กิมฮ้อ นิมมานเหมินท์

กิมฮ้อ นิมมานเหมินท์ (สกุลเดิม: ชุติมา) หรือเป็นที่รู้จักในนาม แม่นายกิมฮ้อ เป็นคหบดีชาวเชียงใหม่ซึ่งผู้คนในเชียงใหม่ยกย่องและเคารพนับถือมากคนหนึ่งในยุคนั้น จากการเป็นผู้ริเริ่มการก่อตั้งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ รวมไปถึงการอนุเคราะห์และสงเคราะห์ประชาชน, องค์กรการกุศล, การศึกษา และศาสนสถานต่างๆในเชียงใหม่มากมาย

กิมฮ้อ นิมมานเหมินท์
เกิด	20 มีนาคม พ.ศ. 2437 นครเชียงใหม่ ล้านนา
เสียชีวิต	30 เมษายน พ.ศ. 2524 (87 ปี) โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่
คู่สมรส	กี นิมมานเหมินท์
บุตร	6 คน
บิดามารดา	หลวงอนุสารสุนทร คำเที่ยง บุรี

ประวัติ

กิมฮ้อ เป็นบุตรหญิงคนโตของหลวงอนุสารสุนทร กรมการพิเศษเมืองนครเชียงใหม่ และนางคำเที่ยง บุรี เกิดเมื่อวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2437 ณ เรือนคำเที่ยง นครเชียงใหม่ มีพี่น้องร่วมมารดาและต่างมารดาคือ

1. นายแพทย์ยงค์ ชุติมา
2. นายสงัด บรรจงศิลป์
3. นายเชื้อ อนุสารสุนทร
4. นางสาว กรองทอง ชุติมา
5. นายวิพัฒน์ ชุติมา
6. นายชัชวาล ชุติมา

นางกิมฮ้อจบการศึกษาจากโรงเรียนสตรีพระราชชายา และในปี พ.ศ. 2454 นางกิมฮ้อได้สมรสกับนายกี นิมมานเหมินท์ และมีบุตรธิดารวมทั้งสิ้น 6 คน คือ

1. นายไกรศรี นิมมานเหมินท์ - ผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์ล้านนา และเป็นหนึ่งในนักธุรกิจใหญ่ของเชียงใหม่ของยุคนั้น
2. นายพิสุทธิ์ นิมมานเหมินท์ - ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทยคนที่ 8
3. ศาสตราจารย์ อัน นิมมานเหมินท์ - ศาสตราจารย์ประจำจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
4. นายเรือง นิมมานเหมินท์ - นักการเมืองท้องถิ่น และอดีตนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่
5. นายแจ่มจิตต์ เลาหวัฒน์ - นักสังคมสงเคราะห์
6. นางอุณณ์ ชุติมา - ผู้ก่อตั้ง ศูนย์วัฒนธรรมเชียงใหม่

นางกิมฮ้อถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2524 ณ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ สิริอายุ 87 ปี

บรรพบุรุษ

พงศาวลีของกิมฮ้อ นิมมานเหมินท์
4. ต้อย แซ่ฉั่ว                             2. หลวงอนุสารสุนทร (สุ่นฮี้ ชุติมา)                                   5. แว่น แซ่แต้                             1. กิมฮ้อ นิมมานเหมินท์                                         3. คำเที่ยง บุรี

การเพื่อสังคม

การก่อตั้งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่

พ.ศ. 2496 นางกิมฮ้อ และนายกี นิมมานเหมินท์ สามี ริเริ่มความคิดในการจัดตั้งมหาวิทยาลัยขึ้นในภาคเหนือ โดยทำการยกที่ดินให้กับคณะมิชชันนารีอเมริกัน ซึ่งในขณะนั้นคณะมิชชันนารีคณะนี้กำลังทำหนังสือขออนุมัติจัดตั้งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งก็ได้รับการปฏิเสธจากกระทรวงศึกษาธิการ โดยอ้างว่าการจัดตั้งมหาวิทยาลัยเป็นเอกสิทธิของรัฐบาลกลางเพียงผู้เดียว ต่อมาได้มีการรณรงค์ในเชียงใหม่ทางคณะหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น ว่า "ในภาคเหนือ เราต้องการมหาวิทยาลัย" และ "เราต้องการมหาวิทยาลัยประจำล้านนาไทย"ซึ่งการเคลื่อนไหวอย่างหนักทำให้รัฐบาลของ จอมพล ป. พิบูลสงคราม ก็ได้ตอบว่าจะสร้างมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ให้เป็นสาขาของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และได้เปิดการประมูลที่ดินใกล้ตัวเมืองเพื่อจัดตั้งมหาวิทยาลัย ซึ่งนางกิมฮ้อร่วมกับนายกีได้บริจาคที่ดินจำนวน 100 ไร่เศษ ณ บริเวณฝั่งตะวันตกของตัวเมืองใกล้เชิงดอยสุเทพ แต่รัฐบาลไม่ยอมรับ และรัฐบาลไปซื้อที่ดินบริเวณอำเภอแม่ริม (เขตทหารในปัจจุบัน) แต่ก็มิได้ทำการจัดตั้งมหาวิทยาลัย ต่อมาชาวเชียงใหม่สามารถก่อตั้งโรงเรียนแพทย์เชียงใหม่ขึ้น โดยความช่วยเหลือของสหรัฐอเมริกา

ต่อมารัฐบาลของจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ มีนโยบายที่จะจัดตั้งโรงเรียนแพทย์ศาสตร์เชียงใหม่ จึงได้เกิดความร่วมมือกับตระกูลนิมมานเหมินท์-ชุติมาในการจัดหาที่ดิน ซึ่งรัฐบาลก็ได้ที่ดินริมถนนสุเทพมาเพื่อจัดตั้งโรงเรียนแพทย์ศาสตร์ ต่อมาเมื่อมีโครงการจะจัดตั้งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ดร.พอล ดับบลิว ซีเกอร์ส ที่ปรึกษาจากมหาวิทยาลัยอินเดียนา ให้คำแนะนำว่าพื้นที่ราบเชิงดอยสุเทพมีความเหมาะสมเพราะใกล้เมืองและมีแหล่งน้ำ ที่ดินที่รัฐบาลต้องการในขั้นต้น มีเนื้อที่รวมกว่าสี่ร้อยไร่ โดยเป็นในส่วนที่ดินของนายกีและนางกิมฮ้อจำนวน 112 ไร่ จึงได้ตกลงขายซื้อขายในราคาถูก ต่อมานายกีและนางกิมฮ้อก็บริจาคที่ดินเพิ่มเติมให้แก่มหาวิทยาลัยสองครั้ง ในที่สุด มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ก็จัดตั้งสำเร็จในปี 2507 นอกจากนี้ยังบริจาคที่ดินบางส่วนเพื่อใช้ตัดถนนใหม่เพื่อให้การจราจรคล่องตัว (ถนนนิมมานเหมินท์ในปัจจุบัน)

อ้างอิง

1. ลานนาปริทัศน์ ในวาระครบรอบปีคล้ายวันมรณะ นางกิมฮ้อ นิมมานเหมินท์ ๒๕๒๕