แป้งพม่า หรือ ทานาคา (พม่า: သနပ်ခါး สนป์ขา:; อักษรโรมัน: thanaka หรือ thanakha; ออกเสียง: [θənəkʰá] ตะนะค่า) เป็นแป้งสีนวล ทำจากกาบไม้บด ชาวพม่าทุกเพศทุกวัยใช้ผัดหน้าตลอดจนแขนขาและลำตัวจนเป็นเอกลักษณ์ แป้งพม่ายังแพร่หลายมาถึงประเทศข้างเคียง รวมถึงประเทศไทยด้วย
ประวัติศาสตร์
วรรณกรรมเรื่องแรกสุดที่เอ่ยถึงแป้งพม่า คือ กลอนเรื่องหนึ่งซึ่งพระชายาพระองค์หนึ่งของพระเจ้าราชาธิราชแห่งรามัญประเทศทรงนิพนธ์ขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 14 วรรณกรรมอีกเรื่องซึ่งชีนมหารัฐสาระ (Shin Maharatthasara) พระภิกษุชาวพม่า ประพันธ์ขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 15 ก็กล่าวถึงแป้งพม่าเช่นกัน
วิธีการผลิต
ต้นไม้หลายชนิดใช้ทำแป้งพม่าได้ ต้นไม้เหล่านี้มีดาษดื่นในภาคกลางของพม่า เช่น ต้นแก้ว (Murraya spp. (thanaka)) และต้นมะขวิด (Limonia acidissima) ต้นไม้เหล่านี้ต้องมีอายุอย่างน้อยสามสิบห้าปี แล้วจึงจะพิจารณาอีกทีว่า เหมาะสมจะตัดมาทำแป้งใช้หรือยัง แป้งพม่าทำโดยใช้เปลือก เนื้อ หรือรากไม้ดังกล่าวบดหรือฝนกับแท่นหินผสมกับน้ำ แท่นหินนั้นมีช่องให้น้ำซึมผ่านออกไปด้านข้างได้ ที่สุดแล้วจะได้แป้งมีเนื้อเหลวเอาไว้ทา
แป้งพม่าที่นิยมที่สุดมีสองชนิด คือ แป้งชเวโบ (Shwebo thanaka) แพร่หลายมาจากเขตซะไกง์ และแป้งชีนมะดอง (Shinmadaung thanaka) แพร่หลายมาจากเขตมะกเว นอกจากนี้ ปัจจุบันแป้งเมาะแม (Maukme thanaka) จากภาคใต้ของรัฐชาน ก็ได้รับการทำเป็นผลิตภัณฑ์ออกขายเป็นคู่แข่งรายใหม่ เดิมขายเฉพาะไม้ไปบดใช้เอง แต่ปัจจุบันมีรูปแบบที่บดเป็นของเหลวหรือทำเป็นแป้งฝุ่นขายแล้ว
การใช้
สตรีในพม่าใช้แป้งนี้มานานกว่าสองพันปี ชาวพม่าจะทาแป้งพม่าบนใบหน้าให้น่าดูชม ปรกติแล้วมักแต้มเป็นจุด ๆ บนแก้ม หรือใช้นิ้วจุ้มป้ายเป็นริ้วบนแก้ม หรือทาเป็นวงบนแก้ม และมักทาสันจมูกด้วย แป้งนี้ยังใช้กับอวัยวะร่างกายตั้งแต่ศีรษะจรดเท้า
ที่แป้งได้รับความนิยมเพราะมีกลิ่นหอมดังไม้จันทน์ นอกจากเพื่อเป็นเครื่องสำอางดังกล่าวแล้ว แป้งพม่ายังมีสรรพคุณให้ความเย็นและป้องกันแดดเผา อนึ่ง เชื่อกันว่า แป้งพม่าช่วยขจัดสิวเสี้ยน ทำให้ผิวนุ่มขึ้น ทั้งยังป้องกันเชื้อรา เพราะมีสารออกฤทธิ์ คือ คูมาริน (coumarin) และ (marmesin)
ระเบียงภาพ
- การทาแป้งพม่า
- เด็กหญิงชาวบ้านในเมืองอังวะทาแป้งพม่า
- เด็กในตลาดที่มัณฑะเลย์ทาแป้งพม่า
- เด็กกะเหรี่ยงทาแป้งพม่าเป็นวงบนแก้ม
- อุตสาหกรรมแป้งพม่า
- แม่ค้าขายแป้งพม่าในตลาดที่มัณฑะเลย์
- ชาวบ้านร้านตลาดค้าแป้งพม่าที่พระธาตุ (Kaunghmudaw)
- ขายไม้มะขวิดสำหรับทำแป้งพม่า
- แท่นหินทำแป้งพม่าวางขายอยู่ริมพระธาตุแห่งหนึ่งในเมืองซะไกง์
อ้างอิง
- Streissguth, Thomas (2007). Myanmar in Pictures. Twenty-First Century. pp. 44, 73. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2008-01-21.
- Mabberley, D J (1997). The Plant-Book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. . p. 470. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2008-01-21.
- Kemp, Charles; Lance Andrew Rasbridge (2004). Refugee and Immigrant Health: A Handbook for Health Professionals. Cambridge UniversityPress. p. 98. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2008-01-21.
- Moe, J (17 September 2008). "Thanaka withstands the tests of time". . สืบค้นเมื่อ 2008-12-06.
- Yeni (5 August 2011). . The Irrawaddy. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-08-06. สืบค้นเมื่อ 7 August 2011.
- Köllner, Helmut & Axel Bruns (1998). Myanmar (Burma). Hunter Publishing. p. 18. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2008-01-21.
- Baker, William; IraBruce Nadel (2004). Redefining the Modern. Fairleigh Dickinson University Press. p. 24. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2008-01-21.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Thanat-kha by May May Aung 2014-06-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Myanma Thanakha 2008-02-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Burmese thanaka faces TrekEarth photos
- Thanaka Flickr photos
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
aepngphma hrux thanakha phma သနပ ခ snpkha xksrormn thanaka hrux thanakha xxkesiyng 8enekʰa tanakha epnaepngsinwl thacakkabimbd chawphmathukephsthukwyichphdhnatlxdcnaekhnkhaaelalatwcnepnexklksn aepngphmayngaephrhlaymathungpraethskhangekhiyng rwmthungpraethsithydwyhyingchawphmathaaepngphmaprawtisastrwrrnkrrmeruxngaerksudthiexythungaepngphma khux klxneruxnghnungsungphrachayaphraxngkhhnungkhxngphraecarachathirachaehngramypraethsthrngniphnthkhuninkhriststwrrsthi 14 wrrnkrrmxikeruxngsungchinmharthsara Shin Maharatthasara phraphiksuchawphma praphnthkhuninkhriststwrrsthi 15 kklawthungaepngphmaechnknwithikarphlittnimhlaychnidichthaaepngphmaid tnimehlanimidasduninphakhklangkhxngphma echn tnaekw Murraya spp thanaka aelatnmakhwid Limonia acidissima tnimehlanitxngmixayuxyangnxysamsibhapi aelwcungcaphicarnaxikthiwa ehmaasmcatdmathaaepngichhruxyng aepngphmathaodyichepluxk enux hruxrakimdngklawbdhruxfnkbaethnhinphsmkbna aethnhinnnmichxngihnasumphanxxkipdankhangid thisudaelwcaidaepngmienuxehlwexaiwtha aepngphmathiniymthisudmisxngchnid khux aepngchewob Shwebo thanaka aephrhlaymacakekhtsaikng aelaaepngchinmadxng Shinmadaung thanaka aephrhlaymacakekhtmakew nxkcakni pccubnaepngemaaaem Maukme thanaka cakphakhitkhxngrthchan kidrbkarthaepnphlitphnthxxkkhayepnkhuaekhngrayihm edimkhayechphaaimipbdichexng aetpccubnmirupaebbthibdepnkhxngehlwhruxthaepnaepngfunkhayaelwkarichstriinphmaichaepngnimanankwasxngphnpi chawphmacathaaepngphmabnibhnaihnaduchm prktiaelwmkaetmepncud bnaekm hruxichniwcumpayepnriwbnaekm hruxthaepnwngbnaekm aelamkthasncmukdwy aepngniyngichkbxwywarangkaytngaetsirsacrdetha thiaepngidrbkhwamniymephraamiklinhxmdngimcnthn nxkcakephuxepnekhruxngsaxangdngklawaelw aepngphmayngmisrrphkhunihkhwameynaelapxngknaeddepha xnung echuxknwa aepngphmachwykhcdsiwesiyn thaihphiwnumkhun thngyngpxngknechuxra ephraamisarxxkvththi khux khumarin coumarin aela marmesin raebiyngphaphkarthaaepngphmaedkhyingchawbaninemuxngxngwathaaepngphma edkintladthimnthaelythaaepngphma edkkaehriyngthaaepngphmaepnwngbnaekmxutsahkrrmaepngphmaaemkhakhayaepngphmaintladthimnthaely chawbanrantladkhaaepngphmathiphrathatu Kaunghmudaw khayimmakhwidsahrbthaaepngphma aethnhinthaaepngphmawangkhayxyurimphrathatuaehnghnunginemuxngsaikngxangxingStreissguth Thomas 2007 Myanmar in Pictures Twenty First Century pp 44 73 ISBN 0 8225 7146 3 subkhnemux 2008 01 21 Mabberley D J 1997 The Plant Book A Portable Dictionary of the Vascular Plants p 470 ISBN 0 521 41421 0 subkhnemux 2008 01 21 Kemp Charles Lance Andrew Rasbridge 2004 Refugee and Immigrant Health A Handbook for Health Professionals Cambridge UniversityPress p 98 ISBN 0 521 53560 3 subkhnemux 2008 01 21 Moe J 17 September 2008 Thanaka withstands the tests of time subkhnemux 2008 12 06 Yeni 5 August 2011 The Irrawaddy khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 08 06 subkhnemux 7 August 2011 Kollner Helmut amp Axel Bruns 1998 Myanmar Burma Hunter Publishing p 18 ISBN 3 88618 415 3 subkhnemux 2008 01 21 Baker William IraBruce Nadel 2004 Redefining the Modern Fairleigh Dickinson University Press p 24 ISBN 0 8386 4013 3 subkhnemux 2008 01 21 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb aepngphma Thanat kha by May May Aung 2014 06 23 thi ewyaebkaemchchin Myanma Thanakha 2008 02 14 thi ewyaebkaemchchin Burmese thanaka faces TrekEarth photos Thanaka Flickr photos