ชุดตัวอักษรอาร์มีเนีย ใช้เขียนภาษาอาร์มีเนีย แมสรอป มัชตอทส์ เป็นผู้ประดิษฐ์ในช่วง พ.ศ. 947–949 ต้นแบบของอักษรอาร์มีเนียมีหลายชนิด เช่น อักษรเปอร์เซียกลาง อักษรซีรีแอก และ ในระหว่าง พ.ศ. 2300–2493 มีหนังสือกว่า 2,000 เล่มที่เขียนด้วยภาษาตุรกีและใช้อักษรอาร์มีเนีย และยังใช้เขียนภาษานอกกลุ่มอาร์มีเนีย เช่นภาษาตุรกีออตโตมันด้วย ชุดตัวอักษรนี้มี 2 แบบคือแบบตะวันตกและแบบตะวันออก ทั้ง 2 แบบมีรูปอักษรเหมือนกันแต่การออกเสียงต่างกัน
ศิลปะตัวอักษรอาร์มีเนียและการแสดงออกทางวัฒนธรรม * | |
---|---|
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมโดยยูเนสโก | |
เอกสารตัวเขียนภาษาอาร์มีเนียสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 13 | |
ประเทศ | อาร์มีเนีย |
ภูมิภาค ** | ยุโรปและอเมริกาเหนือ |
สาขา | ศิลปะการแสดง, แนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม และงานเทศกาล, งานช่างฝีมือดั้งเดิม |
เกณฑ์พิจารณา | R.1, R.2, R.3, R.4, R.5 |
อ้างอิง | 01513 |
ประวัติการขึ้นทะเบียน | |
ขึ้นทะเบียน | 2019/2562 (คณะกรรมการสมัยที่ 14) |
รายการ | ตัวแทนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ |
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมและการสงวนรักษาที่ดี ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก |
อักษรอาร์มีเนียตัวเล็ก | อักษรอาร์มีเนียตัวใหญ่ | ชื่ออักษร | การออกเสียง | ถอดอักษรโรมัน | ถอดเสียงไทย | ค่า | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ดั้งเดิม | ตะวันออก | ตะวันตก | ดั้งเดิม | ตะวันออก | ตะวันตก | ดั้งเดิม | ISO 9985 | ||||
ա | Ա | /ajb/ | /ajpʰ/ | /ɑ/ | a | อา | 1 | ||||
բ | Բ | /bɛn/ | /pʰɛn/ | /b/ | /pʰ/ | b | บ | 2 | |||
գ | Գ | /gim/ | /kʰim/ | /ɡ/ | /kʰ/ | g | ก (ก้อง) | 3 | |||
դ | Դ | /dɑ/ | /tʰɑ/ | /d/ | /tʰ/ | d | ด | 4 | |||
ե | Ե | /jɛtʃʰ/ | /ɛ/, ต้นคำ /jɛ/ | e | เย | 5 | |||||
զ | Զ | /zɑ/ | /z/ | z | ซ (ก้อง) | 6 | |||||
է | Է | /ɛː/ | /ɛ/ | /ɛː/ | /ɛ/ | ē | เอ | 7 | |||
ը | Ը | /ətʰ/ | /ə/ | ə | ë | เออ | 8 | ||||
թ | Թ | /tʰo/ | /tʰ/ | tʿ | t’ | ท | 9 | ||||
ժ | Ժ | /ʒɛː/ | /ʒɛ/ | /ʒ/ | ž | ฌ (ส ลิ้นแตะหลังปุ่มเหงือก ก้อง) | 10 | ||||
ի | Ի | /ini/ | /i/ | i | อี | 20 | |||||
լ | Լ | /lʏn/ | /ljun/ | /lʏn/ | /l/ | l | ล | 30 | |||
խ | Խ | /χɛː/ | /χɛ/ | /χ/ | x | ฅ, ค (กดเพดานลงกั้นลม, ลิ้นแตะ) | 40 | ||||
ծ | Ծ | /tsɑ/ | /dzɑ/ | /ts/ | /dz/ | c | ç | จ (ลิ้นแตะฟันล่าง) | 50 | ||
կ | Կ | /kɛn/ | /gɛn/ | /k/ | /ɡ/ | k | ก | 60 | |||
հ | Հ | /ho/ | /h/ | h | ฮ | 70 | |||||
ձ | Ձ | /dzɑ/ | /tsʰɑ/ | /dz/ | /tsʰ/ | j | จ (ลิ้นแตะฟันล่าง ก้อง) | 80 | |||
ղ | Ղ | /ɫɑt/ | /ʁɑt/ | /ʁɑd/ | /ɫ/ | /ʁ/ | ł | ġ | ฆ (กดเพดานกั้นลม, ลิ้นแตะลิ้นไก่ ก้อง) | 90 | |
ճ | Ճ | /tʃɛː/ | /tʃɛ/ | /dʒɛ/ | /tʃ/ | /dʒ/ | č | č̣ | จ | 100 | |
մ | Մ | /mɛn/ | /m/ | m | ม | 200 | |||||
յ | Յ | /ji/ | /hi/ | /j/ | /h/, /j/ | y | ย | 300 | |||
ն | Ն | /nu/ | /n/, /ŋ/ | n | น, ง | 400 | |||||
շ | Շ | /ʃɑ/ | /ʃ/ | š | ฌ, ช (ส ลิ้นแตะหลังปุ่มเหงือก) | 500 | |||||
ո | Ո | /o/ | /vo/ | /o/, ต้นคำ /vo/ | o | โว | 600 | ||||
չ | Չ | /tʃʰɑ/ | /tʃʰ/ | čʿ | č | ช | 700 | ||||
պ | Պ | /pɛː/ | /pɛ/ | /bɛ/ | /p/ | /b/ | p | ป | 800 | ||
ջ | Ջ | /dʒɛː/ | /dʒɛ/ | /tʃʰɛ/ | /dʒ/ | /tʃʰ/ | ǰ | จ (ก้อง) | 900 | ||
ռ | Ռ | /rɑ/ | /ɾɑ/ | /r/ | /ɾ/ | ṙ | ร | 1000 | |||
ս | Ս | /sɛː/ | /sɛ/ | /s/ | s | ซ | 2000 | ||||
վ | Վ | /vɛv/ | /v/ | v | ฟ (ก้อง) | 3000 | |||||
տ | Տ | /tʏn/ | /tjun/ | /dʏn/ | /t/ | /d/ | t | ต | 4000 | ||
ր | Ր | /ɹɛː/ | /ɾɛ/ | /ɹ/ | /ɾ/ | r | ร (ไม่กระดกลิ้น) | 5000 | |||
ց | Ց | /tsʰo/ | /tsʰ/ | cʿ | c’ | ช (ลิ้นแตะฟันล่าง) | 6000 | ||||
ւ֊ | Ւ | /hʏn/ | /w/ | /v/ | w | ว | 7000 | ||||
փ | Փ | /pʰʏɹ/ | /pʰjuɾ/ | /pʰʏɾ/ | /pʰ/ | pʿ | p’ | พ | 8000 | ||
ք | Ք | /kʰɛː/ | /kʰɛ/ | /kʰ/ | kʿ | k’ | ค | 9000 | |||
- | /jev/ | - | /ev/, ต้นคำ /jev/ | ew | เอฟ (ก้อง) | - | |||||
օ | Օ | - | /օ/ | - | /o/ | ō | ò | โอ | - | ||
ֆ | Ֆ | - | /fɛ/ | - | /f/ | f | ฟ | - |
ยูนิโคด
อักษรอาร์มีเนียมีช่วงหลักอยู่ที่ U+0530-U+058F และมีรูปแบบอักษรรวมอีกห้าตัวที่ U+FB13-U+FB17
อาร์มีเนีย Unicode.org chart (PDF) | ||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
U+053x | Ա | Բ | Գ | Դ | Ե | Զ | Է | Ը | Թ | Ժ | Ի | Լ | Խ | Ծ | Կ | |
U+054x | Հ | Ձ | Ղ | Ճ | Մ | Յ | Ն | Շ | Ո | Չ | Պ | Ջ | Ռ | Ս | Վ | Տ |
U+055x | Ր | Ց | Ւ | Փ | Ք | Օ | Ֆ | ՙ | ՚ | ՛ | ՜ | ՝ | ՞ | ՟ | ||
U+056x | ա | բ | գ | դ | ե | զ | է | ը | թ | ժ | ի | լ | խ | ծ | կ | |
U+057x | հ | ձ | ղ | ճ | մ | յ | ն | շ | ո | չ | պ | ջ | ռ | ս | վ | տ |
U+058x | ր | ց | ւ | փ | ք | օ | ֆ | և | ։ | ֊ | ֏ |
รูปแบบนำเสนอเชิงอักษร Unicode.org chart (PDF) | ||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
U+FB0x | ff | fi | fl | ffi | ffl | ſt | st | |||||||||
U+FB1x | ﬓ | ﬔ | ﬕ | ﬖ | ﬗ | יִ | ﬞ | ײַ | ||||||||
U+FB2x | ﬠ | ﬡ | ﬢ | ﬣ | ﬤ | ﬥ | ﬦ | ﬧ | ﬨ | ﬩ | שׁ | שׂ | שּׁ | שּׂ | אַ | אָ |
U+FB3x | אּ | בּ | גּ | דּ | הּ | וּ | זּ | טּ | יּ | ךּ | כּ | לּ | מּ | |||
U+FB4x | נּ | סּ | ףּ | פּ | צּ | קּ | רּ | שּ | תּ | וֹ | בֿ | כֿ | פֿ | ﭏ |
อ้างอิง
- Omniglot - Armenian
แหล่งข้อมูลอื่น
- freeware
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
chudtwxksrxarmieniy ichekhiynphasaxarmieniy aemsrxp mchtxths epnphupradisthinchwng ph s 947 949 tnaebbkhxngxksrxarmieniymihlaychnid echn xksrepxresiyklang xksrsiriaexk aela inrahwang ph s 2300 2493 mihnngsuxkwa 2 000 elmthiekhiyndwyphasaturkiaelaichxksrxarmieniy aelayngichekhiynphasanxkklumxarmieniy echnphasaturkixxtotmndwy chudtwxksrnimi 2 aebbkhuxaebbtawntkaelaaebbtawnxxk thng 2 aebbmirupxksrehmuxnknaetkarxxkesiyngtangknsilpatwxksrxarmieniyaelakaraesdngxxkthangwthnthrrm mrdkphumipyyathangwthnthrrmodyyuensokexksartwekhiynphasaxarmieniysmykhriststwrrsthi 13praeths xarmieniyphumiphakh yuorpaelaxemrikaehnuxsakhasilpakaraesdng aenwptibtithangsngkhm phithikrrm aelanganethskal nganchangfimuxdngedimeknthphicarnaR 1 R 2 R 3 R 4 R 5xangxing01513prawtikarkhunthaebiynkhunthaebiyn2019 2562 khnakrrmkarsmythi 14 raykartwaethnmrdkphumipyyathangwthnthrrmkhxngmnusychati chuxtamthiidkhunthaebiyninbychimrdkphumipyyathangwthnthrrmaelakarsngwnrksathidi phumiphakhthicdaebngodyyuensokxksrxarmieniytwelk xksrxarmieniytwihy chuxxksr karxxkesiyng thxdxksrormn thxdesiyngithy khadngedim tawnxxk tawntk dngedim tawnxxk tawntk dngedim ISO 9985ա Ա ajb ajpʰ ɑ a xa 1բ Բ bɛn pʰɛn b pʰ b b 2գ Գ gim kʰim ɡ kʰ g k kxng 3դ Դ dɑ tʰɑ d tʰ d d 4ե Ե jɛtʃʰ ɛ tnkha jɛ e ey 5զ Զ zɑ z z s kxng 6է Է ɛː ɛ ɛː ɛ e ex 7ը Ը etʰ e e e exx 8թ Թ tʰo tʰ tʿ t th 9ժ Ժ ʒɛː ʒɛ ʒ z ch s linaetahlngpumehnguxk kxng 10ի Ի ini i i xi 20լ Լ lʏn ljun lʏn l l l 30խ Խ xɛː xɛ x x Kh kh kdephdanlngknlm linaeta 40ծ Ծ tsɑ dzɑ ts dz c c c linaetafnlang 50կ Կ kɛn gɛn k ɡ k k 60հ Հ ho h h h 70ձ Ձ dzɑ tsʰɑ dz tsʰ j c linaetafnlang kxng 80ղ Ղ ɫɑt ʁɑt ʁɑd ɫ ʁ l ġ kh kdephdanknlm linaetalinik kxng 90ճ Ճ tʃɛː tʃɛ dʒɛ tʃ dʒ c c c 100մ Մ mɛn m m m 200յ Յ ji hi j h j y y 300ն Ն nu n ŋ n n ng 400շ Շ ʃɑ ʃ s ch ch s linaetahlngpumehnguxk 500ո Ո o vo o tnkha vo o ow 600չ Չ tʃʰɑ tʃʰ cʿ c ch 700պ Պ pɛː pɛ bɛ p b p p 800ջ Ջ dʒɛː dʒɛ tʃʰɛ dʒ tʃʰ ǰ c kxng 900ռ Ռ rɑ ɾɑ r ɾ ṙ r 1000ս Ս sɛː sɛ s s s 2000վ Վ vɛv v v f kxng 3000տ Տ tʏn tjun dʏn t d t t 4000ր Ր ɹɛː ɾɛ ɹ ɾ r r imkradklin 5000ց Ց tsʰo tsʰ cʿ c ch linaetafnlang 6000ւ Ւ hʏn w v w w 7000փ Փ pʰʏɹ pʰjuɾ pʰʏɾ pʰ pʿ p ph 8000ք Ք kʰɛː kʰɛ kʰ kʿ k kh 9000 jev ev tnkha jev ew exf kxng օ Օ օ o ō o ox ֆ Ֆ fɛ f f f yuniokhdxksrxarmieniymichwnghlkxyuthi U 0530 U 058F aelamirupaebbxksrrwmxikhatwthi U FB13 U FB17 xarmieniy Unicode org chart PDF 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E FU 053x Ա Բ Գ Դ Ե Զ Է Ը Թ Ժ Ի Լ Խ Ծ ԿU 054x Հ Ձ Ղ Ճ Մ Յ Ն Շ Ո Չ Պ Ջ Ռ Ս Վ ՏU 055x Ր Ց Ւ Փ Ք Օ Ֆ ՙ U 056x ա բ գ դ ե զ է ը թ ժ ի լ խ ծ կU 057x հ ձ ղ ճ մ յ ն շ ո չ պ ջ ռ ս վ տU 058x ր ց ւ փ ք օ ֆ և rupaebbnaesnxechingxksr Unicode org chart PDF 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E FU FB0x ff fi fl ffi ffl ſt st U FB1x ﬓ ﬔ ﬕ ﬖ ﬗ יִ ײַU FB2x ﬠ ﬡ ﬢ ﬣ ﬤ ﬥ ﬦ ﬧ ﬨ שׁ שׂ שּׁ שּׂ אַ אָU FB3x אּ בּ גּ דּ הּ וּ זּ טּ יּ ךּ כּ לּ מּ U FB4x נּ סּ ףּ פּ צּ קּ רּ שּ תּ וֹ בֿ כֿ פֿ ﭏxangxingOmniglot Armenianaehlngkhxmulxunfreeware