ฐานปล่อยจรวด

ท่าอวกาศยาน (อังกฤษ: spaceport) หรือ คอสโมโดรม (อังกฤษ: cosmodrome) เป็นสถานที่สำหรับปล่อยหรือรับยานอวกาศ โดยเปรียบได้กับท่าเรือสำหรับเรือหรือท่าอากาศยานสำหรับเครื่องบิน คำว่า ท่าอวกาศยาน และคำว่า คอสโมโดรม นั้นใช้กันโดยทั่วไปสำหรับสถานที่ที่สามารถส่งรอบโลกหรือบนเส้นทางโคจรของดาวเคราะห์ อย่างไรก็ตาม ฐานปล่อยจรวดสำหรับเพียงอย่างเดียวบางครั้งก็เรียกว่า ท่าอวกาศยาน เช่นเดียวกัน และในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาฐานปล่อยใหม่และที่กำลังจะสร้างขึ้นสำหรับเที่ยวบินในวงโคจรย่อยที่มีมนุษย์เดินทางด้วยนั้นมักเรียกหรือตั้งชื่อว่า "ท่าอวกาศยาน" สถานีอวกาศและฐานปล่อยที่จะสร้างในอนาคตบนดวงจันทร์บางครั้งก็เรียกว่าท่าอวกาศยาน หากตั้งใจให้เป็นฐานสำหรับการเดินทางโดยเฉพาะ

ท่าอวกาศยานบัยโกเงอร์ (ฐานปล่อย)

คำว่า ฐานปล่อยจรวด (rocket launch site) ใช้สำหรับสิ่งอำนวยความสะดวกใด ๆ ที่ใช้ในการปล่อยจรวด อาจมีหนึ่งแห่งหรือมากกว่าหรือฐานที่เหมาะสมในการติดตั้งแท่นยิงที่สามารถเคลื่อนย้ายได้ โดยทั่วไปแล้วจะถูกล้อมรอบด้วยพื้นที่ปลอดภัยขนาดใหญ่ ซึ่งมักเรียกว่า ระยะจรวด หรือ ระยะขีปนาวุธ ขอบเขตคำดังกล่าวอาจรวมถึงพื้นที่ซึ่งคาดว่าจะปล่อยจรวดขึ้นบิน และส่วนประกอบบางส่วนของจรวดอาจลงจอดภายในนั้น บางครั้งจะมีสถานีติดตามด้วย ซึ่งจะอยู่ในระยะไม่ไกลเพื่อที่จะประเมินขั้นตอนของการปล่อยได้

ท่าอวกาศยานหลักมักมีมากกว่าหนึ่งแห่ง ซึ่งสามารถดัดแปลงเป็นฐานปล่อยจรวดสำหรับประเภทต่าง ๆ (ฐานเหล่านี้สามารถแยกออกจากกันได้ด้วยเหตุผลด้านความปลอดภัย) สำหรับจรวดขนส่งที่มีเชื้อเพลิงเหลว สิ่งอำนวยความสะดวกในการจัดเก็บที่เหมาะสม และในบางกรณี จำเป็นต้องมีสิ่งอำนวยความสะดวกในการผลิต สิ่งอำนวยความสะดวกในการประมวลผลในสถานที่สำหรับตัวขับดันที่เป็นของแข็งก็มีอยู่ทั่วไปเช่นกัน

ท่าอวกาศยานอาจรวมถึงทางวิ่งเครื่องบินสำหรับการบินขึ้นและลงจอดของเครื่องบินเพื่อสนับสนุนการดำเนินงานของท่าอวกาศยาน หรือเพื่อรองรับจรวดขนส่งแบบมีปีกของ หรือ

ท่าอวกาศยานที่ยังใช้งานอยู่ทั่วโลก

ท่าอวกาศยานที่ดำเนินงานส่งมนุษย์

• ท่าอวกาศยานบัยโกเงอร์, คาซัคสถาน (เที่ยวบินของโซเวียตและรัสเซีย)
• สถานีกองทัพอากาศแหลมคะแนเวอรัล, รัฐฟลอริดา, สหรัฐ
• ศูนย์อวกาศเคนเนดี, รัฐฟลอริดา, สหรัฐ
• ศูนย์ส่งดาวเทียมจิ่วเฉฺวียน, จีน
• , รัฐเท็กซัส, สหรัฐ

ท่าอวกาศยานที่ดำเนินงานส่งดาวเทียม

ท่าอวกาศยาน	ที่ตั้ง	ปี
ท่าอวกาศยานบัยโกเงอร์, บัยโกเงอร์/เตอเรียตัม, คาซัคสถาน	คาซัคสถาน	1957–
สถานีกองทัพอากาศแหลมคะแนเวอรัล, รัฐฟลอริดา, สหรัฐ	สหรัฐ	1958–
, รัฐแคลิฟอร์เนีย, สหรัฐ	สหรัฐ	1959–
, รัฐเวอร์จิเนีย, สหรัฐ	สหรัฐ	1961–1985
, รัสเซีย	รัสเซีย	1966–
ศูนย์อวกาศเคนเนดี, รัฐฟลอริดา, สหรัฐ	สหรัฐ	1967–
, ออสเตรเลีย	ออสเตรเลีย	1967, 1971
, ญี่ปุ่น	ญี่ปุ่น	1970–
, เฟรนช์เกียนา, ฝรั่งเศส	ฝรั่งเศส	1970–
ศูนย์ส่งดาวเทียมจิ่วเฉฺวียน, จีน	จีน	1970–
, ญี่ปุ่น	ญี่ปุ่น	1975–
ศูนย์อวกาศสตีษ ธวัน, อินเดีย	อินเดีย	1979–
ศูนย์ส่งดาวเทียมซีชาง, จีน	จีน	1984–
, จีน	จีน	1988–
, อิสราเอล	อิสราเอล	1988–
, รัสเซีย	รัสเซีย	1997–2006
, รัฐอะแลสกา, สหรัฐ	สหรัฐ	2001–
, รัสเซีย	รัสเซีย	2006–
, รัฐเวอร์จิเนีย, สหรัฐ	สหรัฐ	2006–
, อิหร่าน	อิหร่าน	2009–
, เกาหลีเหนือ	เกาหลีเหนือ	2012–
, เกาหลีใต้	เกาหลีใต้	2013–
, รัสเซีย	รัสเซีย	2016–
ศูนย์ส่งดาวเทียมเหวินชาง, จีน	จีน	2016–
, นิวซีแลนด์	นิวซีแลนด์	2018–
, อิหร่าน	อิหร่าน	2020–

อ้างอิง

1. Roberts, Thomas G. (2019). "Spaceports of the World". Center for Strategic and International Studies. จากแหล่งเดิมเมื่อ 7 August 2020. สืบค้นเมื่อ 1 Jul 2020.
2. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 December 2014.
4. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 February 2002.
5. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 31 October 2003.
6. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 February 2002.
7. "Wallops Island". www.astronautix.com. จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 March 2022. สืบค้นเมื่อ 23 April 2022.
8. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 December 2007.
9. "Arianespace - Launch program activity". จากแหล่งเดิมเมื่อ 9 February 2014. สืบค้นเมื่อ 26 May 2009.
10. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 January 2005.
11. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 December 2016.
12. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2 August 2002.
13. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 July 2009.
14. Kodiak Readies for Quick Launch, , April 2010, accessed 26 April 2010. "Alaska's remote Kodiak Launch Complex is state-of-the-art, has a perfect mission record, and will soon be able to launch a satellite-carrying rocket within 24 hours of mission go-ahead."
15. . www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 June 2008.
16. "Welcome to Virginia Space". www.vaspace.org. จากแหล่งเดิมเมื่อ 14 August 2021. สืบค้นเมื่อ 1 October 2021.
17. "Imam Khomeini Space Center | Facilities". NTI. จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 July 2017. สืบค้นเมื่อ 2017-11-30.
18. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 4 February 2013.

แหล่งข้อมูลอื่น

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Spaceports
• นิยามแบบพจนานุกรมของ ท่าอวกาศยาน ที่วิกิพจนานุกรม
• U.S. Spaceports Online Reference Guide
• : Spaceports of the World
• Sheboygan Spaceport’s Future – Sea to Space
• HighBeam Research: Spaceflight of fancy: Lawmakers question fiscal feasibility of Southern New Mexico's proposed spaceport; supporters count on jobs. เก็บถาวร 25 มกราคม 2013 ที่