathbyunbnstwphahnathiaeplkphiess odyepnstwthiekidcakcintnakar sungpratimakrphusrangphraphuththrupna okh khruth hngs marwmepnstwtwediywkn stwnnmihnaepnkhruth ekhaepnokh pikepnhngs ody okh khruth aelahngs epnphahnakhxngethphecathngsam khux phraxiswrthrngokh phranaraynthrngkhruth phraphrhmthrnghngs phusrangxachmaythungphraphuththecaxasysasnaphrahmnepnphahnainkarprakasphrasasna hruxxachmaythungphraphuththecathrngchychnaaelwsungsasnaphrahmnkid phraphnsbdithikhudphbmikhwamsung 45 esntiemtr phraphnsbdixngkhcalxng srangemuxwnthi 25 mkrakhm ph s 2517 calxngihkhnadihykwaedim 3 etha pradisthanxyu n hxphra sungepnxakharcturmukhklangsranainekht ethsbalemuxngphnsnikhm swnxngkhcringkrmsilpakridtrwcxaydemux ph s 2474 phraphnsbdiepnphraphuththrupekaaekmixayu 1 200 1 300 pi prathbyunbnhlngstwprahladthisrangkhuncakcintnakar ruprangkhlaynk dwngtaklmopnot aekmepnkraphung cangxypakihyngumaekhngaerng playcangxypakcakbnlnglang miruthalukhlaykbcaaekhwnkradingid miekhathngkhubidepnekliywngxekhahaknkhlayekhaokhtngxyuehnuxta thiokhnekhamihusxnghuxyanghuokh mipisxngkhangihysnthikalngkangxxk khathngsxngkhangphbaenbthrwngxkykechidkhunxyangkhakhxngkhruththikalngehinlmprakaskrmsilpakrkrmsilpakridkhunthaebiynphraphuththrupsilasmythwarwdi xaephxphnsnikhm tablphnsnikhm epnobranwtthu emuxwnthi 8 minakhm ph s 2478echingxrrthphnsbdiaeplwa phuepnihyinpaxangxing sxngphraekhruxng ehriyyphraphnsbdi runaerk pi ph s 2517 wtthumngkhlphnsnikhm mtichnsudspdah 11 phvscikayn 2018 sthanthithxngethiyw hxphraphnsbdi ethsbalemuxngphnsnikhm cnghwdchlburi khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 7 emsayn 2008 rachkiccanuebksa prakaskrmsilpakr kahndcanwnobransthansahrbchati PDF elm 52 hna 3684 8 minakhm ph s 2478 aehlngkhxmulxun hxphraphnsbdi khlngkhxmulchumchn sunymanusywithyasirinthr xngkhkarmhachn 28 phvsphakhm 2021bthkhwamphraphuththrup ethwrup aelarupekharphniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmul duephimthi sthaniyxy phraphuththsasnadk