ในวิชาฟิสิกส์ ความเร็วหลุดพ้น คือ อัตราเร็วที่พลังงานจลน์บวกกับของวัตถุแล้วมีค่าเป็นศูนย์ ความเร็วหลุดพ้น คือ ความเร็วที่จะพาวัตถุไปได้ไกลจนพ้นจากอิทธิพลของแรงโน้มถ่วงของโลกได้พอดี (โดยการส่งแรงผลักเพียงครั้งเดียว และในสูตรนี้ยังไม่รวมเรื่องแรงเสียดทานเข้าไป) ความเร็วหลุดพ้นมีค่าประมาณ 11.2 km/s หรือ 40,320 km/h
สำหรับวัตถุทรงกลมสมมาตร ความเร็วหลุดพ้นที่ระยะทางค่าหนึ่งคำนวณได้จากสูตร
เมื่อ G คือ ค่าคงที่โน้มถ่วงสากล (the universal gravitational constant) (G = 6.67×10−11 m3 kg−1 s−2), M คือมวลของดาวเคราะห์, ดวงดาว หรือ วัตถุอื่น ๆ, และ r คือระยะทางจากศูนย์กลางของแรงโน้มถ่วง
ในสมการนี้แรงเสียดทานในชั้นบรรยากาศ () จะไม่ถูกนำมาพิจารณา จรวดนั้นจะสามารถเคลื่อนที่ออกมาจาก (gravity well) ได้อย่างแท้จริงโดยไม่จำเป็นต้องใช้ความเร็วหลุดพ้นเพื่อการทำเช่นนั้น แต่สามารถบรรลุผลอย่างเดียวกันได้ที่ความเร็วใด ๆ กับโหมดที่เหมาะสมของเครื่องยนต์และเชื้อเพลิงที่เพียงพอ ความเร็วหลุดพ้นจะถูกนำไปประยุกต์ใช้กับ () แต่เพียงเท่านั้น
ถ้าต้องการส่งยานอวกาศออกไปให้พ้นจากสนามโน้มถ่วงของโลก ต้องทำความเร็วหลุดพ้นหรือไม่? คำตอบคือ ไม่ใช่ เพราะไม่มียานอวกาศลำไหนเคลื่อนที่จากโลกด้วยความเร็วขนาดนั้น ( 32.9 มัค ) โดยใช้วิธีส่งแรงผลักจากเครื่องยนต์ด้วยความเร่งที่สม่ำเสมอเพื่อสะสมความเร็วขึ้นเรื่อยๆ เช่น กระสวยอวกาศ "ดิสคัฟเวอรี" ของสหรัฐฯ มีการส่งกำลัง โดยหลังจากทะยานตัวขึ้นจากพื้นดินจะปรับความเร็วตั้งแต่ 160 ก.ม. ต่อชั่วโมงเป็น 1,600 ก.ม.ต่อชั่วโมง นำพานักบินขึ้นและอุปกรณ์ที่หนักกว่า 2,000 ตันส่งสู่ห้วงอวกาศได้ในเวลาไม่ถึง 9 นาที
คำว่า ความเร็วหลุดพ้น อันที่จริงแล้วเรามักเรียกชื่อกันผิด ๆ และมันก็มักจะถูกต้องมากขึ้นถ้าจะเรียกว่า อัตราเร็วหลุดพ้น (escape speed) เนื่องจากค่าอัตราเร็วนี้ เป็นปริมาณสเกลาร์ซึ่งมีความเป็นอิสระจากทิศทาง (สมมติว่าดาวเคราะห์ไม่หมุนและไม่สนใจแรงเสียดทานในบรรยากาศหรือผลทางสัมพัทธภาพ)
หมายเหตุ
- พลังงานศักย์โน้มถ่วงมีค่าเป็นลบเนื่องจากแรงโน้มถ่วงเป็นแรงดึงดูดและมีศักยที่ถูกกำหนดให้มีค่าเป็นศูนย์ที่ระยะอนันต์
- ค่า GM เรียกว่า ตัวแปรโน้มถ่วงมาตรฐาน (the standard gravitational parameter), หรือ μ, และมักจะเป็นที่รู้จักอย่างถูกต้องแม่นยำกว่าค่าทั้ง G หรือ M.
อ้างอิง
- Khatri, Poudel, Gautam, M.K. , P.R. , A.K. (2010). Principles of Physics. Kathmandu: Ayam Publication. pp. 170, 171. ISBN .
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list ()
- Roger R. Bate, Donald D. Mueller, and Jerry E. White (1971). Fundamentals of astrodynamics. New York: . ISBN .
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list ()
ดูเพิ่ม
- วันวิสาข์ตาพทิพย์
- (C3)
- - speed needed to perform manoeuvres.
- - a technique for changing trajectory.
- Black hole - an object with an escape velocity greater than the speed of light
- - burning fuel deep in a gravity field gives higher change in velocity.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
inwichafisiks khwamerwhludphn khux xtraerwthiphlngnganclnbwkkbkhxngwtthuaelwmikhaepnsuny khwamerwhludphn khux khwamerwthicaphawtthuipidiklcnphncakxiththiphlkhxngaerngonmthwngkhxngolkidphxdi odykarsngaerngphlkephiyngkhrngediyw aelainsutrniyngimrwmeruxngaerngesiydthanekhaip khwamerwhludphnmikhapraman 11 2 km s hrux 40 320 km hkarwiekhraahkhxngixaesk niwtn ekiywkbkhwamerwhludphn krasunpun A aela B catkklblngsuphunolk krasunpun C caekhluxnthikhrbrxbepnwngokhcrrupwngklm krasunpun D caekhluxnthiepnrupwngri krasunpun E caekhluxnthihludphnxxkipcakolk sahrbwtthuthrngklmsmmatr khwamerwhludphnthirayathangkhahnungkhanwnidcaksutr ve 2GMr displaystyle v e sqrt frac 2GM r emux G khux khakhngthionmthwngsakl the universal gravitational constant G 6 67 10 11 m3 kg 1 s 2 M khuxmwlkhxngdawekhraah dwngdaw hrux wtthuxun aela r khuxrayathangcaksunyklangkhxngaerngonmthwng insmkarniaerngesiydthaninchnbrryakas caimthuknamaphicarna crwdnncasamarthekhluxnthixxkmacak gravity well idxyangaethcringodyimcaepntxngichkhwamerwhludphnephuxkarthaechnnn aetsamarthbrrluphlxyangediywknidthikhwamerwid kbohmdthiehmaasmkhxngekhruxngyntaelaechuxephlingthiephiyngphx khwamerwhludphncathuknaipprayuktichkb aetephiyngethann thatxngkarsngyanxwkasxxkipihphncaksnamonmthwngkhxngolk txngthakhwamerwhludphnhruxim khatxbkhux imich ephraaimmiyanxwkaslaihnekhluxnthicakolkdwykhwamerwkhnadnn 32 9 mkh odyichwithisngaerngphlkcakekhruxngyntdwykhwamerngthismaesmxephuxsasmkhwamerwkhuneruxy echn kraswyxwkas diskhfewxri khxngshrth mikarsngkalng odyhlngcakthayantwkhuncakphundincaprbkhwamerwtngaet 160 k m txchwomngepn 1 600 k m txchwomng naphankbinkhunaelaxupkrnthihnkkwa 2 000 tnsngsuhwngxwkasidinewlaimthung 9 nathi khawa khwamerwhludphn xnthicringaelweramkeriykchuxknphid aelamnkmkcathuktxngmakkhunthacaeriykwa xtraerwhludphn escape speed enuxngcakkhaxtraerwni epnprimanseklarsungmikhwamepnxisracakthisthang smmtiwadawekhraahimhmunaelaimsnicaerngesiydthaninbrryakashruxphlthangsmphththphaph hmayehtuphlngnganskyonmthwngmikhaepnlbenuxngcakaerngonmthwngepnaerngdungdudaelamiskythithukkahndihmikhaepnsunythirayaxnnt kha GM eriykwa twaepronmthwngmatrthan the standard gravitational parameter hrux m aelamkcaepnthiruckxyangthuktxngaemnyakwakhathng G hrux M xangxingKhatri Poudel Gautam M K P R A K 2010 Principles of Physics Kathmandu Ayam Publication pp 170 171 ISBN 9789937903844 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list lingk Roger R Bate Donald D Mueller and Jerry E White 1971 Fundamentals of astrodynamics New York ISBN 0 486 60061 0 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list lingk duephimwnwisakhtaphthiphy C3 speed needed to perform manoeuvres a technique for changing trajectory Black hole an object with an escape velocity greater than the speed of light burning fuel deep in a gravity field gives higher change in velocity bthkhwamfisiksniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk