พรรคสังคมนิยมพม่า

พรรคสังคมนิยมพม่า (Burma Socialist Party) หรือพรรคเสรีชน (สังคมนิยม) (People's Freedom (Socialist) Party) เป็นพรรคการเมืองในพม่า และเป็นพรรคการเมืองที่โดดเด่นในการเมืองพม่าหลัง พ.ศ. 2491 และเป็นพรรคการเมืองหลักในสันนิบาตเสรีชนต่อต้านฟาสซิสต์ พรรคนี้ก่อตั้งเมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2488 โดยสืบเนื่องมาจากพรรคประชาชนปฏิวัติ พรรคนี้ได้ต่อต้านบทบาทของที่เคยโดดเด่นในสันนิบาตมาก่อนหน้านี้ แกนนำหลักของพรรคสังคมนิยมคือ บะส่วย และคนอื่นๆ อีก 5 คน

เมื่อทะขิ่นมาถึงย่างกุ้งใน พ.ศ. 2488 เขาได้เป็นหัวหน้าพรรค บะส่วยเป็นเลขาธิการทั่วไป ส่วนจอเย่งเป็นผู้ช่วยเลขาธิการ พรรคนี้ได้จัดตั้งสภาสหภาพการค้าแห่งพม่า ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2488 เพื่อต่อต้านสภาสหภาพแห่งการค้าของพม่าที่งหมดที่จัดตั้งโดยพรรคคอมมิวนิสต์ ต่อมาใน พ.ศ. 2490 ทะขิ่นเมียะถูกฆาตกรรมพร้อมอองซาน ขึ้นเป็นหัวหน้าพรรคคนใหม่ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2490 แต่เขาถูกขอร้องให้ลาออกในปีถัดมา โกโกคยีจึงลาออกจากพรรคและเข้าร่วมกับการต่อสู้ใต้ดิน หลังจากนั้น ตำแหน่งหัวหน้าพรรคถูกยกเลิกไป บะส่วยกับจอเย่งเป็นผู้นำพรรคแทน

ใน พ.ศ. 2491 พรรคเปลี่ยนชื่อใหม่เป็นพรรคสังคมนิยมพม่า ต่อมา ใน พ.ศ. 2492 เปลี่ยนชื่อเป็นสหภาพสังคมนิยม แต่ในปีต่อมาก็กลับไปใช้ชื่อเดิมอีก พรรคได้ออกวารสารชื่อวารสารแนวร่วมสังคมนิยมรายสัปดาห์ (The Socialist Front Weekly Journal) ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2493 เกิดความแตกแยกภายในพรรค กลุ่มฝ่ายซ้ายแยกออกไปตั้งพรรคกรรมกรพม่า โดยสมาชิกของพรรคลดลงไปมากจาก 2,000 คน เหลือประมาณ 200 คน พรรคนี้สลายตัวไปใน พ.ศ. 2507

อ้างอิง

1. Win, Kyaw Zaw. A history of the Burma Socialist Party (1930-1964)
2. Rose, Saul. Socialism in Southern Asia. London: Oxford University Press, 1959. p. 106
3. Rose, Saul. Socialism in Southern Asia. London: Oxford University Press, 1959. p. 113