พระธาตุโพนจิกเวียงงัว

พระธาตุโพนจิกเวียงงัว เป็นพระธาตุที่เชื่อกันว่าบรรจุพระธาตุเขี้ยวฝาง (พระทันตธาตุ) ประดิษฐานอยู่ที่ บ้านโคกป่าฝาง ตำบลปะโค อำเภอเมืองหนองคาย จังหวัดหนองคาย ตามตำนานอุรังคธาตุ มีลักษณะทางศิลปกรรมเป็นเจดีย์ทรงระฆังสูง ก่ออิฐสอด้วยดินและยางไม้ มีฐานประทักษิณเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนาดกว้าง 17.50 เมตร ยาว 17.50 เมตร ภายในฐานประทักษิณถมดินอัดแน่น และน่าจะมีการฉาบขอบฐานประทักษิณด้วยปูนฉาบเช่นกัน อีกทั้งมุมทั้งสี่ทิศพบซากฐานอิฐรูปทรงสี่เหลี่ยมสันนิษฐานว่าเป็นพระธาตุจำลองประจำมุม 4 องค์ ถัดขึ้นไปคือฐานเขียงล่าง เป็นทรงสี่เหลี่ยมทำแท่นประดิษฐานโดยรอบ เพื่อประดิษฐานพระธาตุจำลอง 30 องค์ ส่วนเรือนธาตุเป็นองค์ระฆังทรงกลมเรียวยาวอยู่ด้านบน ถัดขึ้นไปเป็นชั้นบัวลูกแก้วในผังกลมซ้อนกัน 4 ชิ้น ส่วนยอดเป็นปลีทรงแหลมสูง คาดว่าน่าจะทำขึ้นใหม่ภายหลัง

พระธาตุโพนจิกเวียงงัว วัดพระธาตุบุ อำเภอเมืองหนองคาย จังหวัดหนองคาย

ซากโบราณสถานอิฐ อยู่บริเวณด้านทิศตะวันออกของพระธาตุโพนจิก เป็นฐานอาคารก่ออิฐ ขนาด 5.30*5.30 เมตร สูง 80 เซนติเมตร ฐานล่างของอาคารดังกล่าวมีลักษณะเป็นฐานเขียง 1 ชั้น ภายในถมปรับพื้นด้วยเศษอิฐและดินผสมเม็ดแลงบดอัด นอกจากนี้ยังพบแท่งศิลาแลงทรงกระบอกปักอยู่โดยรอบซากฐานอาคารดังกล่าว จึงสันนิษฐานเบื้องต้นว่าฐานอาคารอิฐหลังนี้น่าจะเป็นสิม (โบสถ์) และแท่งศิลาแลงเหล่านี้น่าจะเป็นหลักกำหนดเขตในการทำสังฆกรรม เช่นเดียวกับพัทธสีมา

ประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 99 ตอนที่ 172 วันที่ 18 พฤศจิกายน 2525 พื้นที่ประมาณ 1 ไร่ 1 งาน 58 ตารางวา

อ้างอิง

• พระธาตุโพนจิกเวียงงัว พระบรมสารีริกธาตุที่ถูกลืม^[]
• ธาตุโพนจิกเวียงงัง (วัดพระธาตุบุ)^[]

1. วินิจ พลพิทักษ์, ความเป็นมา พระธาตุโพนจิกเวียงงัว, เข้าถึงข้อมูลวันที่ 17 พฤษภาคม 2556
2. ประภัสสร์ ชูวิเชียร, พระธาตุโพนจิกเวียงงัว วัดป่าพระธาตุบุ^[], เข้าถึงข้อมูลวันที่ 17 พฤษภาคม 2556
3. ประกาศกรมศิลปากร เรื่อง ขึ้นทะเบียนโบราณสถาน (ธาตุไพนจิกเวียงงัว)