ด ปบล อ งกฤษ Deep Blue เป นคอมพ วเตอร หมากร กพ ฒนาโดยไอบ เอ ม เม อ 11 พฤษภาคม พ ศ 2540 ด ปบล เอาชนะแชมป โลก แกร คาสปารอฟ

ดีปบลู (อังกฤษ: Deep Blue) เป็นคอมพิวเตอร์หมากรุกพัฒนาโดยไอบีเอ็ม เมื่อ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2540 ดีปบลูเอาชนะแชมป์โลก แกรี คาสปารอฟ ในการแข่งกันหกเกม โดยชนะ 2 แพ้ 1 และเสมอ 3 เกม คาสปารอฟกล่าวหาว่าไอบีเอ็มโกง และต้องการให้แข่งขันอีกรอบ แต่ไอบีเอ็มปฏิเสธและปลดระวางดีปบลู

คาสปารอฟเคยชนะการแข่งขันกับรุ่นก่อนหน้านี้ของดีปบลู

ประวัติ

ดีปบลูเป็นคอมพิวเตอร์เครื่องแรกที่สามารถเอาชนะแชมป์หมากรุกของโลก (แกรี คาสปารอฟ) ได้ภายในเวลาตามกติกา ในการแข่งขันระหว่างดีปบลูกับคาสปารอฟเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1996 ดีปบลูเอาชนะคาฟปารอฟในเกม 1 อย่างไรก็ตาม คาสปารอฟเอาชนะดีปบลูอีกสามเกม และเสมออีกสองเกมถัดมา ทำให้เขาชนะดีปบลูด้วยคะแนน 4–2 การแข่งขันสิ้นสุดลงเมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1996

หลังจากนั้น ดีปบลูได้รับการปรับปรุงอย่างมาก (มีชื่อเล่นอย่างไม่เป็นทางการว่า "ดีปเปอร์บลู") และแข่งกับคาสปารอฟอีกครั้งในเดือนพฤษภาคม 1997 ดีปบลูชนะด้วยคะแนน 3½–2½ การแข่งขันสิ้นสุดวันที่ 11 พฤษภาคม ดีปบลูกลายเป็นเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องแรกที่ชนะแชมป์หมากรุกของโลกภายใต้กติกาเวลามาตรฐานสากล

โครงการดีปบลูเริ่มต้นที่มหาวิทยาลัยคาร์เนกีเมลลอน โดย ภายใต้ชื่อ "ชิปเท็สต์" Hsu ได้เข้าร่วมวิจัยกับไอบีเอ็มใน ค.ศ. 1989 และทำงานเกี่ยวกับการคำนวณแบบขนานร่วมกับ และพัฒนาจนเป็นดีปบลู

ดีปบลูมีจุดแข็งอยู่ที่ ดีปบลูประกอบด้วยระบบคอมพิวเตอร์แบบขนานขนาดใหญ่ และมีชิปที่ออกแบบมาสำหรับการเล่นหมากรุกโดยเฉพาะอีก 480 ชิปช่วยเพิ่มความสามารถ โปรแกรมหมากรุกถูกเขียนด้วยภาษาซี และทำงานบน ดีปบลูสามารถคำนวณเกมหมากรุกได้ 200 ล้านตำแหน่งต่อวินาที เร็วเป็นสองเท่าของเวอร์ชันก่อนหน้า ในเดือนมิถุนายน 1997 ดีปบลูเป็นซูเปอร์คอมพิวเตอร์อันดับ 259 ที่ทรงพลังที่สุดในโลก มีความสามารถในการคำนวณ 11.38 โดยไม่ได้พิจารณาว่าดีปบลูใช้ฮาร์ดแวร์พิเศษที่ออกแบบมาสำหรับหมากรุก

ดีปบลูที่เอาชนะคาสปารอฟในปี 1997 สามารถคำนวณแต่ละตาได้ลึกตั้งแต่ 6 ถึง 12 ชั้น และอาจมากถึง 40 ชั้นในบางสถานการณ์ การคำนวณได้ลึกขึ้นชั้นหนึ่งจะเพิ่ม ได้โดยเฉลี่ย 80 คะแนน

ในตอนเริ่มต้น ดีปบลูถูกเขียนอยู่ในรูปทั่วไป กล่าวคือ ผู้ใช้จะต้องกำหนดค่าต่างๆให้มัน (เช่น คิงปลอดภัยแค่ไหนเมื่อเทียบกับพื้นที่ได้เปรียบที่อยู่ตรงกลาง) ค่าเหล่านี้ถูกกำหนดโดยระบบเองโดยการวิเคราะห์เกมหมากรุกของเซียนหมากรุกจำนวนหลายพันเกม ระบบประเมินค่าถูกแบ่งออกเป็น 8,000 ส่วน หลายส่วนถูกออกแบบมาโดยเฉพาะกับตำแหน่ง มันมีรูปแบบเปิดเกมกว่า 4,000 ตำแหน่ง และ 700,000 เกม ฐานข้อมูลปิดเกมประกอบด้วยเกมที่มีหกหมาก ก่อนที่จะแข่งขันในรอบสอง โปรแกรมจะถูกปรับแก้โดยแกรนด์มาสเตอร์ชื่อ ฐานข้อมูลเปิดเกมถูกนำมาจากเกมของแกรนด์มาสเตอร์ชื่อ และ คาสปารอฟขอดูเกมที่ดีปบลูเคยเล่นมาก่อนแต่ทางไอบีเอ็มปฏิเสธ อย่างไรก็ตาม คาสปารอฟได้ศึกษาเกมคอมพิวเตอร์ชื่อดังต่างๆเป็นจำนวนมากเพื่อสร้างความคุ้นเคยกับเกมคอมพิวเตอร์ทั่วไป

หลังจากที่คาสปารอฟแพ้ เขากล่าวว่าบางครั้งเขาเห็นการเดินหมากของดีปบลูที่ชาญฉลาดและสร้างสรรค์เป็นอย่างมาก เป็นไปได้ว่ามีผู้เล่นหมากรุกที่เป็นคนเข้ามาแทรกแซงการทำงานของดีปบลูในระหว่างการแข่งขันซึ่งถือว่าขัดต่อกติกา ไอบีเอ็มปฏิเสธข้อกล่าวหานั้นและกล่าวว่าการแทรกแซงโดยคนจะเกิดขึ้นได้ในช่วงก่อนเกมหรือหลังเกมเท่านั้น กติกาอนุญาตให้โปรแกรมเมอร์สามารถแก้ไขโปรแกรมหลังเกมแต่ละเกมได้เพื่อแก้ไขจุดอ่อนที่ปรากฏขึ้นในเกม กติกานี้ช่วยให้ดีปบลูไม่พลาดท่าให้กับจุดอ่อนที่เกิดขึ้นในเกมก่อนหน้า คาฟปารอฟขอดูบันทึกการแข่งขันหมากรุก แต่ไอบีเอ็มปฏิเสธแม้ว่าอีกสองปีถัดมาไอบีเอ็มได้เผยแพร่บันทึกการแข่งขันลงในอินเทอร์เน็ตที่เว็บ http://www.research.ibm.com/deepblue/watch/html/c.shtml คาสปารอฟขอแข่งขันอีกรอบ แต่ไอบีเอ็มปฏิเสธและปลดระวางดีปบลู

ในปี 2003 สารคดีเกี่ยวกับดีปบลูชื่อ Game Over: Kasparov and the Machine กล่าวว่าไอบีเอ็มโปรโมตชัยชนะของดีปบลูอย่างหนักเพื่อเพิ่มมูลค่าหุ้นของบริษัท

อ้างอิง

William Saletan, Chess Bump: The triumphant teamwork of humans and computers, Slate. 11 พ.ค. 2550

แหล่งข้อมูลอื่น

เกมแข่งขันของดีปบลู ที่ chessgames.com
บันทึกเกมฉบับสมบูรณ์ จากการแข่งขันนัดแรกกับคาสปารอฟ
หน้าเว็บดีปบลูของศูนย์วิจัยไอบีเอ็ม
อธิบายระบบดีปบลู

[1] William Saletan, Chess Bump: The triumphant teamwork of humans and computers, Slate. 11 พ.ค. 2550