บามียัน (ดารี/ปาทาน: ولایت بامیان) เป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศอัฟกานิสถาน มีเมืองหลักคือตามชื่อจังหวัด มีประชากรราว 495,557 คน
จังหวัดบามียัน بامیان | |
---|---|
พระพุทธรูปแห่งบามียัน ในจังหวัดบามียัน | |
ที่ตั้งของจังหวัดบามียันในประเทศอัฟกานิสถาน | |
พิกัด (เมืองหลัก): 34°45′N 67°15′E / 34.75°N 67.25°E | |
ประเทศ | อัฟกานิสถาน |
เมืองหลัก | |
การปกครอง | |
• ผู้ว่าราชการ | |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 18,029.2 ตร.กม. (6,961.1 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2021) | |
• ทั้งหมด | 504,312 คน |
• ความหนาแน่น | 28 คน/ตร.กม. (72 คน/ตร.ไมล์) |
เขตเวลา | (เวลาอัฟกานิสถาน) |
รหัส ISO 3166 | AF-BAM |
ภาษาหลัก | ดารี (ฮาซารากี) |
ประวัติ
ในอดีตพื้นที่จังหวัดบามียันถูกปกครองโดย (Medes) ก่อนตกอยู่ในการปกครองของจักรวรรดิอะคีเมนิด (Achaemenid) ต่อมาในปี 330 ปีก่อนคริสต์ศักราช พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชได้เข้ายึดบริเวณนี้แต่ได้ละทิ้งไป ภายหลังจึงเข้ามาปกครองต่อ ขณะนั้นพื้นที่ทางตอนใต้ของ ได้มีการเผยแผ่ศาสนาพุทธจากราชวงศ์เมารยะเข้ามา จึงมีการตั้งอารามพุทธศาสนาที่บามียัน ว่ากันว่าชื่อ บามียัน มาจากคำว่า "วรมายานา" (varmayana) ที่แปลว่าสีในภาษาสันสกฤต ด้วยเหตุนี้จึงมีการก่อสร้างพระพุทธรูปขึ้นที่นี่จำนวนมาก และได้มีการแกะสลักขึ้นบนหน้าผาโดนเด่นสององค์ ขนานนามว่า พระพุทธรูปแห่งบามียัน ที่อายุเก่าแก่กว่า 1,500 ปี ตั้งอยู่ในบริเวณโบราณสถาน ที่ต่อมารัฐบาลกลุ่มตอลิบานได้ระเบิดทำลายเสียหายทั้งองค์ด้วยเหตุผลทางศาสนา เมื่อปี ค.ศ. 2001 สร้างความสูญเสียครั้งใหญ่ให้แก่วงการอนุรักษ์โบราณสถานไปทั่วโลก
ช่วงศตวรรษที่ 7 มีชาวอาหรับคนแรกเดินทางเข้ามาปกครอง (Kabul Shahi) ก่อนถูกพิชิตในนามศาสนาอิสลามของจักรวรรดิซัฟฟาริดในศตวรรษที่ 9 ต่อมาได้ถูกปกครองโดยจักรวรรดิกัซนาวิด (Ghaznavids) รัฐสุลต่านกูริด (Ghurid) และถูกพิชิตโดยชาวมองโกลในศตวรรษที่ 13 ปกครองโดย แห่ง (Ilkhanate) ก่อนตกเป็นของจักรวรรดิตีมูร์ และจักรวรรดิโมกุล ตามลำดับ
ปี ค.ศ. 1709 (Hotaki) ที่ปกครองกันดาฮาร์ได้พ่ายแพ้แก่จักรวรรดิซาฟาวิด (Safavid) บามียานอยู่ภายใต้การปกครองของจักรวรรดิโมกุล จนกระทั่ง (Ahmad Shah Durrani) ได้ก่อตั้ง (Durrani) ที่ต่อมาได้พัฒนาเปลี่ยนแปลงเป็นประเทศอัฟกานิสถาน จากการเปลี่ยนแปลงในช่วงปี ค.ศ. 1980 ถึงกลางปี 1990 อัฟกานิสถานถูกควบคุมโดยฮิซบ์ อี วะฮ์ดัต (Hizb-i-wahdat) นำโดย (Abdul Ali Mazari) จนในปี ค.ศ. 1995 ถูกเข้าควบคุมและปกครองโดยรัฐบาลตอลิบาน ก่อนถูกโค่นล้มโดยกองทัพสหรัฐอเมริกาเมื่อปี ค.ศ. 2001
ภูมิศาสตร์
จังหวัดบามียัน ตั้งอยู่ในหุบเขาบามียัน ซึ่งมีแม่น้ำหล่อเลี้ยงประชาชน ด้านหนึ่งเป็นเขา ด้านหนึ่งเป็นหน้าผาสูงชันสลักเป็นพระยืน สภาพแวดล้อมของหุบเขา รายล้อมไปด้วยความแห้งแล้ง แต่ที่แห่งนี้อุดมไปด้วยทุ่งหญ้าและน้ำ ปัจจุบันเมืองบามียัน ใช่แต่เป็นสถานที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับการสู้รบเท่านั้น แต่มีความสำคัญเพราะเป็นสถานที่ที่มีโบราณสถานอีกทั้งโบราณวัตถุและร่องรอยประวัติศาสตร์ทางสังคมและศาสนาจำนวนมากอีกแห่งหนึ่ง ที่กลุ่มนักอนุรักษ์วัตถุทางโบราณคดีในปัจจุบันให้ความสนใจ
ประชากร
ใน ค.ศ. 2020 ประชากรทั้งหมดในจังหวัดบามียันมีราว 495,557 คน เกือบทั้งหมดเป็นชาวแฮซอเร แต่ยังมีชาวทาจิกจำนวนน้อยอาศัยในบริเวณนี้ด้วย
อำเภอ
นี่คือรายชื่ออำเภอใน ค.ศ. 2021–โดยมีที่อยู่อาศัยประมาณ 22 แห่ง:
อำเภอ | เมืองหลัก | ประชากร | พื้นที่ |
---|---|---|---|
96,610 | |||
41,774 | 1298 | ||
78,404 | 1891 | ||
27,576 | 1777 | ||
33,930 | 1265 | ||
125,447 | 2988 | ||
70,023 | 6917 | ||
แยคอว์แลงก์ อันดับ 2 | 30,551 |
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- "د نږدې شلو ولایاتو لپاره نوي والیان او امنیې قوماندانان وټاکل شول". 7 November 2021.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-25. สืบค้นเมื่อ 2021-11-25.
- (PDF). National Statistic and Information Authority (NSIA). April 2021. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-06-24. สืบค้นเมื่อ June 21, 2021.
- (PDF). Islamic Republic of Afghanistan, National Statistics and Information Authority. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-08-19. สืบค้นเมื่อ 6 June 2021.
- ข่าวจากกลุ่มรณรงค์ป้องกันการรุกรานเมืองโบราณและวัตถุทางประวัติศาสตร์ในประเทศอัฟกานิสถาน(SavingMesAynak)
- (PDF). National Statistic and Information Authority (NSIA). April 2021. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-06-24. สืบค้นเมื่อ June 21, 2021.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Bamyan Province -
- Bamyan Province by the (ISW)
- Community Portal for cultural heritage management of Bamyan
- Afghanistan Information Management Services - Bamyan Province
- - Official site
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bamiyn dari pathan ولایت بامیان epncnghwdhnungkhxngpraethsxfkanisthan miemuxnghlkkhuxtamchuxcnghwd miprachakrraw 495 557 khncnghwdbamiyn بامیانcnghwdphraphuththrupaehngbamiyn incnghwdbamiynthitngkhxngcnghwdbamiyninpraethsxfkanisthanphikd emuxnghlk 34 45 N 67 15 E 34 75 N 67 25 E 34 75 67 25praeths xfkanisthanemuxnghlkkarpkkhrxng phuwarachkarphunthi thnghmd18 029 2 tr km 6 961 1 tr iml prachakr 2021 thnghmd504 312 khn khwamhnaaenn28 khn tr km 72 khn tr iml ekhtewla ewlaxfkanisthan rhs ISO 3166AF BAMphasahlkdari hasaraki prawtiinxditphunthicnghwdbamiynthukpkkhrxngody Medes kxntkxyuinkarpkkhrxngkhxngckrwrrdixakhiemnid Achaemenid txmainpi 330 pikxnkhristskrach phraecaxelksanedxrmharachidekhayudbriewnniaetidlathingip phayhlngcungekhamapkkhrxngtx khnannphunthithangtxnitkhxng idmikarephyaephsasnaphuththcakrachwngsemaryaekhama cungmikartngxaramphuththsasnathibamiyn waknwachux bamiyn macakkhawa wrmayana varmayana thiaeplwasiinphasasnskvt dwyehtunicungmikarkxsrangphraphuththrupkhunthinicanwnmak aelaidmikaraekaslkkhunbnhnaphaodnednsxngxngkh khnannamwa phraphuththrupaehngbamiyn thixayuekaaekkwa 1 500 pi tngxyuinbriewnobransthan thitxmarthbalklumtxlibanidraebidthalayesiyhaythngxngkhdwyehtuphlthangsasna emuxpi kh s 2001 srangkhwamsuyesiykhrngihyihaekwngkarxnurksobransthanipthwolk chwngstwrrsthi 7 michawxahrbkhnaerkedinthangekhamapkkhrxng Kabul Shahi kxnthukphichitinnamsasnaxislamkhxngckrwrrdisffaridinstwrrsthi 9 txmaidthukpkkhrxngodyckrwrrdiksnawid Ghaznavids rthsultankurid Ghurid aelathukphichitodychawmxngoklinstwrrsthi 13 pkkhrxngody aehng Ilkhanate kxntkepnkhxngckrwrrditimur aelackrwrrdiomkul tamladb pi kh s 1709 Hotaki thipkkhrxngkndaharidphayaephaekckrwrrdisafawid Safavid bamiyanxyuphayitkarpkkhrxngkhxngckrwrrdiomkul cnkrathng Ahmad Shah Durrani idkxtng Durrani thitxmaidphthnaepliynaeplngepnpraethsxfkanisthan cakkarepliynaeplnginchwngpi kh s 1980 thungklangpi 1990 xfkanisthanthukkhwbkhumodyhisb xi wahdt Hizb i wahdat naody Abdul Ali Mazari cninpi kh s 1995 thukekhakhwbkhumaelapkkhrxngodyrthbaltxliban kxnthukokhnlmodykxngthphshrthxemrikaemuxpi kh s 2001phumisastrcnghwdbamiyn tngxyuinhubekhabamiyn sungmiaemnahlxeliyngprachachn danhnungepnekha danhnungepnhnaphasungchnslkepnphrayun sphaphaewdlxmkhxnghubekha raylxmipdwykhwamaehngaelng aetthiaehngnixudmipdwythunghyaaelana pccubnemuxngbamiyn ichaetepnsthanthisakhythiekiywkhxngkbkarsurbethann aetmikhwamsakhyephraaepnsthanthithimiobransthanxikthngobranwtthuaelarxngrxyprawtisastrthangsngkhmaelasasnacanwnmakxikaehnghnung thiklumnkxnurkswtthuthangobrankhdiinpccubnihkhwamsnicprachakrin kh s 2020 prachakrthnghmdincnghwdbamiynmiraw 495 557 khn ekuxbthnghmdepnchawaehsxer aetyngmichawthacikcanwnnxyxasyinbriewnnidwy xaephx nikhuxraychuxxaephxin kh s 2021 odymithixyuxasypraman 22 aehng xaephxincnghwdbamiyanxaephxincnghwdbamiyn xaephx emuxnghlk prachakr phunthi96 61041 774 129878 404 189127 576 177733 930 1265125 447 298870 023 6917aeykhxwaelngk xndb 2 30 551duephimphraphuththrupaehngbamiyanxangxing د نږدې شلو ولایاتو لپاره نوي والیان او امنیې قوماندانان وټاکل شول 7 November 2021 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2021 11 25 subkhnemux 2021 11 25 PDF National Statistic and Information Authority NSIA April 2021 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2021 06 24 subkhnemux June 21 2021 PDF Islamic Republic of Afghanistan National Statistics and Information Authority khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2021 08 19 subkhnemux 6 June 2021 khawcakklumrnrngkhpxngknkarrukranemuxngobranaelawtthuthangprawtisastrinpraethsxfkanisthan SavingMesAynak PDF National Statistic and Information Authority NSIA April 2021 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2021 06 24 subkhnemux June 21 2021 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb cnghwdbamiyn Bamyan Province Bamyan Province by the ISW Community Portal for cultural heritage management of Bamyan Afghanistan Information Management Services Bamyan Province Official site bthkhwampraeths dinaedn hruxekhtkarpkkhrxngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk