ต่อมไทรอยด์เป็นพิษ

ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกิน (อังกฤษ: hyperthyroidism) คือภาวะที่มีการผลิตออกมาจากต่อมไทรอยด์มากเกินปกติ ในขณะที่ไทรอยด์เป็นพิษ (อังกฤษ: thyrotoxicosis) คือภาวะที่มีฮอร์โมนไทรอยด์มากเกินจากสาเหตุใดๆ ก็ตาม รวมถึงจากภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินด้วย แต่บางครั้งสองคำนี้ก็ใช้แทนกันได้ ผู้ป่วยแต่ละรายอาจมีอาการแตกต่างกันไป ตั้งแต่อาการกระสับกระส่าย กล้ามเนื้ออ่อนแรง การนอนผิดปกติ หัวใจเต้นเร็ว อุจจาระร่วง ต่อมไทรอยด์โต และน้ำหนักลด ผู้ป่วยสูงอายุและผู้ป่วยที่ตั้งครรภ์อาจมีอาการน้อยกว่าคนทั่วไป ภาวะแทรกซ้อนที่พบได้น้อยแต่มีอาการรุนแรงคือ เกิดจากมีเหตุกระตุ้น (เช่น การติดเชื้อ) ทำให้ผู้ป่วยมีอาการทรุดลงอย่างรวดเร็ว เช่น สับสน อุณหภูมิกายสูง และอาจเสียชีวิตได้ ภาวะตรงข้ามกันเรียกว่าภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยเกิน เกิดจากการที่ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ได้ไม่เพียงพอ

ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกิน
ชื่ออื่น	Hyperthyroidism, overactive thyroid, hyperthyreosis
ไตรไอโอโดไทโรนีน (T3, ในภาพ) และ (T4) เป็นฮอร์โมนไทรอยด์ทั้งคู่
สาขาวิชา	วิทยาต่อมไร้ท่อ
อาการ	กระสับกระส่าย กล้ามเนื้ออ่อนแรง การนอนผิดปกติ หัวใจเต้นเร็ว อุจจาระร่วง ต่อมไทรอยด์โต และน้ำหนักลด
ภาวะแทรกซ้อน
การตั้งต้น	อายุ 20–50 ปี
สาเหตุ	โรคเกรฟส์, , , , ได้รับไอโอดีนมากเกินไป, ได้รับยาเลียนแบบฮอร์โมนไทรอยด์มากเกินไป
วิธีวินิจฉัย	วินิจฉัยจากอาการ ยืนยันด้วยการตรวจเลือด
การรักษา	บำบัดด้วยไอโอดีนกัมมันตรังสี ใช้ยา ผ่าตัด
ยา	ยาต้านเบต้า,
ความชุก	1.2% (สหรัฐ)

สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของภาวะนี้คือโรคเกรฟส์ โดยพบเป็นสาเหตุของภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินได้ถึง 50-80% ในสหรัฐ สาเหตุอื่นๆ ของภาวะนี้เช่น คอพอก ได้รับไอโอดีนมากเกินไป และได้รับมากเกินไป อีกสาเหตุที่พบได้น้อยกว่าคือเนื้องอกต่อมใต้สมอง การวินิจฉัยอาจเริ่มจากการสงสัยในผู้ป่วยที่มีอาการและอาการแสดงเข้าได้รับภาวะนี้ และยืนยันได้ด้วยการตรวจเลือด โดยทั่วไปแล้วผู้ป่วยจะมีระดับฮอร์โมน TSH ต่ำ ร่วมกับ T3 และ/หรือ สูง การตรวจเพิ่มเติมเช่น การตรวจการดูดกลืนไอโอดีนกัมมันตรังสีที่ต่อมไทรอยด์ การทำไทรอยด์สแกน และการตรวจแอนติบอดีต่อ TSI อาจช่วยหาสาเหตุได้

การรักษามีหลายวิธีขึ้นกับสาเหตุและความรุนแรงของโรค ประกอบด้วยสามวิธีหลัก ได้แก่ การใช้สารไอโอดีนกัมมันตรังสี การใช้ยา และการผ่าตัด โดยการใช้สารไอโอดีนกัมมันตังรังสีทำได้โดยการให้ผู้ป่วยกิน เข้าไป สารนี้จะถูกดูดซึมไปรวมอยู่ที่ต่อมไทรอยด์และค่อยๆ ทำลายต่อมไปช้าๆ โดยใช้เวลาเป็นสัปดาห์หรือเป็นเดือน ทำให้เกิดเป็นภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย ซึ่งสามารถรักษาได้ด้วยการกินฮอร์โมนไทรอยด์สังเคราะห์ แพทย์อาจใช้ยาอื่นๆ เช่น ยาต้านเบต้า เพื่อควบคุมอาการ และใช้ เช่น เป็นการชั่วคราวระหว่างรอให้การรักษาด้วยวิธีอื่นๆ เกิดผล การผ่าตัดเอาต่อมไทรอยด์ออกก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการรักษา มักใช้ในกรณีที่ต่อมไทรอยด์มีขนาดโตมาก หรือมีโอกาสเป็นมะเร็ง ในสหรัฐพบผู้ป่วยภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินประมาณ 1.2% ของประชากร พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย 2-10 เท่า ผู้ป่วยมักเริ่มมีอาการที่อายุ 20-50 ปี โดยรวมแล้วโรคนี้มักพบในคนที่มีอายุมากกว่า 60 ปี

อาการสำคัญ

ไฮเปอร์ไทรอยด์มีอาการแสดงที่สำคัญดังต่อไปนี้:

• น้ำหนักลดลง แม้จะสามารถรับประทานอาหารได้อย่างเป็นปกติก็ตาม
• ใบหน้าบวม ตัวบวม
• มีอาการอ่อนแรง อ่อนเพลีย และหนาวง่าย
• ผิวแห้ง และผมร่วง

การรักษา

การรักษาอาการไฮเปอร์ไทรอยด์มีหลายวิธี โดยแพทย์จะพิจารณาจาก อายุ สภาพของผู้ป่วย ชนิดของคอพอกเป็นพิษและความรุนแรงของโรค ซึ่งรักษาได้โดยการทานยาที่มีฤทธิ์ในการระงับฮอร์โมน การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ การกินสารไอโอดีนชนิดปล่อยสารกัมมันตภาพรังสีเพื่อทำลายต่อมไทรอยด์ ซึ่งเรียกกันในวงการว่าการดื่มน้ำแร่ โดยแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาเลือกการรักษาในรูปแบบที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย

ดูเพิ่ม

• อาการไฮโปไทรอยด์

อ้างอิง

1. "Hyperthyroidism". www.niddk.nih.gov. July 2012. จากแหล่งเดิมเมื่อ 4 April 2015. สืบค้นเมื่อ 2015-04-02.
2. Devereaux, D.; Tewelde, SZ. (May 2014). "Hyperthyroidism and thyrotoxicosis". Emerg Med Clin North Am. 32 (2): 277–92. doi:10.1016/j.emc.2013.12.001. PMID 24766932.
3. Bahn Chair, RS; Burch, HB; Cooper, DS; Garber, JR; Greenlee, MC; Klein, I; Laurberg, P; McDougall, IR; Montori, VM; Rivkees, SA; Ross, DS; Sosa, JA; Stan, MN (June 2011). "Hyperthyroidism and other causes of thyrotoxicosis: management guidelines of the American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists". Thyroid. 21 (6): 593–646. doi:10.1089/thy.2010.0417. PMID 21510801.
4. Erik D Schraga (30 May 2014). "Hyperthyroidism, Thyroid Storm, and Graves Disease". Medscape. จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 April 2015. สืบค้นเมื่อ 20 April 2015.
5. NIDDK (13 March 2013). "Hypothyroidism". จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 March 2016. สืบค้นเมื่อ 20 April 2015.
6. Brent, Gregory A. (12 June 2008). "Clinical practice. Graves' disease". The New England Journal of Medicine. 358 (24): 2594–2605. doi:10.1056/NEJMcp0801880. ISSN 1533-4406. PMID 18550875.
7. เกี่ยวกับอาการผิดปกติของต่อมไทรอยด์

หนังสืออ่านเพิ่ม

• Siraj, Elias S. (June 2008). (PDF). Journal of Clinical Outcomes Management. 15 (6): 298–307. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2013-10-19. สืบค้นเมื่อ 24 June 2009.

แหล่งข้อมูลอื่น

อาการที่เกิดขึ้นในมนุษย์

• Patient information: Hyperthyroidism Article at
• Merck Manual article about hyperthyroidism

อาการที่เกิดขึ้นในสัตว์

• Gina Spadafori (20 January 1997). "Hyperthyroidism: A Common Ailment in Older Cats". The Pet Connection. Veterinary Information Network. สืบค้นเมื่อ 28 January 2007.

การจำแนกโรค	D ICD-10: E05 ICD-: 242.90 MeSH: D006980 : 6348
ทรัพยากรภายนอก	: 000356 : med/1109 : ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกิน