นิลส์ รือแปร์ ฟินเซิน (เดนมาร์ก: Niels Ryberg Finsen; 15 ธันวาคม ค.ศ. 1860 – 24 กันยายน ค.ศ. 1904) เป็นแพทย์และนักวิทยาศาสตร์ชาวไอซ์แลนด์/หมู่เกาะแฟโร/เดนมาร์ก ใน ค.ศ. 1903 เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์เนื่องจาก "ให้ไว้เพื่อความระลึกถึงการอุทิศตนของท่านในวิธีการรักษาโรค โดยเฉพาะโรค lupus vulgaris โดยการใช้รังสีแสงเข้มข้นอันเป็นการเปิดทางใหม่ในความรู้ด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์"
นิลส์ รือแปร์ ฟินเซิน | |
---|---|
เกิด | 15 ธันวาคม ค.ศ. 1860 ทอร์เชาน์ หมู่เกาะแฟโร |
เสียชีวิต | 24 กันยายน ค.ศ. 1904 โคเปนเฮเกน เดนมาร์ก | (43 ปี)
รางวัล | รางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ (ค.ศ. 1903) |
ประวัติ
นิลส์ ฟินเซินเกิดที่ทอร์เชาน์ หมู่เกาะแฟโร เป็นบุตรคนที่ 2 จาก 4 คนของฮันเนส สไตน์กริม ฟินเซิน (Hannes Steingrim Finsen) ซึ่งเป็นสมาชิกตระกูลชาวไอซ์แลนด์ซึ่งย้อนประวัติได้ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 10 และโยแฮเนอ โฟร์มัน (Johanne Formann) ซึ่งถือกำเนิดและเติบโตที่ไอซ์แลนด์ ครอบครัวของเขาได้ย้ายจากไอซ์แลนด์ไปยังทอร์เชาน์ใน ค.ศ. 1858 เพราะบิดาของเขาได้รับตำแหน่งที่หมู่เกาะแฟโร ใน ค.ศ. 1864 เมื่อนิลส์มีอายุได้ 4 ปี มารดาของเขาเสียชีวิต และบิดาของเขาแต่งงานใหม่กับลูกพี่ลูกน้องของโยแฮเนอชื่อ เปียร์กีเตอ เคียร์สตีเนอ โฟร์มัน (Birgitte Kirstine Formann) และมีลูกด้วยกัน 6 คน ใน ค.ศ. 1871 บิดาของนิลส์ได้เป็นข้าหลวง (Amtmand) ของหมู่เกาะแฟโร นิลส์ ฟินเซินได้รับการศึกษาชั้นต้นในเมืองทอร์เชาน์ จน ค.ศ. 1874 เขาได้ศึกษาที่โรงเรียนประจำ Herlufsholm ที่เดนมาร์ก ที่ซึ่งพี่ชายของเขา โอลาฟ ฟินเซิน กำลังศึกษาอยู่ นิลส์ปรับตัวเข้ากับโรงเรียนได้ยากตรงข้ามกับโอลาฟ ดังจะเห็นจากข้อความของครูใหญ่ที่กล่าวถึงนิลส์ว่าเป็น "เด็กชายที่จิตใจดีแต่ขาดทักษะและความกระตือรือร้น" อันตรงข้ามกับการทำงานและการวิจัยของนิลส์ในเวลาต่อมา เนื่องจากผลการเรียนของเขาไม่ดีจึงย้ายมาเรียนที่โรงเรียนเก่าของบิดาของเขา คือ Lærði skólinn ในเรคยาวิกใน ค.ศ. 1876 ซึ่งผลการเรียนของเขาดีขึ้นอย่างมาก
ศึกษาด้านแพทยศาสตร์
ใน ค.ศ. 1882 นิลส์ ฟินเซินย้ายไปยังโคเปนเฮเกนเพื่อศึกษาวิชาแพทยศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน และสำเร็จการศึกษาใน ค.ศ. 1890 หลังจากเรียนจบเขาได้เป็นนักชำแหละ (prosector) ด้านกายวิภาคศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน หลังจากนั้น 3 ปีเขาลาออกและอุทิศตนเพื่อการศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์ ใน ค.ศ. 1898 ฟินเซินได้รับตำแหน่งศาสตราจารย์และได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ Knight of the Order of Dannebrog ใน ค.ศ. 1899
(Finsen Institute) ก่อตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1896 โดยนิลส์ ฟินเซินเป็นผู้อำนวยการ ซึ่งต่อมาได้รวมกับโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน และในปัจจุบันคือห้องปฏิบัติการวิจัยมะเร็งที่เชี่ยวชาญด้าน
ฟินเซินเป็นที่รู้จักด้านทฤษฎี (phototherapy) ซึ่งกล่าวว่าความยาวคลื่นของแสงมีผลดีทางด้านการแพทย์ งานเขียนที่สร้างชื่อเสียงคือ Finsen Om Lysets Indvirkninger paa Huden (ผลกระทบของแสงต่อผิวหนัง) ที่ตีพิมพ์ใน ค.ศ. 1893 และ Om Anvendelse i Medicinen af koncentrerede kemiske Lysstraaler (การใช้รังสีแสงเคมีเข้มข้นในทางการแพทย์) ที่ตีพิมพ์ใน ค.ศ. 1896 ผลงานดังกล่าวได้รับการแปลเป็นภาษาเยอรมัน และตีพิมพ์เป็นภาษาฝรั่งเศสในชื่อ La Photothérapie ผลงานในช่วงบั้นปลายชีวิตคืองานวิจัยผลของเกลือ โดยศึกษาผลของอาหารที่มีปริมาณโซเดียมต่ำซึ่งได้รับการตีพิมพ์ใน ค.ศ. 1904 ชื่อ En Ophobning af Salt i Organismen (การสะสมของเกลือในสิ่งมีชีวิต)
ชีวิตส่วนตัว
ใน ค.ศ. 1889 นิลส์ ฟินเซิน หมั้นกับอิงเงอบอร์ก บัลสเลฟ (Ingeborg Balslev; 1868–1963) และแต่งงานเมื่อวันที่ 29 ธันวาคม ค.ศ. 1892 ตั้งแต่ช่วงกลางคริสต์ทศวรรษ 1880 สุขภาพของเขาแย่ลงเรื่อย ๆ เขามีปัญหาด้านหัวใจและท้องมานและอ่อนแรง แม้อาการเจ็บป่วยจะรบกวนร่างกายแต่จิตใจของเขายังคงเข้มแข็ง แม้บั้นปลายชีวิตเขาต้องนั่งรถเข็นเขาก็ยังอุทิศตนเพื่อการแพทย์อย่างมากมาย
อนุสรณ์
สถาบันฟินเซินที่โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกนตั้งชื่อขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่ท่าน และที่เมืองทอร์เชาน์มีอนุสรณ์สถานเพื่อระลึกถึงฟินเซิน เช่น ถนนสายหลักสายหนึ่งของเมืองตั้งชื่อตามท่าน อนุสาวรีย์เพื่อระลึกถึงฟินเซินซึ่งออกแบบโดย (Rudolph Tegner) สร้างขึ้นที่โคเปนเฮเกนใน ค.ศ. 1909 มีลักษณะเป็นผู้ชายและมีผู้หญิง 2 คนพิงอยู่กำลังเอื้อมขึ้นไปยังท้องฟ้า อนุสาวรีย์ดังกล่าวมีชื่อว่า Mod lyset (มุ่งสู่แสงสว่าง) ซึ่งเป็นสัญลักษณ์แสดงหลักทฤษฎีของฟินเซินว่าแสงสว่างสามารถรักษาโรคได้
อ้างอิง
- [http://nobelprize.org/medicine/laureates/1903/index.html Medicine 1903 at nobelprize.org
- http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1903/finsen-bio.html
- Tegner Museum, Reaching towards the light
แหล่งข้อมูลอื่น
- Biography from the Nobel Foundation
- Niels Finsen, an engine of our ingenuity
- An extensive biography on Niels Finsen (in Danish only)
- The Finsen Institute at Copenhagen University Hospital 2009-04-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
nils ruxaepr finesin ednmark Niels Ryberg Finsen 15 thnwakhm kh s 1860 24 knyayn kh s 1904 epnaephthyaelankwithyasastrchawixsaelnd hmuekaaaefor ednmark in kh s 1903 ekhaidrbrangwloneblsakhasrirwithyahruxkaraephthyenuxngcak ihiwephuxkhwamralukthungkarxuthistnkhxngthaninwithikarrksaorkh odyechphaaorkh lupus vulgaris odykarichrngsiaesngekhmkhnxnepnkarepidthangihminkhwamrudanwithyasastrkaraephthy nils ruxaepr finesinekid15 thnwakhm kh s 1860 thxrechan hmuekaaaeforesiychiwit24 knyayn kh s 1904 1904 09 24 43 pi okhepnehekn ednmarkrangwlrangwloneblsakhasrirwithyahruxkaraephthy kh s 1903 prawtinils finesinekidthithxrechan hmuekaaaefor epnbutrkhnthi 2 cak 4 khnkhxnghnens sitnkrim finesin Hannes Steingrim Finsen sungepnsmachiktrakulchawixsaelndsungyxnprawtiidthungkhriststwrrsthi 10 aelaoyaehenx ofrmn Johanne Formann sungthuxkaenidaelaetibotthiixsaelnd khrxbkhrwkhxngekhaidyaycakixsaelndipyngthxrechanin kh s 1858 ephraabidakhxngekhaidrbtaaehnngthihmuekaaaefor in kh s 1864 emuxnilsmixayuid 4 pi mardakhxngekhaesiychiwit aelabidakhxngekhaaetngnganihmkblukphiluknxngkhxngoyaehenxchux epiyrkietx ekhiyrstienx ofrmn Birgitte Kirstine Formann aelamilukdwykn 6 khn in kh s 1871 bidakhxngnilsidepnkhahlwng Amtmand khxnghmuekaaaefor nils finesinidrbkarsuksachntninemuxngthxrechan cn kh s 1874 ekhaidsuksathiorngeriynpraca Herlufsholm thiednmark thisungphichaykhxngekha oxlaf finesin kalngsuksaxyu nilsprbtwekhakborngeriynidyaktrngkhamkboxlaf dngcaehncakkhxkhwamkhxngkhruihythiklawthungnilswaepn edkchaythiciticdiaetkhadthksaaelakhwamkratuxruxrn xntrngkhamkbkarthanganaelakarwicykhxngnilsinewlatxma enuxngcakphlkareriynkhxngekhaimdicungyaymaeriynthiorngeriynekakhxngbidakhxngekha khux Laerdi skolinn inerkhyawikin kh s 1876 sungphlkareriynkhxngekhadikhunxyangmak suksadanaephthysastr in kh s 1882 nils finesinyayipyngokhepneheknephuxsuksawichaaephthysastrthimhawithyalyokhepnehekn aelasaerckarsuksain kh s 1890 hlngcakeriyncbekhaidepnnkchaaehla prosector dankaywiphakhsastrthimhawithyalyokhepnehekn hlngcaknn 3 piekhalaxxkaelaxuthistnephuxkarsuksathangdanwithyasastr in kh s 1898 finesinidrbtaaehnngsastracaryaelaidrbekhruxngrachxisriyaphrn Knight of the Order of Dannebrog in kh s 1899 Finsen Institute kxtngkhunin kh s 1896 odynils finesinepnphuxanwykar sungtxmaidrwmkborngphyabalmhawithyalyokhepnehekn aelainpccubnkhuxhxngptibtikarwicymaerngthiechiywchaydan finesinepnthiruckdanthvsdi phototherapy sungklawwakhwamyawkhlunkhxngaesngmiphldithangdankaraephthy nganekhiynthisrangchuxesiyngkhux Finsen Om Lysets Indvirkninger paa Huden phlkrathbkhxngaesngtxphiwhnng thitiphimphin kh s 1893 aela Om Anvendelse i Medicinen af koncentrerede kemiske Lysstraaler karichrngsiaesngekhmiekhmkhninthangkaraephthy thitiphimphin kh s 1896 phlngandngklawidrbkaraeplepnphasaeyxrmn aelatiphimphepnphasafrngessinchux La Phototherapie phlnganinchwngbnplaychiwitkhuxnganwicyphlkhxngeklux odysuksaphlkhxngxaharthimiprimanosediymtasungidrbkartiphimphin kh s 1904 chux En Ophobning af Salt i Organismen karsasmkhxngekluxinsingmichiwit chiwitswntw in kh s 1889 nils finesin hmnkbxingengxbxrk blself Ingeborg Balslev 1868 1963 aelaaetngnganemuxwnthi 29 thnwakhm kh s 1892 tngaetchwngklangkhristthswrrs 1880 sukhphaphkhxngekhaaeylngeruxy ekhamipyhadanhwicaelathxngmanaelaxxnaerng aemxakarecbpwycarbkwnrangkayaetcitickhxngekhayngkhngekhmaekhng aembnplaychiwitekhatxngnngrthekhnekhakyngxuthistnephuxkaraephthyxyangmakmayxnusrnsthabnfinesinthiorngphyabalmhawithyalyokhepnehekntngchuxkhunephuxepnekiyrtiaekthan aelathiemuxngthxrechanmixnusrnsthanephuxralukthungfinesin echn thnnsayhlksayhnungkhxngemuxngtngchuxtamthan xnusawriyephuxralukthungfinesinsungxxkaebbody Rudolph Tegner srangkhunthiokhepneheknin kh s 1909 milksnaepnphuchayaelamiphuhying 2 khnphingxyukalngexuxmkhunipyngthxngfa xnusawriydngklawmichuxwa Mod lyset mungsuaesngswang sungepnsylksnaesdnghlkthvsdikhxngfinesinwaaesngswangsamarthrksaorkhidxangxing http nobelprize org medicine laureates 1903 index html Medicine 1903 at nobelprize org http nobelprize org nobel prizes medicine laureates 1903 finsen bio html Tegner Museum Reaching towards the lightaehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb nils ruxaepr finesin Biography from the Nobel Foundation Niels Finsen an engine of our ingenuity An extensive biography on Niels Finsen in Danish only The Finsen Institute at Copenhagen University Hospital 2009 04 09 thi ewyaebkaemchchin