พระบรมราชานุสาวรีย์พ่อขุนรามคำแหงมหาราช

พระบรมราชานุสาวรีย์พ่อขุนรามคำแหงมหาราช เป็นพระบรมราชานุสาวรีย์ที่ตั้งอยู่ภายในอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย สร้างขึ้นเพื่ออุทิศแด่พ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระมหากษัตริย์ในสมัยอาณาจักรสุโขทัย ที่ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่และทรงมีพระปรีชาสามารถนานัปการ อาทิ การประดิษฐ์อักษรไทย การปกครองแบบพ่อปกครองลูก บ้านเมืองร่มเย็นเป็นสุข และอุดมสมบูรณ์

พระบรมราชานุสาวรีย์
พ่อขุนรามคำแหงมหาราช

ที่ตั้ง	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย ประเทศไทย 17°01′09.5″N 99°42′17″E / 17.019306°N 99.70472°E / 17.019306; 99.70472
ผู้ออกแบบ	กรมศิลปากร
ประเภท	พระบรมราชานุสาวรีย์
วัสดุ	ทองเหลืองผสมทองแดงรมดำ
ความยาว	แท่นฐาน: 4 เมตร (13 ฟุต)
ความกว้าง	แท่นฐาน: 2.88 เมตร (9.4 ฟุต)
เริ่มก่อสร้าง	26 พฤศจิกายน 2512 (2512-11-26)
สร้างเสร็จ	13 เมษายน 2519 (2519-04-13)
การเปิด	17 พฤศจิกายน 2528 (2528-11-17)
อุทิศแด่	พ่อขุนรามคำแหงมหาราช

กรมศิลปากรเป็นหน่วยงานควบคุมการออกแบบ โดยจอมพลถนอม กิตติขจร นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น ได้เป็นประธานในพิธีวางศิลาฤกษ์แท่นประดิษฐานเมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2512 ก่อนจะอัญเชิญพระบรมรูปขึ้นประดิษฐานบนแท่นเมื่อวันที่ 13 เมษายน พ.ศ. 2519 และพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินไปทรงประกอบพิธีเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2528 และในวันที่ 17 มกราคมของทุกปี ทางราชการได้กำหนดรัฐพิธีถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์เป็นประจำทุกปี

องค์ประกอบ

พระบรมรูป

มีพระพักตร์และทรวดทรง ซึ่งจินตนาการตามลักษณะของสุภาพชนและเจ้านายสมัยสุโขทัย ลักษณะพระพักตร์ยังจำลองแบบตามพระพุทธรูปสมัยสุโขทัยด้วย สร้างในท่าประทับนั่งห้อยพระบาทบนพระแท่นมนังศิลาบาตร ขนาดพระแท่นเท่าจริง คือยาว 4 เมตร กว้าง 2.88 เมตร พระหัตถ์ขวาทรงถือพระคัมภีร์ พระหัตถ์ซ้ายอยู่ในท่าทรงสั่งสอนประชาชน พระแท่นด้านซ้ายมีพานวางพระขรรค์ไว้ข้าง ๆ พระบรมรูปหล่อด้วยโลหะทองเหลืองผสมทองแดงรมดำ มีน้ำหนักประมาณ 3 ตัน

แท่นฐาน

ทรวดทรงแท่นฐานอยู่ในผังสี่เหลี่ยมจัตุรัส ลักษณะสถาปัตยกรรมเลียนแบบ เป็นแท่นนฐานแบบเจดีย์ทรงกลมในวัดมหาธาตุ จังหวัดสุโขทัย รอบฐานแบ่งออกเป็น 3 ชั้น ชั้นล่างสัณฐานเตี้ยเหมือนมูลดิน ประดับด้วยลวดลายกาบบัว ด้านหน้าประดิษฐานรูปศิลาจารึกจำลองขนาด 2 เท่าจริง มีบันไดขึ้น 4 ด้าน ระหว่างขั้นบันไดประดับหินยกพื้นขึ้นไปอีก 2 ชั้น แต่ละชั้นประดับด้วยลายบัวคว่ำบัวหงายถึงฐานชั้นที่ 3 ประดิษฐาน และพระบรมรูปพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ด้านหน้าพระบรมรูปมีคำจารึก

ภาพจำหลักที่แท่นฐาน

• แผ่นที่ 1
  พ่อขุนรามคำแหงทรงช้างเผือกชื่อ อรูจาครี ไปนบพระอัฏฐารส ณ วัดตะพานหิน ในวันพระขึ้น 15 ค่ำ
• แผ่นที่ 2
  จูงวัวไปค้า ขี่ม้าไปขาย ใครจักใคร่ค้าช้าง ค้า ใครจักใคร่ค้าม้า ค้า

• แผ่นที่ 3
  พ่อขุนรามคำแหงชนช้างกับขุนสามชน
• แผ่นที่ 4
  ชาวสุโขทัย บำเพ็ญศีล ทาน การกุศล

ภาพจำหลักฐานข้างพระบรมรูป

• ภาพที่ 2
  ภาพพ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงรับเรื่องราวร้องทุกข์ของราษฎร

ดูเพิ่ม

• พ่อขุนรามคำแหงมหาราช
• อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

อ้างอิง

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ พระบรมราชานุสาวรีย์พ่อขุนรามคำแหงมหาราช

1. . thaimaptravel.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-02-21. สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
2. . มหาวิทยาลัยรามคำแหง สาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสุโขทัย. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-12-05. สืบค้นเมื่อ 2023-01-28.
3. . มหาวิทยาลัยรามคำแหง สาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสุโขทัย. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2023-01-16. สืบค้นเมื่อ 2023-01-28.