ปยะตะ (พม่า: ပြာသာဒ်, ออกเสียง: [pjaʔθaʔ]; จากภาษาสันสกฤต ปฺราสาท; มอญ: တန်ဆံၚ် ออกเสียง: [tan.cʰi̤ŋ]) เป็นชื่อของอาคารหลังคาหลายชั้น โดยมีชั้นเป็นเลขคี่ (จากสามชั้นถึงเจ็ด) ปยะตะ มักอยู่ในสถาปัตยกรรมพุทธและสถาปัตยกรรมหลวงของพม่า (เช่น อาคารพระราชวัง, เจดีย์) และหอคอยเหนือพระพุทธรูปหรือสถานที่ศักดิ์สิทธิ์อื่น ๆ (เช่น พระที่นั่งและประตูเมือง)
โครงสร้าง
ปยะตะสร้างจากหลังคาทรงสี่เหลี่ยมมีหน้าจั่วสูงต่อเนื่องเป็นทรงกรวยหลายชั้น โดยมีโครงสร้างคล้ายกล่องแทรกขั้นระหว่างหลังคาแต่ละชั้น เรียกว่า เลบอ (လည်ပေါ်) ปยะตะสวมมงกุฎยอดไม้แหลมที่เรียกว่า ไตง์พู่ (တိုင်ဖူး) หรือ กู้นพู่ (ကွန်းဖူး) ขึ้นอยู่กับรูปร่าง คล้ายกับ ที่ หรือฉัตร ซึ่งเป็นเครื่องประดับที่สวมยอดบนสุดของเจดีย์พม่า ขอบของแต่ละชั้นมีการประดับแผ่นโลหะปิดทองตรงมุมที่เรียกว่า ตุยีน (တုရင်; คล้ายกับช่อฟ้าของไทย) ปยะตะมีสามประเภทหลัก โดยแบ่งตามจำนวนชั้นที่เรียกว่า โบน (ဘုံ, จากภาษาบาลี ภูมิ) สามชั้น, ห้าชั้น และเจ็ดชั้น
ประวัติ
การใช้ปยะตะเริ่มแรกในสถาปัตยกรรมพม่ามีตัวอย่างมาตั้งแต่สมัยอาณาจักรพุกาม ตัวอย่างโดดเด่นที่มีลักษณะเป็นปยะตะในยุคนี้ เช่น อานานดาพะย่า วัดกอด่อปะลีน
ในพม่าก่อนยุคอาณานิคม ปยะตะเป็นส่วนสำคัญในอาคารของราชวงศ์ เป็นสัญลักษณ์ของดาวดึงส์สวรรค์ของชาวพุทธ เหนือบัลลังก์หลักในท้องพระโรงมีปยะตะเก้าชั้น โดยส่วนยอดสื่อถึงเขาพระสุเมรุ (မြင်းမိုရ်) และชั้นล่างหกชั้นสื่อถึงที่อยู่ของเหล่าเทวดาและมนุษย์ นอกจากนี้ ประตูเมืองทั้งสิบสองแห่งของเมืองหลวงพม่ายังประดับด้วยปยะตะ โดยประตูหลักที่ใช้โดยราชวงศ์มีห้าชั้น
พม่าก่อนยุคอาณานิคมมีกฎหมายป้องกันความฟุ่มเฟือย จำกัดการใช้ปยะตะไว้เฉพาะอาคารของราชวงศ์และทางศาสนาเท่านั้น และมีการควบคุมจำนวนชั้นตามระดับชั้นยศ ปยะตะเก้าชั้นสงวนไว้สำหรับกษัตริย์แห่งอาณาจักร โดยที่เจ้าฟ้าประเทศราชสำคัญ มีสิทธิใช้ปยะตะเจ็ดชั้น
คลังภาพ
- ปยะตะบนเรือพระที่นั่งพระเจ้าสีป่อ
- ปยะตะบนสุสานพระศพพระเจ้าอลองพญา
- ปยะตะบนสุสานพระศพพระเจ้ามินดง
- ปยะตะบนกำแพงพระราชวังมัณฑะเลย์
- ปยะตะทางขึ้นเจดีย์ชเวดากอง
- ปยะตะบริเวณเจดีย์ชเวดากอง
อ้างอิง
- Hla, U Kan (1977). "Pagan: Development and Town Planning". Journal of the Society of Architectural Historians. 36 (1): 15–29. doi:10.2307/989143. JSTOR 989143.
- Scott, James George (1910). The Burman, His Life and Notions. BiblioBazaar. p. 126. ISBN .
- Strachan, Paul (1990). Imperial Pagan: art and architecture of Burma. University of Hawaii Press. ISBN .
- Ferguson, John (1981). Essays on Burma. Brill Archive. p. 53. ISBN .
- Michael, Aung-Thwin (1986). "Heaven, Earth, and the Supernatural World: Dimensions of the Exemplary Center in Burmese History". . 2. 1307834694.
- Fraser-Lu, Sylvia (1994). Burmese Crafts: Past and Present (ภาษาอังกฤษ). Oxford University Press. ISBN .
- Tilly, Henry L. (1903). Wood Carving Of Burma. Burma: Superintendent, Government Printing.
- Nisbet, John (1901). Burma Under British Rule--and Before (ภาษาอังกฤษ). A. Constable.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
pyata phma ပ သ ဒ xxkesiyng pjaʔ8aʔ cakphasasnskvt p rasath mxy တန ဆ ၚ xxkesiyng tan cʰi ŋ epnchuxkhxngxakharhlngkhahlaychn odymichnepnelkhkhi caksamchnthungecd pyata mkxyuinsthaptykrrmphuththaelasthaptykrrmhlwngkhxngphma echn xakharphrarachwng ecdiy aelahxkhxyehnuxphraphuththruphruxsthanthiskdisiththixun echn phrathinngaelapratuemuxng thxngphraorngkhxngphrarachwngmnthaelymipyataecdchnxnoddednokhrngsrangpyatasrangcakhlngkhathrngsiehliymmihnacwsungtxenuxngepnthrngkrwyhlaychn odymiokhrngsrangkhlayklxngaethrkkhnrahwanghlngkhaaetlachn eriykwa elbx လည ပ pyataswmmngkudyxdimaehlmthieriykwa itngphu တ င ဖ hrux kunphu က န ဖ khunxyukbruprang khlaykb thi hruxchtr sungepnekhruxngpradbthiswmyxdbnsudkhxngecdiyphma khxbkhxngaetlachnmikarpradbaephnolhapidthxngtrngmumthieriykwa tuyin တ ရင khlaykbchxfakhxngithy pyatamisampraephthhlk odyaebngtamcanwnchnthieriykwa obn ဘ cakphasabali phumi samchn hachn aelaecdchnprawtiphaphcitrkrrmfaphnngpyatakxxiththuxpuninemuxngxngwa karichpyataerimaerkinsthaptykrrmphmamitwxyangmatngaetsmyxanackrphukam twxyangoddednthimilksnaepnpyatainyukhni echn xanandaphaya wdkxdxpalin inphmakxnyukhxananikhm pyataepnswnsakhyinxakharkhxngrachwngs epnsylksnkhxngdawdungsswrrkhkhxngchawphuthth ehnuxbllngkhlkinthxngphraorngmipyataekachn odyswnyxdsuxthungekhaphrasuemru မ င မ ရ aelachnlanghkchnsuxthungthixyukhxngehlaethwdaaelamnusy nxkcakni pratuemuxngthngsibsxngaehngkhxngemuxnghlwngphmayngpradbdwypyata odypratuhlkthiichodyrachwngsmihachn phmakxnyukhxananikhmmikdhmaypxngknkhwamfumefuxy cakdkarichpyataiwechphaaxakharkhxngrachwngsaelathangsasnaethann aelamikarkhwbkhumcanwnchntamradbchnys pyataekachnsngwniwsahrbkstriyaehngxanackr odythiecafapraethsrachsakhy misiththiichpyataecdchnkhlngphaphpyatabneruxphrathinngphraecasipx pyatabnsusanphrasphphraecaxlxngphya pyatabnsusanphrasphphraecamindng pyatabnkaaephngphrarachwngmnthaely pyatathangkhunecdiychewdakxng pyatabriewnecdiychewdakxngxangxingwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb pyata Hla U Kan 1977 Pagan Development and Town Planning Journal of the Society of Architectural Historians 36 1 15 29 doi 10 2307 989143 JSTOR 989143 Scott James George 1910 The Burman His Life and Notions BiblioBazaar p 126 ISBN 978 1 115 23195 4 Strachan Paul 1990 Imperial Pagan art and architecture of Burma University of Hawaii Press ISBN 978 0 8248 1325 3 Ferguson John 1981 Essays on Burma Brill Archive p 53 ISBN 978 90 04 06323 5 Michael Aung Thwin 1986 Heaven Earth and the Supernatural World Dimensions of the Exemplary Center in Burmese History 2 1307834694 Fraser Lu Sylvia 1994 Burmese Crafts Past and Present phasaxngkvs Oxford University Press ISBN 9780195886085 Tilly Henry L 1903 Wood Carving Of Burma Burma Superintendent Government Printing Nisbet John 1901 Burma Under British Rule and Before phasaxngkvs A Constable