บทความน ได ร บแจ งให ปร บปร งหลายข อ กร ณาช วยปร บปร งบทความ หร ออภ ปรายป ญหาท หน าอภ ปราย บทความน ต องการจ ดร ปแบบข อคว

ช้างตระกูลอิศวรพงศ์ เป็นหนึ่งช้างเผือกสี่ตระกูลซึ่งสร้างโดยมหาเทพ พระอิศวรในของศาสนาพราหมณ์ โดยตำราพระคชศาสตร์ และ ได้กล่าวถึงการกำเนิดว่า พระนารายณ์บรรทมบนเกษียรสมุทร บังเกิดดอกบัวจากพระอุทรมี 8 กลีบ 173 เกสร จึงนำไปถวายพระอิศวร ที่เขาไกรลาศ พระอิศวรแบ่งเกสรดอกบัวนั้นประทานแก่พระองค์เอง พระอิศวร รับเกสรไว้ 8 เกสร ประทานแก่ พระพรหม จำนวน 24 เกสร ประทานแก่ พระวิษณุ หรือพระนารายณ์ จำนวน 8 เกสร และประทานแก่พระอัคคีหรือพระเพลิง จำนวน 135 เกสร

ความเชื่อที่เล่ามาจากอดีต

พระอิศวร พระพรหม พระวิษณุ และพระเพลิง มหาเทพทั้ง 4 ต่างสร้างช้างเผือกตระกูลต่าง ๆ 4 ตระกูล จากเกสรดอกบัวนั้นดอกบัวให้เป็นโลก พระพรหม พระอิศวร พระวิษณุและพระอัคนี มหาเทพทั้ง 4 ทรงเนรมิตช้างจากกลีบและเกสรบัว ที่พระนารายณ์ประทาน และสามารถแบ่งช้างมงคลเป็น 4 ตระกูล ตามนามแห่งเทพผู้ให้กำเนิด คือ

บังเกิดช้างตระกูลอิศวรพงศ์

ช้างตระกูลอิศวรพงศ์ สร้างขึ้นโดย พระอิศวร อันพระอิศวรให้บังเกิดด้วยเกสรประทุมชาติ์ ช้างตระกูลนี้ พระอิศวรเป็นเจ้าให้บังเกิดชาติ์กระษัตริย์ ชื่อว่าอิศวรพงศ์สมบูรณ์ด้วยลักษณะ เนื้อดำสนิทผิวเนื้อละเอียดเกลี้ยง งาทั้ง 2 งาใหญ่ขึ้นเสมอกัน เท้าใหญ่ น้ำเต้ากลม โขมดสูง งวงเรียวเป็นต้นปลาย ปากดุจพวยสังข์ คอกลม เมื่อเดินนั้นยกคอ หลังเป็นคันธนู ท้ายเป็นสุกร ผนฎท้องตามวงหลัง อกใหญ่ หน้าสูงกว่าท้าย เท้าหน้าทั้ง 2 อ่อน เท้าหน้าหลังเรียวรัดฝักบัวกลม หางเป็นข้อห่วง สนับงาเป็น 2 ชั้น เสมอมิได้พร่อง หูใหญ่ช่อม่วงยาวข้างขวามีใบหูอ่อนนุ่มมีขนมากกว่าข้างซ้าย หน้าใหญ่ สรรพงามพร้อมต้องด้วยลักษณะช้างตระกูลนี้เมื่อมาสู่พระบารมีย่อมให้เกิดความเจริญรุ่งเรืองทั้งทางวัตถุและวิทยาการต่าง ๆ พระอิศวรได้สร้าง

ช้างชนิดต่าง ๆ ที่พระอิศวร ทรงสร้าง

อันพระอิศวรเป็นเจ้าให้บังเกิดด้วยเกสรประทุมชาติ์หรือด้วยเกสรดอกบัวทั้ง 8 เกสร บังเกิดช้างทั้ง 8 คือ เกสรที่

1. เกสรหนึ่งทิ้งออกไปให้บังเกิดเป็นช้างหนึ่งชื่อว่า อ้อมจักรวาฬ งาซ้ายเสมอหน้างวง งาขวากอดงวงทับบนงาซ้ายหนิดหนึ่ง

2. เกสรหนึ่งทิ้งออกไปให้บังเกิดช้างหนึ่งชื่อว่า คชกรรณหัษดี งาขวาโอบงวงบน งาซ้ายอ้อมขึ้นไพรปาก งาซ้ายโอบงวงไปใต้งาขวา ปลายงาขึ้นไพรปากเสมอกัน ชนช้างดีมีอานุภาพมาก

3. เกสรหนึ่งทิ้งออกไปให้บังเกิดเป็นช้างหนึ่งชื่อว่า เอกทันต์ งางอกแต่เพดาน งางอนขึ้นขวา ยกงวงช้างขวางงาอยู่ซ้าย ยกงวงไปซ้ายงาอยู่ขวา มีกำลังมาก พันช้างจึงจะสู้เอกทันต์ตัวเดียวได้ แทงเงาตาย เป็นพาหนะแห่งพระอินทร์ เทพคชนาคไปรักษาไว้ป่าพ้นคนเห็น

4. เกสรหนึ่งทิ้งออกทิ้งไปให้บังเกิดเป็นช้างหนึ่งชื่อว่า กาฬทันต์หัษดี มีกาย งา เล็บ ตา ดำทั่วสารพางค์

5. เกสรหนึ่งทิ้งออกไปให้บังเกิดเป็นช้างหนึ่งชื่อว่า จัตุศก โขมดสูงงาทั้ง 2 ช้าง แต่ละข้างนั้น ต้นกลมกล่อมดีปลายเป็น 2 งาทั้งซ้าย ขวา เป็น 4 งา

6. เกสรหนึ่งทิ้งออกไปให้บังเกิดเป็นช้างหนึ่งชื่อว่า โรมทันต์ ต้นงาขวาทับต้นงาซ้าย มีกำลังมาก ถ้าพระยาองค์ใดได้ขี่ปราบศัตรู ๆ แลเห็นก็พ่ายแพ้

7. เกสรหนึ่งทิ้งออกไปให้บังเกิดเป็นช้างหนึ่งชื่อว่า สิงหชงฆ์ เท้าหลังดำดุจสิงหราช

8. เกสรหนึ่งทิ้งออกไปให้บังเกิดเป็นช้างหนึ่งชื่อว่า จุมปราสาท ปลายงามีรัศมีอันแดง

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

http://vajirayana.org/คำฉันท์ดุษฎีสังเวย-คำฉันท์กล่อมช้าง-ครั้งกรุงเก่า-และ-คำฉันท์คชกรรมประยูร/ภาคผนวก/ตำรานารายน์ประทมสินธุ์-ว่าด้วยลักษณะช้าง
http://phramerumas.finearts.go.th/item.php?itemID=65 2020-08-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
http://www.sac.or.th/databases/thailitdir/detail.php?meta_id=345
http://vajirayana.org/คำฉันท์ดุษฎีสังเวย-คำฉันท์กล่อมช้าง-ครั้งกรุงเก่า-และ-คำฉันท์คชกรรมประยูร/ภาคผนวก/ตำรานารายน์ประทมสินธุ์-ว่าด้วยลักษณะช้าง
คชลักษณ์ www.Surin.net 2009-06-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
สถาบันคชบาลแห่งชาติ 2010-01-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
ตำราช้าง นิตยสารสกุลไทย 2008-01-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
https://dict.longdo.com/search/คันธหัตถี

บทความวิชา ความรู้ และศาสตร์ต่างนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล