บทความนี้ต้องการข้อความอธิบายความสำคัญที่กระชับ และ |
สำหรับความหมายอื่น ดูที่ Gecko
ตุ๊กแกบ้าน | |
---|---|
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | สัตว์ |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
ชั้น: | สัตว์เลื้อยคลาน |
อันดับ: | กิ้งก่าและงู |
วงศ์: | วงศ์จิ้งจกและตุ๊กแก |
สกุล: | ตุ๊กแก (Linnaeus, ) |
สปีชีส์: | Gekko gecko |
ชื่อทวินาม | |
Gekko gecko (Linnaeus, ) | |
ชื่อพ้อง | |
Lacerta gecko Linnaeus, |
ตุ๊กแกบ้าน (อังกฤษ: Tokay, Gecko, Calling gecko) หรือที่นิยมเรียกสั้น ๆ ว่า ตุ๊กแก หรือ ต๊กโต ในภาษาเหนือ หรือ กั๊บแก ในภาษาอีสาน
ชนิดย่อย
มีชนิดย่อยของตุ๊กแกบ้านที่ได้รับการยอมรับอยู่ 2 ชนิด
- G. g. gecko (Linnaeus, 1758): เอเชียเขตร้อนจากอินเดียตะวันออกเฉียงเหนือถึงอินโดนีเซียตะวันออก
- G. g. azhari (, 1955): พบเฉพาะในประเทศบังกลาเทศ
ลักษณะ
เป็นสัตว์เลื้อยคลานชนิดหนึ่ง มีสีสันที่หลากหลายมาก เช่น น้ำตาล เทา ดำ ฟ้าอ่อนและมีลายจุดสีแดงอมส้มทั่วตัว สามารถปรับสีได้ตามสภาพแวดล้อมที่อาศัย ดวงตามีสีเขียวขนาดใหญ่ไม่มีเปลือกตาปกปิด ขนาดความยาวของลำตัวเมื่อโตเต็มที่ประมาณ 30 เซนติเมตร น้ำหนักโดยเฉลี่ยราว 1 ขีด ออกหากินในเวลากลางคืน โดยกินแมลงเป็นอาหารหลัก และอาจกินสัตว์ขนาดเล็กอย่างอื่นเป็นอาหารได้ด้วย เช่น ไข่นกหรือลูกนก, นกขนาดเล็ก, หนูหรือสัตว์ฟันแทะขนาดเล็ก เป็นต้น
พบได้ทั่วไปในประเทศไทยและภูมิภาคใกล้เคียง โดยเฉพาะภาคกลาง ตุ๊กแกจะอาศัยอยู่ทั้งในบริเวณพื้นที่ที่เป็นป่าและในบริเวณบ้านเรือนของมนุษย์ ชอบหลบอยู่ตามมุมมืดปราศจากการรบกวน ออกลูกเป็นไข่และมีนิสัยชอบร้องเสียง "ตุ๊กแก..ตุ๊กแก" ติดต่อกัน
ตีนของตุ๊กแกสามารถเกาะไต่ผนังได้อย่างเหนียวแน่น เนื่องจากมี "เซต้า" ลักษณะเป็นขนมีมากว่า 1,000 เส้นบนฝ่าเท้าตุ๊กแก แต่ละเส้นที่บริเวณปลายแตกกิ่งก้านสาขาออกไปอีกมากกว่า 1,000 แฉก แต่ละแฉกมีเส้นผ่าศูนย์กลางเพียง 200 นาโนเมตร
ตุ๊กแกเป็นสัตว์ที่มีนิสัยดุ ชอบกัดกันเองและมีพฤติกรรมกินพวกเดียวกันด้วย อาจถึงขั้นกัดอวัยวะเพศของเด็กชายขาดได้
ตุ๊กแกโดยทั่วไปเป็นที่รับรู้กันว่า เป็นสัตว์ที่น่ารังเกียจเนื่องจากมีรูปร่างหน้าตาที่น่าเกลียด น่ากลัว ประกอบกับอุปนิสัยที่ดุร้าย แต่ก็มีผู้ที่นิยมชมชอบเลี้ยงสัตว์เลื้อยคลายหรือสัตว์แปลก ๆ เลี้ยงตุ๊กแกเป็นสัตว์เลี้ยงก็มี
การถูกทำเป็นยา
ตุ๊กแกถูกใช้เป็นยามาตั้งแต่โบราณ แพทย์แผนจีนใช้เป็นยาแก้โรคหอบ บำรุงปอด บำรุงไต และเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ ส่วนในตำรายาไทย จะถลกหนังเอาแต่เนื้อทั้งตัว เอาไส้ในออก ตำเกลือ พริกไทย กระเทียม ทาปิ้งให้เด็กกิน ถือว่าเป็นยาบำรุงร่างกายแก้ซางขโมย หรือนำเอาส่วนหางไปบดและใช้กวาดคอเพื่อแก้อาการเจ็บคอ
ราวกลางปี พ.ศ. 2553 ปรากฏเป็นข่าวฮือฮาทางสื่อมวลชนต่าง ๆ ว่า มีพ่อค้าชาวจีนในมาเลเซียและสิงคโปร์ได้เหมาซื้อตุ๊กแกจากชาวไทยเพื่อจะนำไปทำเป็นยารักษาโรคเอดส์และมะเร็ง โดยให้ราคาที่สูงมากนับแสนบาท โดยคิดราคาตามน้ำหนักตัว และตัวที่มีน้ำหนักถึง 5 ขีด ให้สูงถึงตัวละ 10 ล้านบาท
ข่าวนี้ทำให้มีการตื่นตัวอย่างมากในการจับตุ๊กแกส่งขายและเพาะเลี้ยงกันตามบ้าน แต่อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าเป็นเพียงการปั่นกระแสกันมากกว่า อีกทั้งผลพิสูจน์ทางการแพทย์ก็ยังไม่มีการรับรองอย่างเป็นทางการ แม้จะมีความเชื่ออยู่บ้างของชาวบ้านในบางพื้นที่ที่มีการรับประทานจิ้งจกและตุ๊กแกอยู่แล้วว่าเป็นยาบำรุงต่าง ๆ ก็ตาม
นอกจากนี้แล้วทางผู้เชี่ยวชาญเรื่องสัตว์เลื้อยคลานก็ระบุตรงกันว่า ที่ผ่านมายังไม่เคยพบตุ๊กแกตัวไหนที่มีน้ำหนักถึง 4-5 ขีดตามที่เป็นข่าว อาจจะพบมีบางตัวบ้างที่หนักถึง 4 ขีด แต่ก็น้อยมาก จึงเชื่อว่าเป็นการปั่นกระแสกันมากกว่า นอกจากนี้แล้วผู้ที่ทำการเพาะขยายพันธุ์ตุ๊กแกเพื่อการค้านี้ ก็พบว่าไม่ประสบความสำเร็จมากนัก เนื่องจากเป็นสัตว์ที่ชอบกัดและกินกันเอง หากตัวไหนหางขาดก็จะขายไม่ได้ราคา อีกทั้งมีอัตราการเจริญเติบโตที่ช้าจึงไม่คุ้มค่าต่อการลงทุน
ความเชื่อ
ตุ๊กแกเป็นสัตว์ที่อยู่ในความเชื่อของชาวไทยมาแต่โบราณ เช่น เชื่อว่าตุ๊กแกมักถูกงูเขียวเข้ามากินตับ โดยอ้าปากให้งูเข้าไปกินถึงในท้อง แท้ที่จริงแล้ว งูเขียวเมื่อหาอาหารไม่ได้จะบังคับให้ตุ๊กแกอ้าปากเพื่อเข้าไปกินเศษอาหารที่ติดตามซอกปากของตุ๊กแก
นอกจากนี้แล้ว ยังเชื่อว่าเสียงร้องของตุ๊กแกยังเป็นการบอกถึงโชคลางของผู้ที่ได้ยินอีกด้วย ตามเวลาและจำนวนครั้งที่ต่างกัน เช่น 1 ครั้ง เชื่อกันว่า ผู้ได้ยินจะเสียเงินทองโดยไม่เต็มใจ แต่ถ้าได้ยินเสียงตุ๊กแกร้อง 3 ครั้ง เชื่อว่า คนในบ้านจะอยู่เย็นเป็นสุข พบกับความเจริญรุ่งเรือง หรือ ตุ๊กแกร้องตั้งแต่เวลา 6 นาฬิกาจนถึงเที่ยง เชื่อว่า จะได้รับข่าวดี เป็นต้น
รูปภาพ
อ้างอิง
- Lwin, K.; Neang, T.; Phimmachak, S.; Stuart, B.L.; Thaksintham, W.; Wogan, G.; Danaisawat, P.; Iskandar, D.; Yang, J.; Cai, B. (2019). "Gekko gecko". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T195309A2378260. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-1.RLTS.T195309A2378260.en. สืบค้นเมื่อ 19 November 2021.
- "Appendices | CITES". cites.org. จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 December 2017. สืบค้นเมื่อ 2022-01-14.
- [https://web.archive.org/web/20120119045201/http://rirs3.royin.go.th/new-search/word-19-search.asp เก็บถาวร 2012-01-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ตุ๊กแก ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542]
- Gekko gecko ที่คลังข้อมูลสัตว์เลื้อยคลาน Reptarium.cz
- ตุ๊กแก..น่าขยะแขยง แต่มากสรรพคุณทางยา โดย ไทยรัฐ 22 พ.ค. 50
- หน้า 142-144 คอลัมน์ Exotic Pets ตอน "ราคาตุ๊กแกสิบล้าน ชัวร์ หรือ มั่วนิ่ม ?!? โดย กองบรรณาธิการ นิตยสาร Aquarium Biz ฉบับเดือนกรกฎาคม 2011
- https://www.doctor.or.th/article/detail/6039
- เสียงตุ๊กแก ร้องทัก บอกลางดี-ลางร้าย
แหล่งข้อมูลอื่น
- Tokay Gecko 2020-11-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – Reptile Parkreptilepark.com.au.
- Tokay Gecko – EcologyAsia.
- Tokay Gecko Care. TokayGecko.org
- The sound of a Balinese geko in Sanur. Recorded October 2004. SoundCloud.
- Nonnatives – Tokay Gecko. 2018-11-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Florida Fish and Wildlife Conservation Commission.
- [1] 2020-11-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Australian Reptile Park.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamnitxngkarkhxkhwamxthibaykhwamsakhythikrachb aelasrupenuxhaiwyxhnaaerkkhxngbthkhwam sahrbkhwamhmayxun duthi Gecko tukaekban source source Tokay gecko mating callsthanakarxnurkskhwamesiyngta IUCN 3 1 CITES Appendix II CITES karcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr stwiflm stwmiaeknsnhlngchn stweluxykhlanxndb kingkaaelanguwngs wngscingckaelatukaekskul tukaek Linnaeus spichis Gekko geckochuxthwinamGekko gecko Linnaeus chuxphxngLacerta gecko Linnaeus tukaekban xngkvs Tokay Gecko Calling gecko hruxthiniymeriyksn wa tukaek hrux tkot inphasaehnux hrux kbaek inphasaxisanchnidyxymichnidyxykhxngtukaekbanthiidrbkaryxmrbxyu 2 chnid G g gecko Linnaeus 1758 exechiyekhtrxncakxinediytawnxxkechiyngehnuxthungxinodniesiytawnxxk G g azhari 1955 phbechphaainpraethsbngklaethslksnaepnstweluxykhlanchnidhnung misisnthihlakhlaymak echn natal etha da faxxnaelamilaycudsiaedngxmsmthwtw samarthprbsiidtamsphaphaewdlxmthixasy dwngtamisiekhiywkhnadihyimmiepluxktapkpid khnadkhwamyawkhxnglatwemuxotetmthipraman 30 esntiemtr nahnkodyechliyraw 1 khid xxkhakininewlaklangkhun odykinaemlngepnxaharhlk aelaxackinstwkhnadelkxyangxunepnxahariddwy echn ikhnkhruxluknk nkkhnadelk hnuhruxstwfnaethakhnadelk epntn phbidthwipinpraethsithyaelaphumiphakhiklekhiyng odyechphaaphakhklang tukaekcaxasyxyuthnginbriewnphunthithiepnpaaelainbriewnbaneruxnkhxngmnusy chxbhlbxyutammummudprascakkarrbkwn xxklukepnikhaelaminisychxbrxngesiyng tukaek tukaek tidtxkn tinkhxngtukaeksamarthekaaitphnngidxyangehniywaenn enuxngcakmi esta lksnaepnkhnmimakwa 1 000 esnbnfaethatukaek aetlaesnthibriewnplayaetkkingkansakhaxxkipxikmakkwa 1 000 aechk aetlaaechkmiesnphasunyklangephiyng 200 naonemtr tukaekepnstwthiminisydu chxbkdknexngaelamiphvtikrrmkinphwkediywkndwy xacthungkhnkdxwywaephskhxngedkchaykhadid tukaekodythwipepnthirbruknwa epnstwthinarngekiycenuxngcakmirupranghnatathinaekliyd naklw prakxbkbxupnisythiduray aetkmiphuthiniymchmchxbeliyngstweluxykhlayhruxstwaeplk eliyngtukaekepnstweliyngkmikarthukthaepnyatukaekthukichepnyamatngaetobran aephthyaephncinichepnyaaekorkhhxb barungpxd barungit aelaephimsmrrthphaphthangephs swnintarayaithy cathlkhnngexaaetenuxthngtw exaisinxxk taeklux phrikithy kraethiym thapingihedkkin thuxwaepnyabarungrangkayaeksangkhomy hruxnaexaswnhangipbdaelaichkwadkhxephuxaekxakarecbkhx rawklangpi ph s 2553 praktepnkhawhuxhathangsuxmwlchntang wa miphxkhachawcininmaelesiyaelasingkhopridehmasuxtukaekcakchawithyephuxcanaipthaepnyarksaorkhexdsaelamaerng odyihrakhathisungmaknbaesnbath odykhidrakhatamnahnktw aelatwthiminahnkthung 5 khid ihsungthungtwla 10 lanbath khawnithaihmikartuntwxyangmakinkarcbtukaeksngkhayaelaephaaeliyngkntamban aetxyangirktam echuxwaepnephiyngkarpnkraaesknmakkwa xikthngphlphisucnthangkaraephthykyngimmikarrbrxngxyangepnthangkar aemcamikhwamechuxxyubangkhxngchawbaninbangphunthithimikarrbprathancingckaelatukaekxyuaelwwaepnyabarungtang ktam nxkcakniaelwthangphuechiywchayeruxngstweluxykhlankrabutrngknwa thiphanmayngimekhyphbtukaektwihnthiminahnkthung 4 5 khidtamthiepnkhaw xaccaphbmibangtwbangthihnkthung 4 khid aetknxymak cungechuxwaepnkarpnkraaesknmakkwa nxkcakniaelwphuthithakarephaakhyayphnthutukaekephuxkarkhani kphbwaimprasbkhwamsaercmaknk enuxngcakepnstwthichxbkdaelakinknexng haktwihnhangkhadkcakhayimidrakha xikthngmixtrakarecriyetibotthichacungimkhumkhatxkarlngthunkhwamechuxesiyngeriykhakhukhxngtukaekban source source khxngtukaekbanephsphu hakmipyhainkarelniflni duthiwithiichsux tukaekepnstwthixyuinkhwamechuxkhxngchawithymaaetobran echn echuxwatukaekmkthuknguekhiywekhamakintb odyxapakihnguekhaipkinthunginthxng aeththicringaelw nguekhiywemuxhaxaharimidcabngkhbihtukaekxapakephuxekhaipkinessxaharthitidtamsxkpakkhxngtukaek nxkcakniaelw yngechuxwaesiyngrxngkhxngtukaekyngepnkarbxkthungochkhlangkhxngphuthiidyinxikdwy tamewlaaelacanwnkhrngthitangkn echn 1 khrng echuxknwa phuidyincaesiyenginthxngodyimetmic aetthaidyinesiyngtukaekrxng 3 khrng echuxwa khninbancaxyueynepnsukh phbkbkhwamecriyrungeruxng hrux tukaekrxngtngaetewla 6 nalikacnthungethiyng echuxwa caidrbkhawdi epntnrupphaphaephnthiaesdngkarkracayphnthu tukaektakaehng ephuxrxipprungepnyacin tukaekbantwphu twetmwy bn twphuthiyngepnwyxxn lang xangxingLwin K Neang T Phimmachak S Stuart B L Thaksintham W Wogan G Danaisawat P Iskandar D Yang J Cai B 2019 Gekko gecko IUCN Red List of Threatened Species 2019 e T195309A2378260 doi 10 2305 IUCN UK 2019 1 RLTS T195309A2378260 en subkhnemux 19 November 2021 Appendices CITES cites org cakaehlngedimemux 5 December 2017 subkhnemux 2022 01 14 https web archive org web 20120119045201 http rirs3 royin go th new search word 19 search asp ekbthawr 2012 01 19 thi ewyaebkaemchchin tukaek tamphcnanukrmchbbrachbnthitysthan ph s 2542 Gekko gecko thikhlngkhxmulstweluxykhlan Reptarium cz tukaek nakhyaaekhyng aetmaksrrphkhunthangya ody ithyrth 22 ph kh 50 hna 142 144 khxlmn Exotic Pets txn rakhatukaeksiblan chwr hrux mwnim ody kxngbrrnathikar nitysar Aquarium Biz chbbeduxnkrkdakhm 2011 https www doctor or th article detail 6039 esiyngtukaek rxngthk bxklangdi langrayaehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb tukaekban wikispichismikhxmulphasaxngkvsekiywkb Gekko gecko Tokay Gecko 2020 11 16 thi ewyaebkaemchchin Reptile Parkreptilepark com au Tokay Gecko EcologyAsia Tokay Gecko Care TokayGecko org The sound of a Balinese geko in Sanur Recorded October 2004 SoundCloud Nonnatives Tokay Gecko 2018 11 23 thi ewyaebkaemchchin Florida Fish and Wildlife Conservation Commission 1 2020 11 16 thi ewyaebkaemchchin Australian Reptile Park